به گزارش سرویس جهان مشرق، ناظران می گویند ترکیه می تواند یکی از برنده‌های بزرگ بحران جدید سوریه باشد ، که به آن فرصتی برای مقابله با مشکل پناهندگان سوری و تهدید کردها در امتداد مرز آن می دهد.
خبرگزاری «فرانس ۲۴» در گزارشی در باب مناقشه‌ی جدید در سوریه، این ادعا را مطرح کرد که اگرچه بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، پیشنهاد کمک رجب طیب اردوغان، همتای ترکیه ای خود را رد کرد، اما به نظر می رسد آنکارا اکنون نقش مهمی در تصمیماتی دارد که بر آینده نزدیک سوریه تأثیر می گذارد. تاکید می شود که محتوای این گزارش مورد تایید مشرق نیست و قرائنی دال بر پشتیبانی مستقیم و حتی عیان دولت ترکیه از گروه‌های تکفیری مسلح ضد دولت سوریه وجود دارد.
ترکیه در حمله جدید شورشیان چه نقشی داشت؟ عمر اوزکیزلچیک، محقق وابسته شورای آتلانتیک در آنکارا، گفت که ترکیه "رابطه‌ای پیچیده و دشوار" با هیات تحریر الشام (HTS)، اتحاد جهادی که حمله شورشیان هفته گذشته را رهبری کرد، دارد. او به خبرگزاری فرانس پرس گفت:
" ما به وضوح می توانیم بگوییم که حمایت غیرمستقیم ترکیه (برای حمله) وجود داشته است، اما هیچ دخالت مستقیم ترکیه ای وجود ندارد."
طبق ادعای این کارشناس همسو با دولت ترکیه، اگرچه حمله قرار بود هفت هفته پیش اتفاق بیفتد، ترکیه شورشیان را از راه اندازی این حمله نظامی متوقف کرد. روسیه متحد اسد نیز به شدت مواضع شورشیان در شمال غربی را بمباران کرده است تا از حمله به دولت سوریه جلوگیری کند. چارلز لیستر، کارشناس موسسه خاورمیانه واشنگتن با این نظر موافق است و می گوید:
"حمله حلب در ابتدا برای اواسط اکتبر برنامه‌ریزی شده بود، اما ترکیه آن را متوقف کرد." اوزکیزلچیک مدعی شد که تنها پس از آن که تلاش‌های آنکارا برای عادی‌سازی روابط با رژیم اسد( در حالی که برای یک راه حل سیاسی فشار می آورد) رد شد، ترکیه چراغ سبز خود را داد.
ترکیه با هیات تحریر الشام چه رابطه ای دارد؟
ترکیه در برابر گسترش هیات تحریرالشام به "منطقه امنیتی" در شمال غربی سوریه که برای خود ایجاد کرده است، مقاومت کرده و بر گروه رادیکال اسلامی فشار آورده است تا وابستگی خود به القاعده را رها کند. تحلیلگران می گویند که این سازمان همچنین برای جلوگیری از حمله به اقلیت‌های مسیحی و دروز به آن فشار آورده است. این کارشناس ترکیه‌ای مدعی است که هیات تحریرالشام امروز آن چیزی نیست که در سال ۲۰۲۰ بود. با وجود این دعاوی، بسیاری از اعضای ارشد تحریر الشام از جمله رهبران آن، همچنان از اعضای جبهه النصره بودند و ایدئولوژی و اهداف مشابهی را ادامه دادند. در حقیقت، تحریر الشام به‌عنوان یک گروه متاخرتر، به‌طور عمده از اعضای جبهه النصره تشکیل شده است و ایدئولوژی تروریستی مشابه به آن گروه دارد.
اما فیراس کنتار، یک شخصیت دروزی مخالف دولت سوریه و نویسنده کتاب «سوریه ، انقلاب غیرممکن» ، معتقد است که اردوغان "دیگر وسیله ای برای متوقف کردن هیات تحریرالشام ندارد".
روابط دمشق و آنکارا چگونه است؟ آنکارا و دمشق در سال ۲۰۱۱ روابط خود را قطع کردند، زمانی که جنگ با حمایت اردوغان از شورشیان و محکوم کردن اسد به عنوان یک «قاتل»آغاز شد. با این حال، از اواخر سال ۲۰۲۲ رهبر ترکیه به دنبال نزدیک‌شدن به دمشق است و در ماه جولای گفت که آماده است "در هر زمان" میزبان اسد باشد، اما اسد گفت که تنها در صورتی با هم ملاقات خواهد کرد که نیروهای ترکیه از سوریه خارج شوند. آنکارا امیدوار است که نزدیک شدن به این کشور راه را برای بازگشت ۳.۲ میلیون پناهنده سوری که هنوز در خاک ترکیه هستند و حضور آن‌ها به یک معضل بزرگ داخلی برای دولت ترکیه تبدیل شده است، هموار کند
اوزکیزلچیک می گوید:
" در حال حاضر با تغییر وضعیت در زمین ، تعادل قدرت در سوریه تغییر کرده است: ترکیه در حال حاضر قدرتمندترین بازیگر در داخل سوریه است ، و ایران و روسیه احتمالا سعی خواهند کرد با ترکیه مذاکره کنند."
ترکیه چگونه در سوریه حضور دارد ؟ از سال ۲۰۱۶ ترکیه عملیات‌های متعددی علیه نیروهای کرد در شمال سوریه انجام داده است. هدف این است که جنگجویان کرد، به ویژه Ypg (اتحادیه های حفاظت از مردم) را که توسط واشنگتن به عنوان سنگر علیه جهادی های گروه دولت اسلامی حمایت می شود، از مرزهای خود دور کند. اما آنکارا YPG را به عنوان استمرار PKK می بیند که به عنوان یک سازمان شورشی مسلح، دهه ها در داخل ترکیه مبارزه کرده و به عنوان یک گروه تروریستی توسط واشنگتن و اتحادیه ممنوع شده است.
در مورد جنبش های کرد سوریه چه می توان گفت؟
بر اساس گزارش مرکز رصد حقوق بشر سوریه که در انگلستان مستقر است، شورشیان طرفدار ترکیه روز یکشنبه تل رفعت، شهری در شمال حلب و روستاهای اطراف آن را که حدود ۲۰۰ هزار کرد سوری در آن زندگی می کردند ، تصرف کردند. تل رفعت درست در خارج از "منطقه امنیتی" ترکیه قرار دارد و این اقدام ساکنان کرد را به فرار به یک منطقه امن در شرق سوق داده است. سرویس مخفی ترکیه اعلام کرد که یک رهبر پ.ک. ک را در منطقه کشته است. اوزکیزلچیک می گوید:
. "ترکیه در حال حاضر دستاوردهای زیادی علیه گروه تروریستی YPG برای تضمین امنیت ملی خود داشته و احتمالا خواهد داشت."