به گزارش مشرق، علی باقرزاده رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در نشست خبری که امروز در ساختمان سازمان نهضت سوادآموزی برگزار شد، اظهار کرد: روز نهضت سوادآموزی و این هفته بیش از هر کسی متعلق به امام خمینی(ره) است زیرا سازمان نهضت سوادآموزی یک نهاد برخاسته از متن انقلاب شکوهمند جمهوری اسلامی است که پس از دستور تاریخی بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی در هفتم دی ماه ۱۳۵۸ با هدف زدودن پدیده شوم بی‌سوادی از چهره نظام مقدس اسلامی، مسؤولیت ساماندهی و مدیریت ارائه خدمات سوادآموزی و فراهم کردن فرصت دوم آموزش را برای جاماندگان از فرصت اول آموزش عهده‌دار شد.

بیشتر بخوانید:

شرایط جدید بیمه تکمیلی فرهنگیان+جدول

وی ادامه داد: این سازمان با اتخاذ رویکردها و انجام طرح‌های متنوع سعی کرده از ظرفیت و توانمندی‌های محلی و منطقه‌ای در جهت آموزش مهارت خواندن و نوشتن، حساب کردن و روخوانی قرآن استفاده کرده و با تدوین و اجرای برنامه‌های مکمل از بازگشت به بی‌سوادی جلوگیری کند.

* رشد ۴۹.۹ درصدی باسوادی گروه سنی ۱۵ ساله و بالاتر از سال‌ ۵۵ تا ۹۵

باقرزاده گفت: با توجه به اینکه در آستانه ۴۰ سالگی انقلاب هستیم به مقایسه آمار می‌پردازم؛ در گروه سنی ۱۵ سال به بالا که سن شروع سوادآموزی در دنیاست، در سال ۱۹۷۶ که سال پیروزی انقلاب است، سن باسوادی در ایران ۳۶.۱ درصد بود که میانگین جهانی در آن زمان ۶۹ درصد بود؛ در سال ۲۰۱۶، میزان باسوادی در ایران ۸۶ درصد بود که میانگین جهانی ۸۲.۲ درصد بود؛ این موضوع نشان می‌دهد که میزان رشد در سطح بین‌المللی ۱۳.۳ درصد و در سطح کشور ۴۹.۹ درصد بوده است.

وی اضافه کرد: در سال ۱۹۷۶ میانگین باسوادی زنان ایران ۲۴.۲ درصد و میانگین باسوادی زنان جهان ۶۱ درصد بود؛ در حالی که در سال ۲۰۱۶ باسوادی زنان ایران به ۸۲ درصد رسید و در همین زمانی میانگین جهانی ۸۲.۷ درصد است؛ میزان رشد در سطح بین‌المللی ۲۱.۷ درصد و در سطح ملی ۵۷.۸ درصد است.

معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: در گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ سال، میزان سوادآموزی در سال ۱۹۷۶ در ایران ۵۶.۱ درصد بود که میانگین جهانی در آن سال ۷۷.۶ درصد بود؛ در سال ۲۰۱۶ میزان باسوادی در این سن در ایران ۹۷.۴ درصد شد در حالی که میانگین جهانی ۹۱.۴ درصد بود یعنی رشد بین‌المللی ۱۳.۸ درصد و رشد بین‌المللی ۴۱.۳ درصد است.

وی افزود: دختران ۲۴ـ۱۵ ساله در ابتدای انقلاب در حد ۴۲ درصد باسوادی داشتند و میانگین جهانی ۷۰.۴ درصد بود که این رقم در سال ۲۰۱۶ در ایران به ۹۷.۳ درصد رسید و میانگین جهانی ۸۹.۹ درصد است یعنی میانگین جهانی ۲۲.۴ درصد رشد کرده است.

باقرزاده اضافه کرد: میزان سواد در گروه سنی ۶۴ـ۲۵ سال در سال ۱۹۷۶ عدد ۲۷.۳ درصد بود که این رقم در سال ۲۰۱۶ به ۸۸.۱ درصد رسید و میانگین جهانی نیز در آن زمان ۸۶ درصد بود که میزان رشد در این گروه سنی ۶۰.۷ درصد شد که  در مردان رشد ۶۸.۵ درصد و در زنان رشد ۵۳.۷ درصد را شاهدیم.

وی با بیان اینکه کشور ایران در بین کشورهای مختلف دارای رشد باسوادی زیادی است، تصریح کرد: سال‌های ۹۱ تا ۹۵ نرخ باسوادی ایرانیان ۲.۸۵ درصد رشد کرده است و میانگین رشد ۱۵ ساله جهانی حدود یک درصد است. 

* میزان باسوادی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی بالغ بر ۴۰ درصد افزایش یافته است

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی با بیان اینکه جمعیت ۶ سال و بالاتر کشور بالغ بر ۷۱ میلیون و ۵۰۶ هزار و ۳۹۲ نفر شمارش شده است که ۶۲ میلیون و ۶۶۶ هزار و ۷۶۰ نفر آنها خود را باسواد و ۸ میلیون و ۷۹۵ هزار و ۵۵۳ نفر فاقد سواد اعلام کردند، گفت: میزان باسوادی از ۴۷.۵ درصد در سال ۱۳۵۵ به ۸۷.۶ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است؛ به عبارت دیگر میزان باسوادی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی بالغ بر ۴۰ درصد افزایش یافته است.

وی به افزایش درصد باسوادی در گروه سنی ۲۹ـ۱۰ سال اشاره کرد و افزود: درصد باسوادی در این گروه از ۵۹.۸ درصد در سال ۱۳۵۵ به ۹۷.۳ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است که حاکی از رشد ۳۷ درصدی است.

باقرزاده تصریح کرد: روند توسعه نرخ باسوادی در کشور از رشد بسیار خوبی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران برخوردار بوده است به نحوی که از سال ۱۳۵۵ تا سال ۱۳۹۵ در گروه سنی ۱۵ ساله و بالاتر با رشد ۴۹.۹ درصد رشد سواد و در گروه سنی ۲۴-۱۵ سال شاهد ۴۱.۳ درصد رشد در نرخ‌های باسوادی هستیم.

* نرخ باسوادی ۲۹ـ۱۰ سال در ۲۸ استان کشور بالای ۹۷ درصد است

معاون وزیر آموزش و پرورش به استان‌هایی که در سوادآموزی وضعیت خوبی دارند، اشاره کرد و گفت: در گروه سنی ۲۹ـ۱۰ سال، ۲۸ استان نرخ باسوادی‌شان بالای ۹۷ درصد است و ۸ استان بالای ۹۹ درصد است که اتفاق بسیار خوبی است و آن یک‌درصد هم معمولاً افراد آموزش ناپذیر هستند.

وی ادامه داد: در گروه سنی ۴۹ـ۱۰ سال، ۱۱ استان بالای ۹۷ درصد باسوادی دارند؛ استان‌های مازندران، قزوین و تهران دارای باسوادی ۹۸ درصد در این گروه سنی هستند.

* سوادآموزی ۷۸۳ هزار و ۹۸۸ نفر از اتباع افغانستانی از سال ۶۳ تاکنون

باقرزاده به سوادآموزی اتباع خارجی اشاره کرد و افزود: در گروه سنی ۱۹ـ۱۰ سال به دلیل فراوانی اتباع خارجی، میانگین نرخ باسوادی نیم درصد پایین‌تر نشان می‌دهد زیرا تعداد بی‌سوادان افغانستانی زیاد است.

وی ادامه داد: بر این اساس طرح سوادآموزی اتباع خارجی به منظور ارتقای شاخص باسوادی و آموزش سواد به مهاجران مقیم ایران برای تقویت و ترویج فرهنگ اسلامی و توانمندسازی مهاجران خارجی با اولویت اتباع کشور افغانستان در جهت بهبود زندگی فردی و اجتماعی شکل گرفته است. 

معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: در گروه سنی ۱۹ـ۱۰ سال، سهم جمعیت اتباع خارجی ۳.۳ درصد است اما حدود ۲۸ درصد بیسوادان این گروه سنی را تشکیل می‌دهد و در گروه سنی ۴۹ـ۱۰ سال علی‌رغم اینکه سهم حضور اتباع خارج ۲.۲ درصد است، سهم بیسوادان اتباع ۱۳ درصد است. 

وی با بیان اینکه میانگین نرخ باسوادی مردم افغانستان حدود ۵۰ درصد است و نرخ باسوادی افغانستانی‌های مقیم ایران ۶۵ درصد است، افزود: سازمان نهضت سوادآموزی توانسته است از سال ۱۳۶۳ تا کنون ۷۸۳ هزار و ۹۸۸ نفر از اتباع را تحت پوشش برنامه‌های سوادآموزی قرار دهد.

این مقام مسؤول در سازمان نهضت سوادآموزی ادامه داد: هدف‌گذاری برای تحصیل اتباع خارجی در سال‌جاری ۲۴ هزار نفر بوده است که ۹۶۰۰ نفر از طریق مؤسسات بین‌المللی تحت پوشش دارند.

* میانگین سنی افرادی که در کلاس‌های سوادآموزی ثبت‌نام می‌کنند کمتر از ۳۱ سال است

باقرزاده اظهار کرد: امسال حدود ۳۸۰ هزار نفر شامل ۸۲ درصد بانوان و ۱۲ درصد آقایان در برنامه‌های رسمی سوادآموزی ثبت‌نام کردند که معادل ۹۰ درصد اهداف کمی پیش‌بینی شده برای سال ۱۳۹۷ است؛ در حال حاضر ۱۳ درصد  تقریباً بیش از نقطه عملکردی در سال ۱۳۹۶ است.

وی ادامه داد: حدود ۱۹ هزار نفر در گروه سنی ۱۹ـ۱۰ سال ثبت‌نام شدند که ۶ درصد جمعیت می‌شود و  در گروه سنی ۲۹ـ۲۰ سال نیز ۶۳ هزار نفر تا امروز ثبت‌نام کردند که ۱۸ درصد می‌شود.

معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان انیکه میانگین سنی افرادی که در کلاس‌های سوادآموزی ثبت‌نام می‌کنند کمتر از ۳۱ سال است، افزود: ثبت‌نام فعالیت‌های سوادآموزی در استان‌هایی که نیاز به زمان ثبت‌نام داشتند تا حدود ۱۵ دی ماه تمدید شده است البته ثبت‌نام به صورت اینترنتی هم وجود دارد.

* آموزش اولیای بی‌سواد دانش‌آموزان

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی گفت: این سازمان از بدو تأسیس تاکنون به منظور توسعه و ارتقای سطح سواد جامعه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بین‌المللی، ملی، بومی و منطقه‌ای، طرح‌های گوناگونی را به مرحله اجرا در آورده است که از جمله این برنامه‌ها شامل طرح نیروهای مسلح، طرح زندانیان، طرح سوادآموزی کارکنان و کارگران، طرح مساجد، طرح  مدارس، طرح آموزش کودکان لازم‌التعلیم، طرح بسیج سوادآموزی، طرح‌ خدمات مکاتبه‌ای، طرح سوادآموزی عشایر، طرح آموزش مهارت زنان سرپرست خانوار، طرح قرآن آموزی و طرح  سوادآموزی در خانه است.

وی با اشاره به طرح آموزش اولیای بی‌سواد دانش‌آموزان اظهار کرد: این طرح با هدف به صفر رساندن بی‌سوادی در بین اولیای دانش‌آموزان از طریق تقویت نقش و مسؤولیت مدیر مدرسه، استفاده از ظرفیت و امکانات مدرسه و بهره‌گیری مطلوب از نقش دانش‌آموزان در شناسایی، جذب و آموزش اولیا تدوین شده و به اجرا در آمده است.

باقرزاده ادامه داد: این طرح از آغاز به  کار خود در سال ۹۳ توانسته است ۴۴۲ هزار و ۲۰۱ نفر از والدین بی‌سواد را در سراسر کشور شناسایی و تحت آموزش قرار دهد؛ در سال جاری تا امروز ۳۶ هزار نفر تحت پوشش قرار گرفتند.

* سوادآموزی کودکان آسیب‌پذیر 

معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه سوادآموزی کودکان آسیب‌پذیر برای ما مهم است، افزود: تا امروز ۱۴ هزار و ۵۲۷ نفر از کودکان آسیب‌پذیر مثل کودکان کار یا کودکان دارای معلولیت یا کودکان بدسرپرست‌ تحت پوشش قرار گرفته است.

وی ادامه داد: سازمان نهضت سوادآموزی تنها در سال‌های ۹۶ و ۹۷ تعداد ۱۰ هزار معلول زیر ۱۷ سال را تحت آموزش داشته است که عمده آموزش‌ها در منازل صورت گرفته است.

* سوادآموزی عشایر

باقرزاده به سوادآموزی عشایر اشاره کرد و گفت: طرح سوادآموزی عشایر با هدف ارتقای شاخص باسوادی و بالابردن سطح آگاهی جامعه عشایری کشور با هماهنگی معاونت امور خانواده ریاست‌جمهوری در حال اجراست.

وی ادامه داد: از ابتدای اجرای این طرح تا کنون تعداد ۳۰۵ هزار و ۸۵۰ زن و دختر عشایری تحت پوشش این آموزش‌ها قرار گرفتند.

* فعالیت ۳۵۰ مرکز یادگیری محلی

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی به فعالیت مراکز یادگیری محلی اشاره کرد و افزود: این مراکز علاوه بر آموزش پایه سواد، مهارت‌های زندگی، اجتماعی، حقوق شهروندی و شغلی و حرفه‌ای را به افراد سوادآموز ارائه می‌کند.

وی با بیان اینکه طی سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۶ تعداد ۳۵۱۲ مرکز یادگیری محلی راه‌اندازی شد، اضافه کرد: از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۹۳ این مراکز تعطیل شد نو مجدداً بر اساس مصوبه هیأت دولت، این مراکز از سال ۱۳۹۴ احیا شد و تاکنون ۳۵۰ مرکز در سراسر کشور دایر شده است.

باقرزاده گفت: در هر مرکز حداقل برای ۷۵ نفر از بی‌سوادان و کم‌سوادان ضمن ارائه آموزش خواندن، نوشتن و حساب‌کردن، مهارت‌های اساسی زندگ و کسب و کار زودبازده آموزش داده می‌شود. 

* اجرای طرح خواندن با خانواده

معاون وزیر آموزش و پرورش از اجرای طرح حلقه‌های کتاب و کتابخوانی به منظور ترویج فرهنگ مطالعه و تحکیم سواد خبر داد و اظهار کرد: در این طرح با تشکیل ۵۸۰۴ حلقه کتابخوانی بیش از ۵۸ هزار و ۶۷۱ کم‌سواد تحت پوشش قرار گرفته است.

وی در خصوص طرح خواندن با خانواده هم افزود: این طرح در مرحله اول ۵ میلیون و ۳۳۸ هزار و ۳۳۰ نفر و در مرحله دوم ۳۱۱ هزار و ۱۷۷ نفر را تحت پوشش قرار داده است.

باقرزاده با بیان اینکه سوادآموزی زندانی‌ها و سوادآموزی سربازان در پادگان‌ها با جدیت دنبال می‌شود، گفت: طرح کلید بهداشت با پوشش ۲۳۵ هزار نفر و اجرای طرح آزمایشی سوادآموزی تبلتی خانواده سلامت با پوشش ۱۰۰ نفر از سوادآموزان اجرا می‌شود.

* طرحی که حائز رتبه اول مسابقه بین‌المللی سوادآموزی یونسکو شد

باقرزاده به طرح آموزش مقدمات رایانه به سوادآموزان دوره انتقال اشاره کرد و گفت: طرح تلفیق سواد پایه با مهارت‌های رایانه ICDL با هدف تعمیم و گسترش مهارت استفاده از رایانه در برنامه سوادآموزی، ایجاد و افزایش دانش رایانه‌ای سوادآموزان تحت پوشش و ایجاد و بهبود انگیزه و نگرش کار با رایانه در سوادآموزان تحت پوشش در راستای تبلور اهداف دولت الکترونیک با مشارکت بنیاد ICDL اجرا می‌شود.

وی با بیان اینکه ۱۴ هزار و ۷۷۹ نفر تاکنون تحت پوشش این طرح قرار گرفته‌اند،  تصریح کرد: این طرح در سال ۱۳۹۷ در بین ۱۶۰ طرح ارسال شده از سراسر جهان توانست حائز رتبه برتر مسابقه بین‌المللی سوادآموزی یونسکو سال ۲۰۱۸ شود.

* صدور مجوز مربیگری برای ۵۶ آموزش‌دهنده سوادآموزی

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در پاسخ به این پرسش که چه تعداد گواهینامه مربیگری برای آموزش‌دهندگان صادر شده است، گفت: حدود ۶۵ هزار نفر در دوره آموزش توانمندسازی که به صورت مجازی برگزار می‌شد، شرکت کردند و برای حدود ۵۶ هزار نفر گواهینامه صادر شده است.

وی ادامه داد: البته یک مشکلی در توزیع گواهینامه در برخی مناطق وجود دارد و آن هم به دلیل تفاوت محل سکونت و محل آزمون بود زیرا گواهینامه به محل آزمون ارسال شده است. 

* بی‌سوادی ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در کشور

باقرزاده در پاسخ به خبرنگار درباره آمار باسوادی در کشور تاکنون اضافه کرد: درصد باسوادی ۴۹ـ۱۰ سال در کشور ۹۵.۷ است مثلا استان مازندران ۹۸.۴ درصد، قزوین ۹۸ درصد و تهران ۹۷.۸ باسوادی دارند.

وی افزود: بر اساس آمار ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بیسواد ۱۰ تا ۴۹ در کشور وجود دارد که از این جمعیت ۴۰۰ هزار نفر از اتباع خارجی هستند، ۳۰۰ هزار نفر بنا بر اعلام مراجع مربوطه، آموزش ناپذیر هستند و در نهایت یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر می‌ماند که ما  یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر آنها را شناسایی کردیم که تحت پوشش هستند.

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی با بیان اینکه بدهی خاصی نداریم بلکه کسری تخصیص داریم، گفت: آخرین مرحله تخصیص را اگر بین استان‌ها توزیع کنیم که ظرف این ماه صورت می‌گیرد، تقریباً عملکرد و هزینه‌ها برابر خواهد بود.

وی در پاسخ به این پرسش که حق‌الزحمه آموزش‌دهندگان کم است، ادامه داد: به یک معنا درست و یک معنا هم می‌شود، توجیه آورد؛ نرخ یک ساعت حق‌التدریس را سازمان برنامه و بودجه تعیین می‌کند؛ ما در هر کدام از فعالیت‌ها، ساعت مشخص داریم و ضرب‌در میزان نرخ می‌کنیم؛ به‌ازای قبولی هر نفر، ۶۰۰ هزار تومان دستمزد آموزش دهنده است.

باقرزاده درباره صدور شناسنامه آموزشی اظهار کرد: آنچه درباره شناسنامه آموزشی گفتیم همان پایگاه اطلاعات ثبتی باسوادان ۴۹ـ۱۰ سال است؛ کارنامه آموزشی برای هر فردی تشکیل شده و سوابق آموزشی افراد از دستگاه‌های مختلف در آن جمع آوری شده است.

وی با بیان اینکه مهمترین پایگاه ما سناد است، ادامه داد: در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال بیش از ۹۵ درصد افراد پرونده آموزشی دارند که فیزیکی نیست و به افراد داده نمی‌شود و تنها برای سوادآموزی است.

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی گفت: ما به افرادی که دارای سواد هستند، اجازه ثبت‌نام در کلاس‌های سوادآموزی را نمی‌دهیم البته چون مشخصات ۵ درصد افراد را نداریم ممکن است مواردی پیش آید؛ در هر زمان از این فرایند باسوادی متوجه شویم فرد تحصیلات غیرمرتبط داشته یا باسواد بوده، ثبت‌نامش لغو می‌شود. مدعی هستیم این روند را کاهش دادیم اما نمی‌توانیم ادعا کنیم که به صفر رسیده است.

وی درباره علت عدم ریشه کنی بیسوادی در 40 سال گذشته و تعداد باقی مانده بیسوادان کشور که در شأن کشور نیست گفت: هرکسی که بیسواد مطلق است و یا دوره ابتدایی را به اتمام نرسانده باشد مخاطب ماست. سوادآموزی فرصت دوم آموزش برای کسانی است که به هر دلیلی جامانده اند. البته هیچ کشوری هنوز سوادآموزی خود را تعطیل نکرده است. باید قوانین و مقررات لازم وضع و یا اصلاح شود و دامنه سوادآموزی گسترش یابد.

باقرزاده درباره آموزش بیسوادان افغانستانی در کشور افغانستان گفت: اینجا مقررات دست خودمان است، اما کار کردن در خود افغانستان ظرافت‌های خاص خود را دارد و نیازمند فراهم شدن مقدماتی است؛ البته پیش‌نویس تفاهم‌نامه‌ای میان وزرای آموزش و پرورش کشورها در حال تهیه است که اگر به امضاء برسد مشکلات این حوزه کاهش می یابد. ما تلاش کردیم برای اتباع افغانستانی کتابی با زبان خودشان تولید کنیم و اولین کشوری هستیم که کتاب با زبان اتباع تولید کرده‌ایم.