به گزارش مشرق، نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان در جمع قانونگذاران پارلمان اروپا در استراسبورگ مقر این پارلمان، مواضع ایروان در قبال باکو را تشریح کرد و به شدت از مواضع و عملکرد روسیه انتقاد کرد.
پاشینیان در این سخنرانی گفت: «۱۲ می ۲۰۲۱ نظامیان جمهوری آذربایجان مرز ارمنستان را نقض کردند و تا عمق چهار کیلومتری به تمامیت ارضی ارمنستان تهاجم کردند. در این وضعیت، سازمان امنیت دسته جمعی که یک نظام امنیتی مقتدر به نظر می‌رسید و کشورهایی که با ارمنستان توافقات امنیتی دوجانبه داشتند، هیچ کاری نکردند و ما را تنها گذاشتند. هدف از این اقدام تحریک آمیز در آستانه انتخابات پارلمانی ارمنستان این بود که این انتخابات شکست بخورد و حکومت ارمنستان را فلج کند یا دستکم، یک دولت دست نشانده را بر سر کار بیارود اما در این فضا، مردم ارمنستان توانستند محکم برای استقلال، حاکمیت و دموکراسی ارمنستان بایستند و ما یک انتخابات پارلمانی برگزار کردیم که از منظر بین‌المللی به عنوان یک انتخابات آزاد، منصفانه و رقابتی به رسمیت شناخته شد. برای اولین بار در تاریخ جمهوری ارمنستان، انتخابات تبدیل به یک ابزار برای غلبه بر بحران داخلی تبدیل شد نه برعکس».
وی در پارلمان اروپا، عملیات جمهوری آذربایجان در قره باغ و تسلط آن بر این منطقه را «پاکسازی قومی» توصیف کرد؛ منطقه‌ای که از منظر بین‌المللی بخشی از خاک جمهوری آذربایجان محسوب می‌شود.
او گفت: «وقتی صد هزار ارمنستانی داشتند از ناگورنو قره باغ به سمت جمهوری ارمنستان فرار می‌کردند، متحدان امنیتی هم پیمان ما نه تنها کمکی به ما نکردند بلکه به طور علنی خواستار تغییر قدرت و سرنگونی دولت دموکراتیک در ارمنستان شدند اما مردم جمهوری ارمنستان در دفاع از استقلال، حاکمیت و دموکراسی مان اقدام کردند و یک توطئه دیگر علیه کشورمان شکست خورد».
مقام ارشد ارمنستانی در بخشی از این سخنرانی به قدردانی از «متحدان بین‌المللی» ارمنستان پرداخت و گفت: «ما قدردان متحدان بین‌المللی‌مان هستیم، (قدردان) اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن به دلیل تخصیص کمک‌ها به ارمنستان و ادامه این کمک‌ها برای رفع بحران انسانی (حضور بیش از ۱۰۰ هزار ارمنستانی متواری از قره باغ) ناشی از بی خانمانی اجباری از ناگورنو قره باغ».
پاشینیان در این سخنرانی چندین بار جمهوری آذربایجان را به «پاکسازی قومی» در منطقه قره باغ کوهستانی متهم کرد و گفت: «هم اکنون ارمنستانی‌ها از ناگورنو قره باغ پاکسازی قومی شدند».
نخست‌وزیر ارمنستان گفت: «با انفعال نیروهای حافظ صلح فدراسیون روسیه، بیش از ۱۰۰ هزار ارمنستانی خانه ها و سرزمینشان در ناگورنو قره باغ را طی یک هفته ترک کردند».
وی «به رغم همه این جنگ‌ها، مشکلات و بحران‌ها، من با این پیام به پارلمان اروپا آمده‌ام: منطقه ما، قفقاز شمالی به صلح نیاز دارد به شرایطی نیاز دارد که کشورهای این منطقه مرزهای باز در قبال هم با پیوندهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی داشته باشند با این سنت که همه اختلافات را با ابزارهای دیپلماتیک و گفت‌وگو حل و فصل کنند. من می‌خواهم روی این موضوع تاکید کنم: موضع ما درباره صلح به هیچ وجه به ضرر منافع منطقه ما نیست چرا که کشور ما وقتی می‌تواند در صلح باشد که منطقه ما در صلح باشد».
به گفته پاشینیان، تحقق صلح بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان با توجه به جنگ و درگیری‌های طولانی مدت بین دو طرف، «کار راحتی نخواهد بود».
او خطاب به قانونگذاران پارلمان اروپا گفت: «آیا صلح امکانپذیر است و اگر بله، چگونه؟ در اویل اکتبر در آستانه سومین نشست جامعه سیاسی اروپا در گرانادا، ما یک فرصت بزرگ برای حصول به دستاورد بزرگ برای فرایند صلح داشتیم اما متاسفانه رئیس‌جمهور آذربایجان از شرکت در این نشست امتناع کرد».
نخست وزیر ارمنستان تصریح کرد: «آذربایجان همچنان این ادعا را مطرح می‌کند که ارمنستان باید در سرزمین خودش به آذربایجان کریدور اختصاص دهد. در مذاکرات عرفی بین‌المللی، ما کریدور را اینطور می‌فهمیم که یک راه ارتباطی ساده است اما در منطقه ما معنای خاصی دارد. در توافق سه جانبه نهم نوامبر ۲۰۲۰ (سران روسیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای آتش بس جنگ بر سر قره باغ) از واژه کریدور تنها اشاره به کریدور لاچین استفاده شده است که قرار بود ارتباط بین ناگورنو قره باغ و ارمنستان را تضمین کند...ارمنستان هرگز تحت هیچ شرایطی با هیچ گونه محدودیتی روی حاکمیت خودش توافق نکرده و در این باره قولی نداده است».
به گفته او، توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان «بدون اشاره به هرگونه کریدور بوده و تنها دو طرف موافقت کردند که راه‌هایشان را به روی یکدیگر باز بگذارند».
پاشینیان در بخش دیگری از سخنان خود اعلام کرد که ارمنستان آماده این را دارد که در اقدامی متقابل با جمهوری آذربایجان، خروج نظامیان از مرزهای ۱۹۹۱ را دارد.
نخست وزیر ارمنستان گفت: ««ما آمادگی داریم تا پایان سال جاری (۲۰۲۳) یک توافق بر سر صلح و عادی سازی روابط با آذربایجان امضا کنیم. مشخص است این واقعیت که آذربایجان از حضور در نشست گرانادا امتناع کرد در حالی که در بروکسل برای حضور در آن نشست موافقت شده بود، ...فرایند (امضای توافق صلح) را آسان تر نکرد».
به گفته او، «رسیدن به صلح به داشتن اراده سیاسی نیاز دارد. من و دولت و اکثریت پارلمان ارمنستان این اراده سیاسی را داریم اما در طرف مقابل، جامعه بین‌المللی و اتحادیه اروپا و کشورهای منطقه مان باید از ما تا آنجایی که می‌توانند کمک کنند تا از این فرصت استفاده کنیم تا برای ما ارمنستان و آذربایجان این موضوع (رسیدن به صلح بین باکو و ایروان) را واقعگرایانه تر بکنند».
مقام ارشد ارمنستانی با قدردانی از مواضع اتحادیه اروپا و حمایت‌های آن از ارمنستان گفت: «از ماه فوریه ارمنستان میزبان یک ماموریت بلندمدت اتحادیه اروپا است که وضعیت امنیتی مرزهای دولتی ارمنستان را با آذربایجان را رصد می‌کند».
پاشینیان ادامه داد: «این، یک نقطه عطف است، برای اولین بار اتحادیه اروپا در دستورکار امنیتی ارمنستان وارد شده است. اساس این اقدام در نشست سه جانبه در پراگ (بین پاشینیان، علی اف و چارلز میشل رئیس شورای اروپا) بنیان گذاری شد».
تاکید نخست‌وزیر ارمنستان بر نقش آفرینی اتحادیه اروپا در زمینه امنیتی در شرایطی مطرح شده که این کشور به طور سنتی متحد روسیه بوده اما جنگ قره باغ باعث شده که پاشینیان ضمن انتقاد از عملکرد روسیه، به سراغ تقویت روابط ارمنستان با اتحادیه اروپا و غرب برود.
اظهارات امروز نخست وزیر ارمنستان در شرایطی انجام شد که الهام علی اف رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان اخیرا به خان کندی مرکز قره باغ کوهستانی رفت و پرچم این کشور را به اهتزاز درآورد.
علی اف اول مهر ماه طی دیدار با نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور قفقاز در شهر باکو اظهار داشت، اینک شرایط برای صلح با ارمنستان مطلوب‌تراست.