به گزارش مشرق، روزنامه نیویورکتایمز در تحلیلی به قلم یکی از تحلیلگران ارشد این روزنامه در مسائل غرب آسیا نوشته تردیدها درباره توانایی اسرائیل برای از بین بردن حماس شدت گرفته است.
«نیل مکفارگوهر» که نیویورکتایمز او را یکی از تحلیلگران و نویسندگان باسابقه این روزنامه و سایر رسانههای آمریکا در زمینه مسائل غرب آسیا معرفی میکند در آغاز این تحلیل به اطمینان خاطر «اسامه حمدان»، نماینده حماس در لبنان درباره قابل حذف نبودن این گروه اشاره کرده است.
طبق این گزارش، حمدان اخیراً در یک نشست خبری در دفترش در جنوب لبنان در حالی که مقابل تریبونی به رنگ خاکستری و مزینشده به نشانهای حماس و نمادی از یک فرد مسلح در حال جشن گرفتن حمله ۷ اکتبر ایستاده بود گفت: «ما درباره آینده نوار غزه نگرانی نداریم. تنها مردم فلسطین هستند که تصمیم میگیرند.»
به نوشته تحلیلگر نیویورکتایمز، اسامه حمدان با این جملات در واقع داشت یکی از هدفهای اصلی اسرائیل در حمله به غزه، یعنی برچیدن توانمندیهای سیاسی و نظامی حماس را زیر سوال میبرد. طبق گفته مقامهای اسرائیلی حمله حماس در روز ۷ اکتبر به کشته شدن حدود هزار و ۲۰۰ نفر منجر شد و هنوز بیش از ۱۰۰ نفر توسط این گروه گروگان گرفته شدهاند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، حتی با وجود گسترش انتقادهای بینالمللی از عملیات ارتش اسرائیل در غزه بارها تأکید کرده که این جنگ مگر در صورت تحقق این هدف به پایان نخواهد رسید. در همین حال، دولت جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا با اراسال چندین نماینده به اسرائیل خواستار حرکت اسرائیل با سمت مرحلهای خفیفتر و هدفمندتر در این جنگ شده است.
مکفارگوهر مینویسد: «منتقدانی هم در داخل و هم در خارج از اسرائیل این سوال را مطرح کردهاند که آیا عزم برای نابود کردن سازمانی با این ریشههای عمیق اصلاً واقعبینانه به نظر میرسد یا خیر.» یک مشاور سابق امنیت داخلی اسرائیل در گفتگو با نیویورکتایمز این هدف اسرائیل را «مبهم» توصیف کرد.
نویسنده در ادامه اظهارات امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه را یادآوری کرده است. ماکرون در ماه جاری گفت: «فکر میکنم که به نقطهای رسیدهایم که مقامهای اسرائیلی بایستی هدف نهاییشان را به طور مشخصتری بیان کنند. نابودی کامل حماس؟ آیا کسی فکر میکند چنین چیزی ممکن است؟ اگر قرار است این اتفاق بیفتد این جنگ ۱۰ سال طول خواهد کشید.»
مطابق این گزارش، حماس از زمان پیدایش در سال ۱۹۸۷ از تلاشهای مکرر برای حذف سران خود جان سالم به در برده است. متخصصان مسائل نظامی و سیاسی میگویند ساختار این سازمان به گونهای طراحی شده که توان هضم چنین تحولاتی را داشته باشد. علاوه بر این، تاکتیکهای مخرب اسرائیل در جنگ غزه ممکن است بخشهای گستردهتری از جمعیت غزه را به سمت دیدگاههای ضد اسرائیلی سوق داده و به عملیات نیروگیری حماس کمک کند.
تحلیلگر نیویورکتایمز مینویسد: «تحلیلگران بهینهترین پیامد برای اسرائیل را تضعیف توانمندیهای نظامی حماس میدانند به گونهای که این گروه دیگر توان تکرار حملات مرگبار ۷ اکتبر را نداشته باشد. اما حتی این هدف محدود هم کاری سخت و طاقتفرسا به شمار میرود.»
مطابق این تحلیل، حماس ریشه در این ایدئولوژی دارد که مخالفت با کنترل اسرائیل بر سرزمینهای فلسطینی بایستی با توسل به زور همراه باشد و این اصلی است که طبق گفته کارشناسان پابرجا خواهد ماند.
طحانی مصطفی، تحلیلگر ارشد مسائل فلسطین در اندیشکده «گروه بینالمللی بحران» میگوید: «تا زمانی که این پیشزمینه پابرجا است شما با گروههایی مشابه حماس مواجه خواهید بود. فرض کردن اینکه شما میتوانید چنین سازمانی را ریشهکن کنید خیالبافی است.»
ارتش اسرائیل هفته جاری اعلام کرد که ۸۰۰۰ نفر از مبارزان حماس را که برآورد میشود بین ۲۵ هزار تا ۴۰ هزار نیرو داشته باشند را کشته است. اما هنوز مشخص نیست که این آمارها چطور جمعآوری میشوند.
به نوشته نیویورکتایمز، ارتش اسرائیل گاهاً چشماندازهای مثبتی از پیشرفت در دستیابی به اهداف نظامی ارائه کرده و مدعی شده که به زودی خواهد توانست کنترل کامل نواحی شمال غزه را در دست بگیرد.
با وجود این، بنیامین نتانیاهو روز یکشنبه اذعان کرد که «جنگ بهای بسیار سنگینی برای ما داشته است.» در همان روز، ارتش اسرائیل اعلام کرد که تنها در ۴۸ ساعت گذشته ۱۵ نظامی کشته شدهاند. راکتها هنوز به صورت روزانه از جنوب غزه روانه اسرائیل میشوند اگرچه تعداد آنها نسبت به گذشته کاهش یافته است.
میشل میلشتاین، از افسران سابق اطلاعاتی اسرائیل اظهارات برخی از مقامهای کابینه جنگی اسرائیل مبنی بر اینکه حماس در آستانه فروپاشی قرار دارد را مورد انتقاد قرار داده و گفته چنین اظهاراتی ممکن است به شکلگیری انتظارات اشتباه درباره طول جنگ منجر شود.
میلشتاین گفت: «آنها مدتی است که چنین اظهاراتی بیان میکنند که حماس در حال افول است. چنین چیزی اصلاً درست نیست. ما هر روز با درگیریهای سختی مواجه هستیم.»
ارتش اسرائیل اخیراً اقدام به توزیع اعلامیههایی در غزه کرد که در آنها به کسانی که سران حماس را معرفی کرده بودند وعده جایزههای نقدی داده بود. در این اعلامیه نوشته بود: «حماس قدرتش را از دست داده است. آنها نمیتوانند تخم مرغ نیمرو کنند. پایان حماس نزدیک است.»
ارتش اسرائیل وعده پاداش ۴۰۰ هزار دلاری برای اطلاعاتی درباره «یحیی سینوار»، رهبر حماس در غزه و ۱۰۰ هزار دلار برای محمد الضیف داده بود. مکفارگوهر نوشته دادن این وعدهها نشاندهنده مشقتهای پیش روی ارتش اسرائیل برای حذف سران حماس است.
طبق نوشته این تحلیلگر، گمان میرود که سران ارشد حماس به همراه اکثر مبارزانش در تونلهای عمیق در غزه پناه گرفتهاند. با آنکه ارتش اسرائیل مدعی شده ۱۵۰۰ تونل را تخریب کرده، اما کارشناسان معتقدند که شبکه تونلی حماس تا حد زیادی سالم باقی مانده است.
این تونلها که طی ۱۵ سال گذشته ساخته شدهاند به قدری وسیع هستند که صدها مایل طول دارند و اسرائیلیها به آنها «متروی غزه» میگویند.
طارق بیکانی، نویسندهای که اثری درباره حماس تألیف کرده گفت: «حماس در واقع دارد این حملات را به خوبی رد میکند. حماس دارد نشان میدهد که هنوز توانمندی زیادی برای تهاجم نظامی دارد.»
گیورا ایلاند، افسر سابق اسرائیلی که سابقه ریاست بر شورای امنیت داخلی اسرائیل را دارد هم به نیویورکتایمز گفت حماس نشان داده که از توانایی لازم برای جایگزین کردن فوری فرماندهانش که کشته میشوند با افراد دیگری که به همان اندازه توانمند هستند را دارد.
ایلاند گفت: «از نقطه نظر حرفهای بایستی به تابآوری آنها اذعان کنم. من هیچ نشانهای از فروپاشی توانمندیهای نظامی حماس یا در قدرت نظامی آنها برای ادامه حکومت بر غزه نمیبینم.»
یکی از نخستین تلاشهای اسرائیل برای نابود کردن حماس به سال ۱۹۹۲ برمیگردد. در آن زمان حماس ۴۱۵ نفر از متحدانش را به نقاط دیگر فرستاد و آنها را در یک منطقه امن در نزدیکی مرز لبنان و اسرائیل اسکان داد. این افراد طی چند ماهی که در آنجا بودند ارتباطهای نزدیک و قدرتمندی با گروه حزبالله لبنان برقرار کردند.
به نوشته نیویورکتایمز، مجموعهای از ترورهای سران سیاسی، نظامی و مذهبی حماس نیز قادر به تضعیف این گروه نبوده است.