به گزارش مشرق، در حالی که بیش از یک ماه از نبرد حماس با نیروهای رژیم صهیونیستی و حملات وحشیانه اسرائیل علیه زنان و کودکان در غزه میگذرد، این جنگ بازتابهای گستردهای در کشورهای مختلف از سراسر دنیا و به ویژه در شبکههای اجتماعی داشته است.
نبرد در زمین غولهای فناوری
درگیری حماس با نیروهای رژیم اشغالگر قدس در حالی به اواسط ماه دوم خود نزدیک میشود که با وجود تلاشهای بسیار رژیم صهیونیستی در تروریست نشان دادن حماس و مظلومنمایی در رسانهها، همچنان ملت فلسطین قهرمان این نبرد نابرابر هستند.
درگیریها میان فلسطینیان و رژیم اشغالگر قدس در نوار غزه در برهههای مختلف زمانی جریان داشته است اما این بار و در عملیاتی با عنوان «طوفان الاقصی» نیروهای حماس حملات جدی و سنگینی را علیه رژیم صهیونیستی آغاز کردند. در روزهای آغاز جنگ و بعد از تلفات سنگین اسرائیل در این جنگ، این رژیم تلاش کرد در رسانهها تصویری مظلومانه از شهرکنشینان صهیونیست در رسانههای دنیا به نمایش بگذارد اما با گذشت زمان و آغاز حملات این رژیم به ساکنان غزه و بمباران بیمارستانها، شهرکها، مدارس و... و کشتهشدن بسیاری از مردم بیدفاع غزه به ویژه تعداد قابل توجهی از زنان و کودکان فلسطینی، این تصویر در اذهان مردم دنیا مخدوش شد.
در حالی که رژیم صهیونیستی در این جنگ حمایت بسیاری از دولتها، بخش زیادی از رسانههای مختلف و حتی پشتیبانی غولهای فناوری دنیا در حذف، سانسور و محدودیت محتوای ضد اسراییلی را با خود داشته است و برخی نیز از حق اسراییل در پاسخگویی به حملات حماس، حمایت کردهاند اما این رژیم نتوانست افکار عمومی ملتهای دنیا را با خود همراه کند.
براساس یک پیمایش اندیشکده امنیت ملّی اسرائیل، ۹۵ درصد تجمعهای صورت گرفته در مورد جنگ اخیر، حمایت از فلسطین و فقط پنج درصد در حمایت از رژیم صهیونیستی بوده است.
تصاویر جنایات رژیم صهیونیستی در بمباران مناطق مسکونی غزه و کشتار مردم و به خصوص شمار زیادی از کودکان تا حدی دلخراش بود که بازی اسراییل را در مظلوم نشان دادن شهرکنشینان صهیونیستی برهم زد. تصاویر و ویدئوهایی که از طریق کاربران فلسطینی اهل غزه در صفحههای شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشته شد و چهره بدون روتوش اسراییل را به نمایش گذاشت و بخش زیادی از مردم دنیا را در حمایت از مردم غزه متحد کرد.
فرزندان فلسطین؛ راویان مظلومیت
از میان خبرنگاران رسانههای مختلف که در نوار غزه و فلسطین اشغالی حضور داشتند و اخبار جنگ را به رسانههای خود مخابره میکردند، خبرنگاران شبکه تلویزیونی الجزیره حضور فعالانه و موثری در بازتاب جنایات رژیم صهیونیستی به مردم دنیا داشتهاند.
«وائل الدحدوح» یکی از خبرنگاران شبکه الجزیره بود که در حملات رژیم صهیونیستی به نوار غزه، همسر، دختر و پسرش را از دست داد.
با این حال او در مصاحبهای با شبکه آناتولی ترکیه گفت: «واضح است که قصد اسرائیل هدف قراردادن غیرنظامیان و قتل عام خانوادههاست. اینها بخشی از فجایعی است که هر روز برای خانوادههای فلسطینی اتفاق میافتد.
به طور حتم این بهایی دردناک و دلخراش بود اما مهمتر از همه آنکه این اتفاقات تلخ نمیتواند صدای من را خاموش کند. ما به انجام وظیفه در قبال مردم فلسطین ادامه میدهیم و پیام انساندوستانه آنها را به دنیا میرسانیم.»
به گزارش کمیته حفاظت از روزنامهنگاران _ یک سازمان آزادی مطبوعات مستقر در نیویورک_ بیش از ۳۰ روزنامهنگار و کارمند رسانه در درگیریهای ۹ آبان کشته شدهاند. در این گزارش آمده است ۹ خبرنگار دیگر نیز مفقود یا بازداشت شدهاند.
به گفته سازمانهایی که بر آزادی مطبوعات نظارت میکنند، روزنامهنگاران خارجی که جنگ در غزه را پوشش میدهند، برای به دست آوردن اطلاعات با چالش عظیمی مواجهاند. علاوه بر خبرنگاران رسانههای مختلف که جنگ در غزه را در راستای سیاستهای رسانه متبوع خود انعکاس میدادند، خبرنگاران آزاد یا شهروند خبرنگارانی نیز بودند که اخبار حملات و بمبارانهای نیروهای اسراییلی را به صورت زنده و بدون سانسور در صفحات مجازی نشان دادند.
مُعتَز عزایزه(Motaz Azaiza)
معتز عکاس و تولید کننده محتوا در شبکههای اجتماعی اهل غزه است که از آغاز درگیریهای حماس و رژیم صهیونیستی در میدان حضور داشته و اخبار جنگ را در صفحات شبکههای اجتماعی خود روایت میکند. این خبرنگار آزاد در طول سالها فعالیت در صفحات مجازی خود بارها گوشههایی از رنج مردم فلسطین و آسیبهایی که در حملات نیروهای اسراییلی به غزه در دورههای مختلف متحمل شدهاند را به نمایش گذاشته است.
با شروع درگیریهای ۱۵ مهرماه و بمباران شهر غزه توسط رژیم صهیونیستی، معتز با انتشار عکس و ویدئوهایی از این بمبارانها و تلفات ناشی از آن در قالب پست و استوری اینستاگرام، پستهایی در شبکه اجتماعی ایکس X(توییتر سابق)، فیسبوک، لینکدین و ... جنایاتی که توسط این رژیم رقم خورده است را به مردم دنیا نشان داد.
ویدئویی که او یک هفته پس از آغاز جنگ از خود در آمبولانس منتشر کرد در حالی که جسم بیجان نوزادی را که در بمباران رژیم صهیونیستی به شهادت رسیده بود در آغوش داشت، بازدید بسیاری داشته و تعداد دنبالکنندگان صفحات مجازی او را تا حد قابل توجهی افزایش داده است.
بعد از آن، همه پستها و استوریهای صفحه اینستاگرام و فیسبوک و توئیتر او به انتشار تصاویر دردناک از مردم غزه بعد از حملات رژیم صهیونیستی به این شهر و نشان دادن وضعیت بغرنج زندگی مردم پس از این حملات اختصاص یافت.
برخی از این تصاویر به اندازهای وحشتناک است که توسط اینستاگرام به عنوان «محتوای حساسیت برانگیز» برچسبگذاری شده است.
از بین ۱۰۰ پست آخر صفحه اینستاگرام معتز، پستی که حاوی ویدئویی از یک کودک خردسال فلسطینی که از بمباران نجات پیدا کرده و از ترس میلرزد، بیشترین تعداد کامنت(نظرات) را داشته است. بعد از آن، پستی که در آن ویدئویی از او در حالی که مشغول عکاسی روی آوارهای ساختمانی است که پرچم فلسطین بر فراز آن در حال اهتزاز است، توجه بسیاری از کاربران را به خود جلب کرده؛ این پست بیشترین تعداد لایک را در میان کاربران اینستاگرام و دنبالکنندگان صفحه معتز داشته است.
رژیم صهیونیستی در طول مدت یک ماه به صورت مداوم به مناطق مختلف شهر غزه حملات متعدد داشته است. در این حملات ۱۵ نفر از اعضای خانواده معتز به شهادت رسیدند.
پلستیا العقاد(Plestia Alaqad)
پلستیا خبرنگار ۲۲ ساله اهل غزه، در صفحات شبکههای اجتماعی خود از روزمرگیهایش مینویسد. العقاد از زمان آغاز درگیریها، به تولید محتوا و روایت اخبار مربوط به جنگ و حواشی آن در صفحات مجازی خود در اینستاگرام، تیکتاک و ... پرداخته است.
با نگاهی کوتاه به صفحه اینستاگرام العقاد میتوان تفاوت قابل توجهی را در پستهای او دریافت. پستهای او تا یک هفته پیش از شروع جنگ در مورد موضوعهای روزمره از زندگی او بوده اما با شروع جنگ، محتوای صفحه او به اطلاعرسانی درباره آنچه که در غزه در حال رخ دادن است تغییر کرده. او در ۹۱ پستی که از زمان آغاز جنگ در غزه و به مدت یک ماه در صفحه اینستاگرامش منتشر کرده، اخبار مربوط به جنگ را به اشتراک گذاشته است.
علی جادالله (Ali Jadallah)
جادالله، عکاس فلسطینی خبرگزاری آناتولی ترکیه است که از آغاز جنگ اخیر در غزه، از طریق ثبت تصاویر مختلف از جنایات نیروهای رژیم صهیونیستی و به اشتراک گذاشتن آنها در صفحه اینستاگرامش صدای مردم مظلوم غزه را به گوش مردم دنیا رساند.
این خبرنگار_عکاس فلسطینی در صفحه اینستاگرامش تصاویر زیادی از مبارزات مردم فلسطین و به ویژه مردم غزه در دورههای مختلف را به اشتراک گذاشته است اما با شروع درگیریهای حماس با اسرائیل، صفحه او به پوشش کامل اخبار و روایتها از جنگ در غزه پرداخت.
نخستین مطلب او درباره این جنگ در ۱۵ مهر و تصویری از زنان فلسطینی است که برای اعضای خانواده خود که در حملات رژیم صهیونیستی کشته شدهاند عزاداری میکنند. او در توضیحات این تصویر نوشت: «بستگان فلسطینیها که در جریان درگیریهای هوایی توسط نیروهای اسرائیلی کشته شدند، پس از انتقال آنها به سردخانه بیمارستان شفا در شهر غزه عزاداری میکنند.» او در ۱۲۶ پستی که در صفحه اینستاگرامش در طول مدت جنگ منتشر کرد، ابعاد مختلفی از جنایات رژیم اشغالگر قدس را به تصویر کشیده است.
جادالله از کسانی بود که در حملات رژیم صهیونیستی آسیب دید. خانهاش در روز ۱۱ اکتبر(۱۹ مهر) در جریان حملات هوایی اسرائیل بمباران شد. او پس از این اتفاق در صفحه اینستاگرامش نوشت: «سالها درد مردمم را مستند میکردم چون خانههایشان بمباران و ویران شد و آنها را بیخانمان کرد اما در نهایت داستان تراژدی و اندوه خودم را باید روایت کنم، زیرا من نیز یک فلسطینی هستم. هواپیماهای اسرائیلی خانهام را بمباران و ویران کردند و در کنار آن خاطرات، امیدها و سختیهای من را هم. اما همین که خدا من و خانوادهام را از انفجار نجات داد برایم کافی است. خدا را شکر حال همه ما خوب است.»
اما سه روز بعد و در ادامه حملات هوایی رژیم صهیونیستی و بمباران خانههای مردم غزه، برادرش به شهادت رسید و او این خبر را با انتشار تصویری از خودش در حال بوسیدن دست جنازه برادرش که زیر آوار مانده، با مخاطبانش به اشتراک گذاشت.
۲۲ اکتبر(۳۰ مهر) جادالله ویدئویی از مادرش روی تخت بیمارستان منتشر کرد و نوشت: «این مادرم است. او تنها کسی از اعضای خانواده من بود که از حمله اسرائیل به خانهام جان سالم به در برد.»
پاندمی شرافت
با وجود تلاشهای رسانههای رژیم صهیونیستی و رسانههای وابسته به آن در دنیا برای وارونه نشاندادن حقیقت جنگ در غزه، کاربران فلسطینی حاضر در غزه با به تصویر کشیدن جنایات اسرائیل در صفحات مجازی خود و کاربران فلسطینی خارج از این کشور با روشنگری درمورد فلسطین و همه آنچه که در طول ۷۵ سال بر مردم بیدفاع آن گذشته است، موج جدید و بزرگی را در میان کاربران شبکههای اجتماعی در سراسر دنیا به راه انداختند. این موج همراهی کاربران غیرفلسطینی را در پلتفرمهای مختلف شبکههای اجتماعی را نیز با خود داشته است.
جکسون هینکل (Jackson Hinkle)
«جکسون هینکل» تحلیلگر سیاسی و فعال رسانهای آمریکایی، بارها در صفحات شبکههای اجتماعی خود علیه سیاستهای ایالات متحده در برابر کشورهای منطقه صحبت کرده است. او در طول مدت جنگ غزه در ایکس(توئیتر سابق) به حمایت کامل از مردم فلسطین پرداخت. عکس و ویدئوهایی که این کاربر از مردم غزه همراه با توضیحات مختلف در مورد واقعیت دروغهایی که رژیم صهیونیستی در این جنگ درباره حماس داشته است، توجه کاربران زیادی را از سرتاسر دنیا به خود جلب کرد.
آناستازیا ماریا لوپز (Anastasia Maria Loupis)
«آناستازیا ماریا لوپز» دکتر مشهور دانمارکی اهل کپنهاگ است. او فارغالتحصیل دانشگاه کپنهاگ است که بهدلیل فعالیتهای پزشکیاش در رسانههای اجتماعی و همچنین برداشتهایش در زمینههای مختلف پزشکی شناخته شده است. لوپز که همواره در رسانهها به عنوان فردی ضد صهیونیستی شناخته میشود از آغاز جنگ اخیر در غزه به صورت جدیتر در شبکه اجتماعی ایکس به فعالیتهای ضد صهیونیستی پرداخت. او به روشنگری در مورد تاریخچه شکلگیری رژیم جعلی صهیونیست پرداخته و مخاطبان زیادی را با خود همراه کرده است.
فعالیتهای گسترده کاربران با موضوع جنگ در غزه در پلتفرمهای مختلف به شکلهای متفاوت ادامه داشته و چالشهای زیادی در این فضای مجازی در حمایت از مردم فلسطین به راه افتاده است. یکی از مهمترین و پر بازدیدترین چالشها در شبکهاجتماعی تیکتاک آغاز شد. در این چالش، کاربران تیکتاک از کشورهای مختلف دنیا با تصویر پرچم فلسطین و سرود «سلام یامهدی» ارادت و حمایت خود را از مرد مظلوم فلسطین نشان دادند.
با وجود محدودیتهایی که در برخی از این رسانههای اجتماعی وجود دارد و قوانین سختگیرانهای که برای تولید محتوا اعمال میشود، اما محتوای تولید شده در این پلتفرمها تا حد زیادی توانست موج عظیمی را در میان ملتهای جهان در حمایت از فلسطین به راه بیندازد. تظاهرات گسترده در کشورهای مختلف، گواه تاثیر این رسانهها بر روی افکار عمومی مردم دنیاست.
اگرچه رسانههای مختلف در طول جنگ اخیر غزه پوشش خبری تمام عیاری را درباره آنچه که در این منطقه رخ میدهد، انجام دادند اما به نظر میرسد رسانهها به عنوان تنها منابع دسترسی به اخبار و اطلاعات از وقایع مختلف به خصوص در بحرانهای این چنینی، کارکرد خود را تا حد زیادی از دست دادهاند و نمیتوانند اعتماد و همراهی مخاطبان را داشته باشند.
شبکههای اجتماعی، رسانههای نوپا، پرقدرت و تاثیرگذاری هستند که با وجود اینکه میتوانند در بعضی مواقع از طریق اخبار جعلی و اطلاعات نادرست، تاثیر منفی روی افکار عمومی داشته باشند اما در برخی موارد نیز میتوانند منابع مهم و دست اول اخبار در بحرانهایی مانند جنگ غزه باشند. بنابراین دسترسی به این شبکهها در برهههای حساس و مهمی همچون جنگ غزه، به منظور جریانسازی اهمیت ویژهای دارد.