سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*******
روزنامه های امروز سه شنبه ۴ بهمن ماه در حالی چاپ و منتشر شد که سفر رئیس دومای روسیه به تهران، آلودگی هوا و چالش تعطیلی مدارس، ابعاد حقوقی اقدام احتمالی اروپا علیه سپاه، تازه‌ترین تحولات درخصوص اقدامات اتحادیه اروپا علیه ایران و توافق تهران در صفحات نخست روزنامه های امروز برجسته است.
وزرای خارجه اتحادیه اروپایی پیشنهاد پرهزینه پارلمان اروپا برای قرار گرفتن نام سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی را تصویب نکردند، اما همین اقدام ضد ایرانی باعث واکنش شدید مقامات کشورمان شده است، روزنامه هم‌میهن به ارزیابی اقدامات تهران پرداخته و نوشته است:
ایران می‌تواند از NPT خارج شود و این موضوع را اعلام کند، اما این اقدام تبعاتی را به‌دنبال دارد. در وضعیتی که مجموعه غرب و بسیاری از کشورها درخصوص برجام موضع جدی علیه ایران گرفته‌اند، خروج از NPT خطرهایی را به‌دنبال خواهد داشت. اگرچه برخی گمان کردند می‌توانند از این حربه به‌عنوان تهدیدی در مقابل تهدیدات غرب استفاده کنند اما قاعدتا باید به‌تبعات این اقدام هم توجه کنند. جمهوری اسلامی قاعدتا در تلاش برای ترمیم روابط خود با غرب است، اما اگر موفق نشود با چند احتمال مواجه می‌شود. یکی از قوی‌ترین احتمالات این است که کشورهای دارای حق وتو در شورای امنیت پرونده ایران را به سمت امنیتی شدن پیش ببرند و بخواهند که عدم توافق خود بر سر برجام را با بازگرداندن مکانیزم «ماشه» جبران کنند که در این صورت با موضوع بازگشت شش قطعنامه قبلی شورای امنیت علیه ایران مواجه می‌شویم. اگر چنین شود وضعیت اقتصادی ایران از شرایط فعلی نیز بدتر می‌شود!
در ادامه این گزارش آمده است:
در صورت ادامه ماجرا نیز بعید نیست پرونده ایران ذیل ماده ۴۲ (فصل هفتم شورای امنیت) قرار بگیرد و قطعنامه‌های جدیدی علیه ایران صادر شود که شرایط جنگی را تحمیل کند.»موضوع بعدی آن است که کشورهای چین و روسیه در چه شرایطی قطعنامه‌های جدید علیه ایران را وتو می‌کنند. اگر ایران از NPT خارج شود، احتمال وتو نکردن قطعنامه‌ها علیه ایران توسط این کشورها در شرایط خطر بسیار بیشتر است، زیرا این کشورها موافق NPT هستند. حالا ممکن است با حمایت‌هایی که ایران از این کشورها می‌کند مانند پهپادهایی که در اختیار روسیه گذاشته است، این کشور را تشویق به حمایت از خود کند. اما در صورت به کار افتادن مکانیزم ماشه این کشورها نیز نمی‌توانند از حق وتوی خود استفاده کنند.
در حالی‌که روزنامه هم‌میهن در نقش نماینده اروپایی‌ها در تهران ظاهر شده است، روزنامه آرمان ملی نیز مواضعی مشابه با آن روزنامه داشته تا خط اصلاح‌طلبان به خوبی روشن شود! این روزنامه می‌نویسد:
در فرض اول اینگونه است که به دلیل هشدارهای ایران اروپایی‌ها یک عقب‌نشینی تاکتیکی کردند و منتظر می‌شوند که در شرایط مساعدتری این سیاست را پیش ببرند. وی افرود: در فرض دوم می‌توان این برداشت را داشت که اروپایی‌ها می‌دانستند که اعلام نیروهای مسلح یک کشور به عنوان تروریست وجهه قانونی ندارد و نمی‌توانند چنین کاری انجام دهند. به همین دلیل هم هست که آقای بورل می‌گوید باید دادگاهی تشکیل شود که آن دادگاه سپاه را به عنوان تروریست اعلام کند و ما به استناد به رأی آن دادگاه چنین تصمیمی بگیریم. لذا به این سمت و سو رفتند که از ابتدا پارلمان اروپا این رأی را اعلام کند ولی در مرحله دوم که شورای وزیران است آنها این مساله را به تشکیل یک دادگاه منوط کنند.
روزنامه وطن امروز بر خلاف روزنامه‌های اصلاح‌طلب معتقد است که تحرک دیپلماتیک ایران باعث عقب‌نشینی غرب شده و نوشته است:
اظهارات بورل از سوی برخی ناظران عقب‌نشینی اتحادیه اروپایی دست‌کم در مقطع فعلی از قطعنامه نسنجیده و ضدایرانی پارلمان اروپا تلقی شده است که وزیر خارجه ایران آن را به شلیک به پای اروپا تشبیه کرده بود. اما هنوز اروپایی‌ها با سردمداری انگلیس، آلمان و فرانسه علیه ایران فعالیت می‌کنند. از سویی پیام‌های مذاکره از طرف آمریکا به ایران داده می‌شود و از طرف دیگر تحریم‌ها علیه تهران را تشدید می‌کنند. به نظر می‌رسد دور باطل اروپا مانند نعل وارونه عمل می‌کند و تنها برای نمایش و شوآف علیه ایران است.
وطن امروز ادامه داده است:
حضور ناخوانده و غیرمتعارف مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جلسه کاری وزرای خارجه اتحادیه اروپایی در واقع تاکیدی بر این گزاره است که بروکسل در جلسه روز گذشته خود، نقشه وین را روی میز گذاشته است؛ چه اینکه پارلمان اروپا حتی در همان مصوبه پرهزینه اما غیرالزام‌آور خود در اضافه کردن سپاه به سازمان‌های تروریستی، به بند تعلیق برجام که خواستار خاتمه دادن به مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۴ می‌شد، رای نداد.
روزنامه کیهان نیز اقدام تروریستی اروپایی‌ها را بندبازی روی طناب پوسیده تحریم با پشتوانه غربگرایان داخلی خوانده و می‌نویسد:
اروپایی‌ها روز گذشته در نشست شورای امور خارجی وزرای اتحادیه اروپا با ادعای «هدف‌گیری افراد دخیل در مهار اغتشاشات» بسته جدیدی از تحریم‌ها علیه ایران را تصویب کرده و در مواضعی گوناگون به لفاظی علیه ایران پرداختند.
اروپایی‌ها بعدازاینکه دیدند پروژه آشوب‌آفرینی در ایران به شکست انجامیده و از اغتشاشات اخیر برای تسلیم کردن ایران در مذاکرات هسته‌ای، آبی گرم نمی‌شود برای افزایش فشار و وارد کردن شوک‌های اقتصادی به کشور وارد فاز تشدید تحریم‌ها شدند.
گرچه بندبازی آمریکا و اروپا روی طناب پوسیده تحریم بارها آزموده شده و نظام سلطه را به بن‌بست رسانده است اما آنان با پشتوانه غربگرایان داخلی، در حال خرید زمان برای متوقف کردن قطار پیشرفت کشور هستند تا به خیال خام خود از رهگذر آن برای تشدید فشار و حتی احیای اغتشاشات در داخل راهی بسازند.
روزنامه رسالت نیز اقدام اروپایی ها را نامتوازن خوانده و در سرمقاله خود نوشته است:
در آخرین سفر نمایندگان آژانس به ایران، آنها در اقدامی غیرحقوقی حل این پرونده را منوط به احیای برخی نظارت‌های آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران کردند که با مخالفت منطقی کشورمان مواجه شدند. اظهارات اخیر گروسی نشان می‌دهد که وی نیز با همان گارد بسته و رویکرد قبلی به تهران خواهد آمد مگر آنکه دستور کار دیگری از سوی واشنگتن و تروئیکای اروپایی در روزهای آتی به وی تحمیل شود! بدیهی است که سازمان انرژی اتمی نیز در پاسخ به مطالبه گروسی و همراهانش مبنی بر جداسازی و تفکیک مسیر مذاکرات برجام از احیای همکاری‌های پادمانی با آژانس، بر موضع صریح خود در خصوص لزوم «مختومه سازی» پرونده‌های ادعایی مربوط به گذشته علیه کشورمان (تا قبل از عملیاتی سازی برجام) تأکید خواهد کرد.
ماه عسل تهران - مسکو
روزنامه همشهری رایزنی‌های دیپلماتیک میان ایران و روسیه مورد تحلیل قرار داده و می‌نویسد:
با افزایش تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه ایران و روسیه، تهران و مسکو در عصر جدید همکاری‌های دوجانبه پس‌از آغاز به‌کار دولت سیزدهم، طرح جایگزین‌سازی یک سامانه پرداخت به‌جای «سوئیفت» را در دستورکار خود قرار دادند. براین اساس گفت‌وگو درباره مسائل مالی و بانکی، از مهم‌ترین محورهای رایزنی روسای‌جمهور ۲کشور در جریان سفر رئیسی به مسکو در دی‌ماه ۱۴۰۰بود. در ادامه رایزنی‌های دوجانبه در این عرصه، علی صالح‌آبادی، رئیس‌کل وقت بانک مرکزی ایران در تیرماه۱۴۰۱به مسکو رفت تا دوطرف راهکارهای استفاده از ارزهای ملی در مبادلات دوجانبه را مورد بررسی قرار دهند. گسترش همکاری‌ها در این عرصه در جریان سفر تیرماه۱۴۰۱رئیس‌جمهور روسیه به تهران و دیدار پوتین با رهبرمعظم‌انقلاب نیز بار دیگر مطرح شد.
در ادامه این گزارش آمده است:
موافقتنامه جامع همکاری‌های ۲۰ساله بین ایران و روسیه، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای گسترش روابط تهران - مسکو در سال‌های اخیر به‌حساب می‌آید که چشم‌انداز روشنی را پیش‌روی گسترش مناسبات دوجانبه در حوزه‌های گوناگون ترسیم می‌کند. با آغاز به‌کار دولت سیزدهم رایزنی‌ها برای اجرایی‌سازی این توافقنامه سرعت گرفته و دوطرف بحث‌های کارشناسی مفصلی تاکنون دراین زمینه داشته‌اند و رهبران سیاسی ۲کشور نیز تأکید ویژه‌ای برای اجرایی شدن هرچه سریع‌تر این موافقتنامه دارند.
چه‌کسی می‌خواهد «خاله نیکا» را بخرد؟
روزنامه جوان در ستون اخبار وژه خود به تحلیل تحرکات ضد انقلاب پرداخته و نوشته است:
خاله نیکا شاکرمی، دختری که خودکشی کرد، اما براندازان او را کشته آشوب‌شان لقب دادند، نکات قابل تأملی را در یکی از استوری‌های اینستاگرامی خود نوشته است. او ابتدا یک استوری پیرامون وکالت برخی براندازان به رضا پهلوی نوشت، خیلی کوتاه و بدون تعرض به کسی؛ «مواضع من مشخص است. وکالت نمی‌دهم. به هیچ کس.»
در استوری دوم او توضیحاتی در مورد واکنش‌های براندازان به استوری اولش داده که قابل تأمل است. اول آنکه او می‌نویسد: «به لطف دموکراسی‌ای که قرار است به زودی طعم آن را مزه مزه کنیم، صندوق پیام‌های من پر شده از فحش‌های رکیک و...». همین نکته اول او برای اثبات آنچه در مورد ادب و اخلاق براندازان گفته می‌شود، کفایت می‌کند. این رفتاری است که فعالان مجازی بارها از براندازان دیده‌اند و برایشان عجیب نیست. بخش اعظمی از کنش‌های سلبریتی‌ها در حمایت از براندازان به لطف همین لشکر سایبری بی ادب به دست آمده است!
از سویی نشان می‌دهد فردای پس از براندازی چه شکلی است و چه سطحی از آزادی در حکومت براندازان وجود دارد و نوع رفتار آنها با کسانی که تأییدشان نکنند، چگونه خواهد بود.