به گزارش مشرق، «فرهاد ابراهیم اف» کارشناس دانشگاه دولتی مدیریت روسیه و کارشناس کلوپ تحلیلی «ولدای» در یادداشتی که در اختیار خبرنگار خبرگزاری فارس در بیشکک قرار داد از تأثیر توافقنامه استراتژیک بین ایران و چین بر آسیای مرکزی خبر داد.
در این تحلیل آمده است: توافقنامه استراتژیک بین چین و ایران طی چند سال گذشته مطرح شده بود به نحوی که در بازدید «شی سینگ پینگ» رئیس جمهور چین از تهران در ماه ژانویه سال 2016 این موضوع مورد توجه مقامات 2 کشور قرار گرفته بود.
ایران چین را شریک اقتصادی اصلی خود می‌داند و «پکن» نیز شرکای ایرانی را در یکی از بزرگترین موج‌های تحریم‌ها در سال‌های 2012- 2013 ترک نکرد.
بیشتر بخوانید:
قرارداد ایران و چین هم منطقه و هم دنیا را متاثر می‌کند
توافق راهبردی ایران و چین «فشار حداکثری» آمریکا را خثنی خواهد کرد
چین نیز ایران را به عنوان مهم‌ترین بازیگر در منطقه خاورمیانه می‌داند و به این دلیل خواهان سرمایه گذاری جدی در تهران است. همینطور امضای توافقنامه استراتژیک به اختیار پکن مطرح شد که به سطح روابط دوجانبه افزوده و زیرساخت‌های صنعتی ایران را توسعه می‌دهد. در نتیجه این پروژه‌ها مواضع ایران در منطقه تقویت خواهد شد.
جزئیات توافقنامه هنوز اعلام نشده اما علاقه‌مندی چین برای سرمایه‌گذاری 280 میلیارد دلاری در صنعت نفت و گاز، پتروشیمی و 120 میلیارد برای نوسازی زیرساخت‌های حمل‌ونقلی و غیره مشخص شده است.
چین قصد اجرای پروژه «یک کمربند یک جاده» از طریق توسعه زیرساخت‌های ایران دارد و ساخت کارخانه‌های صنعتی، لوله‌های انتقال گاز و غیره برنامه‌ریزی کرده است.
همچنین در این توافقنامه استراتژیک، همکاری نظامی در نظر گرفته شده چرا که همکاری کادرهای نظامی بین ایران و چین در تأمین امنیت خلیج فارس تأثیر مثبت خواهد داشت. از طریق این برنامه ایران به بازیگر جهانی تبدیل شده و تأثیرگذاری آن در خاورمیانه تقویت می‌گردد.
جایگاه آسیای مرکزی که میان چین و ایران قرار دارد در چارچوب توافقنامه پکن و تهران قابل توجه است چرا که این منطقه بخش مهمی در پروژه یک کمربند یک جاده است. جاده ابریشم جدید کریدور نوین بین چین و اروپا از طریق قلمروی چین، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان، ایران، ترکیه و دیگر کشورها را ایجاد می‌کند و در این مسیر تبریز در ایران یکی از بزرگترین مراکز لجستیک خواهد بود.
شایان ذکر است که یک شاخه از این کریدور به تازگی راه‌اندازی شد و قرار است قطار باری در مسیر چین- قزاقستان- ترکمنستان- ایران حرکت کند. همکاری ایران و چین فرصت‌های جدی برای کشورهای آسیای مرکزی ایجاد کرده و می‌تواند برای آنان سودمند باشد.
جامعه بین‌الملل واکنش‌های متناقضی نسبت به توسعه همکاری بین چین و ایران نشان داد و البته آمریکا نگران این همکاری‌ها است. با توجه به تشدید درگیری «واشنگتن» با پکن انتظار می‌رود آمریکا اقدام به سیاه‌نمایی در این مورد کند.
آمریکا با حضور ایران در هر پروژه بین‌المللی مخالفت می‌کند و در همین راستا توافقنامه استراتژیک با چین برای واشنگتن یک عامل بسیار ناراحت کننده بوده و هست.
اتحادیه اروپا برعکس منتظر بهبودی روابط با ایران است چرا که توسعه همکاری تهران و پکن فرصت‌هایی برای برقراری روابط اقتصادی سودمند و متقابل فراهم می‌کند.
روسیه نیز نگاه خاص خود را نسبت به همکاری ایران و چین دارد و با توجه به اینگونه ابتکارات چین، «مسکو» نیز اقدام به تقویت روابط خود با ایران خواهد کرد.
همچنین مسکو نگران آن است که در نتیجه همکاری بین ایران و چین نفوذ روسیه در آسیای مرکزی کاهش یابد اما مسکو از توسعه روابط ایران- چین حمایت می‌کند چرا که منافع مسکو در این برنامه نقض نمی‌شود، بنابراین هیچ گونه مخالفتی صورت نمی‌گیرد.
روسیه از توسعه اقتصادی ایران کاملا حمایت می‌کند و قبل از این هم نقش مسکو در برجام قابل توجه بود.
در حال حاضر جامعه بین‌المللی توسعه روابط ایران و چین و اجرای برنامه‌های مشترک بین آنان را با دقت رصد می‌کند.