سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.
در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*******
روزنامه‌های امروز یکشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که دوئل تاریخی رجب طیب اردوغان با قلیچدار اوغلو در انتخابات ترکیه، حقوق‌های خبرساز حوزه شهری و سرعت روند افزایش دما در ایران دو برابر میانگین جهانی در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
انتخابات امروز ریاست‌جمهوری ترکیه را می‌توان یکی از تأثیرگذارترین رقابت‌های انتخاباتی دهه‌های اخیر در منطقه دانست. روزنامه‌های مختلف به تحلیل انتخابات در کشور همسایه پرداخته‌اند.
روزنامه شرق انتخابات در ترکیه را روز موعود خوانده و نوشته است:
غیر از انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده تعداد کمی از این دست رقابت‌ها به اندازه انتخابات امروز ریاست‌جمهوری ترکیه از نظر پیامدهای ژئوپلیتیکی مهم است و از نزدیک دنبال می‌شود و این گواهی است بر اهمیت ترکیه در سطح جهانی به‌منزله کشوری محوری بین شرق و غرب و نیز کشوری که بین دموکراسی و روش‌های پوپولیستی در نوسان است. اما تمایزهایی که بین سیاست خارجی رئیس‌جمهوری فعلی، رجب طیب اردوغان و رقیبش، کمال قلیچدار اوغلو، می‌توان نشان داد، کمتر نشانه تفسیر مجدد و اساسی از منافع ملی ترکیه است و بیشتر به سبک، لحن و پیش‌بینی تأمین این منافع ربط دارد.
در ادامه این گزارش آمده است:
خوش‌بین‌ترها امیدوارند که اگر اردوغان دوباره انتخاب شود، تئوری‌های توطئه ضدآمریکایی فراگیرش صرفا برای تضمین رأی ملی‌گرایان طرفدارش بوده باشد؛ اما رئیس‌جمهوری ترکیه مدت‌هاست آمریکاستیزی را ترویج می‌کند. در ماه مارس که جف فلیک، سفیر ایالات متحده آمریکا در ترکیه، با مخالفان اردوغان دیدار کرد، اردوغان قول داد «درسی به آمریکایی‌ها بدهد» و غرب را به دستکاری در انتخابات ترکیه متهم کرد. ابراهیم کالین، مشاور دیرینه سیاست خارجی اردوغان، در مصاحبه‌ای با نشریه آلمانی دی‌زایت گفت که استقلال از سیاست خارجی غرب تا چه اندازه ریشه‌دار است.
روزنامه اعتماد در گزارشی انتخابات ترکیه را دوئل «بقا» و «تغییر» خوانده و می‌نویسد:
رجب طیب اردوغان یا کمال قلیچداراوغلو؟ مردم ترکیه از بامداد روز یکشنبه با حضور در پای صندوق‌های رای تکلیف انتخاباتی که رسانه‌ها از آن با عنوان مهم‌ترین انتخابات سال جاری میلادی یاد می‌کنند را مشخص خواهند کرد. نام حزب عدالت و توسعه از بیست سال پیش تاکنون بر فضای سیاسی ترکیه سنگینی می‌کند و حالا باید دید که آیا برگزاری انتخابات سراسری در ترکیه در شرایط متفاوت داخلی و خارجی این روزها می‌تواند به سلطنت رجب طیب اردوغان پایان بدهد یا خیر؟
هر چند که موقعیت خاص ترکیه از نظر جغرافیایی و سیاسی انتخابات این کشور را به یکی از مهم‌ترین انتخابات تبدیل می‌کند، اما نباید فراموش کرد که امسال مجموعه تحولات داخلی و خارجی بر اهمیت و حساسیت این انتخابات افزوده است. درحالی که اردوغان در داخل باید با تبعات ناشی از زلزله سهمگین اخیر دست و پنجه نرم کرده و همزمان با وعده‌های اقتصادی فریبنده سبد رای خود را سنگین نگه دارد در سطح منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای هم مجموعه‌ای از تحولات بر انتخابات ترکیه سایه انداخته است.
روزنامه ایران نیز انتخابات ترکیه را ترکیه و انتخاب بین دو نقشه راه خوانده است؛ در بخشی از تحلیل این روزنامه آمده است:
امروز نه فقط روزی تاریخی برای ترکیه است که برای رجب طیب اردوغان، مردی که اکنون ۲۰ سال است حاکمیت این کشور را در دست دارد، روزی فراموش‌نشدنی خواهد بود. او امروز کارنامه فعالیت سیاسی دو دهه‌ای خود را از دست مردم کشورش تحویل می‌گیرد و نتیجه واقعی سیاست‌هایش در حوزه‌های مختلف که ترکیه را از تورم و بحران اقتصادی دهه ۱۹۹۰ به شکوفایی دهه ۲۰۰۰ و بلندپروازی‌های دهه ۲۰۱۰ کشاند، در قالب اعداد و ارقام آرایی که باید در پایان روز شروع به شمارش شوند، خواهد دید. با این حال فقط او و کمال قلیچدار اوغلو رقیب قدرتمندش، نیستند که امروز را در تب و تاب پیروزی و شکست می‌گذرانند. علاوه بر آنان، چشم بسیاری از کشورهای منطقه نیز به دستان مردم ترکیه دوخته شده است تا ببینند سکان هدایت ۵ سال آتی ترکیه را چه کسی در دست خواهد گرفت.
روزنامه وطن امروز نیز به ترکیه پس از انتخابات پرداخته و نوشته است:
قطعا شکست اردوغان مردم ترکیه را خوشحال می‌کند، اما دشوار می‌توان گفت قلیچداراوغلو و متحدانش چه باورهایی دارند، یا چه سبک حکومت‌داری‌ای را انتخاب خواهند کرد. علاوه بر حزب جمهوری‌خواه مردم قلیچدار اوغلو که بخش چپ میانه‌رو، سوسیال - دموکرات‌ها و ملی‌گراها را در بر می‌گیرد، این ائتلاف همچنین «حزب خوب» را در خود جای داده که از دل ملی‌گراهای راست افراطی ترکیه بیرون آمده است.
در ادامه این گزارش آمده است:
۲ حزب راست میانه‌رو که رهبری‌شان را اعضای سابق حزب عدالت و توسعه یعنی «علی باباجان» و «احمد داووداوغلو» برعهده دارند هم در ائتلاف ملت حضور دارند. پنجمین عضو این ائتلاف یک حزب راست میانه‌رو دیگر به نام «حزب دموکرات» است و حزب ششم «حزب سعادت» است که حزبی محافظه‌کار، ملی‌گرا و مذهبی است و همزمان با حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۱ تاسیس شده است.
درخشش دختران ورزشکار ایرانی با کدام نگاه اجتماعی_سیاسی رخ داد؟
روز گذشته یک اتفاق بزرگ برای تیراندازی و همچنین برای ورزش بانوان رخ داد. هانیه رستمیان در جام‌جهانی تیراندازی در باکو و در تپانچه ۲۵ متر بانوان بعد از آنکه توانست با کسب امتیاز ۵۸۳ راهی فینال شود در فینال نیز خوش درخشید و با قرار گرفتن در جایگاه دوم صاحب مدال نقره جهانی شد. مدالی که نخستین مدال جهانی تپانچه بانوان ایران محسوب شده و باعث شد تا روند موفقیت بانوان ورزشکار ایرانی در عرصه‌های بین‌المللی تداوم یابد.
روزنامه فرهیختگان به استقبال مدال جهانی زنان ورزشکار ایرانی رفته و نوشته است:
منادیان پوشالی آزادی زنان درحالی‌که طی تمام چند ماه گذشته موفقیت‌های بانوان ورزشکار ایرانی را نادیده گرفته‌اند سعی دارند بانوان ایرانی را طوری به جهان معرفی کنند که از حقوق اولیه خود هم محروم است. اگر قرار باشد از منادیان آزادی زنان تعریفی در باره آنچه مدعی آن هستند پرسیده شود بعید به نظر می‌رسد که اکثر آنها چیزی جز ولنگاری در پوشش و بی‌توجهی به شئونات اخلاقی و انسانی را مدنظر داشته باشند. سند این مدعا را می‌توان در تجمعاتی دید که در چند ماه اخیر به بهانه فوت مهسا امینی در خیابان‌های خارج از کشور برگزار شد و مرزهای بی‌عفتی در آن تا برهنگی مطلق حاضران در تجمع نیز کشیده شد. چنین نگاهی بیش از آنکه کرامت و پیشرفت جامعه بانوان را هدف قرار دهد، بی‌عفتی و بی‌بندوباری را مطلوب خود می‌داند. خروجی این نگاه مسموم هرچه که باشد قطعا تحقق موفقیت‌های ورزشی، علمی و اقتصادی برای جامعه بانوان نخواهد بود.
میانه‌رویِ مستاصل
بیانیه کوتاه دفتر علی لاریجانی در پاسخ به گمانه‌زنی‌ها پیرامون فعالیت انتخاباتی وی و چند عبارت کلیدی و کنایه‌آمیز این بیانیه همچون «جریان خالص‌سازی»، «رقابت تصنعی» و «ملک را چاره‌ای دیگر باید» همچنان مورد توجه روزنامه‌ای اصلاح‌طلب قرار دارد.
روزنامه همدلی در گزارش امروز خود به تحلیل جریانی اصلاحات پارلمانتاریستی پرداخته و آن را یک جریان شسکت خورده خوانده است، در بخشی از این گزارش آمده است:
میانه‌روی بلاتکلیف و فاقد پایگاه مردمی اینک نه موضع مشخصی دارد که بتوانند واضح و شفاف حتی از حق خود دفاع کند و نه هم از دو طرف مورد پذیرش قرار می‌گیرد که اندکی به آینده امیدوار باشد. چهره‌های موسوم به میانه‌رو جرات هیچ کنش و بیانیه شفاف را نیز ندارند. عصر میانه‌روی بی آنکه هیچ توفیقی در عرصه واقعیت داشته باشد، حالا از منظر همان لقلقه‌ی زبانی نیز به پایان رسیده است و اینکه «چاره‌ی ملک» بعد از این چه خواهد بود باید منتظر ماند و اتفاقات عالم سیاست را نظاره گر بود که یقینا فضای امروز نمی‌تواند دائمی باشد.
این روزنامه با تقسیم بندی جریانی میانه‌رو ها نوشته است:
به‌غیر از کسانی که چنین اتفاقاتی را فرصتی برای حفظ و انحصار قدرت می‌دانند، در نقطه مقابل برخی‌ها خوش‌بینانه به این اتفاقات نگاه می‌کنند و آن را فرصتی برای امر سیاسی می‌دانند. گروهی نیز ناامیدانه صحنه را به تماشا نشسته‌اند و یا هم کنج عزلت گزیده‌اند و البته گروه آخر نیز به تعبیر نیچه‌ای با «بدبینی نیرومندانه» در پی نوعی کنش‌گری هستند.
البته به نظر این روزنامه اصلاح‌طلب از معادلات سیاسی شورای عقلای اصلاحات خبر ندارد، اخبار موجود حکایت از آن دارد که برخلاف ظاهر بیانیه لاریجانی خبرها از تحرک جدی تیم وی برای حضور موثر در انتخابات مجلس حکایت دارد. هر چند که لاریجانی در تصمیم گیری شخصی برای حضور در انتخابات مردد است اما اصلاح طلبانی مانند خاتمی تصمیم دارند با محوریت لاریجانی وارد انتخابات شوند!