به گزارش مشرق، روزنامه «کیهان» در ویژه‌های خود نوشت:
روزنامه جوان در توضیح این گزارش خود می‌نویسد: وزارت نفت برای فسخ این قرارداد باید ۵۰۰ میلیون دلار بپردازد.
با پایان مذاکرات میان چین و ایران، شرکت سی‌ان‌پی‌سی قرارداد توسعه این میدان را در سال۹۱ امضا و از شهریور همان سال کار را با برنامه توسعه جدید آغاز کرد. در سال۹۲، اما اتفاق مهمی رخ داد. در حالی که این قرارداد در ابتدای راه خود قرار داشت، زنگنه برای خلع ید این شرکت چینی دست به کار شد آن هم با بهانه عقب‌ماندگی!
بیشتر بخوانید:
ورود شرکت ایرانی جایگزین توتال برای حفاری پارس جنوبی
۶ وعده وزیر نفت که روی زمین ماند
در اردیبهشت۹۳ شرکت ملی نفت قرارداد را با چینی‌ها فسخ و اعلام کرد، خودش ادامه می‌دهد تا برای توسعه‌دهنده بعدی تصمیم‌گیری شود. بر همین اساس، مقرر شد توسعه این میدان در دو فاز دنبال شود که در فاز نخست توسعه، با حفر ١٨٥حلقه چاه، تولید روزانه ٣٢٠هزار بشکه نفت و ١٩٧میلیون فوت مکعب گاز پیش‌بینی شده بود. در فاز دوم توسعه این طرح هم قرار بود میزان تولید به میزان ٦٠٠ هزار بشکه در روز افزایش یابد.
در چنین شرایطی و پس از پایان همکاری با چینی‌ها، شرکت سی‌ان‌پی‌سی با استفاده از بندهای قراردادی موضوع هزینه‌های انجام شده در این میدان را پیش کشید و ادعا داشت یک میلیارد دلار در دوسال نخست قرارداد هزینه کرده‌است. حتی برخی رسانه‌ها نوشتند که این شرکت در قالب یک اختلاف تجاری از شرکت ملی نفت شکایت کرده است.
با این وجود وزارت نفت سعی کرد این موضوع را مسکوت بگذارد، اما امیرحسین زمانی‌نیا، معاون بازرگانی و امور بین‌الملل وزیر نفت، نخستین فردی بود که در آذر سال۹۴ به این موضوع اشاره کرد و گفت: شرکت ملی نفت ایران و شرکت چینی که در طرح توسعه میدان نفتی آزادگان‌جنوبی حضور داشت، باید درباره استرداد هزینه‌ها به توافقی برسند که سرانجام در هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران تصویب و در شورای عالی اقتصاد هم نهایی شود و به‌طور قطع شرکت ملی نفت ایران به تعهدهای خود در قبال این شرکت عمل می‌کند.
آنطور که خبرگزاری مهر نوشته است، وزارت نفت با شرکت سی‌ان‌پی‌سی برای پرداخت نیم‌میلیارد دلار به توافق رسیده است. وزارت نفت هم که پرونده چینی‌ها در این میدان را بسته بود از برگزاری مناقصه آزادگان‌جنوبی می‌گفت که شرکت‌های بزرگ غربی قرار بود در آن شرکت کنند. با کناره‌گیری شرکت‌های بین‌المللی از حضور در آزادگان جنوبی، وضعیت توسعه این میدان در طرحی که شرکت ملی نفت به جلو می‌برد هم بدتر شد و در نهایت ظرفیت تولید به جای ۳۲۰هزار بشکه به ۱۰۰هزار بشکه رسید. در همین باره، بیژن زنگنه وزیر نفت هفته گذشته در حاشیه آیین امضای قرارداد تکمیل توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان جنوبی و واحد فرآورش مرکزی در پاسخ به خبرنگار مهر درباره آخرین وضعیت پرداخت کلیت قرارداد شرکت سی‌ان‌پی‌سی چین در میدان آزادگان جنوبی گفت: در حال حاضر اطلاع دقیقی از این رقم ندارم.
در سال۹۳ به وزارت نفت توصیه شد با تدبیر بیشتری در خصوص میدان نفتی مشترک آزادگان جنوبی عمل کند، اما امروز نه تنها اتفاق خاصی در این میدان نفتی رخ نداده بلکه شائبه‌هایی وجود دارد که وزارت نفت باید بابت ادعای سی‌ان‌پی‌سی میلیون‌ها دلار پرداخت کند. جزئیات پرداخت و مکانیزم آن هم در نوع خود می‌تواند قابل توجه باشد که در این مورد هم بعید است وزارت نفت پاسخ روشنی بدهد. یک اشتباه بزرگ از سوی وزارت نفت باز هم برای کشور هزینه ایجاد کرد، نه میدان آزادگان جنوبی توسعه پیدا کرد و نه اروپایی‌ها وارد این میدان شدند.
به امید چشم آبی‌ها، چینی‌ها کنار گذاشته شدند آن‌هم به صورت عجولانه و با بی‌تدبیری محض که تنها یکی از خسارات آن توافق نیم‌میلیارد دلاری با سی‌ان‌پی‌سی است.