سرویس جهان مشرق- اواسط ژوئیه سال جاری بود که ظریف به مناسبت یک نشست در سازمان ملل به نیویورک سفر کرد اما همه میدانند که امسال سفرهای او نسبت به سالهای گذشته بیشتر شده و هدف دیگر او از این سفرها دیدار با سناتورهای آمریکایی است.
ترامپ پیشترها از انتشار این خبر که ظریف با جان کری دیدار کرده، بسیار خشمگین مینمود اما سناتورهای دموکرات و جمهوریخواهی که با او دیدار میکنند، اکنون دارای مقام رسمی در ایالات متحده هستند و ترامپ نه تنها مخالفت جدی نکرده و نمیتواند بکند، در مورد سناتور رند پال از دیدار وی با ظریف استقبال نیز کرده است. شاید دلیل دیگر این استقبال، نیاز شدید او به مذاکره و دریافت پیامی از تهران باشد.
نامه ۴۷ سناتور
چشمپزشک آمریکایی، سناتور رند پال از ایالت کنتاکی که از سال ۲۰۱۱ این کرسی را در اختیار داشته و به مخالفتهایش در سنا با ماجراجوییهای نظامی آمریکا در جهان شناخته میشود، یک سناتور ۵۶ ساله جمهوریخواه است که ترامپ به قول خودش برای او «احترام» قائل است. یکی از دلایل این احترام، امضای او پای نامه چهل و هفت سناتور آمریکایی در سال ۲۰۱۵ میلادی است. آنها در این نامه به تهران هشدار داده بودند از لحاظ حقوقی نمیتواند صرفاً بر مبنای توافق با دولت آمریکا و بدون تأیید کنگره آن کشور منتظر وفای به عهد دولتهای بعدی باشد.
اگر رند پال مخالف مداخلات نظامی آمریکا در جهان باشد، اصولاً باید از مذاکرات هستهای در دولت اوباما استقبال میکرد. پس چرا پای آن نامه را که عملاً هدفی جز ناامیدکردن ایران از ادامه مذاکرات نداشت، امضا کرد؟ چرا در کنار جمهوریخواهانی قرار گرفت که به لابیگری برای اسرائیل شهرهاند؟ واقعیت آن است که خود نیز هیچ وقت توجیه مناسبی برای امضای نامه ارائه نکرد و فقط گفت میخواسته اوباما با دست پُرتری با تهران مذاکره کند، یعنی همان دلیلی که برای حمایت از تحریم پیش از مذاکره ( و نه البته طی مذاکره) میآورد.
به جز این نامه، او چند ویژگی جالب توجه دیگر نیز دارد:
- او فرزند ران پل، سیاستمدار ضدساختار آمریکایی است که ۲۲ سال سابقه نمایندگی مجلس آمریکا را دارد. ران پل سالها است یک پایگاه تحلیلی راه انداخته و در آن سیاستهای آمریکا در قبال ایران و روسیه را نقد میکند. او نامزد انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۰۸ میلادی بوده که البته به مرحله نهایی راه نیافت.
- رند پال پیش از این نامزد انتخابات ریاستجمهوری نیز بوده و در انتخابات ۲۰۱۶ میلادی در میان نامزدهای حزب جمهوریخواه، جایگاه پنجم را از نظر هواداران مردمی به خود اختصاص داد. او در انتخابات گذشته از تیپارتی حمایت کرده بود.
- هر ایالت، دو سناتور در کنگره آمریکا دارد. از این نظر، رند پال همکاری میچ مککانل به حساب میآید که رهبر اکثریت جمهوریخواهان در سنا را بر عهده دارد.
- رند پال در سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ به عنوان یکی از ۱۰۰ شخصیت اثرگذار جهان شناخته شد. شاید بخشی از آن به دلیل مخالفتهای جدی او با اقدامات امنیتی دولت آمریکا در داخل آن کشور به بهانه مبارزه با تروریسم بود. او پویش شکایت از سازمان ملی امنیت آمریکا (NSA) را به دلیل نقض حریم خصوصی مردم در شنود تلفنها به راه انداخت و کتابی با همین مضمون با عنوان «شرخرهای حکومت: چگونه آمریکاییان هرروزه توسط نیروهای فدرال مورد آزار، سواستفاده و حبس قرار میگیرند» منتشر کرد.
به هر حال ظریف دیدار با رند پال را پذیرفت و چند روز بعد از انتشار خبر دیدار پال و ظریف در نیویورک، خبرنگاران از ترامپ جویا شدند و او تأیید کرد که از پیش در جریان دیدار بوده است «رند از من پرسید که میتواند وارد این قضیه شود و پاسخ من آری بود». وی گفت اگر پال در زمینه تعامل با ایران حرف و پیشنهادی داشته باشد، میشنود. اما محتوای گفتگوهای پال با ظریف چه بوده و ترامپ منتظر بوده چه چیزی را بشنود؟
آنچه تا کنون منتشر شده حاکی از این گمانه است که ایران به کاخ سفید پیغام داده در صورتی که تحریمها را کاملاً بردارد، حاضر است پروتکل الحاقی را در مجلس به رأی بگذارد و به آن رسمیت ببخشد. ایران تا پیش از توافق هستهای، پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه اجرا میکرده است.
با اینکه خبر خاصی از واکنش تیم امنیتی ترامپ به این دیدار منتشر نشد، اما بیزینس اینسایدر نوشته است آنها از اینکه ایران بخاطر گفتگو با سناتورها احساس کند واشینگتن در پویش فشار حداکثریِ خود جدی نیست، بیم دارند. اما این احساس چندان بیراه نیست زیرا واشینگتن واقعاً از فشار به عنوان اهرمی جهت اقناع ایران به گفتگو بر مبنای پیششرطهای آمریکا استفاده کرده و جدیت پمپئو و بولتون در این زمینه، نمایشی است.
علاوه بر این آیا پمپئو با سخنان تحقیرکنندهاش نسبت به ایران و بولتون با شرکتش در نشستهای منافقین انتظار دارند کسی در ایران درخواست آنها برای گفتگو را بپذیرند؟! وزیر خارجه ایران اگر قرار باشد با کسی دیدار کند، کمی عاقلتر از پمپئو و بولتون در آمریکا شاید پیدا شود که بفهمد جنگ در خلیج فارس هم به ضرر آمریکا و هم متحدانش در منطقه است.
منابع
https://www.politico.com/story/2019/07/19/rand-paul-iran-trump-1423779
https://www.businessinsider.com/trump-tapped-anti-war-rand-paul-hold-secret-iran-talks-2019-7
https://en.wikipedia.org/wiki/Rand_Paul
http://www.msnbc.com/rachel-maddow-show/why-rand-paul-cant-explain-his-support-the-sabotage-letter