سرویس سیاست مشرق - سعید جلیلی نامزد انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، امروز شنبه ۲۲ خرداد ماه ۱۴۰۰ در سومین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم که با محوریت «دغدغه‌های مردم» در استودیوی مناظرات رسانه ملی برگزار شد، به بیان برنامه‌های خود و نقد برنامه‌های دیگر نامزدها در این حوزه‌ها پرداخت.
جلیلی در بدو ورود به صداوسیما برای حضور در سومین و آخرین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری که با موضوع «دغدغه‌های مردم» برگزار خواهد شد، در جمع خبرنگاران گفت: دغدغه مردم چیزی نیست که با یک گزارش یا حضور در جمع مردم فهمیده شود؛ بویژه برای کسی که رئیس‌جمهور است.
وی با بیان اینکه رئیس‌جمهور باید دغدغه همه مردم ایران را در همه موضوعاتی که مربوط به دولت است بداند، اظهار داشت: رئیس‌جمهور، وزیر نیست که نیاز باشد فقط یک موضوع را بداند. همچنین صرفاً رئیس یک بخش از مردم نیست، رئیس همه کشور است.
جلیلی با بیان اینکه با یک روز حاضر شدن در بین مردم و با دو گزارش، دغدغه‌های مردم فهمیده نمی‌شود، گفت: در هشت سال گذشته این بنا را داشتیم که در تمام استان‌ها و بسیاری از شهرستان‌ها، روستاها، دانشگاه‌ها، شهرک‌های صنعتی، حضور داشته باشیم و با هزاران ساعت جلسه متعدد با اصناف، اساتید دانشگاه‌ها، دغدغه‌های مردم را فهم کنیم.
وی افزود: بنای ما این بود که بعد از فهم دغدغه‌های مردم، راه حل و پاسخ این مشکلات و دغدغه‌ها را هم مشخص کنیم.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری با بیان اینکه بسیاری از مشکلات و دغدغه‌های مردم شاید سخت‌تر از کرونا باشد اما شکل کرونا نیست که ناشناخته باشد و راه حلش هم مشخص نباشد، اظهار داشت: وقتی دغدغه‌ها را در این هشت سال شناختیم، پاسخ‌ها را هم مشخص کردیم و اکنون فقط یک اراده جدی می‌خواهد و قدرتی که فراتر از بازی‌های سیاسی و جناحی بتواند این مشکلات را حل کند.
***************************
راهکار شما در مقابله با تورم، عدالت، رکود، مقابله با فساد، یارانه ها، اشتغال و مسکن چیست؟
جلیلی در سومین مناظره تلویزیونی توضیحاتی ارائه داد که محورهای آن به شرح زیر است:
- سؤالی که شد این بود که چه رویکردی نسبت به دغدغه‌های مردم داریم، دغدغه مردم این است که خب چرا این موضوعات حل نمی‌شود؟
- این موارد و مشکلاتی که مطرح کردید، نه مسئله‌اش و نه پاسخش هیچکدام مثل کرونا نیست که ناشناخته باشد. سؤال این است که این موضوعات که شناخته‌شده است چرا تا به حال حل نشده است؟
- امروز متوسط نرخ تورم کشورهای دنیا 2/5 کشور است. در بیش از 100 کشور زیر 5 درصد است. چرا در ایران حل نشده است؟ درباره مسکن می‌گویند زمین داریم و مصالح و نیروی انسانی و امکان ساخت داریم؛ خب چرا مشکل مسکن حل نشده است؟ دغدغه مردم این است که چرا دولت‌ها عقب هستند در حل این مسائل؟
- صحبت از مقام رئیس‌جمهوری می‌کنیم، آن هم رئیس‌جمهور ایران، یعنی کشوری با این همه ظرفیت که می‌تواند جهش پیدا کند. بعد سؤال ما این است که ابتدایی‌ترین موضوعات چگونه حل می‌شود.
- دغدغه مردم این است که چرا این راه حل‌ها پایدار نیست. دولت می‌گوید سه سال تورم را کنترل کرده‌ام. تورم که مثل باران نیست بگوییم که آیا امسال هست یا نیست. این موضوع باید یک روند ثبات داشته باشد.
- اگر شما می‌خواهید این مشکلات را حل کنید این یک برنامه جدی می‌خواهد. یک قالی ایران که دارای قدمت زیاد است، باید برای آن نقشه داشته باشید؛ رج به رج، گره به گره باید مشخص باشد که چه نقشه‌ای دارید. بدون یک نقشه جامع مگر می‌شود کشور را اداره کرد؟
- کار رئیس‌جمهور با وزیر فرق می‌کند؛ رئیس‌جمهور باید اشراف داشته باشد به نقش هر کدام از وزارتخانه‌ها برای هر کدام از مسائل، از مسکن گرفته تا نظام سلامت مأموریت تعیین کند.
- برنامه اداره کشور، یک شبه نوشته نمی‌شود. با سفارش به اندیشکده که برنامه نوشته نمی‌شود. رئیس‌جمهور باید اشراف داشته باشد به برنامه تا در بزنگاه‌ها که در جایی که کار متوقف می‌شود بتواند گره را باز کند.
- بحث مهمی که درباره نقش رئیس‌جهور وجود دارد این است که آیا از روزی که عهده‌دار مسئولیت ریاست‌جمهوری خواهید شد، چقدر به زمان اهمیت می‌دهد؟ متأسفانه زمان را هدر می‌دهند بعد هم طلبکار مردم می‌شوند.
- باید مشخص شود که مسیری که می‌خواهد طی شود قرار است جامعه را به چه جایی برساند؟ آیا پیشرفت حداقلی است یا حداکثری؟
- اینکه رئیس‌جمهور بگوید چهار مسئله حل کردم اینکه خیلی حداقلی است. اینجاست که دغدغه مردم این است که آیا تعارفات را کنار خواهید گذاشت یا نه؟ آیا رئیس‌جمهور مشغول کار نمایشی می‌شود یا کار واقعی؟
- مردم می‌خواهند بدانند آیا در هشت سال آینده کارها جدی خواهد بود یا نمایشی؟ آیا اداره کشور مبتنی بر برنامه خواهد بود؟
نقد شما به سخنان دیگر نامزدها چیست؟
- یکی از نکات مهم برای اقتصاد کشور، وجود ثبات در سیاست‌های اقتصادی است. بله، تحریم را نمی‌شود انکار کرد. مهم‌تر از آن بهانه تحریم است که برخی افراد ناکارآمدی‌هایشان را گردن آن می‌اندازند.
- کسی که رئیس‌جمهور می‌شود باید فهم صحیح از مناسبات جهانی داشته باشد. مشکلی که وجود دارد این است که کسانی حداقل فهم را از مناسبات جهانی ندارند بعد بر این مبنا می‌خواهند نسخه بپیچند.
- وقتی از جهش تولید سخن می‌گوییم، لازمه جهش تولید، جهش صادرات است و لازمه جهش صادرات، جهش تعاملات بین‌المللی است. دوستان کارنامه بسیار ضعیفی در تعاملات بین‌المللی دارند و آن را خلاصه کردند در دو سه کشور که کی بایدن به در آید.
- همین الان در جریان مذاکرات وین با پررویی می‌گویند موضوعات زیادی داریم که باید حل شود و اهرم تحریم هم باقی می‌ماند.
- بله تحریم مهم است، امّا باید بگویید برای تحریم چه برنامه‌ای داریم؟ بدون فهم مناسبات جهان نمی‌شود تحریم را رفع کرد. تحریم، اهرمی است در دشت دشمن. باید این اهرم را از دست او بگیریم. برای این کار، باید برنامه داشته باشیم هم برنامه آفندی هم پدافندی.
- باید بگویید برای بی‌اثر کردن تحریم و پشیمان کردن دشمن از تحریم در پایان چهار سال چگونه تعامل گسترده با جهان شکل می‌دهیم.
- شما در همان زمانی که به قول خودتان در گفت‌وگو و مذاکره موفق بودید، چه شد که تحریم‌ها از 800 تحریم به 1500 تحریم رسید و دلار سه هزارتومانی 30 هزار تومان شد. شما حتی نتوانستید مذاکره کنید. در روابط جهانی باید تهدید و فرصت را با هم دید. همانطور که فرصت‌ها را حداکثری می‌بینید، تهدیدها را هم باید دید.
- بگویید از هزار میلیارد بازار کشورهای اطراف سهم ما چقدر بوده است؟
- نسبت به تبادلات بانکی ما 11 طرح داریم که می‌توان تحریم را بی‌اثر کرد. بانک مرکزی بیاید یک طرح بدهد بگوید برای این تبادلات مالی چکار کرده است.
- برجام یک چک بلامحل بود.
راهکار شما برای اصلاح دیوان سالاری اداری در زمینه کسب و کار چیست؟
- روز اول انتخاب به آقای روحانی گفتم اگر می‌خواهید اهداف‌تان را دنبال کنید راهش این است که ماشین دولت را راه بیاندازید. کندی این ماشین، یعنی ساختار اداری کشور شما را به مقصد نمی‌رساند.
- مشکل کشور با تغییر دادن ساختارها حل نمی‌شود. سازوکارها را باید فعال کرد. آن هم به چه رویکردی؟ با رویکرد اداره روزمره یا اینکه برای دستگاه ها مأمرویت تعریف می‌کنید و بعد دنبال می‌کنید که به چه نتیجه‌ای رسیدند.
- باید برای تک تک دستگاه‌ها مأموریت تعریف کرد تا اشتغال ایجاد کنند. اگر مجبور نباشد کار خودش را می‌کنند و نهایتاً هم پاسخی بابت اشتغال نخواهند داد.
- به عنوان کسی که 33 سال کار سیاست خارجی کرده است به ضرس قاطع می‌گویم امکان تعامل سازنده و گسترده با جهان وجود دارد بویژه در روابط اقتصادی. می‌شود اما این‌ها نمی‌توانند.
- در همین عراق که همسایه ماست، 12 میلیارد دلار روابط اقتصادی با ما وجود دارد که 10 میلیارد آن سهم بخش خصوصی است و پولش را هم می‌گیرد دو میلیارد دلار دیگر مربوط به دولت است.
- چند روز پیش با تعاونی‌ها جلسه داشتیم؛ می‌گفتند هیچ مشکلی در روابط خارجی نداریم اگر داخلی‌ها مزاحم نشوند. می‌گفتند صادرات داریم و پول‌مان را هم می‌گیریم.
- درباره FATF باید بگویم که این نیست که باید ببینیم منافع ما را تأمین می‌کند یا نه؛ قاطعانه می‌گویم که امضای کنوانسیون‌ها هیچ فایده‌ای برای کشور ما ندارد و حاضر هستیم با هر کسی در این باره مناظره کنم. خوشبیانه می‌گویم نمی‌دانید.
نقد شما به سخنان دیگر نامزدها چیست؟
- برجام سند طلبکاری ملت است نه بدهکاری. هزینه برجام را داده‌ایم و روز به روز باید طلبکار باشیم؟
- حالا چه کسی می‌تواند این مسیرها را درست پیش ببرد؟ وقتی هم به مسائل جهانی آگاه باشد هم داخلی. بنده از پایین ترین سطوح به عنوان کارشناس وارد دستگاه اجرایی شده‌ام و به مسائل اشراف دارم.
- می‌دانم که یک دستور رئیس‌جمهور وقتی به بالا می‌آید چه فرجامی پیدا می‌کند و وقتی در سطح بالا هماهنگی‌ها نباشد چه اتفاقی می‌افتد. در شورای عالی امنیت ملی تجربه ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف را داشته‌ام.
- اگر مردم ایران امروز می‌خواهند رئیس‌جمهور انتخاب کنند، رئیس‌جمهور باید به مسائل جهانی واقف باشد و بداند سیاست خارجه باید اقتصادمحور باشد و برایش مأموریت تعریف کند و نقش سیاست خارجه را در صادرات مشخص کند. وگرنه یک بهانه کافی است تا شما کار نکنید. هیچ بهانه‌ای نمی تواند مانع پیشرفت اقتصاد کشور شود.
- درباره مشکلاتی چون گرانی، مسکن که حتماً باید رفع بشوند، نگاه‌مان به چهار سال آینده فرصت‌محور است. این با نگاه روزمره حل نمی‌شود. جهش برای کشور و استفاده حداکثری از ظرفیت‌ها هم ممکن است و هم یک ضرورت است که باید آن را فهم کرد. لازمه‌اش این است که قبلاً مطالعات و بررسی‌ها شده باشد. درباره نظام سلامت، بانک، موانع تولید و... نه‌تنها مشکل قطع برق نداشته باشیم، بلکه صادرات برق داشته باشیم.
- نگاه ما این است که روستاهای ما چطور می‌توانند هرکدام یک سلول جهش کشور باشند نه اینکه صرفاً یک خدماتی را دریافت کنند.
- اگر این نگاه حداکثری را به روستا داشتیم و گفتیم باید جهش پیدا کند، این اهانت به روستاست؟ آقای همتی مرزهای ادبیات را جابجا کردند. ما که می‌گوییم 41 دستگاه در قبال روستا مأموریت دارند، ما اهانت کرده‌ایم؟
- ما می‌گوییم باید برای ایجاد اشتغال و ارزآوری برای تک تک دستگاه‌ها مأموریت تعریف کرد.
- آقای همتی می‌گویند 200 کشور عضو FATF هستند و ما چرا نیستیم. شما مگر نمی‌دانید که ما هم هستیم و توصیه‌های آن و برنامه اقدام را اجرا کرده‌ایم؟ مگر نمی‌دانیم که 29 بند آن را اجرا کرده‌ایم و آن‌ها گفته‌اند قبول نیست. به جای اینکه از آن‌ها طلبکار باشید که چرا بندهای اجرایی توسط ما را نپذیرفته‌اید، از داخل طلبکار هستید؟
- نمی‌شود بگوییم بعداً بر روی مسائل مطالعه می‌کنیم. باید از قبل بر روی مسائل مطالعه شده باشد و از روز اول دولت با قوت کار شروع بشود.
جمع بندی:
- مردم ایران! صحبت از انتخاب رئیس‌جمهور برای ایران است با همه ظرفیت‌هایش. این ظرفیت‌ها به ما می‌گوید چهار سال آینده باید در کشور جهش ایجاد شود و این جهش یک جهاد بزرگ و تلاش سترک می‌خواهد.
- صحبت از رئیس‌جمهور است؛ یعنی کسی که باید رئیس همه جمهور باشد. همه مردم را در بر برگیرد و همه حقوق آن‌ا را.
- سخن از رئیسی است که باید بداند در رأس دستگاهی که قرار می‌گیرد، چه خبر است و در رأس دستگاه‌های تحت مدیریت او چه خبر است تا او را بازی ندهند. رئیس‌جمهوری که محیط را خوب بفهمد؛ هم محیط داخل را و هم محیط منطقه و بین‌الملل را. نه با اندک بهانه ای کار را تعطیل کند.
- مردم ایران! هشت سال است سایه به سایه در حد توان خودمان مشکلات کشور را دنبال کرده‌ایم. اقدامات خوب را تأیید کرده‌ایم و اقدامات ناقص و خطا را کمک کرده‌ایم تا تکمیل و تصیحح شود.
- کارنامه ما امروز روشن است. در همه موضوعات سعی کرده‌ایم برای اداره کشور برنامه واقعی و قابل اجرا بنویسیم که نوید جهش را در کشور می‌دهد.
- ما می‌گوییم در چهار سال آینده نباید مسائل را تقلیل داد. نباید دچار تعارفات شد. رویکردها باید از اینکه حل آب خوردن را به دیگران نسبت دهیم، به جهش کشور ارتقا دهیم. مستقل از همه جناح‌ها و بازی‌ها سیاسی و هرگونه تعارفی که خدای ناکرده در این مسیر خدشه‌ای وارد کند.
- کلام آخر من فرمایش امیرالمومنان است؛ خدایا تو خود شاهدی آنچه از جانب ما رخ داد، نه تلاشی برای کسب قدرت بود و نه تلاشی برای کسب ثروت بلکه می‌خواهیم نشانه‌های دین تو را برگردانیم و اصلاح دین را انجام دهیم تا بندگان ستم دیده تو احساس آرامش و امنیت کنند.
- امروز در محضر خدا، امام و شهدا و در محضر شما مردم صادقانه آنچه را در این هشت سال به آن رسیده بودیم و برای آینده می‌تواند اثرگذار باشد،گفتیم. حضور تک تک شما در پای صندوق رأی ما را در تحقق این امر کمک می‌کند.