به گزارش مشرق، از همان سال‌های ابتدایی بعد از انقلاب اسلامی، اپوزیسیون برانداز در خارج از کشور شکل گرفت و همواره تا به امروز سعی کرده تا به هر نوعی که توانسته جمهوری اسلامی را با چالش مواجه کند و در این راستا دست به هر عملی زده است.
از جمله پرسش‌هایی که در ارتباط با ماهیت و وضعیت کنشگری اپوزیسیون پیش می‌آید این که به چند دسته تقسیم می‌شوند، ویژگی‌ها، مقدورات و تنگناهایشان چیست و امروزه در چه جایگاهی قرار دارند؟
در پاسخ به این دست پرسش‌ها پژوهشگر ایرنا با «عباس سلیمی نمین» مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران گفت‌وگویی داشته که در ادامه متن آن را می‌خوانیم:
یک سری از افرادی که تا دیروز و هر شب کاباره‌گردی و خوشگذرانی می‌کردند امروز ادای اپوزیسیون در می‌آورند. اگرچه این افراد بیشتر شده‌اند اما به لحاظ اندیشه بسیار تنزل پیدا کرده‌اند
طیف گسترده‌ای از اپوزیسیون برانداز نگاه به بیرون ایران دارد
سلیمی نمین اپوزیسیون برانداز خارج از کشور را به چندین طیف تقسیم‌بندی می‌کند و می‌گوید: طیف گسترده‌ای از اپوزیسیون برانداز ایران نگاه به بیرون دارد؛ آنها تمایل به تغییر دارند اما این تغییر را متکی به توان خودشان دنبال نمی‌کنند بلکه کاملا به صورت آشکار برای هر نوع تغییری در ایران، حمایت بیرونی طلب می‌کنند. اینها که قشر وسیعی از اپوزیسیون برانداز خارج از کشور را تشکیل می‌دهند، به اقتضای شرایط مورد توجه یا بی‌مهری حامیان قرار می‌گیرند.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران توضیح می‌دهد: این اپوزیسیون برانداز در یک برهه می‌خواهد ثابت کند که می‌تواند در ایران کارهایی انجام دهد، هرچند کارهای ایضایی و کور، به همین دلیل هم مورد حمایت قرار می‌گیرند اما در برهه‌ای دیگر مورد توجه قرار نمی‌گیرند؛ یعنی تامین‌کنندگان مالی اپوزیسیون برانداز ایران احساس می‌کنند که اینها نمی‌توانند منشا اثر باشند، لذا به آنها امکانات مالی و غیره داده نمی‌شود.
طیف دیگری از اپوزیسیون متکی به بیرون نیست اما فهم درستی از مسائل داخلی ندارد
سلیمی نمین طیف دیگری از اپوزیسیون در خارج از کشور را چنین توصیف می‌کند: اینها اگرچه براندازند اما متکی به بیرون نیستند بلکه بر منابع خودش تکیه دارند و در ادامه با همان امکانات محدود پناهندگی دریافت می‌کنند؛ یعنی سازمان و تشکیلات ندارند. اینها به گونه‌ای عمل می‌کنند که به تدریج منزوی می‌شوند. به این صورت که به مرور زمان از مسائل داخلی دور می‌مانند و نمی‌توانند فهم درستی از مسائل داخلی داشته باشند و منشا اثر باشند.
این دسته از اپوزیسیون برخلاف دسته اول آدم‌های اهل فکری هستند. دسته اول اپوزیسیون خیلی اهل فکر نیستند و فقط تحرکات تخریبی را دنبال می‌کنند. البته این دسته دوم اگرچه اهل فکرند اما به دلیل زندگی در یک فضای متفاوت به تدریج از مسائل داخلی ایران دور می‌مانند و قدرت فهم و درک مسائل داخلی را از دست می‌دهند.
در میان اپوزیسیون، قشری هم در خارج از کشور هستند که بحث‌های فکری و اندیشه را دنبال می‌کنند و با این اپوزیسیون که ادای آن را در می‌آورند، هیچ قرابتی ندارند. گاهی مواقع تولیدات فکری اینها عمیق هم هست اما این افراد بسیار اندکند
یک طیف از اپوزیسیون مزدوروار عمل می‌کنند و دریافت ماموریت دارند
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران طیف سوم اپوزیسیون خارج از کشور را مزدور می‌داند و در مورد آنها می‌گوید: اینها مانند مزدور عمل می‌کنند و برایشان اهمیتی ندارد که این کار را در کجا انجام دهند؛ یعنی مزدوروار عمل می‌کنند و دریافت ماموریت دارند.
سلیمی نمین ادامه می‌دهد: برای اینها فرق ندارد چه اسرائیل باشد و چه کشور دیگری. این برایشان اهمیت ندارد بلکه به تشکیلات اهمیت می‌دهند و تشکیلات خودشان را در خدمت هر کشوری قرار می‌دهند. برای این دسته از اپوزیسیون، مسائل ملی هیچ محلی از اعراب ندارد.
طیفی از اپوزیسیون برانداز صرفا تحت تاثیر شبکه‌های ضد انقلاب است
وی طیف بعدی اپوزیسیون برانداز خارج از کشور را ناآشنا با ایران می‌داند و بیان می‌دارد: این طیف اپوزیسیون برانداز هیچ شناختی از ایران ندارند، اصلا در ایران زاده نشده‌اند و یک ساعت هم در اینجا زندگی نکرده‌اند و هیچ تصویری از ایران در ذهن آنها وجود ندارد و مخالفت آنها با مسائل ایران صرفا تحت تاثیر شبکه‌های ضد انقلاب قرار دارد.
به گفته سلیمی نمین، این افراد تاثیرگذاری ندارند الا اینکه با یک فراخوان در یک مکان خاصی تجمع کنند وگرنه غیر از این هیچ شناخت و ارتباط فکری با ایران ندارند و نه اهل فکر و نه اهل تشکیلات هستند. سقف خواسته‌های آنها این است که بحث‌هایی که در غرب مجاز است در مورد ایران هم مطالبه کنند. برای مثال اینها خواستار آزاد بودن همجنسگرایی می‌شوند اما فهمی از مسائل ایران ندارند؛ اینکه ملت ایران چه تمایلاتی دارد و آیا چنین چیزهایی را اصلا می‌پسندد یا خیر.
اپوزیسیون به لحاظ اندیشه بسیار تنزل پیدا کرده است
چیزی که در میان اپوزیسیون در سال گذشته شاهد آن بودیم ایجاد پیوندهایی میان افراد بسیار سطحی بود که با محوریت منافقین صورت گرفت اما به صورت پنهان. در شرایط فعلی منافقین از عقبه اینها کنار رفته‌اند چون برنامه اسرائیلی‌ها روشن شد که پشت صحنه برنامه آنها منافقین بودند
سلیمی نمین بعضی از این افراد را حتی اپوزیسیون نمی داند و توضیح می‌دهد: وقتی شما صحبت از اپوزیسیون می‌کنید می‌بایست حتما یک فکر و اندیشه‌ای وجود داشته باشد، شما یک چیزی را نمی‌خواهد اما به جای آن یک چیزی می‌خواهید که برخی از آنها همین را هم ندارند. امروز یک قشر در خارج از کشور مُد شده به عنوان اپوزیسیون برانداز که هیچ فهم و درک و هیچ ایده‌ای ندارد.
اینها افرادی بودند که در خارج از کشور دائم در حال خوشگذرانی بودند، امروز ادای اپوزیسیون در می‌آورند و این ادا هم مد شده است که برای آنها این مایه تفاخر شده است. این اتفاق بسیار خنده‌آور است. یک سری از افرادی که تا دیروز و هر شب کاباره‌گردی و خوشگذرانی می‌کردند امروز ادای اپوزیسیون در می‌آورند. اگرچه این افراد بیشتر شده‌اند اما به لحاظ اندیشه بسیار تنزل پیدا کرده‌اند.
البته قشری هم در خارج از کشور هستند که بحث‌های فکری و اندیشه را دنبال می‌کنند و با این اپوزیسیون که ادای آن را در می‌آورند، هیچ قرابتی ندارند. اینها کاملا نقطه مقابل هم هستند و تولیدات فکری هم دارند. گاهی مواقع تولیدات فکری اینها عمیق هم هست اما این افراد بسیار اندک هستند. تولیدات فکری این افراد هیچ جایگاهی در میان افرادی که ادای اپوزیسیون در می‌آورند، ندارد و به هیچ وجه تولیدکننده مصارف اینها نیستند.
اختلافات جدی براندازهای خارج از کشور کاملا محسوس است
سلیمی نمین به تحرکات اپوزیسیون خارج از کشور طی سال گذشته اشاره می‌کند و می‌گوید: چیزی که در میان اپوزیسیون در سال گذشته شاهد آن بودیم ایجاد پیوندهایی میان افراد بسیار سطحی بود که با محوریت منافقین صورت گرفت اما منافقین به صورت پنهان.
در شرایط فعلی منافقین از عقبه اینها کنار رفته‌اند چون برنامه اسرائیلی‌ها روشن شد که پشت صحنه برنامه آنها منافقین بودند. همین هم باعث شد که یک اختلاف جدی در میان آنها به وجود آید و این اختلافات جدی امروز کاملا محسوس شده است. به همین دلیل هرگز قادر نخواهند بود اقدام مشترکی انجام دهند و حضور چشمگیری در جایی داشته باشند.