سرویس جهان مشرق - پس از دیدار اخیر سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، پایگاه اطلاع‌رسانی اینترنتی دفتر ریاست‌جمهوری روسیه خبری رسمی در این‌باره منتشر کرد که در آن به بخشی از گفت‌وگوها میان دو رئیس‌جمهور اشاره شده است[۱]. در ادامه، ترجمه‌ی متن این خبر خدمت مخاطبان محترم ارائه می‌شود.
دستورکار نشست شامل موضوعات همکاری دوجانبه، مسائل جاری بین‌المللی و منطقه‌ای، و مشکلات در اجرای «برنامه‌ی جامع اقدام مشترک» (برجام) درباره‌ی برنامه‌ی هسته‌ای ایران بود.
* * *
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه: آقای رئیس‌جمهور، می‌خواهم در ابتدا از شما تشکر کنم که در این دوران سخت کووید، زمانی را برای آمدن به روسیه پیدا کردید. ما از زمان روی کارآمدن شما دائماً در تماس بوده‌ایم، اما مطمئناً کنفرانس‌های ویدیویی و مکالمات تلفنی نمی‌تواند جایگزین جلسات حضوری شود.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در ابتدای دیدار با رئیسی، از رئیس‌جمهور ایران خواست تا «بهترین آرزوها»یش را به رهبر جمهوری اسلامی ابلاغ کند (+)
مایلم اشاره کنم که به‌رغم همه‌گیری کرونا، ما تجارت [دوجانبه] را افزایش داده‌ایم؛ حتی دو سال قبل [سال ۲۰۲۰]. البته میزان افزایش در آن سال زیاد نبود؛ بیش از ۶ درصد بود؛ اما به هر حال، افزایش وجود داشت. سال گذشته تجارت ما بیش از ۳۸ درصد رشد داشت. و داریم پروژه‌های بزرگ خود را در بسیاری از زمینه‌ها اجرا می‌کنیم.
در عرصه‌ی بین‌المللی همکاری نزدیکی داریم: می‌توان گفت تلاش‌های ما تا حد زیادی به دولت سوریه کمک کرد تا بر تهدیدات مرتبط با تروریسم بین‌المللی غلبه کند. اکنون هم شما و هم ما نگران وضعیتی هستیم که در افغانستان در حال شکل‌گیری است. مایلم همه‌ی این مسائل را با شما در میان بگذارم و موضع شما را در مورد این مشکلات بشنوم.
کتاب جان بولتون:
›› آیا پوتین خواهان خروج ایران از سوریه بود؟
›› آیا پوتین از حملات اسرائیل به مواضع ایران در سوریه خبر داشت؟
ایران و «اتحادیه‌ی اقتصادی اوراسیا[۲]» بر اساس یک توافق موقت در حال توسعه‌ی روابط به صورت موقت هستند. ما داریم تلاش زیادی می‌کنیم تا ترتیبات بنیادین بلندمدتی برای همکاری و ایجاد یک منطقه‌ی آزاد تجاری میان ایران و اتحادیه‌یمان اتخاذ شود. ایران به عنوان عضو ناظر در «سازمان همکاری شانگهای[۳]» نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.
در همین‌باره بخوانید:
›› عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای گامی در جهت پایان جهان تک‌قطبی است
در نهایت، دانستن موضع شما در مورد برجام برای من بسیار مهم است.
به عبارت دیگر، دستورکار بسیار گسترده‌ای داریم. از دیدن شما خوشحالم.
در آغاز جلسه، از شما می‌خواهم که بهترین آرزوهای من را به رهبر معنوی خود (آقای [آیت‌الله] خامنه‌ای) ابلاغ کنید. خوش آمدید.
ولادیمیر پوتین (چپ)، رئیس‌جمهور روسیه، شهریورماه سال ۱۳۹۷ با آیت‌الله خامنه‌ای (راست)، رهبر جمهوری اسلامی ایران، دیدار کرده بود (+)
در همین‌باره بخوانید:
›› متفکر روس: نامه امام خمینی به گورباچف باید در دستورکار پوتین قرار بگیرد
رئیس‌جمهور ایران سید ابراهیم رئیسی (بازترجمه [از فارسی به روسی و سپس از روسی به انگلیسی]): بسیار سپاسگزارم. به نام رحمان [بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم]. از جناب‌عالی به خاطر دعوت من به مسکو صمیمانه تشکر می‌کنم. بسیار خوشحالم که امروز این دیدار را با شما دارم.
مایلم از حمایت شما از جمهوری اسلامی ایران برای عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای تشکر کنم. اراده‌ی ما در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همکاری [بین‌المللی] است؛ همکاری کامل با کشورها، به‌ویژه کشورهای همسایه.
در همین‌باره بخوانید:
در مورد روابط با کشور دوست، فدراسیون روسیه، ما می‌خواهیم این روابط پایدار و جامع باشد. ما می‌توانیم روابط خود را در اقتصاد، تجارت، سیاست، فرهنگ و سایر زمینه‌هایی توسعه دهیم که به نفع دو کشور و دو ملت ما هستند. بنابراین می‌توانیم همکاری‌های دوجانبه را در همه‌ی این زمینه‌ها توسعه و گسترش دهیم.
ما در جمهوری اسلامی ایران هیچ محدودیتی برای توسعه و گسترش روابط با کشور دوست، روسیه، نداریم و این روابط، راهبردی خواهند شد. بنابراین، این روابط، کوتاه‌مدت یا موقعیتی [و موقت] نخواهد بود، بلکه دائم و راهبردی خواهند بود.
مایلم این را هم بگویم که در شرایط استثنائی کنونی که اقدامات یک‌جانبه‌ی غرب، از جمله آمریکا، با مقابله[ی کشورهای دیگر] مواجه هستند، ما می‌توانیم در همکاری‌های خود هم‌افزایی ایجاد کنیم.
ما بیش از ۴۰ سال است که با آمریکایی‌ها مقابله می‌کنیم و تحریم‌ها و تهدیدها هرگز موجب توقف پیشرفت و توسعه‌ی ملی ما نخواهند شد. البته در عین حال تلاش می‌کنیم این تحریم‌ها برداشته شود. روی سازوکارهای مختلفی کار می‌کنیم و هدف نهایی‌مان حذف محدودیت‌ها به کمک این سازوکارهاست.
در همین‌باره بخوانید:
ما تجربه‌ی بسیار خوبی در همکاری با فدراسیون روسیه در سوریه داشته‌ایم. در چارچوب یک کارزار هماهنگ، با تروریسم در منطقه، [به طور خاص] در جمهوری عربی سوریه، جنگیدیم. می‌توانیم از این تجربه‌ی مثبت در بسیاری از زمینه‌های دیگر استفاده کنیم.
پس از حمله‌ی داعش به سوریه و تصرف بخش‌هایی از این کشور، شماری از کشورهای عربی تصور می‌کردند دولت بشار اسد به پایان کار خود رسیده است، اما اکنون که داعش به لطف همکاری ایران و روسیه با سوریه شکست خورده، همان کشورها رفته‌رفته در حال برقراری مجدد روابط با دمشق هستند (+)
ما سندی ناظر بر همکاری راهبردی دوجانبه‌ای داریم که ممکن است روابط ما در آینده، طی ۲۰ سال آتی، را تعیین کند. این سند، در هر صورت، می‌تواند چشم‌انداز [روابط] ما را تصریح کند. به همین دلیل است که این سند را در اختیار همکاران روسی خود قرار داده‌ایم. ما معتقدیم این سند قطعاً چشم‌انداز بلندمدت همکاری راهبردی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه را تعیین خواهد کرد.
ما به [سطح] روابط تجاری و اقتصادی دوجانبه در شرایط فعلی قانع نیستیم. مطمئناً می‌توانیم سطح همکاری‌های تجاری و اقتصادی، از جمله سرمایه‌گذاری در تجارت و اقتصاد، را چندین برابر افزایش دهیم. ما در تلاش هستیم تا سطح همکاری‌هایمان در تجارت و اقتصاد را افزایش دهیم و سرمایه‌گذاری را چندین برابر کنیم.
سفر سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران (راست)، به مسکو و دیدار با ولادیمیر پوتین (چپ)، رئیس‌جمهور روسیه؛ چرخش تهران به سوی شرق در دستورکار دولت جدید ایران یکی از علائمی است که تغییر یارکشی‌ها در خاورمیانه را نشان می‌دهد (+)
مایلم این را هم بگویم که امیدوارم توافق‌های انجام‌شده میان همکاران ما در این سفر، بیش‌تر توسعه پیدا کنند. می‌دانم که با نگاه مثبت جناب‌عالی به همکاری‌های دوجانبه، جناب عالی می‌توانید به تبدیل این توافقات به واقعیت کمک کنید. من به نوبه‌ی خودم قصد دارم به همکارانم در جمهوری اسلامی ایران دستور دهم بر توسعه‌ی همکاری‌های عملی‌ای تمرکز کنند که نتایج مطلوب را به همراه داشته باشد.
از زمانی که من رئیس دولت شده‌ام، بر برنامه‌یمان در جهت ارتقای روابط دیپلماتیک نظارت داشته‌ام. مطمئناً ما با فدراسیون روسیه و وزارت خارجه‌ی آن همکاری می‌کنیم. همکاران ما با هم همکاری دارند. آن‌ها از این رویداد [سفر من به روسیه] استقبال می‌کنند و من معتقدم هیچ مانعی بر سر راه همکاری سازنده و متقابلاً سودمند میان ما وجود ندارد.
در همین‌باره بخوانید:
›› بازنویسی قواعد بازی در خاورمیانه توسط ائتلاف ایران-روسیه مقابل چشم آمریکا
ما همچنین در سازمان‌های منطقه‌ای، مانند سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه‌ی اقتصادی اوراسیا، نیز همکاری داریم. روابط ما بسیار عمیق است. فکر می‌کنم می‌توانیم آن‌ها را بیش از این هم تعمیق کنیم و گام‌های سازنده‌ای برای ارتقای همکاری‌های خود در این زمینه برداریم.
در همین‌باره بخوانید:
معتقدم در شرایط کنونی می‌توانیم همکاری‌های جدیدی را در زمینه‌های مختلفی آغاز کنیم که فقط برخی از آن‌ها عبارتند از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، علمی، فناوری، دفاعی و نظامی، امنیتی، هوانوردی و فضایی. می‌توانیم به سطح جدیدی از همکاری‌ها را در همه‌ی این زمینه‌ها دست پیدا کنیم.
مایلم از طرف امام خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، بهترین درودها را به جناب‌عالی ابلاغ کنم. ایشان نیز بر توسعه و گسترش روابط دوجانبه و هم‌افزایی‌ای تأکید دارند که می‌توانیم با هم ایجاد کنیم.
در خدمت شما هستم.
ولادیمیر پوتین: متشکرم. شما برنامه‌ی بسیار گسترده‌ای برای اقامت‌تان در روسیه دارید؛ جلسات و سخنرانی‌های زیادی دارید. اما امروز هیچ عجله‌ای نیست. عجله‌ای نداریم؛ زمان [کافی] خواهیم داشت تا با خیال راحت درباره‌ی همه‌ی این مسائل گفت‌وگو کنیم. سپس ناهار می‌خوریم و می‌توانیم در فضایی راحت‌تر صحبت کنیم.
متشکرم.
کتاب «آتش و خشم»: