به گزارش مشرق، با پایان جنگ سرد، آمریکا و کشورهای اتحادیه اروپا به قفقاز جنوبی روی آوردند. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جهان غرب به سیاست محاصره روسیه از طریق انقلاب رنگی و مشکلات راکد در قفقاز ادامه داد.
این روند با حوادث گرجستان و جنگ روسیه-اوکراین تاثیر قابل توجهی بر کشورهای منطقه بر جای گذاشت و مشکلات جدیدی را به وجود آورد. زیرا تحولاتی که با جنگ روسیه و اوکراین رخ داد، بر قفقاز و همچنین کل جهان تأثیر گذاشته است.
پیامدهای رزمایش برای روسیه و کشورهای منطقه
روسیه همواره نفوذ قابل توجهی در قفقاز جنوبی، به ویژه در ارمنستان داشته است. انجام رزمایش مشترک با آمریکا به عنوان یک چالش برای نفوذ روسیه در این منطقه تلقی و تنش‌های بیشتری بین این کشورها ایجاد کند.
همچنین این رزمایش به تغییر موازنه قوا در منطقه منجر می شود. کشورهای همسایه ممکن است این اقدام را به عنوان نشانه‌ای از تغییر سیاست‌های ارمنستان و حرکت به سمت همکاری بیشتر با غرب تفسیر کنند.
ارمنستان و آذربایجان اخیراً درگیری‌های نظامی مرزی داشته‌اند. همکاری نزدیک نظامی ارمنستان با آمریکا نگرانی‌هایی در آذربایجان ایجاد و به افزایش رقابت‌های نظامی در منطقه منجر شد.
از سوی دیگر، ایران به عنوان یک بازیگر منطقه‌ای، موازنه‌ها را در قفقاز جنوبی از نزدیک دنبال می‌کند. به همین دلیل می‌توان گفت که قفقاز جنوبی از طریق چنین مسائلی به ویژه قره باغ به عرصه جدیدی از مبارزه بین قدرت‌های بزرگ تبدیل شده است.
به همین دلیل رزمایش مشترک آمریکا با ارمنستان توجه افکار عمومی بین‌المللی را برانگیخته است. این مانور توسط بسیاری از کشورها به ویژه روسیه به عنوان اقدامی که صلح و ثبات منطقه را دچار مخاطره می‌کند، ارزیابی می‌شود.
اهداف ارمنستان و آمریکا از انجام رزمایش مشترک
این رزمایش به ارمنستان کمک می‌کند تا توان دفاعی خود را تقویت کرده و تجربیات نظامی جدیدی کسب کند. همچنین، همکاری با نیروهای آمریکایی به بهبود آموزش و تجهیز نیروهای مسلح ارمنستان کمک و آمریکا از طریق این رزمایش حمایت خود را از ارمنستان نشان داده و پیام روشنی به روسیه و سایر کشورها ارسال کرده که در صورت بروز درگیری‌ها، ارمنستان تنها نخواهد بود.
یکی از اهداف استراتژیک آمریکا در منطقه قفقاز جنوبی، ترویج دموکراسی و ثبات است. همکاری نظامی با ارمنستان به عنوان بخشی از این استراتژی در نظر گرفته شده و به تقویت نهادهای دولتی و نظامی ارمنستان کمک کرده است.
انجام رزمایش مشترک با آمریکا نشان‌دهنده تلاش ارمنستان برای تنوع‌بخشی به سیاست خارجی خود و کاهش وابستگی به روسیه است. این امر به ایجاد فرصت‌های جدید برای همکاری با سایر کشورهای غربی منجر خواهد شد.
تقویت روابط نظامی و سیاسی با آمریکا به جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ارمنستان کمک کرده و افزایش امنیت و ثبات سیاسی زمینه‌ساز رشد اقتصادی و توسعه زیرساخت‌های ارمنستان است.
اهداف بلندمدت ارمنستان و آمریکا
ارمنستان و آمریکا ممکن است به دنبال ایجاد یک نظم پایدار و امن در منطقه باشند. همکاری‌های نظامی و استراتژیک به کاهش تنش‌ها و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای منجر و این همکاری نظامی زمینه‌ساز تقویت همکاری‌های اقتصادی و سیاسی بین ارمنستان و آمریکا است.
افزایش تجارت، سرمایه‌گذاری و تبادلات فرهنگی به بهبود روابط دوجانبه و تقویت موقعیت ارمنستان در جامعه بین‌المللی کمک خواهد کرد. یکی از اهداف مهم این رزمایش پیشگیری از بروز درگیری‌های نظامی جدید در منطقه و افزایش توان دفاعی و بازدارندگی ارمنستان است تا این کشور بتواند از بروز درگیری‌های جدید با آذربایجان جلوگیری کند.
رزمایش نظامی مشترک آمریکا و ارمنستان علاوه بر تأثیرات متعدد بر بحران‌های موجود در منطقه دارای تأثیرات مثبت و منفی است که تحت تاثیر پیچیدگی‌های موجود در روابط بین‌المللی و تعاملات منطقه‌ای است.
تاثیرات رزمایش
رزمایش نظامی مشترک با آمریکا، روسیه را تحریک و به افزایش تنش‌ها بین ارمنستان و روسیه منجر خواهد شد. روسیه ممکن است واکنش‌های شدیدی نشان دهد و تلاش کند تا نفوذ خود را در منطقه حفظ کند.
همکاری نظامی ارمنستان با آمریکا نگرانی‌هایی را در آذربایجان و ترکیه ایجاد و این کشورها ممکن است به تقویت همکاری‌های نظامی خود با دیگر کشورها و افزایش توان نظامی خود بپردازند که به نوبه خود به افزایش رقابت‌های نظامی و تنش‌های منطقه‌ای منجر شود.
هر چند هدف از این رزمایش تقویت بازدارندگی است، اما این اقدام به عنوان یک تهدید توسط برخی کشورها تلقی و خطر بروز درگیری‌های نظامی را افزایش خواهد داد. این امر به ایجاد بحران‌های جدید یا تشدید بحران‌های موجود منجر خواهد شد.
واکنش‌ها و احتمالات آینده
انتظار می‌رود روسیه به این رزمایش واکنش تندی نشان دهد. این کشور ممکن است تدابیری برای تقویت حضور نظامی خود در ارمنستان یا سایر مناطق نزدیک به آن اتخاذ کند.
همچنین، ممکن است روسیه فشار دیپلماتیک و اقتصادی بر ارمنستان وارد کند تا این کشور را از همکاری نزدیک با آمریکا منصرف کند.
کشورهای منطقه، به ویژه آذربایجان و ترکیه، احتمالاً این رزمایش را با دقت دنبال خواهند کرد. آذربایجان ممکن است به دنبال افزایش همکاری‌های نظامی خود با سایر کشورها، از جمله ترکیه و روسیه باشد تا بتواند توازن قدرت را حفظ کند. ترکیه نیز ممکن است حمایت بیشتری از آذربایجان در مواجهه با این تغییرات نشان دهد.
انجام این رزمایش به افزایش حضور و نفوذ ناتو در قفقاز جنوبی منجر و کشورهای عضو ناتو ممکن است با برگزاری رزمایش‌ها و همکاری‌های نظامی بیشتر با کشورهای منطقه، نقش خود را تقویت و به ایجاد یک توازن جدید در مقابل روسیه تبدیل شوند.
در این شرایط به نظر می رسد به دلیل درگیر بودن روسیه در میدان نبرد اوکراین و علاقه مند نبودن به درگیری جدید در جبهه ای جدید، تنها راه موثر در جهت کاهش تنش ها و جلوگیری از ایجاد بحران های جدید حضور کشورهای همسو و انجام مذاکرات دیپلماتیک در جهت جلوگیری و ممانعت از مشکلات آتی در نظم نظام بین الملل است.
سخن آخر:
رزمایش نظامی مشترک آمریکا و ارمنستان علاوه بر تأثیرات مستقیم نظامی و امنیتی، به تغییرات گسترده‌تری در روابط بین‌المللی و سیاست‌های منطقه‌ای منجر و این تحولات نیازمند تحلیل دقیق و پیگیری مستمر هستند تا بتوان به بهترین شکل از فرصت‌ها بهره‌برداری و از تهدیدات جلوگیری کرد.
ایران به عنوان یکی از کشورهای همسایه و بازیگر مهم در منطقه قفقاز جنوبی، به تحولات نظامی و سیاسی در این منطقه حساس است. واکنش ایران به این رزمایش و تلاش‌های دیپلماتیک آن برای حفظ تعادل و ثبات در منطقه تأثیرات مهمی بر ایجاد صلح و پایداری خواهد داشت.