سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
******
دو روز پس از پایان نشست کشورهای ضامن روند آستانه در تهران، همچنان مسئله مبارزه با تروریسم در سوریه و جنگ در اوکراین در صدر اخبار و گزارش‌های روزنامه‌ها قرار دارد. رشد نقدینگی منفی رشد پایه پولی منفی و واکنش خاندوزی درباره تحویل دولت روحانی با ذخایر ارزی در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
روزنامه اعتماد در صفحه سیاست خارجی خود به تحلیل رسانه‌های بین‌المللی از تحرکات دیپلماتیک روز سه‌شنبه در تهران پرداخته و نوشته است که آمریکایی‌ها پس از نشست تهران به این نتیجه رسیده‌اند که تحریم‌ها باعث نزدیک‌تر شدن ایران به روسیه خواهد شد.
در بخشی از این گزارش آمده است: از نگاه مقام‌های آمریکایی، نزدیک شدن مواضع ایران به روسیه در موضوع جنگ اوکراین و حمایت مقام معظم رهبری از «به دست گرفتن ابتکار عمل» از سوی روسیه مهم‌ترین مصالح به‌حساب می‌آمد. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در نشستی خبری که شامگاه سه‌شنبه برگزار شد، سفر ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه به ایران را نشانه «انزوای روسیه» توصیف کرد!
در حالی روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد با عینک مقامات آمریکایی به نشست آستانه نگریسته است که روزنامه ابتکار یکی دیگر از روزنامه‌های اصلاح‌طلب نشست سه‌جانبه در ایران را گامی بزرگ در جهت نزدیکی استراتژیک خوانده و شاهد آن را قرارداد بزرگ ۴۰ میلیارد دلاری گازی میان تهران و مسکو خوانده است.
حسن مرادی، کارشناس حوزه انرژی به این روزنامه گفته است که سطح سرمایه‌گذاری مشترک به حدی است که می‌توان ۲۰ پالایشگاه ساخت و تحریم‌ها را بی‌اثر کرد.
روزنامه کیهان نیز برخلاف روزنامه اعتماد نشست تهران را زلزله بزرگ در واشنگتن و تل‌آویو خوانده و نوشته است:
در شرایطی که تهران، مسکو و آنکارا به‌نوعی در معرض فشار ناشی از سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه آمریکا و رفتار خصمانه غرب قرار دارند، توسعه همگرایی در ابعاد سیاسی و اقتصادی به دلیل نقش و جایگاه منحصربه‌فرد سه کشور در حوزه انرژی، ترانزیت، موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک می‌تواند بسیاری از رویکردهای حاکم بر معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی را دست‌خوش تغییرات جدی نماید.
موضوعی که البته از نگاه تحلیلگران و همچنین رسانه‌های بین‌المللی دور نماند و رسانه‌های مختلف در صدر اخبار خود به این رویداد مهم پرداختند و تحلیلگران این نشست را ترسیم جبهه مقتدر جدیدی علیه تداوم تهدیدها و تحریم‌های غرب ارزیابی کردند.
روزنامه وطن امروز نیز مواضع روزنامه کیهان را تائید کرده و با یک مقایسه جالب‌توجه میان اثرات سفر پوتین به تهران در مقایسه با سفر بایدن به مناطق اشغالی و عربستان در گزارشی با عنوان الگوی موفق دیپلماسی نوشته است:
سفر پوتین به ایران نیز با توافقنامه‌هایی همراه بود که نقشه راه آینده روابط راهبردی ۲ کشور را با یکدیگر به نمایش می‌گذارد. بایدن بااین‌حال در سفر خود به منطقه تنها باید به کشورهای منطقه به‌ویژه رژیم صهیونیستی گوشزد می‌کرد باید بر مشکلات داخلی خود فائق آمده و برای مقابله با ایران، در وهله اول نظام سیاسی‌شان را یکپارچه ساخته و هر طور هست، ادامه حیات دهند!
بایدن در سفر خود به منطقه نه توانست تضمین برای امنیت انرژی اروپا در زمستان را به دست آورد و نه راه‌حلی برای مسئله فلسطین و رژیم صهیونیستی داشت اما در سفر پوتین و اردوغان به تهران، راه‌حل‌ها برای مشکلات منطقه‌ای و برنامه‌ریزی‌ها کاملاً مشخص‌شده بود. این همان نکته‌ای است که مطبوعات آمریکایی دقیقاً به خاطر آن سفر بایدن به منطقه را موردانتقاد قرار می‌دادند. سفر بایدن با یک جمله در فرودگاه آغاز شد: «من اینجا چکار می‌کنم؟» و همین یک جمله، جمله‌ای سمبلیک در نشان دادن نتایج و دستاوردهای این سفر نیز بود!
اگر برجام بود ژاوی دیپورت نمی‌شد!
درحالی‌که پس از پایان اجلاس موفق آستانه در تهران، صدای مقامات آمریکایی بلند شده و قراردادهای تجاری میان تهران با آنکارا و مسکو را نشانه عبور بدون هزینه ایران از برجام خوانده‌اند، روزنامه اصلاح‌طلب شرق در گزارشی بدون نام و در صفحه اول خود ماجرایی خنده‌آور را تعریف کرده است.
هفته گذشته خبر آمد که ژاوی هرناندز سرمربی باشگاه فوتبال بارسلونا به دلیل مشکلاتی در گذرنامه قادر به سفر تابستانی به آمریکا نشده است، حالا روزنامه شرق خبر داده است که دلیل دیپورت سرمربی باشگاه اسپانیایی سفرهای ورزشی او به ایران بوده است!
این روزنامه در گزارش خود با عنوان پیام خطرناکی که داستان ژاوی برای ایران دارد نوشته است: آمریکا به دلیل آنکه ژاوی ارناندنس در یک بازه پنج‌ساله، سه بار به ایران سفرکرده به این چهره بین‌المللی و شناخته‌شده در دنیای فوتبال ویزا نداده است! این مورد برگرفته از تصویب قانونی بحث‌برانگیز است که پیش‌تر مسئولان آمریکایی وضع کرده و خبر دادند افرادی که از سال ۲۰۱۱ به بعد به ایران سفر می‌کنند باید برای سفر به آمریکا و زمان درخواست ویزا، درخواست ویژه ارائه کنند.
این درخواست طبق گزارشی که رسانه‌های اسپانیایی نوشته‌اند شامل دلیل سفر به ایران می‌شود. ژاوی به‌عنوان بازیکن السد قطر چند بار مجبور شده به ایران سفر کند. آخرین بار او در سال ۲۰۱۹ به ایران سفرکرده است.
اما نکته جالب این گزارش بخش پایانی آن است که در آن نوشته‌شده است: این مورد در حالی رخ‌داده که آمریکا مدت‌هاست ایران را مشمول تحریم کرده که همین تحریم ریشه بسیاری از مشکلات اقتصادی در ایران شده است. حل‌وفصلشان این موضوعات شاید از طریق برجام شدنی باشد! احتمالاً این موضع روزنامه شرق یکی از سوژه‌های طنز سال در حوزه سیاست خارجه باشد. در حالی این روزنامه برجام را کلید حل تحریم‌های ظالمانه آمریکایی‌ها خوانده است که پس از پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری رسانه‌های جناح چپ رئیس‌جمهور جدید آمریکا را ناجی خود نامیده و نوشته بودند که دوران دیپلماسی آغازشده است. یکی از اثرات آن ماجرا حالا دامن یک ورزشکار معروف را گرفته است!
چرا ناتو «موجودی خطرناک» است؟
مهم‌ترین یادداشت روز از نگاه «مشرق» را حامد رحیم‌پور در شماره امروز خراسان نوشته است. در بخشی از این مقاله با عنوان چرا ناتو خطرناک است آمده است: رسیدن ناتو به سواحل غربی خزر گام بلندی در راستای رسیدن این پیمان نظامی حتی به مرزهای چین نیز خواهد بود. افزون بر این، تل‌آویو با سرمایه‌گذاری در این منطقه به‌ویژه جمهوری آذربایجان به دنبال ایجاد پایگاه نظامی و رصد اطلاعاتی علیه تهران است تا به این وسیله میدان نبرد با ایران را از مرزهای فلسطین اشغالی به عمق راهبردی جدید خود در باکو انتقال دهد. سیاستی که بی‌شک واکنش ایران را به دنبال خواهد داشت. برای جلوگیری از این سناریو لازم است بازوهای فعال ایران در حوزه سیاست خارجی فعال شوند و اجازه تکمیل حلقه محاصره ژئوپلیتیکی ایران در منطقه قفقاز جنوبی را ندهند.
خلاصه آنکه در نظم در حال گذار جهانی، هم قدرت‌های بزرگ و منطقه‌ای همچون چین، روسیه، ایران و... به‌خوبی می‌دانند که تحرکات ژئوپلیتیکی، ائتلاف‌سازی‌های منطقه‌ای-جهانی و ایجاد راهگذرهای ارتباطی جایگاه این کشورها در نظم آینده جهان را مشخص خواهد کرد و هم ناتو به‌عنوان بازوی نظامی غرب معتقد است برای مقابله با آنچه تهدیدات سه کشور چین، روسیه و جمهوری اسلامی ایران می‌خواند باید قدم به منطقه قفقاز جنوبی و آسیای میانه بگذارد.