شناخت عواملی که موجب تکثیر و ازدیاد گونه‌های مفید میکروبیوم می‌شود، یکی از جنبه‌های پژوهشی است که این روزها در مجامع علمی طرفداران زیادی دارد.
اخیرا مرکز تحقیقات فیزیولوژی غدد درون‌ریز به بررسی اثر نیترات بر میکروبیوم دهان به عنوان عاملی مؤثر در تنظیم سوخت و ساز گلوکز و بروز یا پیشگیری از دیابت پرداخته است.
دکتر اصغر قاسمی، رئیس این مرکز تحقیقاتی در خصوص این پژوهش ضمن توصیف آثار بیوشیمیایی نیترات آزاد شده در بدن نظیر تنظیم هومئوستاز عروق (حفظ سلامت و جلوگیری از گرفتگی رگ‌ها)، فشار خون، سوخت و ساز چربی‌های خون و تعدیل بسیاری از مسیرهای فیزیولوژیک شناخته شده، گفت: پژوهش حاضر نشان داد که این ماده به عنوان یک هورمون فعال بیولوژیک، می‌تواند با تقویت و تکثیر میکروبیوم مفید ناحیه دهانی، بر پیشگیری و کاهش بروز مقاومت به انسولین و دیابت نوع ۲ اثر داشته باشد.
از آنجایی که کسر قابل ملاحظه‌ای از مبتلایان به دیابت دچار مشکلات قلبی عروقی می‌شوند، این اثر به شکل غیرمستقیم می‌تواند منجر به عاملی در محافظت از سیستم قلبی و عروقی نیز به حساب آید.
بر اساس اعلام پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، پژوهش بر روی میکروبیوم‌ها و بررسی آثار آنها و عوامل مؤثر بر آنها بصورت سیستماتیک و استاندارد، امروزه در مرزهای دانش قرار داشته و بررسی‌های بیشتر در این حوزه می‌تواند تحولات بزرگی در زمینه علوم پزشکی، صنایع دارویی و سلامت ایجاد کند.