پزشک شاید پس از شنیدن شرح حال شما و معاینه صورت و بینی و پیشانی تان و احتمالا درخواست یک رادیو گرافی از سینوس ها به شما بگوید که سینوزیت دارید. معنی ساده اش این است که سینوس های شما عفونی یا ملتهب شده اند. اما این فقط اندکی از درد و گرفتاری را که در این شرایط تحمل می کنید، نشان می دهد. سینوزیت ها شامل 5 حفره خالی در سر هستند که در اثر تجمع مخاط های بدن و عفونی شدن آنها مشکلاتی را ایجاد می کنند. سینوزیت، به خصوص سینوزیت مزمن از شایع ترین بیماری های دستگاه تنفسی در کل دنیا است.

باید گفت سینوزیت مثل سرماخوردگی است، با این تفاوت که سرماخوردگی بعد از یک هفته خوب می شود اما سینوزیت خیر. سرماخوردگی که بعد از پنج تا شش روز به جای بهتر شدن، بدتر شود ممکن است عفونت سینوس را ایجاد کند. به این عفونت سینوزیت حاد می گوییم، یعنی بیمار از قبل هیچ مشکلی نداشته و با یک بار سرماخوردگی شدید دچار سینوزیت شده است. به طور کلی شمار کمی از سرماخوردگی ها به سینوزیت منجر می شوند.

در چه مواردی با شک به سینوزیت باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائم سرماخوردگی بیش از 10 تا 14 روز طول بکشد یا به تدریج بدتر شود، با سردرد شدید همراه باشد، ورم صورت یا تغییرات چشمی ظاهر شود، درد صورت بیش از دو تا چهار روز باقی بماند، تب بالای 38 درجه بیشتر از سه روز ادامه یابد، ترشحات بینی س از گذشت پنج تا هفت روز از شروع سرماخوردگی، زرد یا سبزرنگ باشد و بیش از 7 تا 10 روز ادامه یابد، 10 تا 14 روز بعد از برطرف شدن سایر علائم، سرفه همچنان باقی بماند. به ویژه اگر خلط دار باشد، گوش درد (به ویژه یک طرفه) بیش از یک روز باقی بماند، در این صورت بیمار باید حتما به پزشک مراجعه کند. این را هم درباره علائم سینوزیت باید اضافه کرد که اکثر سینوزیت ها عارضه بینی دارند، گرفتگی بینی، آبریزیش، گاهی اوقات فشارهای داخل سینوس و حفره های صورت، سردرد، از دست دادن حس چشایی و در بیشتر مواقع در اطفال، بوی بد دهان ممکن است از علائم سینوزیت باشد.

سینوزیت حاد متناوب

این هم یکی از انواع دیگر سینوزیت ها است؛ به این ترتیب که فرد دچار سینوزیت حاد می شود و پس از مصرف دارو نیز بهبود می یابد، ولی بعد از سه تا چهار ماه بهبودی دوباره دچار عفونت سینوس می شود که درمان این نوع سینوزیت از انواع دیگر آن مشکل تر است.

سردردهای سینوزیتی یا میگرنی؟

اکثر سینوزیت ها سر درد ایجاد نمی کنند و سردردهای سینوسی، همان هایی که مردم اغلب به این نام از آنها یاد می کنند، اغلب میگرن یا سردردهای غیرسینوسی است و با آنتی بیوتیک هم بهبود نمی یابد. به خصوص سینوزیت مزمن اصلا سردرد ندارد. در سینوزیت حاد نیز اغلب گونه های فرد دردناک می شود تا سر او. این سردردها به راحتی با مسکن و با استحرات خوب می شوند و اصلا عفونی نیستند.

سینوزیت به لوزه سوم هم ربط دارد

همان طور که سینوزیت سبب گرفتگی و ترشحات بینی می شود، لوزه سوم هم علائم مشابهی را متظاهر می کند. در بسیاری از کودکان این دو مورد را به سختی می توان از هم تمییز داد، اما معاینه دقیق پزشک می تواند علت اصلی را مشخص کند. لوزه سوم با متوقف کردن خروج ترشحات از پشت بینی، فرد را دچار سینوزیت می کند. در سینوزیت نیز خروج ترشحات چرکی از پشت بینی موجب تحریک لوزه سوم و تورم آن می شود.

چند درصد از سینوزیت های مزمن به جراحی نیاز دارند؟

درمان این بیماری معمولا طبی است. یعنی ترجیح بر این است، کسانی که سینوزیت دارند جراحی نشوند، مگر آنکه معالجات غیربالینی آنها غیرقابل علاج باشد. به طور متوسط کمتر از یک درصد افرادی که سینوزیت دارند و به پزشک مراجعه می کنند به جراحی نیاز پیدا خواهند کرد.

برای کودکان سینوزیتی هم جراحی صورت می گیرد؟

در سال های گذشته برای کودکان زیر 10 سال عمل جراحی صورت می گرفت، ولی امروزه به خاطر خطرات، عوارض و سخت بودن عمل جراحی روی کودکان، سعی بر این است که جراحی صورت نگیرد. در افراد زیر 10 سال که سینوزیت دارند اغلب مشکل لوزه سوم وجود دارد که اگر این لوزه همراه با مصرف اسپری و آنتی بیوتیک جراحی شود، بهتر از جراحی سینوس است ولی اگر فرد تا سن 15 سالگی بهبود نیافت، آن وقت اقدام به جراحی می شود.

توصیه های قبل و بعد از جراحی

هم قبل و هم بعد از جراحی فرد باید از آلرژی زاها ازجمله آلودگی هوا دوری کند، همچنین رطوبت منزل باید بین 30 تا 40 درجه باشد، به خصوص در فصل زمستان. آب بدن نیز باید به میزان کافی باشد، در غیر این صورت خلط درون بینی غلیظ و خشک می شود و راه سینوس ها را کیپ می کند. کسانی که جراحی نمی کند نیز از طریق آنتی بیوتیک درمان می شوند، ولی شست و شوی بینی با سرم فیزیولوژی یا آب نمک دو تا سه بار در روز نیز برای این بیماران بسیار کمک کننده است.