به گزارش مشرق، سیاست غلط بانکی لبنان از چند دهه گذشته یکی از عمده عوامل بحران اقتصادی و مالی این کشور بوده که متاسفانه با وجود هشدارهای متعدد برخی طرفها و احزاب در داخل این کشور، همچنان به همان روال سابق ادامه دارد.
بحران مالی و اقتصادی لبنان و یک مهره آمریکایی به نام ریاض سلامه
مشکلات مالی در لبنان همواره با نام «ریاض سلامه» رئیس بانک مرکزی این کشور گره خورده که تماما دستورات آمریکا را اجرا می کند و مرد شماره یک این کشور در لبنان لقب گرفته است.
بعد از تصمیم زیان بار لغو یارانه سوخت که در بحبوحه بحران سوخت این کشور مشکلات مردم لبنان را دوچندان کرد، این بار افزایش قیمت دلار بانکی از ۳۸۰۰ به ۸۰۰۰ لیره؛ آن هم در شرایطی که نرخ دلار در بازار لبنان از ۲۵ هزار لیره فراتر رفته است خشم مردم را برانگیخته و انتقادات بسیاری از طرفهای داخلی از جمله کارشناسان اقتصادی را به همراه داشته است.
پشت پرده تحرکات ریاض سلامه برای فروپاشی نرخ لیره لبنان
«ایلی یشوعی» کارشناس اقتصادی و مالی لبنان در این زمینه اعلام کرد که تصمیمات نسنجیده ریاض سلامه باعث شده تا اکنون نرخ هر دلار در لبنان به بیش از ۲۵ هزار لیره برسد که طبیعتاً پیامدهای منفی زیادی بر قدرت خرید مردم خواهد داشت. ریاض سلامه از ابتدای مأموریت خود در بانک مرکزی لبنان تاکنون همه قواعد و قوانین اقتصادی را زیر پا گذاشته است. اقدامات وی نشان می دهد که او کار کردن بلد نیست و صرفاً روش دروغ و فریبکاری را اجرا می‌کند.
«محمود جباعی» کارشناس مالی و اقتصادی برجسته لبنان نیز به نوبه خود درباره تصمیم اخیر ریاض سلامه جهت افزایش قیمت دلار بانکی اظهار داشت، رئیس بانک مرکزی امروز پیشگام مسئولان سقوط ارزش لیره لبنان است. اما با این وجود از طرف بانک‌ها و برخی نیروهای سیاسی در لبنان حمایت می‌شود. وقتی که رئیس بانک مرکزی قیمت دلار بانکی را ۸ هزار لیره تعیین می کند، آن هم در حالی که می‌داند اکنون نرخ دلار از ۲۵ هزار لیره در بازار لبنان فراتر رفته است، به معنای آن است که قصد دارد قیمت دلار را به بالای ۳۰ هزار لیره برساند.
وی تصریح کرد، این موارد نشان می‌دهد که یک تصمیم سیاسی پشت این اقدام رئیس بانک مرکزی وجود دارد. شواهد نشان می‌دهد که ریاض سلامه همواره در پی فروپاشی ارزش لیره است و هرگز کاری برای کنترل قیمت دلار در لبنان انجام نداده است. اما متاسفانه با این وجود می‌بینیم که بسیاری از نیروهای سیاسی با آگاهی از اینکه ریاض سلامه کشور را به عمق فروپاشی مالی و اقتصادی می‌کشاند همچنان از او حمایت می‌کنند.
این کارشناس اقتصادی لبنان معتقد است، با افزایش قیمت دلار بانکی بزرگترین طرفهای سودبرنده، بانک مرکزی و سایر بانک‌ها و بزرگترین بازندگان این تصمیم سپرده‌گذاران هستند. بدتر از همه اینکه طی روزهای آینده باید شاهد پیامدهای منفی این تصمیم بر قدرت خرید مردم لبنان باشیم؛ آن هم در شرایطی که سطح معیشتی مردم به پایین تر از حد استاندارد رسیده است.
رسوایی های پی در پی ریاض سلامه در اروپا
نگاهی به عملکرد بانک مرکزی لبنان طی سال‌های گذشته نشان می‌دهد که این بانک اساسا سیاست مالی هدفمندی نداشته و تنها به شیوه‌هایی که در راستای سیاست‌های غرب و آمریکا بود عمل کرده و بانک مرکزی لبنان را تبدیل به نهادی وابسته به موسسات خارجی کرده که موجب شده همیشه به این موسسات بدهکار باشد.
از آن گذشته افشای پرونده‌های رسوایی ریاض سلامه و اختلاس ۳۰۰ میلیون دلاری از بانک مرکزی لبنان، همگی مدارک موثقی برای محاکمه وی هستند. درحالی که مردم لبنان از یک بحران مالی بی سابقه رنج می‌برند، چندی قبل منابع خبر دادند که در تاریخ ۲۱ اکتبر ۲۰۲۱، نیروی پلیس فرانسه به تعدادی از آپارتمان‌ها و املاک و مستغلات متعلق به ریاض سلامه که بیشتر در پاریس خریداری شده‌اند، به دستور دادگاه یورش برند. این آپارتمان‌ها متعلق به ریاض سلامه و معشوقه او آنا کوزاکووا (تابعیت اوکراینی) و رجا سلامه (برادر رئیس بانک مرکزی) است.
قوه قضاییه فرانسه و همچنین دادستانی لبنان و سوئیس اعلام کردند که این املاک ثبت شده به نام شرکت‌هایی است که در نهایت به برادران سلامه و کوزاکووا ختم می‌شوند و با پول‌های اختلاسی خریداری شده‌اند. پرونده‌های فساد ریاض سلامه رئیس بانک مرکزی لبنان در فرانسه، لوکزامبورگ، آلمان و سایر کشورها همچنان باز است. دستگاه قضایی فرانسه نیز بارها از دولت لبنان خواسته تا برای پیگرد ریاض سلامه، با اروپاییها همکاری کند اما هنوز اقدام عملی از جانب مسئولان لبنانی در این زمینه مشاهده نشده است.
کارشناسان معتقدند در سایه همه این اتهامات هر کسی که در موقعیت ریاض سلامه باشد یا باید استعفا دهد و یا داوطلبانه در برابر تحقیقات مستقل تسلیم شود تا بی‌گناهی خود را ثابت کند اما او این کار را انجام نمی‌دهد. علاوه بر آن همه شرایط لازم برای متزلزل کردن اعتماد خارجی‌ها نسبت به بانک مرکزی لبنان در سایه سیاست‌های رئیس آن وجود دارد اما آمریکا توجهی به این موضوع نداشته و همچنان به حمایت از ریاض سلامه ادامه می‌دهد.
توطئه آمریکا و ابزارهای آن در آستانه انتخابات پارلمانی لبنان
این موارد نشان می‌دهد که واشنگتن بر خلاف ادعاهای خود در واقع قصد رسیدگی به امور مالی لبنان و نجات این کشور از بحران اقتصادی از خلال حل بحران سیاسی را ندارد. به بیانی ساده‌تر واشنگتن قصد دارد از طریق حمایت مجدد از ریاض سلامه مانع از استعفا و یا تسلیم شدن وی گردد. این بدان معنا است که دولت فعلی آمریکا نیز همچنان برای محافظت از مهره‌های واشنگتن در لبنان سیاست دولت قبلی را ادامه می‌دهد و نمی‌خواهد عرصه لبنان را به راحتی تحویل بازیگران دیگر بدهد.
کارشناسان معتقدند روند وضعیت فعلی در نظام اقتصادی لبنان و همه پیامدهای آن علاوه بر علل شناخته شده و عناصر فساد در داخل این کشور به شکل عمده نتیجه یک مهندسی سیاسی آمریکایی است که این کشور با متحدان خود در داخل و خارج از لبنان اجرا می‌کند. در واقع آمریکا خارج کردن لبنان از لیست تحریم‌ها و آزاد کردن پول‌های آن را همانند سودان مشروط به توافق صلح با رژیم صهیونیستی می‌داند. خرابکاری اقتصادی سیاستی است که ایالات متحده در سراسر جهان با استفاده از اهرم فشارهای داخلی و خارجی در پیش گرفته و لبنان نیز مستثنی از این مسئله نیست.
روند فروپاشی مالی لبنان توسط ابزارهای واشنگتن در این کشور هم زمان با نزدیک شدن به انتخابات پارلمانی شدت بیشتری گرفته است. آمریکا و متحدانش که بحران اقتصادی و مالی لبنان و محاصره این کشور را دستاویز سنتی خود برای اتهام زنی ضد حزب الله و تحمیل مسئولیت مشکلات لبنان به مقاومت میدانند، برای رسیدن به نتیجه دلخواه خود در انتخابات این کشور همچنان پایبند به این روش هستند و اصلا برایشان مهم نیست مردم لبنان در چه شرایط خفقان آوری قرار بگیرند.
شواهد نشان می‌دهد، تا زمانی که سیاست‌های مالی و اقتصادی لبنان در دست مهره‌های آمریکا و در راستای سیاست‌های غرب باشد، هرگونه اقدامی برای انجام اصلاحات در لبنان به بن‌بست خواهد خورد و اقدام رئیس بانک مرکزی برای حذف یارانه سوخت و تحرکات عامدانه ای که برای کاهش ارزش پول ملی لبنان انجام می‌دهد تهدید بزرگی برای انفجار اوضاع امنیتی لبنان محسوب می‌گردد؛ یعنی مرحله چهارم پروژه ۵ مرحله‌ای آمریکا که ۳ مرحله آن یعنی خلاء سیاسی و فروپاشی اقتصادی و مالی اجرا شده است.
درحالی که طرفهای خیرخواه لبنانی همچون حزب الله به شکل مستمر درباره اقدامات مخرب ریاض سلامه هشدار می‌دهند، هنوز اقدام جدی از جانب مسئولان این کشور مشاهده نشده و ماحصل آن اوضاع آشفته کنونی لبنان است.