به گزارش مشرق به نقل از دیلی میل، یک مطالعه جدید نشان می دهد که اندازه مغز انسان بارها در طول تاریخ بشر تغییر کرده است اما این اندام حیاتی تقریباً ۳ هزار سال پیش به موازات افزایش ارتباطات اجتماعی بین انسان ها کاهش یافته است.
محققان آمریکایی ۹۸۵ مغز انسان فسیل شده و مدرن را تجزیه و تحلیل کردند و افزایش اندازه را ۲.۱ میلیون سال پیش و دوباره ۱.۵ میلیون سال پیش مشاهده تحت بررسی قرار دادند. در نهایت کاهش مغز در دوران هولوسن که حدود ۱۲ هزار سال پیش بود، شناسایی شد.
بیشتر بخوانید
چرا مغز انسان رفته رفته کوچکتر می‌شود؟
در طول این زمان انسان‌های باستان شروع به تشکیل حلقه‌های اجتماعی کردند که در آن دانش به اشتراک گذاشته می‌شد یا افراد متخصص در کارهای خاصی بودند که منجر به کارآمدتر شدن مغز و کاهش اندازه آن شد.
فرضیه این است که انسان‌های باستانی به انرژی مغز کمتری برای ذخیره اطلاعات نیاز داشتند که منجر به کوچک شدن مغزشان شد.
این موضوع نشان می‌دهد مغز انسان‌های امروزی می‌تواند حتی کوچکتر باشد زیرا فناوری‌هایی که همه چیزهایی را که باید بدانیم ذخیره می‌کنند.
دکتر جیمز ترانیلو، از دانشگاه بوستون و یکی از نویسندگان این مطالعه، در بیانیه‌ای گفت: «ما پیشنهاد می‌کنیم که این کاهش در اندازه مغز به دلیل افزایش اتکا به هوش جمعی است.»
از سویی یک فرضیه دیگر حاکی از آن است که حجم مغز انسان از پایان آخرین عصر یخبندان کاهش یافته است. نویسندگان در مطالعه منتشر شده در ژورنال « مرزها در اکولوژی و تکامل » این را نوشتند.
برای کشف دلیل تغییرات در مغز، محققان از تجزیه و تحلیل نقطه تغییر استفاده کردند و دریافتند که افزایش اندازه که میلیون‌ها سال پیش اتفاق افتاده بود، همزمان با تکامل اولیه انسان و پیشرفت‌های تکنولوژیکی بود.
دکتر جرمی دیسیلوا، از کالج دارتموث و یکی از نویسندگان این مطالعه در بیانیه‌ای گفت: «یک واقعیت شگفت‌انگیز در مورد انسان‌های امروزی این است که مغز ما در مقایسه با مغز اجداد پلیستوسن ما کوچکتر است. چرا اندازه مغز ما کاهش یافته است برای انسان شناسان یک معمای بزرگ بوده است.»
برای حل این معمای بزرگ، این تیم الگوهای تاریخی تکامل مغز انسان را تجزیه و تحلیل کردند و یافته‌های خود را با آنچه در جوامع مورچه‌ها شناخته شده است مقایسه کردند تا بینش‌های گسترده‌ای را ارائه دهند.
ترانیلو می گوید: «یک انسان شناس زیستی و یک بوم شناس رفتاری در کنار یک نوروبیولوژیست تکاملی شروع به به اشتراک گذاشتن نتایج خود در مورد تکامل مغز کردند و دریافتند که تحقیقات روی انسان و مورچه ها ممکن است به شناسایی آنچه در طبیعت امکان پذیر است کمک کند.»
مطالعه مدل‌های محاسباتی و الگوهای اندازه، ساختار و مصرف انرژی مورچه‌های کارگر در برخی از مورچه‌ها نشان داد که شناخت و تقسیم کار در سطح گروه ممکن است منجر به تغییر سایز مغز شود.
ترانیلو گفت: «جوامع مورچه ها و انسان ها بسیار متفاوت هستند و مسیرهای مختلفی را در تکامل اجتماعی در پیش گرفته اند. با این وجود مورچه ها در برخی از جنبه های مهم زندگی اجتماعی مانند تصمیم گیری گروهی و تقسیم کار و همچنین تولید غذا با انسان ها مشابه هستند. این شباهت ها به طور گسترده می تواند ما را از عواملی که ممکن است بر تغییرات در اندازه مغز انسان تأثیر بگذارد، آگاه کند.»
محققان توضیح می‌دهند که مغزهای کوچکتر انرژی کمتری مصرف می‌کنند و از آنجایی که انسان‌های باستان از ۳۰۰۰ سال پیش شروع به اشتراک‌گذاری دانش کردند، مغز آنها به انرژی کمتری برای ذخیره اطلاعات زیادی نیاز داشت در نتیجه اندازه آنها کاهش یافت.