به گزارش مشرق، چندین کشور دنیا که اساساً صنعت، نرم‌افزار و نیروی انسانی قابل‌توجهی هم ندارند، سال‌هاست شبکه ملی اطلاعات داشته و امنیت کاربران فضای مجازی شهروندانشان را تأمین کرده‌اند. کویت یکی از این کشورهاست. پرسرعت‌ترین اینترنت دنیا هم در اختیار کره‌جنوبی است، این کشور هم اتفاقاً خدمات اینترنتی را بر بستر سرورهای داخلی به کره‌ای‌ها ارائه می‌دهد. بیش از ۱۰ کشور دیگر هم به این نتیجه رسیده‌اند که باید برای خدمات‌رسانی اینترنتی، شبکه‌های داخلی داشته باشند.
وزارت ارتباطات کشورمان، اما ظاهراً وقعی به این موضوع نمی‌نهد. با وجود اینکه قانون الزام‌آور راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات ۱۱ سال است که عملاً خاک می‌خورد، دولت فضای مجازی ایران را تقدیم بیگانگان کرده است.
وزیر ارتباطات پیش از انتخابات خبر اتمام فاز تکمیلی شبکه ملی اطلاعات را برای اردیبهشت ماه داد، اما بعد‌تر به بهانه انتخابات باز هم تحقق آن را به وقتی دیگر موکول کرد. واعظی در قامت وزیر جمهوری اسلامی بیشتر از اینکه به توسعه بومی اینترنت اعتقاد داشته باشد، ترجیح می‌دهد با سفر به روسیه و دیدار با یک مدیر شبکه دست چندمی پیام‌رسان از او بخواهد فلان کانال را فیلتر کند و به بهمان کانال اجازه نشر خبر ندهد! جلسات شورای عالی فضای مجازی در کشورمان، اما سالی یک بار هم به زور برگزار می‌شود. منفعت چه کسانی در اصرار بر انتقال و نگهداری داده‌های ایرانیان به خارج از کشور است؟
یکی از بزرگ‌ترین نمادهای تحول جهانی پیدایش فضای مجازی در چند دهه اخیر بود. فضای مجازی، دنیایی رو به رشد، بسیار وسیع و غیرقابل توقف است که فرصت‌های بزرگ و در عین حال تهدیدهایی را هم می‌تواند به همراه داشته باشد. در این میان یکی از اقدامات مهم دولت‌ها جهت استفاده حداکثری و مطلوب از فضای مجازی، بومی‌سازی آن و ایجاد شبکه ملی اطلاعات است. امروز در حالی از شبکه ملی اطلاعات سخن به میان می‌آید که از سال ۱۳۸۴ زمزمه‌های راه‌اندازی آن در کشور مطرح شد و هم اکنون که سال ۱۳۹۶ است، اتمام بخش‌های مهم این پروژه هنوز اندر خم کوچه‌ای مبهم متوقف شده است.
شبکه ملی اطلاعات چیست؟
بسیاری از کشورهای جهان اطلاعات کاربرانشان را در بستر شبکه‌ای واحد و داخلی در فضایی امن و ارزان جا به جا می‌کنند، بستری که در هر یک از این کشورها دارای نامی خاص است، اما در نهایت به نامی متحد با عنوان شبکه ملی اطلاعات می‌رسد.
شبکه ملی اطلاعات، مرکز مدیریت داده و ترافیک با هدف حفاظت از بزرگ‌ترین سرمایه ملی (داده‌های کشور) است که قادر خواهد بود، هم میزبانی مجموعه داده‌های خدماتی ملی کشور را تقبل کند و هم ظرفیتی را فراهم کند تا در هر شرایطی حتی تهدیدهای خارجی، سیستم ارتباطی، خدماتی و محتوایی کشور دچار اختلال نشود، چراکه قدرت دفاعی بالایی در مقابل بدافزارها خواهد داشت. در چنین بستری امکان تأمین استانداردها و کیفیت بالای خدمات نیز همراه با یکپارچه‌سازی فراهم می‌شود.
از سوی دیگر بر خلاف خلأ توضیحات جامع و کامل به مردم که منجر به این شد برخی تصور کنند با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات با شبکه‌های جهانی خداحافظی خواهند کرد، اما شبکه ملی اطلاعات را می‌توان مصداق بارز و عملی تحقق اقتصادی مقاومتی در حوزه فناوری‌های فضای مجازی معرفی کرد؛ چراکه در بحث اقتصاد مقاومتی هدف این است که کشور در تولید، توزیع و مصرف به مرحله‌ای برسد که در صورت هر نوع تحریم و تهدید خارجی این اقتصاد بتواند به صورت خود راهبر حرکت کند، هیچ خللی در نظام اقتصادی به وجود نیاید، بتواند کاهش هزینه‌ها را به همراه داشته باشد و نرخ بهره‌وری را بالا ببرد.
بر همین اساس یکی از مصادیق بارز اقتصاد مقاومتی شبکه ملی اطلاعات است که باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود و با کاهش ترافیک بین‌المللی منجر به افزایش ترافیک داخلی خواهد شد. جالب است که این طرح در کشورهای دیگر نیز اجرا شده است، به عنوان مثال آلمان و حوزه شنگن در غرب اروپا شبکه ملی اطلاعات خود را مدت‌هاست که راه‌اندازی کرده‌اند، در فرانسه، کره‌جنوبی، چین، روسیه، برزیل، بلژیک، هلند، کویت و دیگر کشورها شبکه ملی اطلاعات دارند. در واقع می‌توان گفت کشورهای مختلفی هستند که این شبکه را ایجاد کرده‌اند، ولی در ایران به دلایل مبهم که برخی آن را کار‌شکنی توصیف می‌کنند، شبکه ملی اطلاعات به معنا و مفهوم واقعی ایجاد نشده است و به گفته کارشناسان فضای مجازی هر آنچه تاکنون صورت گرفته در نهایت ارتقای شبکه داخلی محسوب می‌شود.
شبکه ملی اطلاعات در ایران به کجا رسید؟
سال‌هاست که اتمام پروژه شبکه ملی اطلاعات از لحاظ قانونی در اسناد بالادستی کشور مورد تأکید قرار می‌گیرد و بودجه‌های کلان و هنگفتی را به خود اختصاص می‌دهد، اما در مقابل باز هم نتیجه و خروجی قابل قبولی دیده و نمی‌شود و اتمام آن به ماههای آتی و روزهای بعد‌تر پاس داده می‌شود.
در تازه‌ترین خبرها نیز قرار بود فاز تکمیلی شبکه اطلاعات در اردیبهشت ماه و همزمان با روز جهانی ارتباطات راه‌اندازی شود، اما در نهایت محمود واعظی در قامت وزیر ارتباطات، فضای انتخابات در کشور را بهانه‌ای برای تأخیر در راه‌اندازی مطرح ساخت و بازهم اجرایی شدن فاز سوم این پروژه را موکول به بعد از انتخابات کرد. این در حالی است که به گفته وی باید تا تیرماه و قبل از پایان دولت فاز ۳ که بلوغ نامگذاری شده بود، انجام می‌گرفت، اما همچنان در پایان خرداد ماه هستیم و باز هم خبری نشده است. برخی معتقد هستند وزارت ارتباطات تمایل کافی برای ایجاد شبکه ملی اطلاعات ندارد؛ چراکه اجرا نشدن این پروژه را دارای منفعت سیاسی و اقتصادی برای دولت می‌دانند.
کما اینکه اقدامات محدود صورت گرفته در این زمینه را نیز مبتنی بر تبلیغات پیش از انتخاباتی تلقی می‌کنند. این در حالی است که متأسفانه غالب جلسات شورای عالی فضای مجازی همچنان به دلیل عدم حضور رئیس‌جمهور تشکیل نمی‌شود و بعضاً اگر تشکیل هم شود به فواصل طولانی مدت خواهد بود. با این تفاصیل راه اندازی شبکه ملی اطلاعات، قانونی شده که هر روز به روزهای بعد و ماههای دیگر موکول می‌شود و گویا جریانی سیاسی یا مدیریتی در داخل کشور از به راه افتادن شبکه ملی اطلاعات ممانعت می‌کند و به‌رغم انتقادات و ضرورت‌های حاکم بر راه‌اندازی این شبکه، همچنان پا برجا و بدون تغییر ایستاده است.
منبع: روزنامه جوان
