به گزارش مشرق، عوامل مختلفی بر رشد قد انسان تاثیر میگذارند، از تغذیه و شرایط اقلیمی گرفته تا ژنتیک که برخی از این فاکتورها قابل کنترل نبوده اما برخی از این شرایط را میتوان فراهم نمود. شاید شما رشدتان کامل شده و دیگر نمیتوانید برای آن کاری بکنید؛ اما قد بلند شدن فرزندانتان تا حد زیادی به شما و ایجاد بستر لازم توسط خود شما بستگی دارد. در ادامه توصیه هایی به نقل از «الو دکتر» برای افزایش قد فرزندانتان را میخوانید:
مهمترین عامل موثر بر رشد قد
مهمترین عامل محیطی تاثیرگذار روی قد نوع و میزان تغذیه است. پیروی از یک رژیم متنوع و متعادل شرط لازم برای دستیابی به حداکثر استعداد ژنتیک برای افزایش طول استخوانهاست. پروتئین به خصوص نوع حیوانی آن از اجزای اصلی مورد نیاز برای رشد است. گوشت و تخممرغ منبع اصلی تامین پروتئین حیوانی هستند.
کلسیم نیز عنصر اصلی در ترکیب استخوان بوده و بدون رسیدن میزان کافی آن در رژیم غذایی، رسیدن به بالاترین ظرفیت وراثتی طول استخوانی میسر نیست. شیر و لبنیات همچنین کلم و مرکبات از منابع اصلی این عنصر هستند. علاوه براین، ترشح هورمونهای موثر در رشد و ساخت بستر استخوانی و عضلات، مستلزم تامین ویتامینها و عناصر دیگری مانند روی، منیزیوم، آهن و فلوئور است. انجام حرکات ورزشی و کششی مانند یوگا، بارفیکس و امثال آنها نیز میتواند تا حدودی به این امر کمک کند.
تا چه زمانی رشد قد ادامه خواهد یافت؟
رشد قدی از دوران جنینی داخل رحم آغاز میشود و بعد از آن هم ادامه پیدا میکند. طوری که بعد از تولد دردو سال اول بیشترین رشد را داریم. در زمان تولد بچهها به طور متوسط حدود 50 سانتیمتر قد دارند. در سال اول 5 سانت و در سال دوم 12 تا 13 سانت دیگر به آن اضافه میشود.
در بسیاری از موارد کودک می تواند ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیازش را از طریق خوراکی های سالم و طبیعی دریافت کند، بدون این که کوچک ترین نیازی به مکمل شیمیایی داشته باشد.
بعد از آن سرعت رشد کم میشود و تا زمان بلوغ حدودا سالی 6 سانتیمتر به طول قد اضافه میشود. در زمان بلوغ نیز جهش رشد قد را داریم که در دخترها حدود 20 تا 25 سانتیمتر و در پسرها حدود 25 تا 30 سانتیمتر به طول قدشان اضافه میشود. زمان بسته شدن صفحه رشد در دخترها بین 15 تا 17 سالگی و در پسرها بین 16 تا 18 سالگی است. بعد از بسته شدن صفحه رشد دیگر افزایش رشد قد نداریم و هرگونه تبلیغی منبی بر افزایش قد بعد از بلوغ بیشتر شبیه به کلاهبرداری است. درکل تبلیغاتی که در مورد داروها، صندلهای افزایش قد و... میشود، پایه و اساس علمی ندارند.
استفاده از مکمل ها، مفید یا مضر؟
شرکت های تولید کننده، تبلیغاتی، فروشندگان، بازاریاب ها و برخی متخصصان که در زمینه تجارت فعال تر از شاخه طب هستند، نباید از دانش ناقص مردم سو استفاده کنند و با چند جمله به ظاهر صحیح و منطقی خانواده ها را مجبور به پیروی از اهداف تجاری خود کنند. انواع مکمل های غذایی که برای کودکان جذاب هم هستند در بازار وجود دارند که برخی والدین حاضرند بودجه قابل توجهی را به آنها اختصاص دهند. برای تهیه این مکمل ها به نسخه پزشک نیازی نیست اما بهتر است خانواده ها بدانند تهیه این مواد برای تمام کودکان لازم نیست.
یعنی در بسیاری از موارد کودک می تواند ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیازش را از طریق خوراکی های سالم و طبیعی دریافت کند، بدون این که کوچک ترین نیازی به مکمل شیمیایی داشته باشد. مکمل ها حاوی مقادیر مشخصی از مواد معدنی و ویتامین ها هستند که بدن در هر دوره سنی مشخص به مقدار معینی از این مواد نیاز دارد و اگر همین مواد مورد نیاز را بیش از حد نیاز خود دریافت کند ممکن است به جای اثر مورد انتظار اثرات معکوس و خطرناکی را متحمل شود. بنابراین وسواس افزایش قد فرزندتان را کنار بگذارید و به طور بی رویه دارو و مکمل های مختلف را به او نخورانید. گاهی کودک میزان رشدی مطابق استانداردهای محدوده سنی خود ندارد. در این زمان متخصص غدد تشخیص می دهد برخی مواد مغذی به صورت مکمل به مقدار مشخص و در دوره معین به رژیم غذایی کودک افزوده شوند.
غذای جادویی برای افزایش قد
به گفته پزشکان، استفاده از تخم مرغ در رژیم غذایی افراد بهترین ماده غذایی برای پیشگیری و درمان عارضه کمبود روی است و تا حدودی می تواند مشکل کوتاهی قد کودکان را با این ماده مرتفع کرد. عنصر روی در رشد و بلوغ، سلامت و شادابی پوست، مو و ناخن تاثیر قابل توجهی دارد و به همین دلیل کمبود آن می تواند مشکلساز شود. متخصصان تغذیه معتقدند از آنجا که مشکلات کوتاه قدی ناشی از کمبود روی در کودکان عصر حاضر یکی از نگرانیهای مسئولان بهداشتی جوامع محسوب می شود طبق سفارش سازمان بهداشت جهانی باید تخم مرغ که غنی از ماده معدنی روی است در برنامه غذایی مهد کودک ها و مدارس گنجانده شود. بد نیست بدانید تمام ذخیره روی موجود در تخم مرغ در زرده آن وجود دارد و این ماده حیاتی موجود در زرده تخم مرغ با پختن از بین نمی رود و ساختمان آن حفظ می شود.
بیشتر بخوانیم:
توجه به این که علاوه بر کمبود روی کمبود ویتامین آ، آهن، کلسیم و یُد هم ممکن است در کوتاه قدی کودکان نقش داشته باشد، متخصصان تغذیه برای رشد قد نوجوانان، مصرف روزانه 150 گرم گوشت، نصف تا یک لیوان حبوبات پخته، 2 تا 3 لیوان شیر و لبنیات دیگر به همراه سبزیجات را توصیه میکنند. برخی از کارشناسان بر این باورند نوجوانانی که در سن رشد قرار دارند و رشد قدی آنها خوب نیست، میتوانند با مصرف مکمل ویتامینها و املاح و آهن، رشد قدیشان را بهبود بخشند. با این حال این مکملها نمیتوانند به جای مواد غذایی تازه و پرخاصیت مصرف شوند.
پزشکان مصرف هفتهای یکبار جگر و دو بار غذای دریایی و نیز آجیلهایی نظیر بادام، بادام زمینی و گردو و مواد حاوی روی را برای رشد قد توصیه میکنند. با تمام این حرف ها نباید نقش تغذیه را نادیده گرفت. همانطور که مردمان کشور هلند با مصرف سرانه 480 لیتر شیر بلندترین مردم دنیا شناخته شده اند و ژاپنی ها با تغییر الگوی غذایی قد خود را افزایش دادند.