به گزارش مشرق، کتاب «تفسیر ترتیبی قرآن کریم (۱)» برای دانشجویان رشته الهیات (علوم قرآن و حدیث) در مقطع کارشناسی به عنوان منبع اصلی درس «تفسیر ترتیبی قرآن کریم (۱)» به ارزش ۴ واحد تدوین شده است و برای دروس «تفسیر» در همه گرایش‌های رشته الهیات در مقطع کارشناسی نیز قابل استفاده است.
فهرست مطالب عبارت است از:
مقدمه
درس اول: سوره مجادله آیات ۱۴
درس دوم: سوره مجادله آیات ۵۷
درس سوم: سوره مجادله آیات ۸۱۱
درس چهارم: سوره مجادله آیات ۱۲۱۶
درس پنجم: سوره مجادله آیات ۱۷۲۲
درس ششم: سوره حشر آیات ۱۵
درس هفتم: سوره حشر آیات ۶۸
درس هشتم: سوره حشر آیات ۹۱۴
درس نهم: سوره حشر آیات ۱۵۲۰
درس دهم: سوره حشر آیات ۲۱۲۴
درس یازدهم: سوره ممتحنه آیات ۱۳
درس دوازدهم: سوره ممتحنه آیات ۴۹
درس سیزدهم: سوره ممتحنه آیات ۱۰۱۳
درس چهاردهم: سوره صف آیات ۱۵
درس پانزدهم: سوره صف آیات ۶۹
درس شانزدهم: سوره صف آیات ۱۰۱۴
درس هفدهم: سوره جمعه آیات ۱۵
درس هجدهم: سوره جمعه آیات ۶۱۱
درس نوزدهم: سوره منافقون آیات ۱۵
درس بیستم: سوره منافقون آیات ۶۱۱
درس بیست و یکم: سوره تغابن آیات ۱۶
درس بیست و دوم: سوره تغابن آیات ۷۱۲
درس بیست و سوم: سوره تغابن آیات ۱۳۱۸
درس بیست و چهارم: سوره طلاق آیات ۱۴
درس بیست و پنجم: سوره طلاق آیات ۵۹
درس بیست و ششم: سوره طلاق آیات ۱۰۱۲
درس بیست هفتم: سوره تحریم آیات ۱۳
درس بیست و هشتم: سوره تحریم آیات ۴۶
درس بیست و نهم: سوره تحریم آیات ۷۹
درس سی‌ام: سوره تحریم آیات ۱۰۱۲
منابع
در مقدمه این اثر در معرفی آن آمده است: قرآن کریم، آخرین کتاب آسمانی، رسالت هدایت نسل‌های بشری تا انتهای عالم را به عهده دارد و حاوی مجموعه دستورهای حق تعالی برای رسیدن به سعادت انسان و جوامع بشری است. قرآن آمده است تا انسان را از وضع نامطلوب موجود به وضع مطلوب و سعادت برساند؛ آمده تا در انسان تغییر و تحول ایجاد کند و او را تربیت کند؛ چرا که قرآن «هدیً للناس» است و لازمه راهیابی به هدایت، سعادت و لذت حقیقی، فهم کتاب خدا و عمل به دستورات آن است: «ولقد یسرنا القرآن للذکر» ما قطعاً قرآن را آسان و قابل فهم کردیم تا پند و اندرز ما را بفهمید و به کار ببندید. ولی برای بهرهبرداری از این کلام الهی باید با معارف قرآن آشنا شد و توشه خود را از آن برگرفت. از این رو برای اینکه نسل نو بتواند پیام مناسب خویش را از قرآن، این کتاب زندگی، دریابد و آیات آن را بر نیازها، موضوعات و مصادیق عصر خود تطبیق کند، ضروری می‌نماید که با تفسیر آیات کلام الله آشنا شود. بدین منظور دروس تفسیر در واحدهای درسی رشته علوم قرآن و حدیث گنجانده شده است تا دانشجو بتواند علاوه بر آگاهی به مفردات و شأن نزول و تفسیر آیات، با معارف وحی آشنا شود و پیام آیات را در زندگی روزانه خود به کار گیرد.
هدف اصلی این درس شناخت معارف وحی با آگاهی از معنای واژگان، توانمندی درک معنای آیات بدون نیاز به ترجمه، اصلاح و گسترش بینش‌ها درباره معارف قرآن، ارائه معارف قرآن و پیام آیات به صورت بسیط از سوی دانشجو، ایجاد جاذبه و انس و زندگی با قرآن، توانایی برای تبلیغ معارف آن و ایجاد آمادگی برای ورود به مباحث تخصصی تفسیر قرآن است.
از آنجا که طبق سرفصل مصوب وزارت علوم، تفسیر ترتیبی ۱ شامل تفسیر سور مجادله، حشر، ممتحنه، صف، جمعه، منافقون، تغابن، طلاق و تحریم برای ۴ واحد درسی تنظیم شده است و متن واحدی برای تدریس این سرفصل وجود ندارد، اساتید معزز هر یک با تشخیص خود از متون تفاسیر مختلف مانند برگزیده تفسیر نمونه، تفسیر نمونه و سایر تفاسیر برای تدریس بهره می‌برند؛ در حالی که این کتب به منزله کتاب درسی تألیف نشده اند و همچنان خلأ یک متن درسی که بتواند این سرفصل را پوشش دهد احساس می‌شود. از این رو، این متن پس از سال‌ها تدریس تفسیر سور مختلف در مقاطع تحصیلی متعدد در مراکز حوزوی و دانشگاه‌ها و گرفتن بازخورد آن و همچنین چندین دوره تدریس حضوری و مجازی این سور به صورت متن درسی، به شکل درسنامه در قالب سی درس تهیه و تنظیم شده است.
در این کتاب سعی شده است از منابع مختلف و متعدد تفسیری شیعه و اهل سنت بهره برده شود؛ از جمله تفسیر المیزان علامه طباطبایی، تفسیر نمونه آیت‌الله مکارم، مجمع البیان مرحوم طبرسی، نورالثقلین عروسی حویزی، البرهان بحرانی، التحریر و التنویر ابن عاشور، تفسیر نور قرائتی، التبیان شیخ طوسی، کشاف زمخشری، تفسیر کبیر فخر رازی، منهج الصادقین فتح‌الله کاشانی. همچنین در واژهشناسی از مفردات راغب، قاموس قرآن قرشی، مقاییس اللغه، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، مجمع البحرین و غیره استفاده شده است.
کتاب «تفسیر ترتیبی قرآن کریم (۱)» تألیف سکینه آخوند عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم به همت سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) به بهای ۳۰ هزار تومان منتشر شد.