سرویس ورزش مشرق- «آندره‌آ پیرلو» را می‌توان فیلسوف هافبک‌های هزاره سوم دانست. مردی که فوتبال خود را در سال ۱۹۹۵ از باشگاه «برشا»ی ایتالیا آغاز کرد و پس از ۲۲ سال، در نوامبر ۲۰۱۷ در نیویورک سیتی در سن ۳۸ سالگی به پایان رساند. صاحب‌نظران فوتبال معتقدند که «این فیلسوف میانه زمین فوتبال، فوتبالیستی بود که در مهم‌ترین صفحات علم ورزش قرن بیست و یکم جا گرفت. کسی که مغزش یک «اَبَر رایانه‌» فوتبال بود».

شاید اگر تیم ملی ایتالیا در دیدار با سوئد بازیکنی مثل پیرلو در زمین داشت الان هوادارانش حسرت نرسیدن به جام جهانی 2018 را نمی خوردند.

در گرامیداشت استاد

بخش ورزشی BBC‌ در یادداشت گرامیداشت «آندره‌آ پیرلو» نابغه ایتالیایی فوتبال نوشت: پیرلو از سرعت بسیار کمی برخوردار بود ولی به طرز عجیبی در مشارکت‌های تیمی حضور داشت. اینکه در افکار او در لحظه در زمین چه می‌گذشت، دقیقا کسی از آن خبردار نیست اما فوتبال او، روایت اندیشه اوست؛ آنچنان که نوشته‌های یک شاعر و نویسنده و یا تابلوهای یک نقاش، خروجی و ماحصل آن چیزی است که در هزارتوی اندیشه‌اش می‌گذرد. هافبک نابغه ایتالیایی هم، نگاه فیلسوفانه به فوتبال داشت؛ هم از آن جهت که عمق فوتبال را می‌فهمید. در تعبیری زیباتر و بیانگرتر، باید شما را به تعریف «لوکا جولیالینی» -مفسر فوتبال- ارجاع دهیم: «پیرلو، تمام آن چیزی است که میانه میدان بازی، از فوتبال برای شما تعبیر می‌کند».

پیرلو، پس از اینکه در سال ۱۹۹۸ مورد توجه اینترمیلان قرار گرفت، با رقم یک میلیون و ۸۰۰ هزار یورو به آبی‌های میلان پیوست. اما در اینتر چندان راحت نبود و در سال ۲۰۰۱ با رقم ۱۶ میلیون یورو راهی میلان شد و ۱۰ سال تمام در روسونری توپ زد. حاصل آن، ۴۰۰ بازی، کسب دو مقام قهرمانی سری آ، و کسب دو قهرمانی لیگ قهرمانان در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷ بود. در سال ۲۰۱۱ در حالی که ۳۲ سال داشت، قراردادش با میلان را تمدید نکرد و در حرکتی غیرمنتظره، روانه یوونتوس شد. در یوونتوس، تحت سکانداری «آنتونیو کونته» و «ماکسیمیلیانو آلگری» نقشی عمیق‌تر به او داده شد. در یوونتوس هم به ۴ عنوان قهرمانی سری آ دست یافت و در فینال لیگ قهرمانان سال ۲۰۱۵ در مقابل بارسلونا حضور یافت. سفری که هنر خود را به تمامی به نمایش گذاشت. سال‌هایی که به دنیا نشان داد که فلسفه فوتبال تا چه حد گیرا و عمیق است. در کنار همه این‌ها، وی یکی از اصلی‌ترین علل دستیابی ایتالیا به جام قهرمانی جام جهانی ۲۰۰۶ بود. علاوه بر این، نقشی بزرگ در صعود تیم کشورش به فینال جام ملت‌های اروپا داشت و در مرحله نیمه‌نهایی همان تورنمنت بود که در ضربان مرگبار پنالتی، یکی از هنرمندانه‌ترین حرکات تاریخ فعالیت‌اش را به نمایش گذاشت.

هنرنمایی پیرلو در مقابل «جو هارت» در ضربات پنالتی / حرکتی که ریسک بسیار بالایی در یکی از حساس‌ترین لحظات تاریخ فوتبال داشت / دانلود

آندره‌آ پیرلو، یکی از بندرت هافبک‌های تاریخ فوتبال بود که می‌دانست چگونه قطعات مختلف پازل بازی را به سرعت در کنار هم بچیند. هنر پا به توپ شدن او تماشایی بود. او، استاد هندسه‌شناسی زمین بازی و پاس‌های متقاطع «سَهمی‌شکل» (شلجمی‌شکل /در ریاضیات سَهمی مکان هندسی نقاطی از صفحه است که از یک خط و از یک نقطه هم فاصله هستند) بود. وقتی عموم بازیکنان لزوما ضربه به توپ می‌زند، او وزن و حالت حرکت توپ در فضاهای مختلف زمین را برای ما معنا می‌کرد؛ پیرلو، به معنای واقعی فوتبال بازی می‌کرد. یک بار «جیمز هورنکستل» کارشناس فوتبال ایتالیا به بی‌بی‌سی گفت: «پیرلو، یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال است». آری، هورنکستل درست گفته است: «او فوتبالیستی بود که در مهم‌ترین صفحات علم ورزش قرن بیست و یکم جا گرفت. کسی که مغزش یک «اَبَر رایانه‌» فوتبال بود».

آندره‌آ، امضای شخصی خود را پای فوتبال زد. در تاریخ این ورزش، کمتر بازیکنی وجود داشته که دارای سبک مؤلف در فوتبال باشد. بدین معنا که او اندیشه و سبکی مستقل و متشخص را معرفی و اثبات نماید. یک بار وقتی در فینال لیگ قهرمانان در سال ۲۰۰۵ که «لیورپول» با زحمت فراوان در ضربان پنالتی موفق به شکست «آ ث میلان» شد، «جرزی دودک» دروازه‌بان تیم انگلیسی پس از بازی در رخت‌کن در مورد پیرلو به هم‌تیمی‌هایش گفت: «آخیش!!! ولی لعنتی پوست ما رو کند تا تیمش رو ببریم».

«سپاس استاد»؛ فیلمی بسیار زیبا در گرامیداشت پیرلوی بزرگ / دانلود

وبسایت ورزشی «گل»، در یادداشت خود در مورد بازنشستگی نابغه ایتالیایی از فوتبال، آورد: یک نکته در مورد فوتبال ایتالیا این که فوتبال در این کشور، نسبت به سایر کشورها، بومی‌تر و قومی قبیله‌ای‌تر است. به همین دلیل، ستاره‌هایش باید تلاش بیشتری برای جهانی شدن بکنند. پیرلو، همانند بوفون و مالدینی یک ستاره جهانی است. کسی که او صاحب‌نظران جهان فوتبال او را «معمار» خوانده‌اند. کسی که همچون یک شطرنج‌باز حرفه‌ای، مهره‌ها را در چنته هنرنمایی‌اش داشت و ضربات آزادش همیشه در خاطرها می‌ماند.

آندره‌آ پیرلو، یکی از موارد نادر و خاص فوتبال بود. چرا که چالاک است و نه فیزیک قدرتمندی داشت. نه سرزن بود و نه تکل‌های خوبی داشت. اما از حیث روانی و تاکتیکی بی‌نظیر بود. خونسردی و اعتماد بنفس عجیب او در زمین، هر کسی را به یاد فوق ستارگان سال‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۲ برزیل نظیر سوکراتس، توستائو، ریولینو، و زیکو می‌اندازد. فوتبال آن دوره‌ها، آهسته‌تر و تکنیکی‌تر بود و با خصوصیات فوتبال کنونی تفاوت داشت. اینکه یک بازیکن با خصوصیات آن دوره بتواند در این دوره عالی عمل کند، هم عجیب است و هم تحسین‌برانگیز.

فیلمی در مورد زیباترین حرکات پیرلو / دانلود

روزنامه «تلگراف» انگلیس در مطلبی که به مناسبت گرامیداشت نابغه ایتالیایی نوشت، آورد: «جهان فوتبال، بار دیگر یکی از نمادهای واقعی خود در مستطیل سبز را از دست داد. اینگونه مواقع حسرت آن که دیگر نمی‌توانیم هنرنمایی اینگونه افراد را بیشتر ببینیم، به شدت بر ما حاکم می‌شود. پیرلو را باید فراتر از افتخارات و مدال‌هایی که بر گردن‌اش آویخت نگاه کرد. او جهانی است؛ به خاطر فوتبال چشم‌نواز و دید و ذهن موقعیت‌شناس‌اش؛ به خاطر پاس‌های فوق‌العاده‌اش. به خاطر آرامش عجیبی که در هماهنگی در میانه میدان داشت و این مهندسی شگرف، موجب کسب قهرمانی‌ها برای آ ث میلان، یوونتوس، و تیم ملی ایتالیا شد.

بگذارید اینگونه بیان کنیم که فوتبال پیرلو فوتبال صبر، شعور، و آگاهی بود. او به هنرمندی تمام، سیاق فوتبال ایتالیایی را با دانش شاعرانه‌ای در آمیخته بود. در این لحظه، انسان ناخودآگاه با یاد نام کتاب خودزندگینامه او تحت عنوان «من فکر می‌کنم پس من فوتبالیست‌ام» می‌افتد.

او جایی در آن کتاب در مورد فینال ۲۰۰۶ می‌نویسد: «سرم را بالا کردم و از خدا که قطعا فقط فرانسوی نیست، خواستم که کمکمان کند. یک نفس عمیق کشیدم. نفس از وجود من بیرون آمد اما فقط متعلق به من نبود. نفس یک کارگر زحمت‌کش ایتالیایی، یک معلم ایتالیایی، یک دانشجوی ایتالیایی، یک پرستار ایتالیایی، یک کارآفرین، و در یک کلام همه هموطنان‌ام بود. من در آنها لحظه، ملت ایتالیا بودم. مگر می‌شود آن حس غرور و افتخار از وفاداری به هویت‌ام در آن لحظه را فراموش کنم؟ هرگز!».

«آندره‌آ پیرلو» در بحث خونسردی هم یکی از پیشروترین بازیکنان تاریخ فوتبال است. او در کتاب خودزندگینامه‌اش مسئله استرس و دلشوره را به چالش می‌کشد و این خاطره را یادآور می‌شود که پیش از بازی فینال جام جهانی ۲۰۰۶ در روز ۹ جولای، به راحتی مشغول بازی با دستگاه پلی استیشن خود بوده و بعد رفته و جام جهانی را به دست آورده است. او، یکی از طرفداران سرسخت کنسول «پلی استیشن» است و معتقد است که پس از وسیله نقلیه، این کنسول بازی بزرگ‌ترین اختراع بشریت است.

مغز و اندیشه پیرلو، بزرگ‌ترین سلاح او در فوتبال بود. او به نحو عالی از این برکت خدادادی استفاده می‌کرد. جایی در کتاب خودزندگینامه‌اش به زیبایی تمام می‌نویسد: «من کولی سرگردان زمین فوتبال هستم. نگاه‌ام را به جای و جای زمین می‌اندازم تا منطقه‌ای بکر و دست نخورده را برای نمایش‌ام پیدا کنم. پس از چرخش و خیزش در چند متر مکعب آن منطقه، آیین فوتبال‌ام را اعتراف می‌کنم: توپ را حرکت بده، و توپ را به هم‌تیمی‌ات برسان تا او گل را به ثمر برساند. «یاری و همکاری» بزرگ‌ترین خوشبختی من در فوتبال است.

نقل قول بزرگان در مورد پیرلو

«جانلوئیجی بوفون» دروازه‌بان افسانه‌ای ایتالیا: «وقتی آندره‌آ به من گفت که دارد به ما (یوونتوس) می‌پیوندد، با خودم گفتم: «خدا به ما نظر کرد».

«مایکل کاکس» ورزشی‌نویس بین‌المللی: «آیا پیرلو برترین بازیکن نسل خود است؟ نه ... اما مهم‌ترین است».

«مارچلو لیپی»: «پیرلو بازیکنی ساکت است. زبان او در پاهایش است».

«زبیگنیِو بُونیِک» اسطوره فوتبال لهستان: «وقتی توپ را به دست پیرلو می‌سپاری، انگاری که آن را در یک گاوصندوق امن نگه‌داری می‌کنی و خیال‌ات راحت است».

«کارلوس دونگا: اسطوره و مربی سابق فوتبال برزیل: «آندره‌آ پیرلو برزیلی‌ترین بازیکن اروپاست. قطعا اگر بخواهم تیم‌ رویایی‌ام را انتخاب کنم، پیرلو از اولین گزینه‌های من است».

پُست‌هایی که مشاهیر فوتبال جهان در گرامیداشت پیرلو برای او نوشتند / دانلود

حرف آخر

مردی که زمانی در ۱۴ سالگی در بروشا، هم‌تیمی‌هایش عمدا از روی حسادت به او توپ نمی‌دادند تا دیده نشود، به جایگاهی از فوتبال رسید که همان هم‌تیمی‌های حسود و حقیر، از پشت گیرنده تلویزیون، هنرنمایی و افتخارآفرینی او برای وطنشان را تماشا می‌کردند و از اعمال گذشته خود شرمنده می‌شدند. مردانی از نسل و جنس و تبار آندره‌آ پیرلو، انسان‌های قدرتمند و بزرگی هستند که در مقابل فراز و نشیب‌های اینچنینی سر خم نمی‌کنند و ایمان به دستیابی به هدف کمال در پرتوی توجه خداوند دارند. مردانی که تاریخ‌ساز پر طرفدارترین ورزش دنیا می‌شوند و ماندگارترین و زیباترین لحظات را برای فوتبال‌دوستان سرتاسر جهان از خود به یادگار می‌گذارند.

فیلم لحظات وداع پیرلو با مستطیل سبز / دانلود

منابع:

http://www.bbc.co.uk/sport/football/41903596
https://www.theguardian.com/football/2017/nov/06/andrea-pirlo-retires-new-york-city-fc-italy
http://www.telegraph.co.uk/men/thinking-man/happy-retirement-andrea-pirlo-12-times-midfield-philosopher/
http://www.goal.com/en-us/news/farewell-andrea-pirlo-footballs-last-artist-in-an-era-of/w1insngx8t0b14jnicthtaequ