سرویس سیاست مشرق- روز گذشته تکلیف هیئت‌رئیسه مجلس دوازدهم مشخص‌شده و قوه مقنن، ساکنان صندلی‌های بالای نشین خود را شناخت. در این انتخابات محمدباقر قالیباف با ۱۹۸ رأی برای پنجمین سال متوالی بر کرسی ریاست پارلمان تکیه زد و این بار رئیس مجلس دوازدهم شد. حمیدرضا حاجی‌بابایی، منتخب همدان و علی نیکزاد، منتخب اردبیل به‌عنوان نواب اول و دوم رئیس مجلس انتخاب شدند.
مجتبی بخشی‌پور، احمد نادری، روح‌الله متفکرآزاد، مجتبی یوسفی، محمد رشیدی و علی‌اکبر رنجبرزاده به‌عنوان دبیران هیئت‌رئیسه تعیین شدند. غلامرضا نوری‌قزلجه، علیرضا سلیمی و جلیل میرمحمدی منتخبان بستان‌آباد، تهران و تفت و میبد نیز به‌عنوان ۳ ناظر مجلس فعالیت خواهند کرد. این انتخابات یک شگفتی داشت و آن‌هم ۲۴ رأی باطله برای انتخاب رئیس مجلس بود. گفته‌شده است برخی نمایندگان که نامزد خود را در سه فرد معرفی‌شده جستجو نمی‌کردند ترجیح دادند تا رأی باطله بدهند تا به‌نوعی خود را برای تحولات آینده آماده کنند.
اولین پیام: قالیباف رئیس ماند
شاید بسیاری گمان می‌کردند قرار است هیاهوی بیرونی روی انتخابات درونی در مجلس اثر بگذارد اما برخلاف جوسازی‌ها و گردوخاک‌های مجازی در یک پیام‌رسان، محمدباقر قالیباف که از چهار سال قبل مجلس را هدایت می‌کرد در جایگاهش به‌عنوان رئیس مجلس ابقا شد و تمام تلاش‌ها برای پایین آوردن قالیباف از صندلی ریاست مجلس ناکام ماند.
قالیباف از سال ۱۳۹۸ و آغاز مجلس یازدهم بارأی اکثریت ریاست پارلمان را بر عهده گرفت و حالا با همان میزان رأی قاطع جایگاه خود را حفظ کرد. پیش‌ازاین اظهارنظرهای فراوانی از سوی برخی تازه راه‌یافتگان به مجلس مطرح می‌شد و تغییر قالیباف را قطعی می‌دانستند اما یکی از رقبای او ۶۰ رأی و دیگری تنها ۵ رأی به دست آورده تا وزن‌کشی در مجلس دارای پیام‌های روشن باشد با این تحلیل که مجلس به نیروهای جاافتاده رأی می‌دهد که دارای کارنامه روشن هستند.
پیام دوم: فراکسیون اکثریت در اختیار شانا
سؤال قابل‌توجه پس از دو دور رأی‌دهی برای تعیین نمایندگان مجلس آن بود که فراکسیون اکثریت در اختیار چه کسی است، مدل چینش هیئت‌رئیسه مجلس به این سؤال پاسخ جالب‌توجهی می‌دهد، باوجود پراکندگی بالا در لیست‌های انتخاباتی و حضور چند شاخه نیروهای سیاسی می‌توان با صراحت گفت که ۱۹۸ رأی قالیباف نماینده فراکسیون اکثریت است که در اختیار شورای ائتلاف قرار دارد.
نیروهای اعتدالی و اصلاح‌طلب نیز در مجلس دوازدهم حدود ۴۹ نماینده دارند که بخشی زیادی از آرای سفید مربوط به این افراد است، لیست پرحاشیه امنا نیز در حدود ۳۵ نماینده در مجلس آینده خواهد داشت که روز گذشته به رسایی نامزد نایب‌رئیسی مجلس رأی داده‌اند.
نمایندگانی نیز که به منوچهر متکی رأی دادند همان تعدادی هستند که به‌عنوان نامزد گروه مصاف در مجلس حاضر خواهند بود و تعداد آن‌ها حدود ۵ نفر است، همچنین رأی ذوالنوری را باید معدل ائتلاف امنایی‌ها با مصافی‌ها و برخی اعتدالیون دانست که روز قبل از انتخاب هیئت‌رئیسه با یکدیگر جلسه برگزار کرده و درمجموع به حدود ۶۰ نفر رسیده است.
پیام سوم: مجلس دوازدهم چند فراکسیونی است!
نمایی پاناروما از مجلس دوازدهم حکایت از آن می‌دهد که بهارستان برخلاف سنوات گذشته فراکسیون‌های سنتی خود را نداشته و پای چند فراکسیون در میان خواهد بود، نکته مهم‌تر آنکه نمایندگانی که با عنوان لیستی وارد مجلس شده‌اند وارد فراکسیون مصوب نشده و به‌اصطلاح پخش می‌شوند.
این وضعیت باعث می‌شود که علاوه بر فراکسیون مادر که در اختیار شورای ائتلاف است، یک فراکسیون کوچک‌تر توسط امنایی‌ها شکل‌گرفته که البته این فراکسیون زیر سایه فراکسیون مستقلین قرار خواهد گرفت و امکان مانور سیاسی خاصی نخواهد داشت، به عبارتی میان فراکسیون اکثریت و فراکسیون مستقلین یک حاشیه مشترک وجود دارد که امکان فعالیت را از فراکسیون منتقدین خواهد گرفت. نکته مهم آنکه در مجلس دوازدهم رأی فراکسیون مستقلین در هنگام چنددستگی در فراکسیون اکثریت بسیار کلیدی خواهد شد!
پیام چهارم: ویژگی‌های خاص در هیئت‌رئیسه مجلس
پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسبت آغاز به کار دوازدهمین دورهٔ مجلس شورای اسلامی در انتخاب نمایندگان مجلس تبلوریافته است تا جایی که گویی نمایندگان مجلس دوازدهم در تعیین هیئت‌رئیسه تحلیلی رأی داده‌اند.
رهبر انقلاب در پیامشان فرموده بودند که مجلس باید آرامش‌بخش و امیدآفرین و برانگیزانندهٔ همت‌ها و دعوت‌کننده به همدلی و برادری در محیط عمومی کشور باشد. ترکیب هیئت‌رئیسه نیز نشان می‌دهد که نمایندگان به فراخوان آقا لبیک گفته و افرادی روی کرسی ریاست تکیه داده‌اند (باوجود گرایش‌های متعدد سیاسی) که روی برآیند این شاخص‌ها بوده و عصاره عقلانیت، عدالت و معنویت در مجلس آتی خواهند بود.
این عناصر در کنار انقلابی بودن این افراد نشان می‌دهد که نمایندگان مجلس یک انتخاب معقول انجام داده و اسیر حاشیه‌های همیشه فعال رسانه‌ای نشده‌اند. سابقه نیروهای انقلابی در هیئت‌رئیسه نیز نشان می‌دهد که این افراد توانایی بالایی در برقرار ارتباط با نیروهای متعدد داشته و به عبارتی می‌توانند با جریان‌های مختلف با حفظ نگاه انقلابی و جهادی کار کنند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در ۱۷ اسفند ۱۴۰۲ در دیدار با اعضای مجلس خبرگان با اشاره به برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم، روی کار آمدن هر مجلس جدید را شیرین و همراه بارویش امیدهای تازه و چشم‌اندازهای جدید برای کشور دانستند و فرمودند:
«برادران و خواهران در مجلس جدیدی که حالا اندکی بعد تشکیل خواهد شد و حضور دارند، بایستی مراقبت کنند که نگذارند شیرینی تشکیل مجلس جدید از بین برود و کام‌ها تلخ بشود. اگر چنانچه این مراعات را نکنند، اولین اثرش این است که کام ملت تلخ می‌شود، فضای سیاسی کشور، فضای تلخی می‌شود؛ درحالی‌که فضای سیاسی با انتخابات و تشکیل مجلس جدید و آمدن افراد جدید و مانند این‌ها قهرا یک فضای با طراوتی است، این از بین می‌رود؛ اولین اثرش این است. اثر بعد هم این است که مجلس از کارایی می‌افتد؛ یعنی وقتی‌که مجلس شورای اسلامی دچار دعوا، ستیزه، مقابله و جبهه‌بندی‌های گوناگون این‌جوری شد، به‌طور طبیعی از کار اصلی خودش بازمی‌ماند؛ دسته‌بندی‌ها و کشمکش‌ها مانع می‌شود از اینکه این‌ها به کارشان برسند.»
تحلیل انتخابات هیئت‌رئیسه مجلس نشان می‌دهد که مجلس در انتخاب کرسی‌های ریاست توصیه‌های رهبری را اجرایی کرده است.
درحالی‌که سرویس‌های اطلاعاتی دشمن نیم‌نگاهی به تولید درگیری‌ها در هنگام انتخاب هیئت‌رئیسه مجلس داشت، مدل رفتاری نمایندگان نیروی ایستایی بیرونی را ناامید کرد، البته برخی اشخاص خاس که رکورد گرفتن تذکر را در کمتر از دو ماه شکسته‌اند در درون و بیرون سعی کردند کام مردم را تلخ کرده و با حاشیه‌سازی اصل انتخابات را زیر سؤال ببرند، بی‌توجهی اکثریت مجلس به این مانور در صحن مجلس و ناکامی در جلب‌توجه در بیرون آن این تلاش را ناکام گذاشت!