به گزارش مشرق، بامداد چهارشنبه ششم بهمن ماه بود که خبرگزاری رویترز از تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور جدید آمریکا برای سخت‌گیرانه‌تر کردن قوانین مهاجرت از کشورهای مسلمان به این کشور خبر داد.
این خبرگزاری همچنین نوشت که انتظار می‌رود ترامپ با حضور در وزارت امنیت داخلی آمریکا چند فرمان اجرایی مربوط به این محدودیت‌ها را صادر کند.
چند نفر از دستیاران کنگره هم در آن زمان بیان کردند که این محدودیت‌ها بیشتر شامل حال پناهجویان و اتباع ایران، عراق، لیبی، سومالی، سودان، سوریه و یمن خواهد شد.
در ابتدا گفته شد که این ممنوعیت 30 روزه خواهد بود. البته ترامپ در جریان رقابت‌های انتخاباتی در ابتدا از ممنوعیت کامل ورود مسلمانان به آمریکا صحبت کرد و بعدها گفت که باید به دقت بر ورود اتباع کشورهای مسلمان نظارت کرد.
«شان اسپایسر» سخنگوی کاخ سفید هم در زمان انتشار این خبر از بیان اظهارنظر در خصوص این تصمیم خودداری کرد و افزود: «این یکی از مسائلی است که وزرای خارجه و امنیت ملی باید پس از رأی اعتماد از کنگره، بررسی کنند و یک برنامه کاری مشترک برای بررسی دقیق‌تر هویت افراد تدوین کنند.»
پس از انتشار این خبر جزییات بیشتری در رسانه‌ها منتشر شد از جمله اینکه این حکم تحت عنوان «محافظت از ملت در مقابل حملات تروریستی اتباع خارجی»، صدور روادید را برای اکثر اتباع هفت کشور نامبرده به مدت دستکم 30 روز لغو می‌کند و در عین حال، دولت آمریکا تغییراتی را در روش بررسی برای صدور روادید ایجاد می‌کند.
براساس گزارشی که پایگاه تحلیلی اینترسپت نوشت: « آنچه که بین تمامی این هفت کشور مشترک است، این است که آمریکا در این کشورها مداخله خشونت‌باری داشته است.»
اینترسپت گزارش کرد که این اقدام جدید ترامپ چیزی شبیه قانون «پاتری بارن» است یعنی اینکه اگر ما شما را بمباران کردیم و به شما حمله کردیم و به بی‌ثباتی جامعه شما کمک کردیم، آن زمان است که شهروندان شما را از درخواست پناهندگی در آمریکا نیز منع می‌کنیم.
سناتور «کریس مورفی» از ایالت «کنتیکت» روز چهارشنبه صبح در یک پیام توییتری در این خصوص اینگونه توضیح داد: «کشور شما را بمباران می‌کنیم، برایتان یک کابوس انسانی به وجود می‌آوریم، آن هنگام شما را در کشور خودتان محبوس می‌کنیم. این یک فیلم وحشتناک است و نمی‌توان آن را سیاست خارجی دانست».
این پایگاه تحلیلی سپس در بخش بعدی گزارش خود به مداخله‌های آمریکا در این کشورها از جمله ایران اشاره کرد از جمله کودتای 28 مرداد، حمایت از صدام، حمله ناو آمریکایی وینسنس به هواپیمای مسافربری ایرانی، حملات سایبری و ...
پایگاه مذکور در پایان با اشاره به تصمیم ترامپ برای ایجاد محدودیت صدور روادید برای شهروندان ایران نوشت، اینگونه نتیجه‌گیری کرد، حال در نظر بگیرید که ایران که القاعده، داعش و دیگر سازمان‌های تروریستی هیچ ردپایی در این کشور ندارند، در لیست محدودیت سفر به آمریکا قرار گرفتند حال آنکه عربستان سعودی که 15 نفر از هواپیماربایان حادثه 11 سپتامبر از این کشور بوده‌اند و منبع اصلی تأمین بودجه گروه‌های افراطی است، در این لیست شامل نشده است.
*واکنش مادلین آلبرایت
مادلین آلبرایت وزیر خارجه اسبق آمریکا نیز قبل از امضای این فرمان در اعتراض به تصمیم ترامپ برای منع صدور روادید برای اتباع ایران و 6 کشور مسلمان دیگر گفت که آمادگی دارد به طور رسمی نام خود را بعنوان یک مسلمان ثبت کند.
«یان برمر» دانشمند برجسته و تحلیلگر سیاسی آمریکایی در واکنش به اقدام ترامپ در یک پیام توئیتری نوشت: «ترامپ، روادید هر کسی از کشورهای ایران، عراق، لیبی، سومالی، سودان، سوریه و یمن را متوقف می‌کند. ترامپ در هیچ یک از کشورهای مذکور تجارت و کسب و کار ندارد، اما در مصر، ترکیه و عربستان تجارت دارد».
به گزارش فارس، ترامپ پیش از امضای این فرمان در گفت‌وگویی با شبکه «ای بی سی» در توجیه طرح احتمالی خود گفت که تمایلی ندارد یک حادثه 11 سپتامبر دیگر تکرار شود و ورود به آمریکا از این به بعد برای همه سخت خواهد شد.
*ترامپ هنوز در هیجان دوران انتخابات به سرمی‌برد
سیامک باقری کارشناس روابط بین‌الملل در خصوص این قانون مقابله با اسلام را رویکرد سیاستمداران آمریکایی از جمله ترامپ خواند و شرایط نامساعد اقتصاد آمریکا را از جمله اهداف رئیس‌جمهور این کشور در اعمال محدودیت صدور روادید برای اتباع 7 کشور مسلمان بیان کرد.
از دیگر سو حمیدرضا آصفی سخنگوی اسبق وزارت خارجه ایران نیز با بیان اینکه ترامپ هنوز در هیجان دوران انتخابات به سر می‌برد، محروم کردن مردم ایران از دریافت روادید را گروگانگیری مدرن خواند و گفت: آمریکایی‌ها از این اقدام متضرر می‌شوند، نه ایرانیان.
*امیدواریم دستور ترامپ به بیدار شدن برخی آقایان در کشور کمک کند
فؤاد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا نیز در گفت‌وگویی با فارس با اشاره به دستور ترامپ در عدم صدور روادید برای اتباع 7 کشور مسلمان بر اصلاح خوش‌بینی‌ها در دولت و اعتماد به آمریکا تأکید کرد و گفت: امیدوایم افرادی که خواب آمریکا را می‌دیدند زودتر بیدار شوند.
اکبر رنجبرزاده عضو هیأت رئیسه مجلس نیز در این باره با بیان اینکه در این دولت نه تنها عزت به پاسپورت ایرانی برنگشت بلکه آمریکا با ملت ایران مانند کشورهای مستعمره برخورد می‌کند، گفت: بهترین و صحیح‌ترین اقدام در شرایط فعلی مقابله به مثل با آمریکاست.
محمدعلی وکیلی عضو هیأت رئیسه مجلس نیز در این باره گفت: دولت ایران به عنوان حافظ منافع اتباع ایران باید در قبال فرمان رئیس‌جمهور آمریکا در محدودسازی صدور روادید، موضع متناسب اتخاذ کند.
نصرالله پژمان‌فر رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: آن کسانی که آمریکا را کدخدا می‌دانند باید توجه داشته باشند که این کدخدا آنها را حتی به رعیت خود هم قبول ندارد، بلکه آمریکا آنها را برده خود می‌داند.
مهدی شیخ عضو فراکسیون امید مجلس با تأکید بر این که ایران هیچ‌گونه نگرانی از بابت محدودسازی صدور روادید برای ورود ایرانیان به آمریکا ندارد، گفت: ترامپ ظاهراً در جهت نابودی آمریکا حرکت می‌کند.
* اتریش راه را بر 300 ایرانی جویای مهاجرت به آمریکا بست
پس از انتشار این خبر، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد، در پی دستور اجرایی ترامپ مبنی بر عدم ورود مهاجران از هفت کشور از جمله ایران که به زودی امضا می‌شود، 300 ایرانی «غیرمسلمان» که قصد مهاجرت به آمریکا را داشته و تصمیم داشتند در اتریش به صورت موقت برای آماده ساختن مقدمات مهاجرت خود اقامت کنند، با ممانعت مقامات اتریشی مواجه شده‌اند.
*فرمان امضا شد
در نهایت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه (بامداد شنبه نهم دی‌ماه به وقت تهران) فرمان اجرایی بررسی سخت‌گیرانه سوابق مهاجران به آمریکا را امضا کرد که برخلاف پیش‌نویس قبلی 30 روز به 90 روز افزایش یافت.
بر اساس متن نهایی این فرمان، صدور روادید برای اتباع کشورهای «مضر برای منافع ایالات متحده» به مدت 90 روز تعلیق شده است.
در این فرمان به فهرست «دولت‌های حامی تروریسم»، کشورهایی که «تهدیدی فوق‌العاده» به شمار آمده و آمریکا علیه آنها وضعیت اضطراری اعلام کرده و همچنین کشورهای حاضر در فهرست «کشورها یا مناطق مایه نگرانی» وزارت امنیت داخلی قرار دارند (هفت کشور فوق‌الذکر)، اشاره شده است.
در متن همچنین از عبارت «ممانعت از ورود» استفاده شده، به این معنی که احتمالا افرادی که از قبل روادید داشته باشند هم برای 90 روز اجازه ورود به آمریکا را نخواهند داشت.
البته روادید دیپلماتیک از این فرمان معاف شده است.
در متن، وزیر خارجه مأمور شده است که پس از 30 روز، از تمام کشورها بخواهد اطلاعات مورد نظر آمریکا در مورد اتباعشان را ارائه کنند. کشورها 60 روز برای ارائه این اطلاعات زمان خواهند داشت..
ترامپ در مراسم امضای این فرمان که در پنتاگون برگزار شد، گفت: «دارم تمهیدات جدیدی برای غربالگری ایجاد می‌کنم تا تروریست‌های اسلامی رادیکال را از ایالات متحده آمریکا بیرون نگهدارم.»
وی افزود: «ما نمی‌خواهیم آنها اینجا باشند. می‌خواهیم اطمینان یابیم کسانی را به کشورمان نمی‌پذیریم که تهدیدی برای سربازانمان هستند که در خارج از کشور می‌جنگند. می‌خواهیم تنها کسانی را به کشورمان راه دهیم که از کشور ما حمایت کرده و عمیقا عاشق مردم ما هستند.»
* فرمان ترامپ حاصل بستن با کدخدا و تسلیم و سازش با آمریکایی‌ها
در پی امضای این فرمان نصرت‌الله تاجیک کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با فارس فرمان مذکور را بخشی از حرکت‌هایی ایذایی آمریکا علیه ملت ایران خواند و گفت: دوران راحتی را با حضور ترامپ نخواهیم داشت، ولی نباید در زمین آمریکایی‌ها بازی کنیم.
محمدصادق کوشکی کارشناس مسائل سیاسی نیز در گفت‌وگویی با بیان اینکه فرمان ترامپ در محدود کردن ورود ایرانیان به آمریکا از نتایج سیاست تسلیم و سازش با آمریکایی‌ها است، گفت: اینها نتیجه بستن با کدخدا و مذاکره با آمریکاست.
زهره الهیان نماینده اسبق مجلس و عضو اسبق کمیسیون امنیت ملی هم در این زمینه واکنش نشان داد و گفت: بهتر است دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران پیگیری‌های حقوقی را در مجامع بین‌المللی و سازمان ملل داشته باشد و طبق شعار روحانی مبنی بر بازگرداندن عزت به پاسپورت ایرانی، پیگیری‌هایی را در راستای منافع و حقوق اتباع ایرانی انجام دهد.
علیرضا سلیمی عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون آموزش با هشدار درباره هر گونه ساده‌اندیشی مقابل دشمن هتاک و بدعهد گفت: از رئیس‌جمهور می‌پرسیم که آیا محدودسازی ورود ایرانیان به آمریکا نقض برجام است یا خیر؟
حمید ابوطالبی معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور نیز روز گذشته در توئیتر شخصی خود خطاب به رئیس جمهور آمریکا گفت: آقای رئیس جمهور! به یاد داشته باشید ملت ایران بیش از سه هزار سال استوار و سربلند ایستاده است؛ ایرانی را در طول تاریخش هیچ کس نتوانسته تحقیرکند.
*بیانیه وزارت خارجه و واکنش ظریف
در پی امضای این فرمان وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران شنبه شب نهم بهمن ماه با صدور بیانیه‌ای به این اقدام ترامپ واکنش نشان داد. در این بیانیه آمده است:دولت ایران برای پاسداری از حرمت و شأن آحاد ملت و برای حمایت از حقوق شهروندان خود تا زمان برطرف شدن محدودیت‌های توهین‌آمیز آمریکا، اصل عمل متقابل را اجرا می‌کند.
محمدجواد ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران نیز در ساعات پایانی شنبه شب در صفحه توئیتر خود به این اقدام واکنش نشان داد و نوشت: اقدام واشنگتن در منع ورود اتباع چند کشور مسلمان از جمله ایران به خاک آمریکا بی‌پایگی ادعاهای این کشور درباره دوستی با مردم ایران را نشان می‌دهد.
وزارت خارجه ایران نیز در اطلاعیه‌ای به شهروندان ایرانی عازم سفر به آمریکا توصیه کرد که قبل از سفر به این کشور به طریق مقتضی و معتبر اطمینان حاصل کنند که برایشان در بین راه و در مبادی ورودی به آمریکا مزاحمتی ایجاد نخواهد شد.
بعدازظهر امروز (یکشنبه) نیز بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان از احضار سفیر سوئیس در تهران به عنوان حافظ منافع دولت آمریکا به وزارت خارجه و تحویل یادداشت اعتراضی ایران در خصوص صدور فرمان اجرایی اخیر ترامپ به وی خبر داد.
سخافت آمریکایی‌ها
این اقدام ترامپ واکنش علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی را نیز در پی داشت. وی در این باره و در نطق پیش از دستور گفت: اقدام اخیر آمریکا در لغو صدور روادید، از طرفی سخافت بیشتر در بینش و رفتار آنها و از طرف دیگر هراس این دولت را نشان داد که پشت ظاهر عوام‌فریبی و دموکراسی پنهان شده است.
البته برخی نمایندگان مجلس نیز در تذکرات کتبی به رئیس جمهور خواستار اقدام عملی و فوری وی در دفاع از حقوق ایرانیان مقابل فرمان نژادپرستانه ترامپ شدند.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز نیز پس از این فرمان در تحلیلی نوشت: ممنوعیت صدور روادید سفر به آمریکا نشانه‌های اولیه نوع روابط آتی بین ایران و دولت ترامپ خواهند بود.
البته نکته جالب توجه این بود که ترزا می نخست‌وزیر انگلستان که پس از سفرش به واشنگتن به ترکیه رفته بود در نشست خبری مشترک با نخست‌وزیر ترکیه از محکوم کردن تصمیم جدید رئیس‌جمهور آمریکا برای ممانعت از ورود اتباع شماری از کشورهای مسلمان، خودداری کرد.
پس از انتشار این خبرها یک مقام ارشد دولت آمریکا با تائید اینکه فرمان جدید ترامپ دارندگان کارت سبز از هفت کشور هدف را هم شامل می‌شود، گفت پرونده این افراد مورد به مورد بررسی می‌شود.
*بازداشت‌ها ادامه دارد
در ادامه جنجال‌ها درباره فرمان اجرایی رئیس‌جمهور آمریکا برای ممنوعیت سفر شهروندان ایران و شش کشور دیگر به آمریکا، خبرهایی از بازداشت یک خانواده گرجستانی ساکن آمریکا منتشر شد. یک خانواده سه نفره شامل پدر، مادر و یک دختر 10 ساله گرجستانی ساکن آتلانتا پس از بازگشت از سفر ایران، در فرودگاه این شهر آمریکایی بازداشت شدند.
*اگر جزو کشورهای ممنوعه هستید، برای دریافت روادید مراجعه نکنید
کنسولگری آمریکا در اربیل عراق نیز با اشاره به فرمان دونالد ترامپ برای ممنوعیت ورود اتباع ایران و شش کشور دیگر اعلام کرده که شهروندان این کشورها برای دریافت روادید به کنسولگری رجوع نکنند.
*واکنش‌ها به اقدام ترامپ
الهام امین‌زاده دستیار ویژه رئیس جمهور در امور شهروندی فرمان ترامپ درباره ممنوعیت صدور روادید برای اتباع ایرانی را نقض حقوق بشر و در راستای حمایت از تروریسم خواند و بر پاسخگویی آمریکا در این زمینه تأکید کرد.
حسین شیخ‌الاسلام مشاور وزیر خارجه نیز در این باره گفت: فرمان اخیر ترامپ درباره عدم صدور روادید برای اتباع 7 کشور مسلمان بسیار احمقانه تهیه شده، ابتدایی‌ترین اصول قانون نویسی در آن رعایت نشده و نمونه آشکار ایران ستیزی است.
سیدحسین نقوی‌حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز در این زمینه در گفت‌وگو با فارس بیانیه وزارت خارجه در واکنش به فرمان ترامپ را کافی ندانست و تأکید کرد دولت باید موضع‌گیری سخت و اقدامات جدی‌تری مقابل این اقدام خارج از نزاکت دیپلماتیک آمریکایی‌ها نشان دهد.
اسماعیل کوثری نماینده سابق نیز در گفت‌وگو فارس تصریح کرد: وعده رئیس‌جمهور مبنی بر ارتقای جایگاه ایران در سطح بین‌الملل عملی نشد و جایگاه ایران نه تنها بالاتر نرفت بلکه روز به روز ضعیف‌تر هم شد.
از دیگر سو، علی کیهانیان دبیرکل جمعیت حامیان انقلاب اسلامی نیز به فارس گفت: حرکت ترامپ و فرمان منع صدور روادید از سوی وی هشداری برای این دسته از سیاستمداران و دولتمردان نظام مقدس جمهوری اسلامی است که به ارتباط با عزت و منطقی با آمریکا و دنیای غرب خوش‌‌خیال هستند.
پرویز سروری دبیرکل جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی هم گفت: امیدواریم دولت در ماه‌های پایانی واقع‌گرایانه به عرصه روابط با آمریکا نگاه کند و اقدام متقابل و مقابله به مثل را در مقابل رفتارهای گستاخانه دولت این کشور داشته باشد.
محمدحسن آصفری نماینده مجلس نهم با بیان اینکه رفتارهای آمریکا ناشی از بی‌تدبیری دستگاه دیپلماسی ما است، گفت:اگر زمانی که برجام نقض شد دولت به منتقدان و فرمایشات رهبر انقلاب گوش می‌داد اکنون شاهد لغو صدور روادید برای ایرانی‌ها نبودیم.
محمدنبی حبیبی دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی با اشاره به اقدام ترامپ در محدودسازی صدور روادید برای ایرانی‌ها گفت: دولت باید به عنوان حافظ منافع اتباع ایرانی و دفاع از حیثیت هر ایرانی به این اقدام اعتراض و ثابت کند از عزت گذرنامه ایرانی دفاع می‌کند.
رضا روستاآزاد عضو هیأت مؤسس جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی با اشاره به سکوت وزارت‌خارجه مقابل منع صدور روادید ایرانیان گفت: این اتفاق تحقیر ملت ایران است و دولت باید جواب دهد و اقدام متقابل و در شأن ملت ایران انجام دهد.
*هنرمندان هم واکنش نشان دادند
هنرمندان کشورمان نیز به این رفتار عجولانه و غیرمنطقی ترامپ واکنش نشان دادند از آن جمله حسام نواب‌صفوی و محمدرضا شریفی‌نیا بازیگران سینما و تلویزیون.
نواب‌صفوی این اقدام را مغرضانه و توهین به ملت ایران خواند و درباره واکنش به این اقدام گفت: اگر ایران فقط سه روز تنگه هرمز را ببندد، تمام معادلات اقتصادی دنیا را به هم می‌ریزد.
شریفی‌نیا هم عنوان کرد: این اقدام خودزنی، عجولانه و احمقانه بود.
به گزارش فارس، هزاران نفر از اساتید و پژوهشگران دانشگاههای سراسر آمریکا ضمن محکوم کردن فرمان اجرایی رئیس‌جمهوری این کشور در ممنوع الورود کردن اتباع ایران و 6 کشور مسلمان دیگر آن را تبعیض‌آمیز خواندند.
محدودیت‌های جدید آمریکا برای ایرانیان؛ «انهدام فرامتن برجام»
علیرضا کریمی نیز در یادداشتی در این باره نوشت: تاکنون هم در فضای داخل ایران، تلاش حامیان توافق هسته‌ای بر این بود که حساب رفتار دولت اوباما را از رفتار کنگره جدا کنند، اما اکنون و با روی کار آمدن ترامپ جمهوری‌خواه، می‌توان گفت که زمین بازی تغییر یافته است.
از دیگر سو خطوط هوایی اردن و لبنان امروز اعلام کردند که محدودیت سفر به آمریکا را که قانون آن بتازگی به امضای رئیس جمهور جدید این کشور رسید، از امروز اجرا می‌کنند.
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز بعدازظهر امروز (یکشنبه) با صدور بیانیه‌ای اقدام سخیف دولت آمریکا در ممنوعیت صدور ویزا برای اتباع ایران را به شدت محکوم کرد.
همچنین مقرر شد نشست بعدی کمیسیون امنیت ملی مجلس با دعوت از مسئولان وزارت امور خارجه، موضوع تحولات آمریکا و اقدامات دولت جدید این کشور مورد بحث و بررسی دقیق قرار گیرد.
«رودی جولیانی» شهردار پیشین نیویورک که روابط بسیار نزدیکی با گروهک تروریستی منافقین دارد، گفت طرح ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور به آمریکا توسط تیمی زیر نظر او طراحی شده است.
«شان اسپایسر» سخنگوی کاخ سفید نیز امروز یکشنبه در توجیه عدم اشاره به نام عربستان در فهرست کشورهایی که ورود اتباعشان به آمریکا ممنوع شده، گفت این فرمان بر اساس فهرست تهیه‌شده توسط دولت پیش صادر شده است.
