به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، هاورکرافت یا هواناو ها یکی از جالب ترین تجهیزات نظامی در دنیای امروز به حساب می آیند که قادر هستند تجهیزات و نفرات مورد نظر را نه فقط بر روی آب و حتی روی مناطق ساحلی حمل کنند. برای کشوری مثل ایران با توجه به داشتن خطوط ساحلی بسیار طولانی و و فرورفتگی های بسیار زیاد در طول ساحلی خود که مناطق آبی کم عمق زیادی را شامل می شود داشتن ناوگانی از هواناواها بسیار ضروری جلوه کرده و می کند.
در سالهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی دو نوع هاواناو به خدمت نیروی دریایی ایران وارد شدند. مدلهای SR.N6 و BH.7 دو مدل هواناو ساخت کشور انگلستان بودند که به ایران وارد شده و به نوعی ستون فقرات یگان هواناو نیروی دریایی ایران تشکیل دادند. در سالهای جنگ تحمیلی این یگان تلاش های بسیار زیادی را انجام داده و خصوصاً در زمان محاصره آبادان نقش هاورکرافتها در زمینه رساندن آذوقه و نفرات به این شهر و حفظ توان مدافعین بسیار مهم و حیاتی بود.
بیشتر بخوانیم:
همچنان هم با تلاش های خستگی ناپذیر پرسنل نداجا هواناوهای نیروی دریایی ارتش در خدمت هستند و البته توانایی های جدیدی نیز به آنها اضافه شده است که حاکی از اشراف و دقت متخصصان صنایع دفاعی در استفاده مناسب از توانایی ها و رفع نیازهای جدید نیروهای مسلح دارد.
شناور تندر؛ یک تلاش ایرانی برای ساخت هواناو
حدود ۶ سال پیش هواناو تندر توسط صنایع دفاعی کشور ما ساخته شد که در حقیقت یک کپی از روی مدل SR.N6 بود. هواناو تندر علاوه بر توانایی حمل نیرو به راکت انداز و موشک کروز نیز مسلح شده بود. فراموش نکنیم ماموریت اصلی یک هواناو، حمل نقل واحدهای تفنگ دار دریایی در جریان یک تهاجم آبی- خاکی است.
حال تصور کنید که تندر ایرانی با ظرفیت حمل چیزی در حدود ۶۰ نفر به تخلیه آنها در ساحل دشمن اقدام کند. در صورت رو به رو شدن با آتش بار دشمن در فاصله نزدیک، مسلم است که نیروهای تفنگدار که به تازگی به ساحل رسیده اند توان مقابله آنچنانی با این تهدید را ندارد و ممکن است به احتمال زیاد از بین رفته و یا تلفات سنگینی را متحمل شوند.
به همین علت میتوان با استفاده از راکت اندازها، آتش پشتیبانی خوبی را به صورت مستقل و بی نیاز هر واحد دیگری برای یگان های عملیاتی به وجود آورد. موشک کروز ضد کشتی نصب شده روی این شناور نیز می تواند با توجه به شرایط و توانایی خاص حرکتی هاورکرافت ها یک سلاح برای غافلگیری دشمنان باشند.
استفاده از خاصیت هواناو مسلح در نروژ و روسیه
در دو کشور نروژ و روسیه شاهد استفاده از شناورهایی هستیم که اگرچه جزو گونه های نظامی هستند ولی در حقیقت از خاصیت هاورکرافت ها برای حرکت در آب های کم عمق استفاده میکنند. شناورهای موشک انداز روسی کلاس Bora از دهه ۱۹۹۰ میلادی وارد خدمت نیروی دریایی روسیه شده و هم اکنون نیز ۲ فروند از آنها در خدمت ناوگان دریای سیاه این کشور هستند. این شناورها دارای ۸ تیر موشک ضد کشتی موسکیت یا به نقل از ناتو "سان برن" هستند که از جمله موشک های فرا صوت ساخت شوروی سابق در نقش ضد کشتی محسوب می شوند.
وزن این شناورها در حدود هزار تن است و به لطف طراحی خاص می توانند به سرعت نهایی ۱۱۰ کیلومتر نیز رسیده و در کم عمق ترین مناطق آبی نیز حرکت کرده و به اجرای ماموریت بپردازند.
نروژ دیگر کشوری است که استفاده از شناورهایی با فناوری اثر سطحی را در نقش نظامی بسیار جدی گرفته است. شناورهای کلاس Skjold ساخت نروژ با وزن نهایی ۲۷۴ تن به منظور دفاع ساحلی طراحی و ساخته شده است. این شناور با استفاده از خصایص پنهانکاری طراحی شده؛ با توجه به این مسئله که خطوط ساحلی کشور نروژ بسیار طولانی بوده و در بسیار از نقاط شامل فرو رفتگیها و مناطق کم عمق است، نیروی دریایی این کشور به شناوری نیاز داشت که بتواند نیاز به حرکت در این مناطق را حل کند.
کف این شناور به مانند هاورکرافت ها طراحی شده و توان حرکت در آب های بسیار کم عمق نیز برای آن ایجاد شده است. این شناور دارای سرعت نهایی ۱۱۱ کیلومتر بر ساعت بوده و می تواند تا ۸ تیر موشک کروز ضد کشتی NSM با برد ۱۸۵ کیلومتر را با خود حمل کند. موشک های دوش پرتاب میسترال و توپ ۷۶ میلی متری از دیگر تسلیحات نصب شده بر روی این شناور هستند.
فراموش نکنید که موشک های کروز سری NSM قابلیت حمله به اهداف زمینی را نیز دارند و این توانایی در کنار قابلیت این شناورها برای نزدیک شدن در حد بسیار بالا به ساحل می تواند یک امتیاز بسیار بزرگ برای آنها باشد.
BH.7 های نداجا نیز مسلح شدند
در جریان رزمایش جدید نیروی دریایی ارتش که در آبهای دریای عمان در حال برگزاری است شاهد شلیک موشک کروز ضد کشتی از هاورکرافت های سری BH.7 نداجا بودیم. در حقیقت این حرکت (یعنی مسلح کردن هواناوهای ترابری به موشک) اقدامی است که برای اولین بار به صورت عملیاتی در جهان انجام می شود. به نظر میرسد که تجربه تندر برای فرماندهان ایرانی موفق بوده و حالا هاورکرافت بزرگتر نهاجا را نیز به موشک ها کروز مسلح کردند.
این مسلح سازی اکثر پلتفرم های شناور چه در سپاه و چه در ارتش قدرت آتش و تهاجم یگان های دریایی کشور را شدیداً افزایش خواهد. فراموش نکنید که این هواناو با سابقه که در خدمت نیروی دریایی ارتش ایران است با وجود وزن بالای خود یعنی حدود ۵۶ تن همچنان میتواند به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت نیز برسد که این شتاب برای این وزن عددی بسیار مناسب است.
هواناو BH.7 نداجا - تصویر مربوط به قبل از نصب موشک بر روی این شناور است
در مورد این هواناوها همانطور که بالاتر نیز به آن اشاره کردیم نکته مهم توانایی حرکت این شناورها در آب های بسیار کم عمق و حتی روی خشکی است، لذا عملاً از جایی که شاید یک دشمن تصور هم نکند این وسیله رزمی می تواند به شلیک موشک اقدام کند. در حقیقت با مسلح کردن هواناو به موشک کروز، هم اکنون یک پلتفرم پرتاب موشک در اختیار داریم که ممکن است لحظهای در مسافت دور در دریا، لحظه ای دیگر در نزدیکی ساحل و چندی بعد نیز در یک ساحل دور افتاده به کمین نشسته باشد و در یک لحظه اقدام به شلیک به سمت هدف خود کند.
با توجه به اینکه در خبر اعلامی توسط نیروی دریایی ارتش، صراحتاً از انهدام هدف توسط موشک شلیک شده از هاورکرافت نداجا در "فاصله دور" سخن گفته شده و هم اکنون موشکهای دوربرد موجود در نیروی دریایی ارتش بردی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر دارند، لذا چنین برد قابل توجهی در کنار تحرک بالای این تجهیزات، باعث خواهد شد تا محدوده ای وسیع و حتی بیش از ۳۰۰ کیلومتر در تیررس موشک های کروز دریایی کشورمان باشد.
اتفاقی که باعث خواهد شد منطقه قابل توجهی از شمال اقیانوس هند نیز در صورت بروز هرگونه تهدید، برای دشمنان امن نبوده و با حرکت سریع هواناوها و فاصله گرفتن آنها از آبهای ساحلی، بتوان از پاسخ ضربتی آنها به شناورهای هدف در چنین فواصل دوری نیز اطمینان حاصل کرد.