سرویس جهان مشرق - در هفته های اخیر، اظهارات پیرامون احتمال رسیدن به توافق عادی سازی میان رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی افزایش داشته است.
به تازگی «جان کربی» سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفت: رایزنی‌ها با هدف رسیدن به توافق عادی سازی روابط میان عربستان و اسرائیل (رژیم صهیونیستی) به جلو گام برمی‌دارد. وی افزود: تاکنون این رایزنی‌ها موجب نهایی شدن چارچوب اصلی توافق آتی عادی سازی روابط میان ریاض و تل آویو، شده است. وی در ادامه گفت: عربستان سعودی و اسرائیل، چارچوب اساسی این توافق را تعیین کرده تا به سوی تحقق آن حرکت کنند.
همچنین شبکه «آی ۲۴» به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که «آنتونی بلینکن» وزیر امورخارجه آمریکا که قرار است به سرزمین‌های اشغالی سفر کند، علاوه بر حضور در رام‌الله و تل‌آویو، سفر به عربستان سعودی را هم به برنامه‌های خود در منطقه اضافه کرده است. طبق این گزارش که شبکه آی ۲۴ امروز (سه‌شنبه، سوم اکتبر) منتشر کرد، این سفر در هفته سوم ماه جاری انجام خواهد شد و در راستای بخشی از تلاش‌های واشنگتن برای پیشبرد روند عادی‌سازی روابط بین رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی خواهد بود.
احیا و ادامه پروژه عادی سازی تحت عنوان توافقات ابراهیمی، برای صهیونیست‌ها به شدت اهمیت دارد. در ماه های اخیر هیچ عادی سازی با کشورهای اسلامی صورت نگرفته است. ماه گذشته و پس از آشکار شدن مذاکرات میان لیبی و رژیم صهیونیستی، پروژه عادی سازی صهیونیست ها با این کشور به سنگ خورد. از این رو، برای باز شدن مسیر عادی سازی با کشورهای اسلامی و عربی دیگر، نیاز به عادی سازی با کشور محوری در میان دول عربی منطقه، یعنی عربستان سعودی است.
در چند ماه گذشته، موضوع عادی سازی میان عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی به شکل ویژه ای از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی دنبال شده و در هفته های اخیر، شکل جدی تری به خود گرفته است.
علی‌رغم شرایط سختگیرانه سعودی‌ها از جمله موضوع غنی سازی هسته ای و پیمان امنیتی با آمریکا، به نظر میرسد طرف آمریکایی و صهیونیستی با کمی انعطاف، حاضر به دادن امتیازات دلخواه بن سلمان به او شده اند.
اما این مسئله که آمریکایی ها بر خلاف موضع سال‌های گذشته خود در عدم اعطای مجوز به عربستان برای غنی سازی هسته‌ای در خاک خودش، اکنون در حال مذاکره در این باره هستند و همچنین دولت رژیم صهیونیستی، برخلاف دکترین بگین، در تلاش برای براورده کردن خواسته سعودی‌ها، یعنی غنی سازی هسته ای در عربستان است، نشان میدهد که تحقق عادی سازی برای دولت رژیم صهیونیستی و آمریکا، بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
رئیس جمهوری پیر و ناکام آمریکا
با نگاهی به پرونده عملکرد جوبایدن، میتوان گفت دولت وی، لقب یکی از ناکام ترین دولت های تاریخ آمریکا را به نام خود ثبت کرده است. دولت بایدن در مهار ایران، چین و روسیه شکست خورده و هیچ دستاوردی در عرصه سیاست خارجی کسب نکرده است، موضوعی که برای رئیس جمهور آمریکا یک فاجعه محسوب می شود، در واقع سوالی که در میان تحلیلگران و کارشناسان مسائل خارجی مطرح می شود، این است که چگونه می شود که رئیس جمهور یک کشور ابر قدرت، چهار سال مدام و با تمام تلاش خود، در هیچ نقطه دنیا موفقیتی بدست نیاورد؟ چرا آمریکا در چهار سال گذشته در رسیدن به دستاورد های خود ناکام مانده است؟
سوالاتی از این قبیل، نشان میدهد که این موضوع، برای کسانی که به عنوان رئیس جمهوری وارد کاخ سفید می شوند، مسئله ای حیثیتی و همچنین کلیدی برای ادامه حیات سیاسی آنها محسوب می شود. وضعیتی که امروز بایدن و دولت آن دقیقا در آن گیر کرده است.
در حال حاضر شروع ایام تبلیغات و فعالیت های انتخاباتی در آمریکا نزدیک است و بایدن اعلام کرده است که قصد دارد در انتخابات شرکت کند، چنانچه وضعیت به همین شکل باقی بماند، جوبایدن باید با یک سبد خالی وارد رقابت های انتخاباتی شود. با توجه به انتقادات گسترده علیه دولت وی در حوزه های مختلف از جمله ناکامی در عرصه خارجی، با این شرایط، بایدن بازنده انتخابات ۲۰۲۴ خواهد بود، مگر آنکه در لحظات آخر تحولی بزرگ ایجاد شود.
تحقق عادی سازی میان عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی به عنوان یکی از بزرگترین کشورهای اسلامی جهان و هموار شدن مسیر عادی سازی چند کشور اسلامی دیگر با رژیم صهیونیستی، قطعا تغییر و تحولی تاریخی خواهد بود که تبعات قابل توجهی با خود به همراه خواهد داشت و همچنین یک امتیاز بسیار بزرگ برای بایدن و تیم سیاست خارجی او خواهد بود، امتیازی که پیشتر هیچ کدام از روسای جمهور آمریکا موفق به تحقق آن نشدند.
اکنون دولت بایدن فرصت کمی برای رسیدن به این دستاورد مهم برای جبران ناکامی‌های سال‌های اخیر خود دارد. از این رو، این شکل از تغییر موضع کاخ سفید در رابطه با مسئله هسته ای عربستان و آماده کردن مقدمات برای امضای یک پیمان دفاعی - امنیتی با عربستان را در این فضا باید تفسیر کرد، چنین تغییر مواضعی در قبال عربستان، آنهم از سوی دولت بایدن که در ابتدای آغاز کار خود، روی خوشی به بن سلمان نشان نداده بود، ثابت میکند که بایدن به دنبال چه چیزی است. بنابراین میتوان ارزیابی کرد که فشارهای دولت بایدن بر عربستان برای قبول هرچه سریعتر عادی سازی ادامه خواهد داشت.
نتانیاهو در سیاه چاله اختلافات سیاسی
بنیامین نتانیاهو در یک سیاه‌چاله بحران سیاسی قرار دارد. پس از گذشت تنها ده ماه از شروع دولت خود، اقدامات او باعث شده است که رژیم صهیونیستی وارد حساس ترین دوران خود شود که به گفته بسیاری از کارشناسان، حتی میتواند منجر به شکل گیری مقدمات فروپاشی رژیم صهیونیستی شود.
نتانیاهو در صدد آرام کردن اوضاع داخلی و راه حلی به منظور برون رفت از این شرایط است. اکنون که اعتراضات به جایگاه و میزان مقبولیت او لطمه وارد کرده و مخالفان وی جایگاه بالاتری نسبت به او پیدا کرده اند، نتانیاهو در تلاش است تا یکی از بزرگترین دستاوردهای تاریخی رژیم صهیونیستی را به نام خود ثبت کند. دستاوردی به نام عادی سازی با مهم ترین کشور عربی جهان، یعنی عربستان سعودی.
به نظر می رسد در حال حاضر نتانیاهو تنها راه برون رفت از وضعیتی را که در آن قرار دارد، موفقیت در رسیدن به عادی سازی با عربستان و پس از آن عادی سازی با چند کشور اسلامی دیگر می‌بیند، چیزی که به زعم صهیونیست ها میتواند موقعیت رژیم صهیونیستی در جهان را بهبود بخشد. این موضوع همچنین میتواند ناکامی نتانیاهو در ادامه پروژه توافقات ابراهیمی را به شکل قابل توجهی جبران کند.
از این رو، این امر به قدری برای نتانیاهو مهم است که او حاضر به نادیده گرفتن دکترین بگین و راهبرد چندین ساله رژیم صهیونیستی شده و علی رغم مخالفت های گسترده در سرزمین های اشغالی، قصد دارد با شرط هسته ای سعودی ها تحت مراقبت و نظارت آمریکا موافقت کند.
با درنظر گرفتن شرایط جوبایدن و بنیامین نتانیاهو و وضعیت نه چندان مناسبت دولت‌های هردو، میتوان متوجه شد که دلیل تسریع در تلاش‌ها و مذاکرات عادی سازی و قبول شرایط سختگیرانه سعودی ها از سوی بایدن و نتانیاهو چیست.