سرویس جهان مشرق - «پال کروگمن[۱]» اقتصاددان و متفکر آمریکایی برنده‌ی جایزه‌ی نوبل اقتصاد در سال ۲۰۰۸ است. او استاد دانشگاه و ستون‌نویس نشریه‌ی نیویورک‌تایمز است. در حوزه‌ی اقتصاد و تجارت بین‌الملل بسیار شاخص است و برخی از مقالات او مورد ارجاع مکرر دانشمندان هستند. از لحاظ سیاسی یک لیبرال است و مقالات متعدد او در نیویورک‌تایمز، اکونومیست و نشریات معتبر دیگر، خوانندگان بسیاری دارند. بسیاری از سیاستمداران آمریکایی، از جمله هیلاری کلینتون، برنی سندرز، و دونالد ترامپ را مورد انتقاد قرار داده است. تنها سه روز پس از ترور سردار سلیمانی توسط نیروهای آمریکایی، یعنی در تاریخ ۶ ژانویه‌ی ۲۰۲۰ (۱۶ دی‌ماه ۱۳۹۸) کروگمن مقاله‌ای با عنوان «ترامپِ شاخ‌وشانه‌کش باز هم شکست می‌خورد[۲]» در نشریه‌ی نیویورک‌تایمز منتشر کرد. در ادامه، خلاصه‌ای از این مقاله آمده است.

گزارش «پال کروگمن» اقتصاددان و متفکر آمریکایی برنده‌ی نوبل اقتصاد در سال ۲۰۰۸، در روزنامه‌ی نیویورک‌تایمز درباره‌ی ترور سردار سلیمانی توسط نیروهای آمریکایی و شکست سیاست‌های ترامپ در قبال ایران (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› پژوهشکده مجلس عوام بریتانیا پاسخ می‌دهد: چرا آمریکا سردار سلیمانی را ترور کرد؟

›› غیرقانونی، عجولانه و خودسرانه: محکومیت ترور شهید سلیمانی در گزارش سازمان ملل

مقاله‌ی کروگمن در نشریه‌ی نیویورک‌تایمز تنها چند روز پس از ترور سردار سلیمانی نگاشته شده و حاکی از خشم قشر روشنفکر آمریکا از این اقدام خشونت‌آمیز است. کروگمن معتقد است بیش‌تر بحران‌های بین‌المللی به خروش یک ملت برای حمایت از وطن خویش می‌انجامد. ترور قاسم سلیمانی توسط دولت آمریکا نیز چنین خروش ملی‌ای را پدید آورده است، اما نه برای مردم آمریکا، بلکه برای مردم ایران! به بیان دیگر «این اقدام ترامپ برای تحقیر کشوری دیگر، مانند تمام اقدامات دیگرش نتیجه‌ی عکس داشت.»

در همین‌باره بخوانید:

›› جان کری: ترور سلیمانی ارزشش را نداشت

›› دیپلمات آمریکایی: سلیمانی برای مردم خاورمیانه مقدس بود

کروگمن می‌نویسد ترامپ، مانند لیندسی گراهام[۳]، بر این باور است که دولت‌های خارجی را می‌توان با شاخ‌وشانه کشیدن یا ارعاب به‌راحتی به زانو درآورد. اما این سیاست به‌وضوح غلط است چراکه هر بار نه‌تنها دولت‌های مورد خشم را ضعیف‌تر نمی‌کند، بلکه آن‌ها را قوی‌تر نیز می‌کند. ترامپ در قبال کره‌ی ‌شمالی، کانادا، و چین نیز دچار چنین اشتباهی شده است. در خصوص چین، ترامپ وارد جنگ تجاری شد، اما در انتها شاهد رشد اقتصاد چین و تمسخر بیش‌تر ترامپ بودیم.

اما سؤال این‌جاست که چرا سیاست ارعاب محکوم به شکست است؟ و چرا ترامپ بر آن اصرار دارد؟ یک پاسخ محتمل این است که ترامپ، مانند بسیاری از سیاستمداران دیگر آمریکایی، فکر می‌کند تنها آمریکا کشور است و کشورهای دیگر اصالت واقعی ندارند؛ فقط مردم آمریکا برای افتخار کشورشان بذل مال و جان می‌کنند و مردم دیگر نقاط دنیا چنین احساساتی ندارند. کروگمن در ادامه‌ی مقاله‌اش می‌نویسد: «از خودتان بپرسید اگر یک قدرت خارجی با ادعای این‌که دست‌های دیک چنی[۴] به خون صدها هزار عراقی آلوده است، او را ترور می‌کرد، آمریکایی‌ها چه عکس‌العملی نشان می‌دادند؟» نکته‌ی مورد توجه کروگمن این است که هیچ دولت خارجی‌ای حق ندارد با چنین ادعاهای موهومی دست به قتل نیروهای رسمی یک دولت دیگر بزند، و این امر برای همه یکسان است.

در همین‌باره بخوانید:

›› «اریک پرینس» کیست؟ / مزدور ارشد آمریکایی و طراح ترور شهید سلیمانی

›› «جک کین» نظامی آمریکایی و متهم پرونده ترور شهید سلیمانی کیست؟

کروگمن می‌نویسد: «باید پذیرفت که آمریکا برای چند دهه نقشی کلیدی در جهان ایفا می‌کرد؛ همواره مدافع قانون و حقوق بود و گاهی در تغییر رژیم‌های فرامرزی مؤثر واقع می‌شد. البته بخشی از این نقش ویژه‌ی آمریکا بر دوش اقتصاد برتر و قدرت نظامی آمریکا بود. ما در نهادهای بین‌المللی مانند ناتو یا سازمان تجارت جهانی بازیگر برجسته‌ای بودیم، اما متأسفانه ترامپ توجه نمی‌کند که در همه‌ی این موارد آمریکا فقط نقش اول را در میان بازیگرانِ هم‌ارز داشت. ضمن این‌که امروز برتری اقتصادی آمریکا نیز در سایه‌ی چین دیگر مصداق ندارد.»

در همین‌باره بخوانید:

›› روایت مستند آمریکایی از نقش حاج قاسم در «جنگ سایه» با آمریکا

البته «آمریکا به عنوان یک هژمونی جهانی همواره در مسیر حق نبود و اقدامات فاجعه‌بار بسیاری انجام داد» ، اما به خاطر نقش برجسته‌اش در قانون‌خواهی تا اندازه‌ای مورداعتماد بود. به طور ویژه، آمریکا هرگز به متحدان خود برای مسائل خرد سیاسی خیانت نمی‌کرد. اما ترامپ تمام این سرمایه را به باد داده است. امروز «آمریکا یک قلدرِ خودخواه و بزرگ است که فقط توهم شکوه دارد و به اندازه‌ای که خودش فکر می‌کند، قوی نیست.» ما به متحدان خود خیانت می‌کنیم؛ از جنایت‌کاران جنگی تقدیر می‌کنیم[۵]؛ و در اقتصاد بی‌رحم شده‌ایم. سخنان رئیس‌جمهور ما، با بیش از ۱۵۰۰۰ دروغ، دیگر مورد اعتماد هیچ‌کس نیست.

«ادوارد گلگر» فرمانده‌ی یگان ویژه‌ی نیروی دریایی آمریکا در جریان اعزام سال ۲۰۱۷ به عراق. گلگر از سوی زیردستانش به انجام جنایات متعددی در مأموریت آن سال خود در عراق متهم شده بود. از جمله‌ی این اتهامات، «قتل اسیر» بود که مصداق «جنایت جنگی» به شمار می‌رود. با این وجود، گلگر نهایتاً از اکثر اتهامات خود تبرئه شد و نه‌تنها به سزای اعمالش نرسید، بلکه عملاً جایگاه یک قهرمان را پیدا کرد. (+)

کروگمن در خصوص ترور سردار سلیمانی نیز می‌نویسد: باید گفت دولت ترامپ متحمل نتایج بسیاری بدی شد. نظام ایران بیش از پیش تقویت شد؛ عراق ما را به چشم دشمن دید؛ و هیچ نهادی از ما حمایت نکرد. این نتیجه‌ی «خیانت به دوستان و هدر دادن تمام اعتبار» ماست.

در همین‌باره بخوانید:

›› پاسخ اکونومیست به یک سؤال: آیا آمریکا با ترور شهید سلیمانی به اهدافش رسید؟

›› اذعان پژوهشکده انگلیسی: راه سردار سلیمانی حتی بعد از ترورش ادامه دارد