کد خبر 1192552
تاریخ انتشار: ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ - ۰۸:۲۸

مغازه کوچکی که نیمی‌ را با کاست هایی که خود در مجالس مختلف ضبط کرده بود و هر کدام را که می‌خواستید در دستگاه های تکثیر کاست یک به سه می‌گذاشت و در چند دقیقه برایتان آماده می‌کرد.

به گزارش مشرق، هادی ناصری، فعال فرهنگی و مدیرکل کتابخانه های عمومی‌استان تهران در صفحه شخصی اش نوشت:

نوار کاست یکی از اختراعات بشر است که امروز خیلی از بچه های این نسل تصوری از آن ندارند. محصولی که امروز شصت ساله است و عملا دیگر کارآیی جز خاطره بازی ندارد.

آقای لو اوتنز هلندی که از مدیران شرکت فیلیپس بود با این اختراع و شرکت سونی با اختراع نسل واکمن ها تحولی در دنیای موسیقی ایجاد کردند. تا پیش از این دو اختراع، مردم باید برای لذت بردن از موسیقی یا به اپراها می‌رفتند یا در خانه هایشان، صفحه های دلخواه شان را با گرامافون می‌شنیدند. و این ها برای توده مردم نبود. اما با اختراع این دو محصول تغییر رفتار در مصرف موسیقی به وجود آمد و اقتضائات تولید هم دگرگون شد و ژانرهای متفاوت موسیقی خلق شد.

یکی از افراد موثر در اختراع سی دی هم همین آقای لو اوتنز بود با مشارکت کمپانی سونی نسل اول سی دی را تولید کردند. مطابق آنچه در اخبار آمده تا امروز بیش از صد میلیارد نوار کاست و بیش از دویست میلیارد سی دی در جهان تولید شده. تصور اینکه تنوع محتوای این تعداد نوار کاست و سی دی چطور بوده، یک دیاگرام عجیب و قریب و رنگارنگ می‌شود.

اما وقتی به محتوای نوار کاست‌های خودم فکر می‌کنم یاد نغمه سرای اسلامی‌ در خیابان لاله‌زار می‌افتم. فروشگاهی که از سطح خیابان به قاعده یک طبقه پله میخورد میرفت بالا. یک واحد شاید ۶۰ یا ۷۰ متری که از کف تا سقف قفسه‌بندی شده بود و تا چشم کار می‌کرد نوار کاست دیده می‌شد. از سخنرانی مرحوم کافی تا شبهای ماه رمضان مسجد ارک ِ حاج منصور ارضی. و خیلی مداحان و سخنرانان دیگر.

یکی دیگر از جاهایی که یادم می‌آید فروشگاه نغمه سرای محمدی بود که در محله سرآسیاب دولاب تهران بود. مغازه کوچکی که نیمی‌ را با کاست هایی که خود در مجالس مختلف ضبط کرده بود و هر کدام را که می‌خواستید در دستگاه های تکثیر کاست یک به سه می‌گذاشت و در چند دقیقه برایتان آماده می‌کرد. نیم دیگر مغازه هم گنجینه ای بود از کتاب‌های اشعار آیینی که بعضی واقعا کمیاب بود.

نوارخانه کانون شعائر الهی جای دیگری بود که یادم می‌آید. نمی‌دانم چند نوار داشت. اما نوارهای سونی آبی و زرد رنگ، مرتب و منظم موضوع رویشان نوشته شده بود و با یک نظم مهندسی شده کار هم قرار گرفته بود.

البته نوارهای موسیقی هم در بین نوارهایم وجود داشت. شب سکوت کویر استاد، نیلوفرانه علیرضا افتخاری نان و دلقک اصفهانی و ... اما امروز این‌ها دیگر خاطره شده و شاید استفاده از سی دی هم دیگر خیلی راحت نباشد.

هر کسی یک گوشی همراه هوشمند داشته باشد دیگر نیازی نه به سی دی دارد و نه حتی هارد و حافظه های جانبی. همه چیز روی فضای ابری قرار می‌گیرد و تمام.

آن روزها آقای اوتنز نهایت آرزویش این بود که کاست اندازه یک پاکت سیگار باشد که در جیب جا بگیرد. اما سرعت رشد تکنولوژی چنان بود که آقای اوتنز در زمان حیاتش دید وسیله ای ساخته شده که شاید از کاست هم جمع و جور تر باشد و فقط یکی از کارکردهای ساده اش این باشد که اختراع او را از رده خارج کرده و هزار کاربری را در خود جای داده.

آقای اوتنز دیروز از دنیا رفت با حسرت همیشگی اش که چرا توفیق اختراع اولین واکمن برای فیلیپس نشد و به نام سونی شد. حالا دیدن خبر فوت او بهانه ای شد برای بازخوانی تاثیر اختراعات بشر بر تولید و مصرف فرهنگی.

یکی از بحث های داغ این روزها رقابت میان تلویزیون با رقیبان داخلی است. رقیبانی که در تولید هم پول دارند و هم خط قرمز ندارند...