به گزارش مشرق، در متن بیانیه وزارت بهداشت آمده است: «بیست و نهم دی ماه مصادف با روز ملی هوای پای، توجه همگان را به نقش هوای پاک در تامین سلامتی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان و اقتصاد کشور فرا می خواند. همچنین انتخاب شعار «هوای پاک، حقوق عامه، ‌ اراده ملی» در سال ۱۴۰۰ لزوم توجه به این مهم به ویژه در شهرهای با آلودگی بالا را گوشزد می کند.

آلودگی هوا به عنوان مهم‌ترین فاکتور خطر محیطی بر سلامت انسان و چهارمین عامل مرگ زودرس و دومین عامل مرگ ناشی از بیماری های غیرواگیر مانند بیماری های ایسکمیک قلبی، سکته مغزی و سرطان ریه در جهان شناخته شده است.

مطابق آخرین گزارش موسسه بار بیماری ها به ترتیب ۲۲ درصد از مرگ های ناشی از سکته مغزی، ۲۱ درصد از مرگ های ناشی از بیماری های ایسکمیک قلبی IHD)، ۲۲) درصد از مرگ های ناشی از سرطان ریه، ۲۲ درصد از مرگ های ناشی از دیابت و ۲۴ درصد از مرگ های ناشی از بیماری های مزمن انسداد ریوی (‌(COPD در کشور ایران به دلیل مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM۲.۵ هوای آزاد است.

طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت بیش از ۹۲ درصد از مردم جهان در مناطقی زندگی می کنند که میزان غلظت آلاینده های موجود در هوا در این مناطق از رهنمود این سازمان بالاتر است و سالیانه ۶.۷ میلیون انسان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و به طور میانگین ۱۲ درصد از مرگ‌های سالیانه در جهان منتسب به آلودگی هوا است.

آلودگی هوا، عموم مردم، به خصوص کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. کودکان جزو نسل آینده کشور و از جمله گروه‌های آسیب پذیر هستند و عوارض آلودگی هوا بر آنها از جمله کاهش وزن هنگام تولد، افزایش اختلالات طیف اوتیسم، بیش فعالی، کاهش رشد مغز، افزایش عفونت‌های حاد دستگاه تحتانی تنفسی، تشدید علائم آسم و افزایش بروز سرطان خون (لوسمی) کاملا شناخته شده است.

سالیانه به طور تقریبی ۵۴۰ هزار کودک زیر پنج سال در دنیا به علت مواجهه با آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند.

علیرغم تلاش‌های صورت گرفته توسط سازمان های متولی، غلظت سالیانه ذرات معلق PM۲.۵ در کشور به طور میانگین شش برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت است و فقط به طور میانگین ۱۴ درصد از روزهای سال غلظت ذرات معلق PM۲.۵ در شهرهای کشور پایین‌تر از رهنمود سازمان جهانی بهداشت است و از طرفی هزینه‌های مرگ ناشی از آلودگی  هوا در کشور بالغ بر ۷ میلیارد دلار برآورد گردیده است.

کاهش آلودگی هوای آزاد و داخل خانه و شناسایی مهمترین آلاینده ها به منظور حذف یا کاهش  آن می تواند نقش ویژه ای در کاهش میزان مرگ و میر و بروز بیماری های مرتبط داشته و موجبات کاهش هزینه های سرسام آور درمان بیماری ها و بهبود شاخص های بهره وری شود.

شعار روز هوای پاک "هوای پاک، حقوق عامه، اراده ملی" با هدف اهتمام هر چه بیشتر تصمیم سازان و تصمیم گیران در سطوح مختلف ملی و منطقه ای برای کنترل یکی از مهمترین عوامل بروز بیماری ها و مرگ های ناشی از آن انتخاب شده است. در این راستا برگزاری نشست های کارشناسی و جلسات بین بخشی با حضور تمامی دستگاه های ذیربط به منظور انجام اقدامات همه جانبه می تواند راهگشا باشد.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضرورت اقدامی اساسی، از جمله فرهنگ سازی، تدوین و اجرای آموزش های مقدماتی در مدارس، جلب مشارکت های مردمی، اجرای صحیح قانون هوای پاک در کشور و تخصیص منابع مالی پایدار را از مهمترین این اقدامات می داند و به همین مناسبت از تمامی مسئولان، دست اندرکاران، فعالان حوزه سلامت و محیط زیست درخواست می نماید تا با انجام اقدامات عملی بخصوص اجرای صحیح قانون هوای پاک و آیین نامه های آن و تدوین راهکارهای اجرایی مؤثر و عاجل موجبات تامین محیطی سالم را برای تمامی آحاد مردم فراهم آورند.»