به گزارش مشرق، گزارش افشاگرانه بلومبرگ، نشان می دهد که اردوغان، در موضع گیری خود در برابر ناتو، جدی نیست و اهداف سیاسی خاصی دارد که بیشتر به شُو شباهت دارد تا مخالفت قاطعانه و بنیادین.

موضع گیری رجب طیب اردوغان در برابر ناتو و مخالفت با پیوستن دو عضو جدید به این پیمان نظامی، داغ ترین موضوع روز در رسانه ها و محافل سیاسی ترکیه است.

امروز چهارشنبه، دو کشور اروپایی سوئد و فنلاند، به طور رسمی درخواست خود برای عضویت در پیمان نظامی ناتو را ثبت کردند و این در حالی است که رسانه های تحت امر حزب عدالت و توسعه ترکیه مدعی آن شده اند که این عضویت، از سوی اردوغان وتو می شود و دو کشور مزبور، هیچگاه بر روی کرسی سران اعضای ناتو،  جلوس نخواهند کرد.

این رسانه ها، سخنان و مواضع اردوغان را همچون یک نقطه عطف تاریخی و یک ایستادگی حماسی وصف کرده اند. اما شواهد نشان می دهد که این مخالفت، فقط جنبه سیاسی و ظاهری دارد و در پشت پرده، خبرهای دیگری است.

گزارش افشاگرانه بلومبرگ، نشان داد که بازی در زمین دیگر است و مخالفت های فعلی، هدف دیگری دارد. بلومبرگ، برای پیگیری این موضوع، نظرات سه مقام سیاسی و امنیتی ترکیه را جویا شده است. آنان با شرط عدم انتشار اسامی شان حاضر شده اند اطلاعاتی در اختیار بلومبرگ بگذارند که بخش زیر آب مانده کوه یخ را آشکار می کند.

خواسته اصلی اردوغان چیست؟

مقاماتی که با بلومبرگ صحبت کرده اند، به این نکته اشاره کرده اند که مساله تسلیحات برای تیم اردوغان مساله مهمی است و در چند سال اخیر، هیچگاه فرصتی به این خوبی به دست ترکیه نیفتاده که بتواند از کل مجموعه آمریکا، اروپا و ناتو، امتیازگیری کند. در نتیجه می خواهند تا جایی که امکانش باشد چانه بزنند و امتیاز بگیرند.

بر این اساس، خواسته ها و شرط و شروط آنکارا چنین است:

۱.کشورهای نامزد عضویت در ناتو، باید اقدامات بیشتری را علیه گروه تروریستی پ. ک.ک و نیروهای وابسته به آن YPG/PYD انجام دهند. به رسمیت شناختن پ. ک.ک به عنوان یک سازمان تروریستی کافی نیست. این کشورها همچنین باید با فعالیت جدی و آشکار کادرها و هواداران پ. ک.ک برخورد کنند. همچنین باید به اعضای شبکه فتح الله گولن، اجازه فعالیت داده نشود.

۲.مقامات آنکارا، خواستار لغو تحریم های تسلیحاتی اعمال شده توسط برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا علیه ترکیه هستند. پس از عملیات نظامی ترکیه علیه پ. ک.ک در سوریه در سال ۲۰۱۹، برخی از کشورهای اروپایی، فروش تسلیحات را متوقف کردند. همچنین کانادا و انگلیس، فروش برخی قطعات مهم پهپاد به ترکیه را تحریم کردند. حالا وقت آن است که این تحریم ها از میان برداشته شود. چندی پیش مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه نیز در بیانیه ای اعلام کرد که محدودیت های تسلیحاتی با روح ناتو مطابقت ندارد.

۳.مقامات ترکیه خاطرنشان کردند که در کنار این مطالبات، خواسته های دیگری نیز در دستور کار قرار دارد. آنان به آمریکا و ناتو گفته اند: حالا که فروش F-۳۵ به ترکیه ناممکن شده، F-۱۶ بدهید و کیت های جنگنده های قدیمی ما را نوسازی و به روزرسانی کنید.

۴. آنکارا همچنین خواهان لغو تحریم های آمریکا بر سر سامانه اس-۴۰۰ است.

اشتباه نکنید، موضوع، پوتین نیست!

یکی دیگر از مسائل مهمی که از سوی مقامات سیاسی – امنیتی ترکیه با بلومبرگ در میان نهاده شده، این است که رجب طیب اردوغان، در ماجرای موضع گیری در برابر ناتو، نگاه داخلی دارد. آنان گفته اند، برخلاف تصور عموم، در ماجرای مخالفت با عضویت فنلاند و سوئد در ناتو، لحاظ کردن برخی دشواری های داخلی اردوغان و حزب حاکم، بسیار مهم تر از موضوع راضی نگه داشتن ولادیمیر پوتین است.

طی روزهای اخیر، بسیاری از تحلیل گران مشهور ترکیه، مداوماً بر این مساله تاکید کرده اند که سیاست موازنه و مشی عملگرایانه اردوغان در پرونده اوکراین، بر روی موضوع ناتو هم تاثیر گذاشته است.

به این معنی که اردوغان در حمله روسیه به اوکراین، در وسط لحاف خوابید و با تغییرات سینوسی، در صدد آن برآمد که هم در کنار اوکراین و غرب بایستد و هم از مواهب رفاقت با پوتین بی نصیب نماند!

به همین خاطر، در ماجرای مخالفت با عضویت سوئد و فنلاند، نگاهی به کرملین دارد و می خواهد برای پوتین چنین سیگنالی بفرستد: «ببین! در روز مبادا به دادت رسیدم و به خاطر تو، حتی در برابر ناتو هم ایستادم.» اما حالا در گزارش افشاگرانه بلومبرگ، مشخص شده که چنین چیزی موضوعیت ندارد و اردوغان، بیشتر نگران داخل است تا خارج.

سیاستمدار قدرتمندی که با بلومبرگ صحبت کرده، بر روی این موضوع مهم انگشت گذاشته که شباهت و مخرج مشترک نظرسنجی های مداوم و متعدد، این است که آرای شخص اردوغان و حزب او یعنی حزب عدالت و توسعه با کاهش جدی روبرو شده است. چرا که تورم و بیکاری مردم ترکیه را به ستوه آورده و حالا، حتی بخش مهمی از هواداران محافظه کار نیز، از حزب حاکم به شدت دلخور و گله مند هستند و امیدی به آن ندارند که اردوغان بتواند به وعده های اقتصادی خود عمل کرده و ترکیه را از ین بحران برهاند.

در نتیجه، اردوغان امیدوار است تا با تحریک احساسات عمومی محافظه کاران و ملی گاران، آنها را به سوی پذیرش چنین باوری سوق دهد: «رهبری داریم که یک تنه در برابر آمریکا و اروپا ایستاده و باید قدر او را بدانیم.»

تامین کدام خواسته، شدنی است؟

در جمع بندی نهایی، باید به این موضوع پرداخت که بر اساس یک امکان سنجی اجمالی و کلی، کدامیک از شرط و شروط و درخواست های اردوغان برای آمریکا و ناتو، پذیرفتنی است:

الف) برخورد با پ. ک.ک، ی. پ.گ و گولن:

اتخاذ یک موضع نسبتاً تند علیه پ. ک.ک در هر دو کشور سوئد و فنلاند، کار سختی نیست. سوئد می تواند با تاکید مکرر بر تروریست بودن پ. ک.ک،  تعدادی از مهره های مهم این گروه  را بدون سر و صدا از کشورش بیرون کند. سوئد حتی می تواند به منظور مصون ماندن از انتقادات حقوق بشری و اعتراضات هواداران پ. ک.ک،  چنین چیزی را به شکلی مدیریت کند که آب از آب تکان نخورد و در مورد گولن نیز چنین تصمیمی بگیرد. حتی درباره گولن نیز جا برای چنین اقدامی وجود دارد.

فنلاند نیز در این حوزه، در برابر هر دو گروه پ. ک.ک و گولن، می تواند همچون سوئد رفتار کند و قطعاً دردسر کمتری دارد. چرا که اساساً میزان حضور و تردد این گروه ها در فنلاند، با میزان فعالیت آنان در آلمان، فرانسه و سوئد، به هیچ وجه قابل مقایسه نیست.

اما برای موضوع ی. پ.گ یعنی نهادهای اقماری پ. ک.ک در مناطق کردنشین سوریه، کار خاصی نمی توان کرد. چرا که این پرونده، تماماً به خود آمریکا مرتبط است و شواهد نشان داده که واشنگتن در سوریه به دنبال اهداف موذیانه و تمامیت خواهانه خودش است و دست از استفاده ابزاری از نهادهای اقماری پ. ک.ک در شمال سوریه بر نمی دارد.

ب) لغو تحریم های تسلیحاتی اتحادیه اروپا،  کانادا و انگلیس علیه ترکیه:

اجرای این بند از خواسته های ترکیه کار دشواری نیست و بدون شک اروپایی ها می توانند کانادا و انگلیس را نیز راضی کنند.

ج) موضوع اف ۱۶:

جو بایدن با زبان دیپلماتیک، شخصاً در رم ایتالیا به اردوغان اعلام کرده که از دید خود او، فروش اف ۱۶ به ترکیه، مانع و مشکلی ندارد. اما این شرط لازم است و کافی نیست. چرا که باید نمایندگان کنگره، برای این معامله، مجوز صادر کنند. در نتیجه ترکیه نیز در حال لابی گری است و به نوعی، از سویی شرط گذاشته و از دیگر سو، خودش شروط و قوانینی را پذیرفته که با شرط قاطعانه تحویل گرفتن اف ۱۶ منطبق نیست و باید صبوری پیشه کند.

د) موضوع اس ۴۰۰:

در شرایطی که آمریکا و اروپا، تلاش می کنند تا پوتین را همچون آدم بد و اوکراین را مانند طرف معصوم جنگ معرفی کنند، راهی برای لغو تحریم ترکیه به خاطر خرید اس ۴۰۰ وجود ندارد و باید ارزش نمادین این اقدام برای غربی ها مورد حفاظت قرار بگیرد. اما لطایف الحیل و راهکارهایی وجود دارد برای آن که تحریم مزبور، در ظاهر یادآور مخالفت با اقدام ترکیه باشد، اما در عین حال، صاحب یک جوهره فرمالیته و بدون اثر باشد.

به مرگ می گیرد...

با بررسی خواسته های تیم اردوغان، می توان چنین گفت که اعضای این گروه، آمریکا و اروپا را به مرگ گرفته اند تا به تب راضی شان کنند. حال باید دید این سناریو، اولاً تا چه اندازه بر اساس پیش بینی و خواسته های آنکارا پیش می رود و دوم این که ادای مخالفت با ناتو و گرفتن ژست های ملی گرایانه، در کشوری گرفتار بحران اقتصادی، برای حزب حاکم، رای می آورد یا نه؟