به گزارش مشرق، ارتش جمهوری اسلامی ایران مطابق با تقویم سالیانه رزمایش‌های نیروهای مسلح رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش در روزهای ۹ تا ۱۲ دی‌ماه سال جاری برگزار کرد. محدوده برگزاری این رزمایش سه میلیون کیلومتر مربع در مناطق جنوب شرق، سواحل مکران، حد فاصل شرق تنگه هرمز تا نزدیکی بندر گواتر و دریای عمان تا مدار ۱۰ درجه در شمال اقیانوس هند است.
یکی از نکات قابل توجه در این رزمایش، استفاده از تجهیزات و تسلیحات بومی و داخلی است که توسط سازمان‌های جهاد خودکفایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، وزارت دفاع با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگان علمی کشور طراحی و تولید شده و همراه با تجهیزات بازآماد(اورهال) شده و بهینه شده در ارتش، به‌کار گرفته شدند.
نیروهای چهارگانه ارتش در این رزمایش بیش از ۲۰۰ سریال و سناریوی نظامی مختلف در جنوب شرق، سواحل مکران، دریای عمان و شمال اقیانوس هند را انجام دادند. یگان‌ها و واحدهای حاضر در این رزمایش با بخشی از توانمندی‌ها و تجهیزات خود وارد میدان شدند تا علاوه بر تمرین تاکتیک‌ها و آموزش‌های مورد نیاز از برخی تمرینات جدید نیز استفاده کنند.
در این راستا، با امیر سرتیپ علیرضا شیخ معاون تربیت و آموزش ارتش و سخنگوی رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش به گفت‌وگو نشسته‌ایم تا او جزئیات بیشتری از این رزمایش را تبیین و تشریح کند.
متن این گفت‌وگو به شرح ذیل است:
رزمایش‌ها دو وجه دارند؛ آزمایش آموزش‌ها و بازدارندگی بیرونی
امیر لطفاً در ابتدا درباره علت و چرایی برگزاری رزمایش‌ها بفرمائید.
آنچه که مسلم است رزمایش‌ها در تمام دنیا با اهداف مشخصی طرح‌ریزی می‌شود. اما، کارکرد آن‌ها نوعاً یکی است. رزمایش ها نمایش اقتدار یک ملت است که بایستی بر روی سر دشمن گسترده شود. نمایش اقتداری که بتواند دشمن را در محاسبات هزینه و فایده‌اش به یک فهم منطقی برساند. لذا، در همه دنیا رزمایش‌ها با این هدف برگزار می‌شود که جنبه خارجی رزمایش‌ها است.
در جبنه داخلی نیز رزمایش‌ها با هدف آزمایش آموزش‌ها انجام می شود. آزمایش آموزش‌ها یعنی یک در طول یک سال تحصیلی نفرات دوره‌هایی را طی می‌کنند و این بایستی به صورت تلفیقی در یک کارگاه بزرگ به نام رزمایش آزمایش شوند که مشخص شود آیا کارایی لازم را دارند یا خیر؟
کشورهایی که در فرآیند کار علمی و نظامی خود چرخی آموزشی را به صورت کامل طی می کنند حتماً این رزمایش‌ها را دارند. البته در برخی کشورها، رزمایش دو وجهی است و در برخی دیگر نیز بیشتر جنبه بازدارندگی دارد همچون رزمایش‌های ما که در قالب یک آزمایش بزرگ به نمایش گذاشته می شود. لذا، رزمایش‌های ارتش نوعاً به خاطر آزمایش آموزش‌ها، تسلیحات و راهبردهای جدید تاکتیکی برگزار می‌شود.
تمرینات مشترک؛ لازمه یکپارچه‌سازی صحنه عملیات و ایجاد وحدت فرماندهی در مراحل اجرا
در سال‌های اخیر شاهد برگزاری رزمایش‌های ارتش به صورت مشترک هستیم. علت این کار چیست؟
جنگ های آینده، جنگ تک نیروی نیست بلکه یک جنگ مشترک با تمام داشته های یک ملت است. اگر بخواهیم به این نوع جنگ، واژه جنگ ترکیبی را اطلاق کنیم گذشته از آنچه در حوزه سخت جنگ وجود دارددر حوزه نرم نیز توانمندی ها هم گرا میشوند . ارتش جمهوری اسلامی ایران ترکیب تمام داشته‌های یک ملت است.
توانمندی‌های ارتش جمهوری اسلامی در چهار نیروی خود و یک قرارگاه مشترک پدافند هوایی متمرکز است و این بایستی در یک جا جمع شود چراکه هیچ جنگی در آینده جنگ تک نیرویی نخواهد بود. به همین دلیل، بایستی مدیریت یک پارچه صحنه جنگ تمرین شود.
ما برای یکپارچه‌سازی صحنه عملیات و ایجاد وحدت فرماندهی در مراحل اجرا نیازمند تمرینات مشترک هستیم تا بتوانیم هر چهار نیرو را پای کار آورده و توانمندی آن‌ها را بر روی یک ماموریت مشخص هم‌افزا و هم‌گرا کنیم. رزمایش‌های مشترک نیز ترکیبی از رزمایش‌های جداگانه هر کدام از نیروها است که در پایان سال در قالب یک رزمایش مشترک ظهور و بروز پیدا می‌کند.
مدیریت یکپارچه صحنه رزمایش ویژگی شاخص رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش است
رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش در مقایسه با رزمایش‌های ارتش در گذشته چه تفاوتی دارد؟
سال به سال که رزمایش‌ها را انجام می‌دهیم درس آموخته‌های رزمایش‌های سال قبل را در رزمایش‌های سال جاری اعمال می کنیم یکی از آن درس آموخته ها رعایت استاندارد برگزاری رزمایش‌ها با اصول و قواعد تاکتیکی منظمدر قالب طرح ریزی تمرینات تاکتیکی است. یکی از ویژگی‌های رزمایش امسال قاعده‌مندتر بودن براساس اصول تاکتیکی خود رزمایش بود،لذا شما هم در فرآیند اجرا و هم در نوع اطلاع رسانی به وضوح ردپای این منطق در طرح‌ریزی، اجرا و همچنین مدیریت یکپارچه صحنه رزمایش را مشاهده کردید.
این ویژگی از درس‌آموخته‌های رزمایش‌های سال‌های گذشته حاصل شده است. آنچه برای ما در این دوره حائز اهمیت بوده و به شکل متمرکز به آن پرداخته‌ایم، مدیریت یکپارچه صحنه عملیات است.
محدوده ۳ میلیون کیلومتر مربعی رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش
رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش یکی از رزمایش‌های گسترده به لحاظ محدوده عملیاتی و برگزاری آن است و در خبرها نیز اعلام شد که این رزمایش در محدوده‌ای به وسعت ۳ میلیون کیلومتر مربع برگزار شده است. لطفاً درباره محدوده برگزاری این رزمایش بفرمائید.
ما در این رزمایش، محدوده‌ای به وسعت سه میلیون و ۱۹۰ هزار کیلومتر را در عرصه اطلاعاتی و امنیتی پوشش دادیم. این محدوده در حوزه تاکتیکی در دریا، وسعت ۱۷۰ هزار کیلومتر مربعی داشت و وسعت محدوده عرصه زمینی نیز ۳۰ هزار کیلومتر است.
هنگامی که عدد سه میلیون و ۱۹۰ هزار کیلومتر برای محدوده اطلاعاتی و امنیتی عنوان می‌شود یعنی محدوده‌ای از عمق صحنه نبرد تا مدار ۱۰ درجه شمالی و دریای سرخ. پوشش چنین محدوده‌ای در عرصه اطلاعاتی و امنیتی نشان از قدرت اشراف اطلاعاتی ما و تسلط بر سیگنال‌ها و فضای رصد و پایش منطقه است. اما، وسعت رزمایش از لحاظ عملکردی، تاکتیکی و اشغال سطح زمین مانور همان بود که خدمت شما عرض کردم.
ما به عنوان ارتش جمهوری اسلامی ایران بخشی از توان خود را وارد میدان رزمایش می‌کنیم، چنانچه در این رزمایش نیز شاهد آن بودیم و بخش هایی از نیروهای چهارگانه ارتش را وارد میدان کردیم. این رزمایش، یک نمایشی است از آنچه باید انجام شود.لذا مدیریت صحیح این جز از آن کل ارزشمند، می تواند تایید مدل کل را تضمین کند.
نخستین تمریناتی که در رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش انجام شد، عملیات دفاع شبانه ساحلی و سپس تصرف سرپل دشمن بود. چرا این تمرینات در این رزمایش طراحی شد؟ این دو تمرین شامل چه مراحلی هستند؟
ما در منطق طرح‌ریزی خود در رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ به صورت دفاعی عمل کردیم. بنابراین، کار را از دفاع قاطع شب اول آغاز کردیم که دفاع در ساحل است و آن را به طور کامل با مشارکت نیروهای چهارگانه ارتش انجام دادیم. لذا، سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران این است که نباید پای دشمن به خاک ما برسد و در این راستا، نام این سیاست دفاعی را دفاع قاطع گذاشته‌ایم.
برای اجرای سیاست مذکور باید هر آنچه داریم به کار بگیریم تا پای دشمن به سواحل ما نرسد. اگر بخواهد پای دشمن به سواحل ما برسد و وارد خاک ما بشود بایستی از دریای خون ارتش و نیروهای مسلح بگذرد چون دریای خون نیروهای مسلح به اقیانوس خون ملت وصل است هیچ دشمنی جرات انجام چنین ریسکی را ندارد چراکه دفاع ما یک دفاع مردم پایه است.
مطابق با سیاست‌های دفاعی خود، عملیات دفاع قاطع در ساحل را انجام دادیم که در شب اول رزمایش اجرا شد و طی آن تکاوران و مدافعان ساحل توانستند تمرین دفاع را به خوبی انجام بدهند. اما، با توجه به اینکه منطبق با رویکرد جدید، دفاع باید با رویکرد هجومی صورت بگیرد، در این راستا، تمرینی را با محوریت رویکرد هجومی طراحی کردیم.
برای این منظور، سناریوی تصرف سرپل در ساحل دور و عملیات بیچینگ و بارریزی را انجام دادیم. سناریوی اجرا این عملیات‌ها این گونه است که در گام نخست شناسایی منطقه و اشراف اطلاعاتی انجام شد و سپس توسط زیردریایی‌ها غواصانی را داخل منطقه نفوذ دادیم و منطقه را بررسی کردند و سر پل‌هایی را برای تامین منطقه گرفتند. پس از آن توسط قایق‌های کوچک و همچنین بالگردها، تعدادی تکاور را در ساحل پیاده کردیم و آن‌ها منطقه را از نظر تامینی و امنیتی بررسی کردند و منطقه را برای ورود عمده قوا ما که توسط ناوهای نیرو بر باید انجام می‌شد.
ما در این رزمایش به صورت سمبلیک از ناو تنب استفاده کردیم و تعدادی از ادوات زرهی که تحت عنوان عملیات بیچینگ است را در آنجا پیاده سازی کردیم. در این مرحله که عملیات بیچینگ انجام شد پس از پیاده‌شدن نیروهای زرهی در ساحل، چتربازان از از هوا فرود آمد و در یک نقطه با نیروی زرهی الحاق انجام دادند و سپس شروع کردند به توسعه وضعیت.
کاری که ما در روز نیروی زمینی انجام دادیم و شما حرکت تانک ها را در آن روز بسیار زیبا و چالش‌انگیز نظامی از لحاظ حرکت تانک ها در زمین گل آلود مشاهده کردید، عملیات توسعه وضعیت نام داشت. در این عملیات، توپخانه، راکت‌اندازها، بالگردها، موشک‌ها با کمک تانک‌ها و الحاق نیروهای هوابرد به عنوان نیروهای پیاده و ملحق شدن به نیروی زرهی به سوی هدف مدنظر حمله کرده و آن را تصرف کردند. لذا، عملیات‌های اخذ سرپل، توسعه وضعیت و تصرف هدف را در این مرحله انجام دادیم که طبق سناریوی طرح‌ریزی تمرینات تاکتیکی آیین‌نامه‌ای ما است.
دشمن کاری نکند بخشی از توان پنهان خود را وارد میدان کنیم
ما در رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش شاهد حضور انواع پهپادهای نیروهای چهارگانه ارتش مانند مهاجر ۶، ابابیل ۳ و ۵، کمان ۱۲، آرش، کرار و... بودیم. اکنون که در سال ۱۴۰۱ هستیم رویکرد ارتش در استفاده از پهپادها چگونه است؟ آیا تمرکز ارتش بر روی پهپاد بیشتر شده است؟
ما، در حوزه پهپادی اکنون به عنوان یک قدرت منطقه ای مطرح هستیم و امروز برد، دقت و قدرت تخریب پهپادهای ما بیش از موشک‌های ما است. رویکردهای ما متناسب با تهدیدات، تجهیز پهپادها به سلاح‌های متناسب است. شما صحنه‌های اصابت دقیق پهپاد به هدف را از برد بلند مشاهده کردید که با دقت بسیار بالا نقطه‌زنی کرد. همچنین، صحنه هایی را هم در ساحل دریا مشاهده کردید که در آن جا هم پهپاد ما با دقت بالا به کشتی شبیه‌سازی شده برخورد و آن را منهدم کرد.
ما در این رزمایش انجام دادیم تلفیق پهپاد های مختلف با توانمندی ها و کارکردهای مختلف بود تا یک ماموریت واحد را انجام دهند. ما از از پهپادهای بمب افکن، انهدامی، شناسایی و رهگیر خودمان به طور مشترک در یک عملیات استفاده کردیم. به طور مثال، ما از پهپاد کرار که قادر به اجرای ماموریت‌های سه‌گانه شناسایی، رهگیری و انهدام است در این رزمایش به صورت تلفیقی بر روی یک هدف واحد استفاده کردیم. این یکی از تاکتیک‌های جدیدی بود که ما در این رزمایش استفاده کردیم و نتیجه بسیار خوبی هم از آن دریافت کردیم.
پهپاد به عنوان دست بلند دفاعی ما در شناسایی، کنترل، رهگیری و انهدام امروز به عنوان یک ابزار قدرتمند در اختیار ارتش است که با توجه به توانمندی های ایجاد شده و ظرفیت های ایجاد شده در ارتش به عنوان یک قدرت افزوده تلقی می شود.
این قدرت با کمک سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و قدرتی که در روی زمین دارد به کمک ارتش آمده و این توان را برای نظام جمهوری اسلامی ایران به وجود آورده که امروز مورد توجه آقایان است و بر روی آن تحلیل می‌کنند. پهپادهایی که ما در رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش آن‌ها را نمایش دادیم بخشی از توانمندی ما در این حوزه است و امیدواریم آن بخش که قادر به نمایش آن در رزمایش نبودیم هیچ‌گاه برای دفاع وارد صحنه عمل نشود. این بخش قطعاً بازدارنده است و می‌تواند برای ما مزیت بسیار بالای رقابتی در صحنه عملیات ایجاد کند.
پیام شلیک پهپاد نقطه‌زن از عمق ۳۰۰ کیلومتری به سوی دشمن
بخشی از رزمایش که در آن پهپادهای انهدامی نیروی دریایی ارتش توانستند ماکت شبیه‌سازی شده ناو رژیم صهیونیستی را منهدم کنند به چه هدفی انجام شد و چه پیامی داشت؟
ما، در همه رزمایش‌های خود یک هدف شبیه‌سازی‌شده را داریم. اگر به رزمایش‌های تک نیرویی در نیروی هوایی ارتش نیز نگاه کنید شاهد هستیم که اهداف شبیه‌سازی شده هدف قرار می گیرند. علت این است که دقت سلاح را بدانیم و روش نیز به این گونه است که در بین یک مجموعه شبیه‌سازی شده یک نقطه را به آن‌ها می‌دهیم تا بدانیم که آیا در تشخیص آن نقطه با اشتباه مواجه می‌شود یا خیر؟
در این رزمایش نیز ما یک شبیه‌سازی معمولی را با استفاده از یک شناور و تاسیسات انجام دادیم. در بین این شناورها و تاسیسات دو نقطه مشخص را به آن دادیم و خواستیم بدانیم که آیا اشتباه می‌کند یا خیر؟ و یا بین دو ساختمان یا دو شناور دچار خطا می‌شود یا خیر؟
باید بگویم که برای ملت عزیز ما این بسیار قابل ارزش است تا بدانند اگر من در عمق ۳۰۰ کیلومتری دریا پهپادی را به پرواز درآورده و آن را به نقطه‌ای که طراحان رزمایش در فاصله ۱۰۰ یا ۲۰۰ متری آن ایستاده‌بودیم، شلیک می کنیم و با اطمینان می‌گوییم موشک شلیک شود یعنی مطمئن هستیم که به نقطه برخورد می‌کند و منحرف نمی‌شود.
بالاترین پیام این حرکت این بود که ما از عمق دریا پهپادی را به حرکت در آوردیم و همزمان راکت و موشک به پرپاز در آمد و در یک نقطه شما ملاحظه کردید که در یک زمان و مکان واحد، در ساحل به هدف شبیه سازی شده برخورد کرد.
ما به قدری باید مطمئن باشیم که وقتی تیرانداز من به سوی هدف تیراندازی می‌کند بروم در کنار سیبل بایستم و بگویم شلیک کن که این نمایش بسیار حرف برای گفتن دارد.
اگر بخواهیم این موضوع را با یک مثال تمثیلی توضیح بدهم؛ جریان همان تیراندازی است که به او گفتند سیب را بر سر پسر خود بگذار و به آن شلیک کن و او هم به هدف زد.
ما برای همه اهداف و رزمایش های خود اهداف شبیه‌سازی داریم و این هم یک شبیه‌سازی بود. حالا اگر دیگران برداشت دیگری از آن دارند، برداشت خودشان است ما هم می‌خواهیم قدرت ما را ببینند.
راهبرد یک تیر ـ یک هدف در دستور کار پدافند هوایی ارتش
نیروی پدافند هوایی ارتش یکی دیگر از نیروهای است که در رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش فعالیت کرد. در این رزمایش، سامانه‌های مختلفی در بردهای گوناگون حضور داشتند. سامانه‌های خاتم، مجید، تلاش و ۱۵ خرداد شلیک و اهداف خود را با موفقیت منهدم کردند. البته سامانه‌های راداری نیز دیگر نقش‌آفرین این رزمایش بودند. از نظر شما به عنوان معاون تربیت و آموزش ارتش و همچنین سخنگوی این رزمایش، عملکرد نیروی پدافند هوایی ارتش در این رزمایش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما پدافند هوایی را چشم بیدار نیروهای مسلح و ملت بزرگ ایران در منطقه می‌دانیم و این عزیزان فضا و هوای کشور را در چتر دیده‌بانی خود دارند. در این رزمایش هم که ما در یک منطقه مشخص عمل می‌کردیم، قدرت نظارت، پایش و رصد پدافند هوایی را در هشدارهایی که در منطقه به هواپیماهای جاسوسی دشمن اعم از منطقه ای و فرامنطقه‌ای داده شد، شاهد بودیم.
قدرت رصد پدافند هوایی به حدی بود که هواپیما به محض خروج از آشیانه و استارت در چتر دید ما قرار داشت و آن را به طور دقیق رهگیری می‌کردیم. چند فقره اخطار پدافند هوایی به این هواپیماها به جهت نزدیک شدن به منطقه رزمایش ناظر بر همین اشراف اطلاعاتی ما بر منطقه بود که این اشراف توسط نیروی پدافند هوایی ارتش برای ما فراهم می‌شد.
پدافند علاوه بر اینکه بایستی کار نظارت را انجام بدهد باید کار رهگیری و انهدام را هم اجرا کند. لذا، این کار با سامانه‌های مختلف راداری فعال که شاید کمتر به چشم بیاید و در این رزمایش‌ها کمتر نمایش داده شود چون در عمق فعال هستند. چراکه سامانه‌های تیر یا موشکی فعال ما برای انهدام بیشتر در صحنه رزمایش به چشم می‌آیند. ترکیب این سامانه‌های نیروی پدافند هوایی تحت هدایت و حمایت قرارگاه مشترک پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص) کار خود را انجام می‌دهند.
ما با سامانه‌های پدافندی خود پهپادی را هدف قرار دادیم که سطح مقطع آن بسیار بسیار کوچک است و هنگامی که این سطح مقطع را نسبت به موشک مقایسه می‌کنید قیاس آن‌ها با هم زیاد تطبیقی نیست. اما، قدرت انهدام و هدف گیری بسیار بالای این سامانه‌ها در بردهای ۳۰، ۶۰، ۷۰ و ۱۰۰ کیلومتر توانستیم اهداف را هدف قرار دهیم. نمره عملکرد پدافند بسیار خوب و قابل قبولی بود. البته اشکالاتی هم مربوط به سامانه ها بود که بلافاصله متخصصان با حضور پای سامانه‌ها آن‌ها را رفع می‌کردند. اما، همه موشک‌های شلیک‌شده ما از سامانه‌های پدافندی به هدف اصابت و اهداف را منهدم کردند.
هدفی که ما در این رزمایش توانستیم آزمایش کنیم، توانمندی پدافند هوایی در رهگیری و انهدام و قدرت موشک‌ها را در اثر گذاری آن‌ها انجام دادیم. لذا، شاهد هستیم برخی اوقات نسبت به هزینه‌های رزمایش‌ها ایراداتی وارد می‌کنند اما من به این عزیزان می‌گویم قیمت یک موشک و پهپادی که ما در رزمایش منهدم می‌کنیم و به هدف می‌رسیم این اطمینان را به ما می‌دهد که می‌توانیم در روز مورد نیاز با یک تیر، یک هدف را منهدم کنیم. چرا که در آن مرحله دشمن نباید از کمند ما فرار کند.
باید به این نکته تاکید کنم که افراد و نیروها باید برای اجرای دقیق و صحیح راهبرد یک تیر ـ یک هدف به خوبی و با کیفیت بالا تمرین کنند. لذا، کار موشکی برای ما با توجه به هدف رزمایش محقق شد و خوشبختانه پدافند هوایی نمره بسیار خوبی از لحاظ دقت و عملکرد سامانه‌ها و هم مهارت کارکنان در مورد اصابت قرار دادن اهداف نمره قابل قبول و خوبی بود.
تاکتیک‌های نظامی ما مطابق با علم روز دنیا است/ هرکول درست‌کردن و تجهیزات بستن به یک نفر مشکلی را حل نمی‌کند
نیروی زمینی ارتش دیگر نیروی حاضر در این رزمایش بود که ادوات مختلف آن از جمله تانک‌ها، نفربرها، توپخانه و نیروهای پیاده در زمین گل‌آلود رزمایش را اجرا کردند که به اذعان سرلشکر حسنی سعدی یک شرایط بسیار سخت و بی‌همتا بود که حتی در زمان دفاع مقدس نیز چنین صحنه‌هایی وجود نداشت، بودیم. شما عملکرد این نیرو را با توجه به شرایط سخت و بارش شدید باران چگونه ارزیابی می‌کنید؟ البته در برخی شبکه‌های مجازی انتقاداتی به عدم خلاقیت در برگزاری مراحل مربوط به نیروی زمینی مطرح می‌شد، پاسخ شما به این انتقادات چیست؟
ما اشکالاتی را در نگاه عزیزان منتقد به خود داریم البته این عزیزان افراد علاقه مندی هستند که شرایط را رصد می‌کنند و تا حدودی برخی اصول تاکتیکی را می دانند. اما به این علت که اشرافیت کامل نسبت به مسائل فنی ندارند، مشاهدات خود را تحلیل می‌کنند. البته ما به افرادی که نقد و انتقادات خود را به ما وارد می‌کند بسیار احترام می‌گذاریم و این عزیزان بسیار برای ما عزیز هستند چراکه نقد را موجب رشد و پیشرفت خود می‌دانیم.
جنگ در صحنه زمینی یک جنگ کلاسیک است. جنگ کلاسیک در ایران، اروپا و آمریکا و همه جای جهان با همین قواعد انجام می‌شود. شما اگر جنگ آمریکا با عراق را در ستونی‌کشی ادوات و تجهیزات پیاده نگاه کنید با این موضوع بیشتر آشنا می‌شوید. هنگامی که می‌گوییم جنگ در صحنه زمین یک جنگ کلاسیک است یعنی منطق آیین‌نامه‌ای دارد. هنگامی که می‌خواهیم یک منطقه را با حرکت تانک و نیروهای پیاده تصرف کنیم این کار یک آیین نامه دارد که از دوران دفاع مقدس تاکنون تغییر نکرده است. البته این آیین‌نامه به روز و بهتر شده است. اما، مبنا یک یکسان است. البته برخی واژگان جدید اضافه شده که ما این واژگان را هم به آیین‌نامه‌های خود وارد کردیم.
اگر صحنه نیروی زمینی را مشاهده کنیم که نیروی زمینی با قصد تصرف زمین در سرزمین دشمن یورش به آن حمله کرده و می‌خواهد حجم آتش سنگین را در زمان واحد و بر مکان واحد متمرکز کند آن‌گاه عقل تاکتیکی می‌گوید راهی غیر از آرایش‌گرفتن منطقی طبق اصول تاکتیکی برای تمرکز آتش بر روی هدف وجود ندارد. ترکیب آتش بالگرد، توپخانه، راکت‌اندازها، پهپادها، نیروی هوایی و نیروی زمینی قاعده علمی بسیار پیچیده‌ای برای طرح ریزی آتش دارد که راهی غیر از آرایش تاکتیکی در روی زمین ندارد و آرایش اتخاذ شده دقیقاً بر مبنای آیین‌نامه‌ها و مبتنی بر اصول جهانی است.
اکنون ما با ۸ کشور در حوزه تبادلات علوم نظامی همکاری داریم و دانشجویان خود را به این کشورها اعزام می‌کنیم و آن‌ها نیز متقابلاً این کار را انجام می‌دهند. به طور مثال، ما دانشجوهای خود را به پاکستان یا سایر کشورها برای آموزش اعزام می‌کنیم و دانشجویان آن‌ها که برای آموزش به کشورمان سفر می‌کنند نیز آن‌ها هم همین آیین‌نامه‌ها و اصول نظامی را به ما می‌گویند که نشان از این دارد که اصول نظامی در دنیا به صورت مشترک و ثابت وجود دارد.
نگاهی که عزیزان ما دارند بیشتر نگاه‌های امنیتی به موضوع است مانند جنگ داعش در منطقه کوچک که با گروه‌های شبه نظامی کار می‌کنند.
ارتش ما یک ارتش کلاسیک است و بخشی از جنگ ما یک جنگ کلاسیک است. ما از یک نیروی ضربتی زرهی بزرگ و سنگین صحبت می‌کنیم که هنگام حرکت زمین زیر پای آن می‌لرزد و برای پیش‌روی باید وسعتی از منطقه را شخم بزند. ما در دوران دفاع مقدس نیز چنین تاکتیک‌هایی را رعایت کرده و انجام دادیم.
تاکتیک‌ها و آیین‌نامه‌ها محصول خون بشریت هستند که در طول تاریخ به تجربه ثابت شده است که بهترین شکل حرکت هستند. من اخیراً سفری را به روسیه انجام دادم و از یکی از دانشگاه های نظامی این کشور بازدید کردم. در این بازدید شاهد بودم مواردی که ما در دوره عالی در دانشگاه‌های نظامی خودمان به دانشجویان آموزش می‌دهیم هیچ تفاوتی با آموزش‌های آن‌ها ندارد. به نحوی که وقتی نقشه را مقابل من باز کردند نقشه با من حرف می‌زد و دقیقاً همان آموزش‌های ما در مراکز علوم نظامی است چون تاکتیک درس آموزه بشریت است و تغییر نمی‌کند.
امکان دارد عزیزان در فضای مجازی به برخی از تجهیزات امکانات و ابزار ما انتقاد داشته باشند که ما هم این را قبول داریم و دوست داریم سرباز ما و تجهیزاتش حرفه‌ای شود. اما، ما در حد بضاعت ملت ما و خودمان آنچه می‌توانستیم را پای کار آورده ایم و آنچه باید در ماموریت انجام شود نیز با همین بضاعت انجام می‌شود. هرکول درست کردن و تجهیزات بستن به یک نفر مشکلی را حل نمی‌کند بلکه تفکر یک نفر در صحنه نبرد می‌تواند برای او مانایی و استقامت ایجاد کند.
از دوستان منتقد می‌خواهیم ارتش را در حوزه دفاع ببینند و با حوزه جنگ‌های امنیتی، محدود و کوچک مانند داعش قیاس نکنند، چرا که وزن ارتش به اندازه داعش نیست و بسیار سنگین تر از آن است که بخواهد وارد این موضوعات شود. ارتش به شکل کلاسیک می‌جنگد و با عظمت و ضربت خود وارد میدان می‌شود. اگر بخواهیم برای مبارزه با گروهک‌های تروریستی وارد میدان شویم قطعاً با ارتش وارد نخواهیم شد باید به این توجه کنیم که پتک قدرت ارتش بسیار سنگین‌تر از این آنی که با آن گردو بشکنیم.
چرا بالگردهای هوانیروز بر روی ناو نیروی دریایی نشست و برخاست انجام دادند؟
رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش چند ایده جدید داشت. یکی از این ایده‌ها نشست و برخاست بالگردهای کبرا بر روی عرشه ناو تنب در عمق اقیانوس بود. چرا این ایده در رزمایش اجرا شد؟ آیا اجرای این عملیات پیام و نکته خاصی دارد؟
این کار آموزشی است که در تلفیق نیروهای خود با یکدیگر داریم و آیین‌نامه‌ای دارد که ما آن را در تاکتیک‌های خود داشتیم. اما آن را کمتر اجرا کرده‌ایم با توجه به رویکرد تهاجمی که برای این کار اتخاذ کردیم این کارها انجام می‌شود.
ما اگر در حوزه بالگرد هجومی خود که یکی از آن‌ها کبرا است که بر روی عرشه یک ناو نشست و برخاست انجام می‌دهد و این شناور به عمق اقیانوس‌ها و دریاها می‌رود آن‌گاه دست عملیاتی این شناور را گسترش می‌دهد. همچنین، دفاع از آن شناور را هم در داخل دریا قدرتمندتر می‌کند. لذا، بالگرد ما بر روی شناور یک سلاح تهاجمی است که می‌تواند در دوردست‌ها کار خود را انجام بدهد. البته ما پیش از اجرای این عملیات آن را با برگزاری دوره آموزشی بارها تمرین کردیم.
نشست و برخاست بر روی دریا برای یک پرنده زمینی کار بسیار سختی است چون جنس این پرنده برای عملیات‌های زمینی طراحی شده در حالی‌که مولفه‌ها در دریا بسیار متفاوت است. به همین دلیل، نوع بالگردهای نیروی دریایی ما با بالگردهای نیروی زمینی متفاوت هستند. سامانه ها و ناوبری آن‌ها هم با یکدیگر متفاوت است. این کاری که ما انجام دادیم و موفقیت‌آمیز هم بود می‌تواند به نوعی ظرفیت جدیدی را برای بلندتر کردن دست ما در دریا ایجاد کند.
وزن ارتش به ندیده‌های آن و حرف‌هایی است که برای نگفتن دارد/ انهدام اهداف توسط جنگنده‌های نیروی هوایی در فاصله ۱۰۰ کیلومتری
اجرای عملیات جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش با پرتاب بمب‌ها و شلیک موشک بخش دیگری از این رزمایش بود و نیروی هوایی ارتش توانست با موفقیت به اهدافش دست پیداکند. شما به عنوان معاون تربیت و آموزش و سخنگوی رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش عملکرد نهاجا را در این رزمایش چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما چه در دوران دفاع مقدس و چه در دوران پس از آن هیچ عملیاتی را نداریم که نیروی هوایی در آن شرکت نکرده باشد چراکه کسب برتری هوایی و هدف قرار دادن عمق و عقبه دشمن و درگیری در صحنه واقعی جنگ از طریق هوا یک قاعده است.
هنگامی که شما درباره عملکرد نیروی هوایی ارتش سخن می‌گویید حاکی از توانمندی این نیرو است. در رزمایش نیز، جنگنده‌های نهاجا در مقطعی از عملیات وارد صحنه شده و ماموریت‌های خود را انجام دادند چون آن‌ها از فاصله ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتری موشک‌هایشان را شلیک کرده و دور شدند. به همین دلیل، شاید شما در روز عملیات و کار به سختی توانسته باشید جنگنده‌ای را مشاهده کنید.
نیروی هوایی ارتش در رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ فعالیت‌های بزرگ پشتیبانی را برای ما انجام داده است. همچنین، جنگنده‌های نهاجا با شلیک‌های موشک‌های هوا به دریا، هوا به زمین و پرتاب بمب‌های ۲۵۰ و ۵۰۰ پوندی در ترکیب قدرت آتش و حرکات تاکتیکی در فازهای تاکتیکی انجام دادند.
نیروی هوایی ما با جنگنده هایی که در این رزمایش به صحنه رزمایش آورد و خلبانان جوانی که هدایت این جنگنده ها را برعهده داشتند، توانست اهدافی که برای این نیرو در نظر گرفته بودیم را به صورت کامل اجرایی کند.
نقش نیروی هوایی در حمایت هوایی و پشتیبانی نزدیک هوایی از یگان‌های تک‌ور غیرقابل انکار است. شما نمی‌توانید بدون پشتیبانی هوایی عملیات‌های زمینی را انجام دهید چون باید از پوشش هوایی بالای سر خود مطمئن باشید. چرا که نهاجا چتر بالای سر نیروهای زمینی در میدان را تامین می‌کند.
همان موقع که من و شما در منطقه رزمایش بودیم پرنده‌های نیروی هوایی به صورت ۲۴ ساعته و اسکرمبل آماده بودند. هنگامی که سخن از آمادگی ۲۴ ساعته به میان می‌آید یعنی اهمیت انجام و اجرای سوخت‌گیری هوایی چون پرنده باید برای نظارت بر منطقه در هوا می‌ماند به همین دلیل سوخت‌گیری هوایی انجام می‌شد تا بتواند کار خود را با موفقیت انجام بدهند.
توانمندی ارتش جمهوری اسلامی ایران در تولید موشک‌های دور ایستا و حملات دورایستا به گونه‌ای انجام شده است که شما دیگر در صحنه هواپیمایی را مشاهده نمی‌کنید یعنی هواپیما نقطه را هدف قرار می‌دهد ولی در فاصله صد کیلومتری از آن قرار دارد چراکه موشک خود را رها و آن منطقه را ترک کرده است
وزن ارتش به ندیده‌های آن و حرف‌هایی است که برای نگفتن دارد نه حرف‌هایی که برای گفتن دارد. آن بخش که برای گفتن وجود دارد نمایشی است که حساب کار دست دشمن بیاید و مردم امیدوار شوند.
هم‌افزایی ارتش جهت همکاری با وزارت دفاع، سپاه و بسیج برای ارتقای قدرت ملی
ما همانند همیشه شاهد حضور سامانه‌های جدید نظیر سامانه ولایت ۵ و اژدر میعاد در رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش بودیم. اهمیت همزمانی به‌روزرسانی تجهیزات با آموزش‌ها در ارتش چه میزان اهمیت دارد؟
امیر شیخ: یک سازمان زنده سازمانی است که بتواند با تغییر خود را شکل داده و همسان کند. همپایی با تغییر و متناسب با تغییر، تجهیز و تسلیح شدن یک قاعده است. هنگامی که شما در فاز عملیاتی و کاری خود تهدید را رصد می‌کنید آن‌گاه متناسب با آن باید ابزار خود را تغییر داده و به‌روز کنید.
حضور و استفاده عملیاتی از سامانه ولایت ۵ و همچنین اژدر میعاد در رزمایش ذوالفقار ارتش دو بخش از این کار بود. یکی از مسائلی که در حوزه دریا داشتیم، این بود که قائل به سکوهای ثابت بودیم و اگر می‌خواستیم با سکوهای موشکی ثابت، دشمن را هدف قرار بدهیم دچار مشکل می شدیم. به همین دلیل آن را توسط وزارت دفاع محمول کردیم و با کمک همه نیروهای مسلح اعم از ارتش و سپاه یک توان جدید را شکل دادیم.
سامانه ولایت ۵ یک سامانه موشکی است که یک سامانه موشکی کروز با دو محفظه موشک کروز قدیر است که بر روی وسیله ای سوار شده تا در حین حرکت بتواند موشک را بارگیری کرده و آماده شود و در حین حرکت شلیک کند. سپس نیز محل قرارگیری خود را تغییر بدهد. لذا، این کاری که ما برای ارتش در اولین بار انجام دادیم نمایش قدرت بسیار خوبی بود و فرصتی بود که آن را به یک قدرت بزرگ در آینده تبدیل کنیم با تغییراتی که با آن خواهیم داد.
این آزمایشی بود که انجام شد و جواب داد ما باید کاری کنیم که سرعت برپایی، شلیک و آماده‌سازی آن بیشتر شده و سریع‌تر منطقه را ترک کند.
ما با کمک همه سازمان‌های نظامی اعم از وزارت دفاع، به دنبال یک هم افزایی برای ارتقاء و افزایش قدرت ملی هستیم به همین دلیل این کار باید انجام شود و شما آن را در این رزمایش شاهد بودید.
در این رزمایش عزیزانی از نیروی هوافضای سپاه حضور داشتند و بخش‌هایی از این رزمایش همان مواردی هستند که در بخش‌های مختلف درباره آن کار انجام شده و ما در این رزمایش آن را آزمایش کردیم. این‌ها مواردی هستند که لازمه حیات یک سازمان نظامی هستند و یکی از فلسفه‌های برگزاری رزمایش‌های ما تست و آزمایش سامانه ها و سیستم های جدید است.
پیام رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ به دشمنان/ دیوارنوشته جالب مردمی در منطقه رزمایش خطاب به ارتش
پیام رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش چیست؟
رزمایش‌ها به طور کلی یک پیام دارند و یک پیامد. هنگامی که ما این رزمایش را برگزار می‌کنیم به دنبال انتقال یک پیام هستیم؛ یک پیام خطاب به مردم و پیامی دیگر خطاب به دشمنان.
پیامی که در حوزه مردم ما ایجاد می شود این است که وقتی مردم توانمندی ارتش و نیروهای مسلح در حوزه طرح ریزی، مدیریت، سامانه‌ها و کفایت عملیاتی فرزندان خود در ارتش و نیروهای مسلح را مشاهده می‌کنند به یک آرامش و اطمینان و خاطر جمعی می‌رسند که نیروهای مسلح برای دفاع از ما کفایت می‌کنند. این بزرگترین دستاورد ما است که مردم به ما مطمئن شوند و بدانند که نیروهای مسلح برای دفاع از مردم کشورمان و آب و خاک ایران اسلامی کافی هستند.
هنگامی که بازخوردهای برگزاری رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۰ ارتش را بررسی می‌کنیم، شاهد هستیم مردم ما با اطمینان خاطر بالا و درصدهای بالا از برگزاری این رزمایش رضایت دارند. اطلاع‌رسانی در این زمینه با کمک اصحاب رسانه انجام شد و طی آن بخش‌هایی از این رزمایش در قاب تصویر به نمایش درآمد. چراکه در مدت زمان ۲ یا ۳ دقیقه نمی‌توان همه بخش‌های رزمایش را به طور کامل به نمایش درآورد.
روزی که منطقه رزمایش را ترک می‌کردیم بر روی دیوارهای منطقه جاسک نوشته شده بود؛ ارتش نرو ارزش بمان. این یعنی بزرگترین افتخار ما.
با وجود اینکه برای مردم منطقه بیشترین محدودیت‌ها را ایجاد کردیم و شاید برخی اوقات این محدودیت‌ها زندگی روزانه مردم محروم منطقه را هم تحت‌الشعاع قرار می‌داد و دچار مشکل می کرد. اما وقتی به آن‌ها مراجعه کردیم نشاط و استقبال آن‌ها از بچه‌های ما غیر قابل وصف است. به طوری‌که یک از مردم این منطقه گفته بود من منزلم را آماده کردم تا اگر سربازان شما مکانی برای اسکان ندارند در آن ساکن شوند.از این پیام بالاتر چه می خواهیم. البته ما در این رزمایش یک و نیم برابر مردم آن منطقه نیرو به آن منطقه اعزام کردیم و برای آن پیش‌بینی‌های لازم را هم انجام دادیم.
مهم این است که وقتی یک نفر از مردم بومی آن منطقه با بضاعتی که دارد منزلش را در اختیار ما می‌گذارد این حلقه اتصال مردم با نیروهای مسلح است، یعنی عمق دفاع و قدرت ما به مردم وصل است. ما این حقیقت را در آنجا شاهد بودیم و بابت این هم خدا را شاکر هستیم.
پیام دوم خطاب به دشمنان است؛ واقعاً منطقه ما باید به این عقلانیت برسد که خانه را باید صاحب‌خانه کنترل و مدیریت کند و آن را تأمین و نگهبانی کنند، دفاع از امنیت و قدرت عاریتی جوابگو نیست.
آنچه دشمنان باید به عنوان حریف ما بداند این است که بایستی بر اساس شاخصه‌های ما و سیگنال‌ها و قدرتی که ما نمایش می‌دهیم که بخشی از آن برای آن‌ها انجام می‌شود، آگاه شوند. دشمنان بسیار بهتر از کشورهای منطقه به قدرت ما واقف است و ما را رصد می‌کنند. ما هم بخشی از توانمندی خودمان را نمایش می‌دهیم که او دریافت کند.
دشمن می‌داند در محاسبات خود نباید دچار اشتباه شود و نباید کاری که و اشتباهاتی که در جای دیگری مرتکب شده را درباره ایران مرتکب شود. ایران همچون هیچ کشور دیگری نیست و به هیچ‌عنوان مانند کشورهای تجربه‌شده گذشته نیست که بخواهد بر روی آن محاسبات دفاعی و برنامه‌ریزی‌های نظامی داشته باشد.
ایران یک کشور خاص است چون پشتوانه مردمی دارد و در عمق دفاعی خود را به مردمش متصل کرده و از این منظر جمهوری اسلامی در حوزه دفاعی قدرت ها را به چالش کشیده است. هنگامی که دو قدرت در سطح یکدیگر قرار بگیرند همدیگر را به چالش می‌کشند چون دشمن اکنون نمی‌تواند این هم وزنی را در منطقه انجام بدهد، آن موقع است که فرمانده سنتکام به صراحت اعلام می‌کند که ایران برتری هوایی را از ما گرفته است. برتری هوایی یعنی همین سامانه هایی که شاهد هستید در حوزه های پهپادی، جنگالی و سایر حوزه ها و از طرفی هم موثر بودن حملات جزء، مخرب، رادار گریز و از دید و تیر آقایان مخفی بودند و همین اشباحی که از آن نام می‌برند، است.
هنگامی که دشمن در محاسبات خود منطقی شود آن‌گاه هدف رزمایش محقق شده است. دشمن به اندازه وزن کشور بر روی آن فعالیت می‌کند و ما هم بخشی از این وزن را به نمایش گذاشتیم تا دشمن در محاسبات خود دقیق شود. لذا، ما با اطمینان به ملت عزیزمان عرض می‌کنیم رزمایش‌ها سایه تهدید را از سر ملت برمی‌دارد و آن را دور می‌کند.
اگر تا به امروز مشاهده می‌کنید گزینه های روی میز دشمنان به زیر میز رفته به خاطر نمایش اقتدارها و توانمندی‌ها است. لذا، رزمایش لازمه کار نظامی یک کشور است که بایستی بتواند آن را به طور سالیانه و در فواصل مشخص و منطقی تکرار کند تا بتواند سایه تهدید را از سر مردم بردارد و دشمن را در محاسباتش منطقی کند.
در پایان از مردم منطقه برگزاری رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ تقدیر و تشکر می‌کنم و امیدوارم که فرزندان خود را ببخشند اگر در مراحل مختلف مزاحمتی برای آن‌ها ایجاد کردیم.