به گزارش مشرق، سید سباس عسکری نقوی در یادداشتی به بررسی و تحلیل اوضاع طالبان پس از نشست مسکو پرداخته است.
در این یادداشت آمده است: بعد از برگزاری اجلاس سه‌جانبه بین پاکستان، روسیه و چین که در مسکو برگزار شد این کشورها تصمیم گرفتند که مذاکره با طالبان را به صورت جدی‌تر پیگیری کنند.
با اینکه دولت افغانستان در ابتدا با طرح صلح اجلاس سه جانبه مخالف بود اما به نظر می‌رسد سرانجام سعی دارد که با این موضوع کنار بیاید.
منابع آگاه طالبان اعلام کردند پیشنهاد این گروه برای توافق با روسیه و چین به مقامات این کشورها اعلام شده است. دولت افغانستان در حال رایزنی برای بیرون کردن آمریکا و کنار آمدن با روسیه است.
با اینکه خبرهای منتشر شده در رسانه‌های پاکستان به ویژه روزنامه امت و نوای وقت ممکن است اغراق‌آمیز به نظر برسد و دولت کابل به این راحتی با طالبان به توافق نمی‌رسد اما به تازگی عمرزاخیلوال سفیر افغانستان در پاکستان با مولانا‌سمیع‌الحق ملاقات و در زمینه احیای روند صلح با وی به مذاکره پرداخت.
زاخیلوال مقدمه گفت و گوی تلفنی اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان با مولانا‌سمیع‌الحق را فراهم کرد. اشرف‌غنی و زاخیلوال هر دو خواستار ایفای نقش مولانا‌سمیع‌الحق برای مذاکره با طالبان بودند. حال باید ببینیم طالبان افغانستان چطور خود را با وضعیت جدید وفق می‌دهند و علت کنار آمدن روسیه، پاکستان و چین با دولت کابل چیست و چرا اشرف غنی، مولانا سمیع‌الحق را برای پیشبرد اهداف خود برگزیده است.
از طرفی این موضوع باید مشخص شود که روسیه چه هدفی را در منطقه دنبال می‌کند و هدفش از برقراری ارتباط با طالبان چیست.
چراغ سبز روسیه برای مشارکت دولت افغانستان برای مذاکره با طالبان
روسیه موافقت کرده دولت اشرف‌غنی بعد از بررسی‌های لازم در روند صلح مشارکت داده شود این در حالی است که اسلام‌آباد و پکن نیز رأی مسکو را پذیرفتند. در نشست مسکو، پوتین رییس‌جمهور روسیه حضور داشت و تأکید کرد بدون خروج آمریکا از افغانستان مشکل این کشور حل نمی‌شود بنابراین پاکستان همچنین چین باید به این مسئله مهم توجه کنند.
پوتین معتقد است برای فشار بر آمریکا باید از ایران و سایر کشورهای منطقه از جمله دولت افغانستان کمک گرفت.
بعد از اینکه دولت افغانستان اطمینان پیدا کرد که در روند صلح مشارکت داده می‌شود به دنبال شخصی بود که بتواند از طریق وی در بین طالبان نفوذ و با ایفای نقش در اوضاع به وجود آمده امتیازات بیشتری بگیرد بنابراین مولانا‌سمیع‌الحق بهترین گزینه برای این اقدام بود.
مولانا سمیع‌الحق مدیر مدرسه دارلعلوم جامعه حقانیه است که در واقع محل تحصیل بسیاری از رهبران شبکه حقانی بود. از طرفی وی عضو شورای دفاعی پاکستان و رهبر حزب جمعیت علمای اسلام شاخه سمیع الحق می‌باشد بنابراین می‌تواند هم با طالبان و هم با ارتش پاکستان وارد مذاکره شود.
امکان دارد در مراحل بعد آمریکا نیز در مذاکرات صلح مشارکت داده شود اما در حال حاضر دولت کابل نمایندگی واشنگتن را نیز در این مذاکرات به عهده دارد. رئیس سرویس امنیتی روسیه به بهانه مشارکت در کریدور اقتصادی چین به بندر گوادر سفر کرد. وی چند بار به پاکستان سفر کرده است اما به دلیل حساسیت موضوع ارتش تلاش کرد این سفرها رسانه‌ای نشود.
ضمیر‌کابلوف نماینده ویژه روسیه در امور افغانستان و پاکستان از مدت‌ها قبل به دنبال بررسی راه‌های همکاری سازمان اطلاعات پاکستان با صنایع دفاع روسیه است همین موضوع سبب شد که رییس‌جمهور روسیه مسئولیت‌ها مهم وزارت امور خارجه را به وی واگذار کند و کابلوف بعد از رئیس‌جمهور و نخست وزیر تبدیل به سومین شخص قدرتمند در این کشور شود.
تلاش‌های ضمیر کابلوف در یافتن بازارهای جدید برای روسیه و افزایش دوستان این کشور سبب شده که این موضوع بر سیاست روسیه در خاورمیانه نیز تأثیر‌گذار باشد. وی به سفارت روسیه در کابل دستور داد که از هم اکنون تلاش خود را برای برقراری ارتباط با گلبدین‌حکمتیار رهبر حزب اسلامی آغاز کند و ترتیبی بدهد تاکابلوف بتواند با حکمتیار ملاقات کند.
ارتباط داشتن با اعضای حزب اسلامی در آینده اهمیت زیادی برای روسیه دارد. کابلوف با حزب اسلامی حکمتیار ارتباط برقرار کرده است و سعی دارد با کمک این حزب زمینه اعتماد سازی با دولت افغانستان را فراهم کند.
روسیه در حال گسترش روابط خود با طالبان است بنابراین ممکن است که علاوه بر چین و روسیه، ایران نیز در مذاکرات صلح طالبان با آمریکا شرکت کند که این موضوع موجب افزایش فشار بر واشنگتن خواهد شد.
سهیل شاهین سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر اعلام کرد طرح موضوع حذف نام رهبران طالب از لیست سیاه تروریسم در نشست مسکو نشان می‌دهد کشورهای منطقه این گروه را به عنوان یک قدرت سیاسی و نظامی پذیرفته‌اند.
وی طرح روسیه برای صلح در افغانستان را اقدامی مثبت دانست و گفت حاضریم در این زمینه همکاری کنیم.
شاهین تأکید کرد برای صلح پایدار باید حقوق مردم مستضعف افغانستان در نظر گرفته شود و آنها مانند سایر ملت‌ها آزاد باشند. سهیل شاهین تحکیم نظام اسلامی،اتحاد اقوام و حفظ تمامیت ارضی افغانستان را هدف اصلی طالبان دانست.
طالبان در جریان نشست مسکو قرار دارند و از روند صلح به کمک روسیه حمایت می‌کنند. طالبان افغانستان از هر تلاشی برای خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان حمایت می‌کنند.
حزب اسلامی نیز برای همکاری با پاکستان،روسیه و چین جهت برقراری صلح در افغانستان اعلام آمادگی کرده است.
هارون زرغون سخنگوی حزب اسلامی در این زمینه گفت: برخی مقامات کشورهای اروپایی در زمینه برقراری صلح با ما ارتباط برقرار کرده‌اند.
وی افزود: حزب اسلامی حاضر است کشورهای اروپایی را در طرح پاکستان،روسیه و چین شریک کند اما آنها باید متعهد شوند که خیانت نکنند و تحت تأثیر آمریکا قرار نگیرند.
هارون‌زرغون تأکید کرد: اگر آمریکا از افغانستان خارج شود پروسه صلح روسیه و چین حدود 3 سال آینده به نتیجه می‌رسد و امنیت کامل در افغانستان برقرار خواهد شد.
زرغون اظهار داشت: آمریکا و دولت افغانستان باید برای برقراری صلح در افغانستان در برابر طالبان انعطاف نشان دهند و برخی مطالبات این گروه از جمله خارج شدن نام رهبران طالب از لیست سیاه تروریسم را بپذیرند.
وی افزود: حزب اسلامی بسیار خوشحال می‌شود که در بیرون کردن آمریکایی‌ها ازافغانستان با پاکستان،روسیه و چین همکاری کند.
مهار طالبان و آماده کردن آنها برای مبارزه با داعش
روسیه و چین نگران این هستند که اگر طالبان مهار نشوند با سایر شبه‌نظامیان متحد شده ممکن است چچن و سین‌کیانگ هم به خطر بیفتد بنابراین قبل از هر اقدامی باید مدیریت و کنترل طالبان نیز در نظر گرفته شود. پاکستان اطمینان داده که طالبان را مدیریت خواهد کرد و در صورت تخلف با ترور رهبران خاطی شورش طالبان را خنثی و آنها را کنترل می‌کند.
از طرفی روسیه و چین نگران هستند که داعش به پشتوانه آمریکا و متحدان غربی این کشور در افغانستان نفوذ پیدا کند که در آن صورت امنیت آنها به خطر می‌افتد بنابراین تلاش می‌کنند از طالبان برای سرکوب کردن این گروه تروریستی خطرناک استفاده کنند.
بعد از شکست داعش در حلب بیشتر شبه‌نظامیان این گروه در صدد ورود به پاکستان و افغانستان هستند. به گزارش پلیس تعدادی از اعضای داعش سوریه در ایالت پنجاب دستگیر شده‌اند و بخشی از آنها نیز سعی داشتند با عبور از مرز مشترک وارد افغانستان شوند.
اگر داعش وارد افغانستان شود معادله قدرت شبه‌نظامیان در این کشور به هم می‌خورد و بخشی از داعش را که پاکستان از آنها پشتیبانی می‌کند نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد.
ارتش پاکستان سعی دارد از ورود شبه‌نظامیان خارجی به ویژه داعش سوریه و القاعده به افغانستان جلوگیری کند و اگر هم قرار است آنها وارد این کشور شوند باید قبل از هر چیز با ارتش پاکستان هماهنگ شوند.
از سوی دیگر رسانه‌های وابسته به طالبان اعلام کردند که این گروه برای جنگ می‌توانند از هر کسی کمک بگیرند و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد زیرا آنها برای احقاق حقوق خود می‌جنگند و می‌توانند از روسیه و تمام کشورهای دنیا کمک دریافت کنند.
به گزارش این رسانه‌ها طالبان هیچ هدفی را خارج از افغانستان دنبال نمی‌کنند و برای آزادی وطن خود می‌جنگند به همین دلیل است که بعد از گذشت 15 سال قدرت آنها همچنان پابرجاست و بلکه افزایش یافته است.
بعد از برگزاری نشست سه جانبه در مسکو، طالبان افغانستان یک اجلاس مهم در هلمند برگزار کردند. در اجلاس هلمند توافق شد که طالبان تا پایان زمستان با جمع‌آوری سلاح و افزایش توان مالی تجدید قوا کنند و بعد از آن جنگ نهایی با آمریکا را آغاز نمایند. 8 نفر از 12 نفر عضو شورای مرکزی طالبان با شرکت در اجلاس هلمند برای جنگ با آمریکا به توافق رسیدند.
اعضای شورای طالبان بیان کردند که نیروهای آمریکایی فقط در پایگاه‌های خود محفوظ هستند و کاروان‌های نظامی این کشور در سایر نقاط یک هدف آسان برای جنگجویان طالب خواهند بود.
اعضای شورای طالبان برای اقدام علیه آمریکایی‌ها با القاعده نیز به توافق رسیده‌اند. رهبران شورای مرکزی طالبان معتقدند برای فشار آوردن به آمریکا باید منافع این کشور در خارج از افغانستان نیز هدف قرار گیرد.
اعضای شورای طالبان اعلام کردند که اگر کشورهای همسایه برای بیرون کردن آمریکایی‌ها وارد عمل نشوند طالبان مجبورند با سایر شبه‌نظامیان متحد و علیه واشنگتن وارد عمل شوند. در حال حاضر طالبان از طریق دیپلماتیک و دفتر خود در قطر به آمریکا و دولت میانمار هشدار داده‌اند که اگر به مطالبات آنها توجه نشود جهاد را آغاز خواهند کرد.
اختلاف پاکستان و آمریکا بر سر منافع
در وضعیت فعلی که پاکستان بر سر منافع خود در افغانستان و منطقه با آمریکا دچار اختلاف است این موضوع دور از واقعیت نیست که ضمن گسترش روابط با روسیه و چین حتی اگر شده برای یک دوره موقت آمریکا و حامی منطقه‌ای این کشور هند را به چالش بکشد.
پاکستان،روسیه و چین که هر یک منافع خاص خود را دارند سعی می‌کنند از طالبان به عنوان برگ برنده استفاده کنند. طالبان که از جانب آمریکا و دولت افغانستان تحت فشار هستند با رغبت روابط خود را با روسیه،چین و پاکستان گسترش می‌دهند تا بیشترین بهره را از این موقعیت ببرند.
در این بین بازیگر اصلی روسیه است بنابراین طالبان باید با مشخص کردن یک نماینده ویژه برای این کشور نوع روابط و ادامه همکاری با این کشور را با دقت بررسی کنند.
