سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌ استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با   «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.

*******

**ابتکار: ما از فروپاشی اقتصادی ایران جلوگیری کردیم

«معصومه ابتکار» فعال سیاسی اصلاح طلب و معاون امور زنان رئیس جمهور که فرزندش ساکن آمریکا است، در مصاحبه با روزنامه شرق در پاسخ به این سوال که «روایت می‌شود که سبد رأی آقای روحانی متعلق به خودش بود و اصلاح‌طلبان صرفا از ایشان حمایت کردند و ائتلافی شکل نگرفت، نظر شما چیست؟» گفت: «به نظرم روی این موضوع برای تفرقه‌افکنی از داخل و خارج تلاش می‌کنند که بین اصلاح‌طلبان و پایگاه اعتدال تضاد ایجاد کنند. شکی در محبوبیت جریان اصلاحات وجود ندارد و همه می‌دانند این پایگاه رأی در بین جوانان و مردم اعتبار دارد ولی همیشه این تلاش بوده که برخی در این دام بیفتند».

ابتکار در ادامه گفت: «می‌گویند شرایط فعلی به خاطر رأی شماست و بد انتخاب کرده‌اید که منجر به ناامیدی می‌شود. اهداف تحریم‌های ترامپ هم همین بود. او بدون تردید به دنبال براندازی و ناامیدی و جنگ روانی علیه مردم ایران بود تا کشور به سمت فروپاشی مطلق برود؛ اما با وجود شرایط سخت کرونا و تحریم‌ها کشور دچار فروپاشی اقتصادی نشد و ما باید برای مردم واقعیت‌ها را بگوییم. جناحی فکرکردن به اساس مردم‌سالاری و مبانی ارتباط بین مردم و حاکمیت لطمه می‌زند و متأسفانه برخی در رسانه ملی به این مسائل باور ندارند و گروه‌های دیگر که سعی می‌کنند این‌گونه القا کنند که دولت دزد و غارتگر است؛ اما این تصور گریبان همه را می‌گیرد».

معاون روحانی در این مصاحبه تصریح کرد: «آقای رئیس‌جمهور بارها به مسئله دولت پنهان اشاره کرده‌اند. دولت پنهان در اصطلاح بین‌المللی مجموعه‌ای است که قدرت دارد؛ ولی پاسخ‌گو نیست و شفاف هم نیست و سیاست‌ها و برنامه‌ها را می‌چیند. این ممکن است با شرایطی که کشور ما دارد، از بیرون اتفاق بیفتد و ممکن هم هست از داخل اتفاق بیفتد».

در دولت روحانی، اشتغال خالص در مقایسه با دولت قبل حدود ۴۰ درصد سقوط کرده است. علاوه بر این دولت روحانی پس از دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی بالاترین تورم پس از انقلاب را به مردم تحمیل کرده است.

کارشناسان معتقدند که در رشد اقتصادی آنچه مهم است، ثبات آن است که در دولت روحانی بدترین کارنامه به جای گذاشته شده است. طبق آمار صندوق بین‌المللی پول متوسط رشد اقتصادی کشورمان در دولت‌های نهم و دهم ۲.۳درصد و در دولت روحانی ۱.۱درصد بوده است.

نکته قابل تأمل اینجاست که دولت روحانی تنها دولتی است که در ۸ سال عملکردش ۴ بار رشد اقتصادی منفی در کشور ثبت کرده است.

یکی از معیارهای اصلی برای سنجش کارایی دولت‌های مختلف از لحاظ سطح رفاه مردم، شاخص فلاکت است. شاخص فلاکت از مجموع نرخ تورم و بیکاری به دست می‌آید.

اگر آمار نرخ بیکاری بر مبنای داده‌های صندوق بین‌المللی پول را مبنا قرار دهیم، بالاترین شاخص فلاکت در ایران به سال ۱۳۷۴ – دولت هاشمی- مربوط می‌شود زیرا در آن سال نرخ تورم به ۴۹٫۴ درصد و نرخ بیکاری به ۱۰ درصد رسید؛ بنابراین شاخص فلاکت در سال ۱۳۷۴ بالغ بر ۵۹٫۴ درصد بود.

اما نکته قابل توجه اینجاست که دولت آقای هاشمی در سال آخر کاری خود (۱۳۷۵) شاخص فلاکت را به ۳۲٫۳درصد کاهش دهد اما دولت روحانی کشور را با شاخص فلاکت ۴۶درصدی به دولت بعدی تحویل می‌دهد. این یعنی دولت روحانی، کشور را با بدترین وضعیت شاخص فلاکت به دولت آینده تحویل خواهد داد.

بر اساس گزارش مرکز آمار، نرخ تورم سال ۱۳۹۹ در مناطق شهری کشور به ۳۶٫۲ درصد رسید. این نرخ دومین تورم بالای ایران پس از انقلاب محسوب می‌شود.

براساس آمار، قیمت اقلام خوراکی در دوره ۸ ساله دولت روحانی حدود ۷ برابر افزایش یافت. قیمت دلار در دولت روحانی ۷۸۰ درصد گران شد و خودرو حدود ۷۰۰ درصد گران شد.

قیمت مسکن در دولت روحانی حدود ۶۰۰ درصد افزایش یافت و اجاره بهای مسکن نیز در این دولت افزایش سرسام آوری داشت و عملکرد دولت روحانی در حوزه مسکن موجب شد که خانه دار شدن برای بخش قابل توجهی از جامعه تبدیل به رویاء شود.

با اینحال، خانم ابتکار تاکید دارد که دولت روحانی از فروپاشی اقتصادی ایران جلوگیری کرده است. آیا این اظهارنظر توهین به فهم و شعور مردم نیست!؟

ابتکار در مصاحبه مذکور وضع موجود را به گردن تحریم ها و دولت پنهان انداخته است. این در حالی است که همین طیف پیش از سال ۹۲ تاکید داشتند که تحریم ها نهایتا ۲۰ الی ۳۰ درصد در ایجاد مشکلات سهیم است و ۷۰ الی ۸۰ درصد از مشکلات ناشی از سوءمدیریت در دولت است.

«دفاتر نمادین اروپایی ها در تهران»؛ دستاورد جدید برجام

روزنامه اعتماد در مطلبی نوشت: «نگاهی به تجربه برجام نشان می‌دهد که کشورهای اروپایی پس از امضای توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ علاقه و اراده خوبی را برای سرمایه‌گذاری و تجارت با ایران داشتند. همچنین هنگامی که دونالد ترامپ رییس‌جمهور پیشین ایالات متحده به صورت یک‌جانبه خروج این کشور از توافق هسته‌ای با ایران را اعلام کرد، برخی کشورهای اروپایی به صورت نمادین تعدادی از دفاترشان در تهران را باز نگه داشتند و از نظر سیاسی هم برای حفظ برجام و احیای آن تلاش کردند».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «از نگاه ایران مذاکرات وین روند بسیار خوبی را طی می‌کند و تداوم این روند می‌تواند رفع تحریم‌ها و بازگشت طرف مقابل به توافق هسته‌ای منجر شود. روایت‌هایی نیز که از مذاکرات منتشر می‌شود نظیر صحبت‌های سید عباس عراقچی، رییس هیات مذاکره‌کنندگان ایرانی و انریکه مورا معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا این برداشت را تقویت می‌کند که احیای برنامه جامع اقدام مشترک بسیار به واقعیت نزدیک شده است».

روزنامه اعتماد تاکید کرد: «نوع رفتارهای دولت امریکا در چند هفته اخیر نیز نشان می‌دهد واشنگتن اراده جدی برای بازگشت به توافق دارد و در چنین وضعی، تلاش ایران برای برنامه‌ریزی به منظور بهره‌برداری هرچه بهتر از فضای باز و گشایشی که ایجاد خواهد شد تلاشی شایسته تقدیر است».

دایر بودن دفاتر نمادین اروپایی ها در تهران هم به لیست دستاوردهای برجام اضافه شد. پیش از این حامیان برجام، پیروزی اخلاقی ایران و دورشدن سایه جنگ را نیز جزو دستاوردهای بی نظیر برجام معرفی کرده بودند.

طبق اظهارات متعدد دولتمردان و فعالین اصلاح طلب، هدف اصلی برجام لغو یکباره تمامی تحریم ها بود. اما در پسابرجام نه تنها تحریم ها لغو نشد، بلکه دامنه گسترده تری پیدا کرد. چندی پیش عراقچی صراحتا اعلام کرد که نتیجه برجام، تحریم های بیشتر بود.

آمریکا و اروپا از روز امضای برجام- تیر ۹۴- تاکنون به هیچ عنوان به تعهدات خود عمل نکرده اند. اذعان روحانی به حمل پول با گونی در پسابرجام و اذعان دولتمردان به «دستاورد تقریبا هیچ» توافق هسته ای، تنها بخشی از واقعیت های برجام در سالهای اخیر است.

با اینکه دولت های دموکرات و جمهوری خواه آمریکایی صرفا وعده دادند و به هیچ عنوان به تعهدات خود عمل نکرده اند، با اینحال اصلاح طلبان همچنان کلید رفع مشکلات را در وین و نیویورک جستجو می کنند.

**این کارنامه خودتان است، یجای اعتراض، پاسخگو باشید

روزنامه آرمان در مطلبی نوشت: «مسائلی مانند کرونا، بیکاری و تورم زندگی مردم را سخت کرده است. شوخی نیست که بگوییم در سطح بین‌المللی می‌توانیم با دشمن نزاع کنیم اما مردم فشار باشند. اگر ادعا داریم مردم ایران رشیدترین مردم دنیا هستند، نمی‌توانیم به آنان بگوییم تورم و گرانی را نبینید. سالانه آمار بالایی از سقط جنین منتشر می‌شود، یکی از دلایل آن نیز مشکلات معیشتی است. انسان بدون نیاز معنا ندارد، باید بستر پاسخ به این نیازها فراهم شود».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «کنترل تورم یکی از این عوامل مهم است. زمانی که این کنترل وجود ندارد، حاصل آن مشکلاتی نظیر گرانی و معضلات اجتماعی می‌شود که در جامعه می‌بینیم. فولاد در یکسال و نیم ۳۰۰ درصد گران شده بود. هزینه این سوء مدیریت‌ها را مردم پرداخت می‌کنند. زندگی مردم به حداقل درآمد ریالی و حداکثر هزینه دلاری رسیده است».

اصلاح طلبان در سالهای ۹۲ و ۹۶ با «تکرار می کنم» مردم را به رای دادن به دولت روحانی تشویق می کردند. این طیف در سال ۹۶ تاکید کرد که «ما اصلاح طلبان تضمین دولت روحانی هستیم».

اما حالا در زنگ حساب و موعد پاسخگویی بجای عذرخواهی و مطالبه گری از دولت و تلاش برای جبران خسارت ها، در صف اول انتقاد و شکایت از وضع موجود ایستاده اند.

اصلاح طلبان باید به این مسئله توجه داشته باند که وضع موجود نتیجه کارنامه دوستان خودشان است و بجای اعتراض و شکایت، باید درباره عملکرد خود به افکارعمومی پاسخگو باشند.