سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.
در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید
************
روزنامه‌های امروز شنبه ۲۷ آبان ماه در حالی چاپ و منتشر شد کهتاکید رهبر انقلاب بر زمینه سازی انتخابات پرشور؛ وظیفه همگانی، پاسخ به این سوال: راه‌حل اقتصاد ایران چیست؟ فراخوان گردهمایی بزرگ ایرانیان در محکومیت جنایات رژیم غاصب صهیونیستی، در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
هبر معظم انقلاب اسلامی دیدار اعضای شورای نگهبان ضمن تشکر و قدردانی از زحمات و تلاش‌های این شورا، نکاتی را درخصوص وظایف قانونی شورای نگهبان بیان و تأکید کردند: همه وظیفه دارند زمینه برگزاری انتخاباتی پرشور را در اسفند ماه امسال فراهم کنند.
این خبر در روزنامه‌های مختلف بازتاب داشته است، روزنامه شرق دراین‌باره نوشته است:
مشارکت گسترده وظیفه شورای نگهبان نیست از این جهت که شورای نگهبان کار اجرایی نمی‌کند و حزب ندارد. مشارکت گسترده کار احزاب و گروه‌های سیاسی و همچنین وظیفه دولت و وزارت کشور است که بتوانند امنیت انتخابات را تامین و فضای مناسب را برای برگزاری انتخابات ایجاد کنند. این بیانات تنها یک پیام داشت و آن اینکه شورای نگهبان روشی را در بررسی صلاحیت‌ها انتخاب کند که براساس آن مشارکت در انتخابات افزایش یابد.
در ادامه یادداشت شرق آمده است:
به نظر منظور رهبری این است که شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها با ارفاق حداکثری عمل کند، یعنی مانند دوره‌های قبل و همچنین هیئت‌های اجرایی دوره فعلی عمل نکند. در واقع شورای نگهبان به شیوه‌ای اقدام کند که بهانه‌ای برای افرادی که علاقه‌مند به شرکت در انتخابات نیستند، ندهد. اگر شورای نگهبان، وزارت کشور و احزاب هیچ‌یک تلاشی برای مشارکت گسترده مردم نکنند طبیعتاً نمی‌توان مجلس آینده را مجلسی متکثر دانست.
سیدمحمدعلی ابطحی، عضو شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز در گفت‌وگو با هم‌میهن درباره انتظار از شورای نگهبان با توجه به عملکرد هیئت اجرایی با توجه به بیانات اخیر رهبری، گفته است:
تصور نمی‌کنم به‌رغم صحبت‌های رهبری تغییری در رویه شورای نگهبان به وجود آید. به دلیل اینکه رهبری در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ نیز بدون اشاره به نام اما به شکلی که مشخص بود در مورد آقای لاریجانی نیز صحبت کردند، اما در عمل شورای نگهبان اقدامی انجام نداد.» او افزود: «در مجلس روالی سیاستگذاری شده که انتخاباتی شکل بگیرد و به سمت یکدست شدن حاکمیت پیش رود. من با وجود این صحبت‌ها و دیدگاه‌ها تغییری نمی‌بینم.»
ابطحی در پاسخ به این سوال که ردصلاحیت‌ها توسط هیئت اجرایی امنیت و آزادی انتخابات را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟ گفت:
تعریف آزادی انتخابات فرق می‌کند. آزادی انتخابات در قاموس شورای نگهبان با تعریف و تصویری که انتظار می‌رود، متفاوت است. اعضای این شورا به انتخابات در چارچوب دیدگاه‌ها و نظرات خود می‌گویند انتخابات آزاد نه به معنای عام که در قانون اساسی به آن اشاره شده است. ردصلاحیت‌ها نوعی تعرض به قامت جمهوریت نظام و حاکمیت نظام وجود دارد.» او درباره اینکه بعضی از کارشناسان معتقدند جریان‌هایی به دنبال کاهش مشارکت هستند تا به مجلس راه یابند، تاکید کرد: «طبیعتاً در زبان نمی‌گویند مشارکت کمتر باشد اما در عمل وقتی ردصلاحیت‌ها وجود دارد و تلاشی برای آشتی جامعه با حاکمیت وجود نداشته باشد، مشارکت مفهوم جدی پیدا نخواهد کرد.
روزنامه آرمان امروز نیز خبر داده که، امکان دارد شورای نگهبان رد صلاحیت‌شدها را تایید کند، در بخشی از این گزارش آمده است:
باتوجه به اینکه برخی از نمانیدگان و افرادی که برای شرکت در انتخابات ثبت‌نام کرده بودند، نتوانستند از هیات اجرایی استان‌ها جواز حضور دریافت کنند با این حال «علیرضا سلیمی»، عضو هیات رییسه مجلس می‌گوید که امکان دارد صلاحیت این نفرات در شورای نگهبان تایید شود. او در این مورد گفت: «اعلام نتایج بررسی صلاحیت‌ها در این مرحله جنبه مقدماتی دارد و نهایی نیست. مرحله نهایی بررسی صلاحیت‌ها در شورای نگهبان انجام می‌شود و در این مرحله امکان تغییر وجود دارد و ممکن است اشخاصی که صلاحیت‌شان در مرحله اول رد شده باشد، در شورای نگهبان تأیید شود و یا بالعکس. نتیجه بررسی صلاحیت‌ها در هیات‌های اجرایی فقط به خود اشخاص اعلام می‌شود و انتشار این اسامی درست نیست مگر آنکه از خود آنها سوال شده باشد.»
رادیکال های جریان اصلاحات در جدیدترین مطالب خود انتخابات مجلس شورای اسلامی را آخرین فرصت سیستم سیاسی کشور برای اصلاح نارسایی های کشور پس از اعتراضات ۱۴۰۱ عنوان می کنند که با حجم ردصلاحیت ها، از کف حاکمیت رفته است!تندروهای جریان اصلاحات در این رابطه با بیان اینکه پس از رخدادهای سال گذشته، بسیاری از تحلیلگران و فعالان سیاسی تصور می‌کردند نظام حکمرانی صدای مطالبات مردم را شنیده و حداقل به صورت نسبی، گشایش‌های نسبی به نفع مطالبات مردم انجام دهد، تصریح می کنند مقامات بلندپایه نظام در این زمینه وعده‌هایی را مطرح کرده و از ضرورت گفت‌وگو و گشایش فضا سخن گفتند.
تندروهای اصلاحات می‌گویند که به جای فعالیت‌های میدانی و اعتراضی، یک فرصت دیگر در اختیار سیستم سیاسی قرار دهند تا زمینه اصلاح نارسایی‌ها از طریق فعالیت‌های حزبی، مدنی و سیاسی را فراهم سازند. اما هر اندازه از رخدادهای اعتراضی سال قبل بیشتر فاصله گرفتیم، دوری مسوولان از وعده‌ها بیشتر نمایان و تلاش‌ها برای انسداد فضای سیاسی، ارتباطی و انتخاباتی و حتی صنفی بیشتر شد.
روزنامه اعتماد برای شرکت در انتخابات شرط‌هایی برای شرکت در انتخابات به نقل از علی ربیعی مشاور اطلاعاتی روحانی گذاشته و نوشته است:
نگاهی حتی سطحی به جامعه ایران نشان‌دهنده گسترش معنادار کم رواداری، مفاهمه، گفت‌وگوهای سازنده به ویژه میان نهادهای حکومتی و ذی‌نفعان‌شان است. این نارواداری در زیرسیستم‌های اجتماعی نیز قابل مشاهده است. به نظر می‌رسد مهم‌ترین اقدام در گام اول، اجتناب از سیاستگذاری‌های درگیرانه - قانون حجاب، فضای مجازی، سیاست‌های جدید در دانشگاه‌ها و... - است. در گام بعدی، روی آوردن به ایجاد فضای گفت‌وگو و شنیدن همه صداها و گسترش سیاست‌های ترویج رواداری، مدارا، گفت‌وگو و مشارکت دادن مردم در حل مسائل و گسترش نهادهای میانجی و امنیت‌زدایی از نهادهای مدنی و نیز اصلاح سیاست‌های رسانه‌ای، فرهنگی به خصوص در آموزش و پرورش برای گسترش زیست روادارانه در جامعه است. بسیاری اقدامات دیگر نیز قابل توصیه و اجراست مشروط بر آنکه ساختار سیاستگذاری این نقصان زیانبار اجتماعی را به درستی فهم کرده و درصدد بهبود وضعیت باشد!