به گزارش مشرق، یکی از اولویت‌های طبیعی سیاست خارجی در دنیای امروز، منطقه‌گرایی است و کنش علمی و هوشمندانه دولت‌ها در عرصه سیاست خارجی، برقراری روابط حسنه با کشورهای همسایه است.
دولت‌ها با برقراری ارتباط نزدیک با کشورهایی که نسبت به آنها قرابت معنوی، جغرافیایی، فرهنگی و تمدنی دارند، می‌توانند از مزیت‌های سیاسی و اقتصادی این روابط بهره زیادی ببرند.
از سوی دیگر، اولویت بخشی به برقراری ارتباط با همسایگان و تعمیق پیوندهای سیاسی و اقتصادی، امنیتی و فرهنگی با آنها، باعث افزایش قدرت منطقه‌ای و بین المللی و همچنین ثبات اقتصادی برای یک کشور می‌شود.
اما همسایه بودن با ۱۵ کشور که قرابت دینی، فرهنگی، تمدنی، زبانی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و حتی علمی زیادی از دیرباز با ایران داشته‌اند و از سوی دیگر حضور در منطقه پرآشوب، حساس و استراتژیک غرب آسیا؛ بیش از پیش، ضرورت برقراری ارتباط عمیق‌تر، جدی‌تر و گسترده‌تر با همسایگان را مشهود ساخته است.
اهمیت برقراری ارتباطات همه جانبه با همسایگان و کشورهای منطقه تا حدی است که دولت سیزدهم که به تازگی آغاز بکار کرده است، نشان داده از این ظرفیت در آینده غافل نخواهد بود و برای این موضوع برنامه ریزی‌های گسترده دارد.
* رئیس جمهور: مهمترین اولویت سیاست خارجی، ارتقا روابط با کشورهای همسایه است
چنانچه آیت الله سید ابراهیم رئیسی عصر پنج شنبه ۱۴ مرداد پس از ادای سوگند و انجام مراسم تحلیف ضمن خیر مقدم به میهمانان خارجی و داخلی شرکت کننده در این مراسم گفت: من دست دوستی و برادری به سوی همه کشورهای منطقه به خصوص همسایگان دراز می‌کنم و دست آنها را به گرمی می‌فشارم.
رئیس جمهور عنوان کرد: سیاست فشار و تحریم موجب انصراف ملت ایران از پیگیری حقوق قانونی خود از جمله حق توسعه نمی‌شود. ایران از هر طرح دیپلماتیک برای لغو تحریم‌ها حمایت می‌کند.
دکتر رئیسی با تاکید بر اینکه تحریم‌ها علیه ملت ایران باید لغو شود، تصریح کرد: از هر طرح دیپلماتیک که این هدف را محقق کند، حمایت خواهیم کرد و جمهوری اسلامی ایران کشورها و ملت‌های همسایه را خویشاوندان خود می‌داند.
رئیس جمهور مهمترین و اصلی‌ترین اولویت سیاست خارجی خود را ارتقا روابط با کشورهای همسایه عنوان کرد و خواهان عزت و اعتلای آنها شد. دیپلماسی باید ارتباط ملت‌های منطقه را بیشتر و اشتراکات آنها را در حوزه اقتصاد فرهنگ علم و فناوری تقویت کند.
رییس جمهور با بیان اینکه جهان در حال دگرگونی است، گفت: تامین منافع ملت‌ها منوط به درک جهان جدید و تعامل راهبردی با قدرت‌های نوظهور است و سیاست خارجی موفق سیاست خارجی متوازن خواهد بود.
* وزیر امور خارجه: اولویت‌بخشی به روابط با همسایگان و آسیا پیگیری خواهد شد
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز در پی رأی اعتماد مجلس و آغاز کار در وزارت امور خارجه در پیامی به برخی از مهمترین اولویت هایش تاکید کرد: به ملت قدرشناس و رشید ایران تعهد می‌دهم که تمام توان خود و همکارانم را در داخل و خارج از کشور برای پیشبرد حداکثری منافع ملی و امنیت ملی کشور معطوف داشته و در دفاع از عزت، اقتدار و جایگاه رفیع جمهوری اسلامی ایران، پیگیری اهداف بلند امام راحل عطیم الشان، مقام معظم رهبری و شهدای معزز لحظه‌ای درنگ نکنم.
وی ادامه داد: با برنامه‌ای عملیاتی، روابط خارجی متوازن، فعال، پویا و هوشمند، مبتنی بر احترام متقابل، اولویت‌بخشی به روابط با همسایگان و آسیا، توسعه روابط متوازن با همه بخش‌های جهان و تقویت جایگاه دیپلماسی اقتصادی و تجارت بین الملل پیگیری خواهد شد.
امیر عبداللهیان تاکید کرد: تمامی ظرفیت دستگاه دیپلماسی را بکار خواهم‌گرفت تا با کمک همکاران کوشا، انقلابی، متخصص و متعهدم در وزارت امور خارجه، سفارتخانه ها، نمایندگی ها، سرکنسولگری‌ها و دفاتر استانی، بر رفع مشکلات مردم و ارتقاء فزاینده نام ایران و ایرانی در جهان همت گماریم.
* اهمیت برقراری روابط سطح بالای سیاسی و اقتصادی مطلوب با همسایگان
حسین آجورلو، کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به ظرفیت‌های برقراری روابط بیشتر با کشورهای همسایه برای دولت جدید به خبرنگار میزان گفت: برقراری روابط حسنه یک کشورهای همسایه، یکی از ضروریات دنیای امروز است.
وی افزود: اعمال سیاست همسایگی درست از سوی یک کشور، غیر از حفظ امنیت، به اعمال حکمرانی مطلوب و افزایش قدرت نظامی کمک می‌کند. در یک منطقه جغرافیایی، کشورهای همسایه با دارا بودن ارتباطات خوب می‌توانند، بسترهایی برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و نظامی فراهم کنند و پیمان‌های منطقه‌ای قدرتمندی را ایجاد کنند.
این استاد دانشگاه گفت: تا زمانی که در همسایگی کشورمان، کشورهای ناامنی وجود داشته باشند؛ این موضوع بر کشور ما نیز تاثیرگذار خواهد بود؛ چنانچه ناامنی‌های اخیر در افغانستان مسائلی مانند مراجعه آوارگان و بسته شدن مرزها برای مدتی را در بر داشته است.
آجورلو با اشاره به اهمیت برقراری روابط سطح بالای سیاسی و اقتصادی مطلوب با همسایگان، افزود: ایران از شمال با کشورهای حوزه قفقاز همسایه است که این منطقه از نظر تامین انرژی جهان مهم است و می‌توان در قالب همکاری‌های مختلف نفت و گاز با دیگر کشورها ارتباطات پر منفعتی ایجاد کرد.
عضو موسسه ابرار معاصر گفت: ایران در حوزه خلیج فارس هم که یکی از مناطق تامین و انتقال انرژی به دیگر نقاط دنیاست، قادر است با برقراری ارتباطات محکم و دوستانه با کشورهای همسایه، تاثیر بیشتری در بازارهای انرژی دنیا داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه ایران در مرزهای غربی نیز با کشورهای ترکیه و عراق همسایه است، تصریح کرد: ترکیه کریدور خوبی برای ترانزیت کالاست و از سوی دیگر نیازمند انرژی است که با بهبود روابط می‌توانیم همکاری‌های تجاری مطلوب و به‌صرفه‌ای با این کشور داشته باشیم. همچنین ۶۰ درصد مردم عراق نیز در نزدیکی مرزهای ایران زندگی می‌کنند که می‌توانیم از پتانسیل اقتصادی و سیاسی این همسایگی برای توسعه کشور استفاده کنیم.
آجورلو خاطرنشان کرد: اگر دولت جدید بتواند با اعمال سیاست همسایگی درست، تنش زدایی و درک متقابل، گام‌هایی را در جهت بهبود روابط با دیگر کشورهای همسایه بردارد؛ این روابط امنیت پایدار و نیز توسعه اقتصادی برای کشور در بر خواهد داشت.
این استاد دانشگاه گفت: بهبود روابط دولت با کشورهای همسایه، مجالی برای اعمال نفوذ دیگر قدرت‌ها در این منطقه نمی‌دهد. از سوی دیگر بهبود روابط ایران با همسایگان، جلوی پیشروی‌های مخرب رژیم صهیونیستی در منطقه را سد می‌کند و این رژیم را بیشتر از گذشته در فشار سیاسی و امنیتی قرار می‌دهد و این برای ایران یک مزیت امنیتی، سیاسی و اقتصادی تلقی می‌شود.
به هر روی، باید منتظر ماند و دید، دولت مردمی و وفاق ملی تا چه در استفاده از ظرفیت‌های منطقه ای و همسایگی، در منطقه غرب آسیا که چشمان طمع آلود بسیاری از قدرت‌ها از دیرباز به منابع انرژی آن دوخته شده است، موفق خواهد بود.