به گزارش گروه فرهنگی مشرق تبیان نوشت: با این که دست دادن با جنس مخالف، شاید برای افراد بسیاری موجب تحریک شهوت نشود، اما افراد دیگری وجود دارند که با این مقدار ارتباط مختصر نیز تحریک می شوند، با توجه به این که در میان گروه اول نیز ممکن است اشخاصی باشند که با صمیمی نشان دادن خود، زمینه را برای ارتباطات نامشروع فراهم سازند.
بر این اساس، سزاوار است که از دست دادن با نامحرم که در زندگی اجتماعی نیز امری ضروری قلمداد نمی شود، خودداری نمود. خداوند متعال، بیشتر احکام شرعی را به صورت کلی وضع کرده و مصلحت عموم جامعه را در نظر گرفته، اگرچه ممکن است حکمت تشریع حکم شامل برخی افراد نشود. به عنوان نمونه، هر چند ممکن است دست دادن با زنان، هیچ احساس شهوانی را در برخی افراد کهنسال و یا میانسال ایجاد نکند، اما شارع مقدس، به دلیل ایجاد همین احساس، در بسیاری از مردم، حکم به حرمت چنین رفتاری داده باشد.
اما در خصوص تماس بدنی مرد و زن نامحرم و دست دادن و مصافحه کردن آنان با یکدیگر، مراجع بزر گوار تقلید به صورت کلی فرموده اند: دست دادن با نامحرم جایز نیست، مگر این که چیزی حایل و حجاب گردد، یا عناوین ثانویه ای مثل ضرورت صدق کند.
مثلاً امام خمینی (ره) می فرماید: جایز نیست براى مرد که مس کند بدن زن نامحرم را حتى دست و صورت او را مگر آن که از روى دستکش و پارچه باشد، به شرط آن که قصد سویى نداشته باشد و دست زن را فشار ندهد، و هم چنین است مس کردن زن، مرد نامحرم را.
و هم چنین جایز است نظر کردن و لمس نمودن مرد زن را و زن مرد را اگر چنانچه ضرورت اقتضا کند و دفع ضرر متوقف بر او باشد، مثل علاج کردن و نجات دادن از غرق شدن و سوختن (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج۲، ص ۹۲۹ ، سۆال ۳۶،۳۷ ؛ جامع المسائل، آیت اللّه فاضل , ج ۱ مسئله ی ۱۷۱۷، أجوبة الاستفتاءات (بالفارسیة)، س ۱۳۱۰ص۲۹۰)، و باید اختصار شود به آن مقدارى که مورد ضرورت و حاجت است. (نجاة العباد، امام خمینی، ص۳۶۴ ، مسئله ی ۲۳، ۲۴)
سوال: آیا دست دادن با زنان کهنسال نامحرم - که دست خود را برای مصافحه دراز میکنند - گناه است؟
همه مراجع (به جز آیة الله بهجت ره ): آری، دست دادن با آنان جایز نیست.
آیة الله بهجت ره: بدون قصد لذت، اشکال ندارد.
سوال: حکم دقیق مصافحه و دست دادن با زن نامحرم به ویژه فامیل مثل دختر خاله، دختر عمو و...چیست؟
همه مراجع: دست دادن با زن نامحرم حرام است؛ خواه فامیل باشد و یا غیر فامیل و خواه با قصد لذت باشد و یا بدون آن.
سوال: دست دادن با زن نامحرم به وسیله دستکش و مانند آن، چه حکمی دارد؟
آیات عظام امام ره و خامنهای دام ظله: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد؛ ولی بنابر احتیاط واجب، نباید دست را بر دست فشار دهند.
آیات عظام بهجت ره، تبریزی ره، سیستانی دام ظله، صافی دام ظله، مکارم شیرازی دام ظله و وحید خراسانی دام ظله: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد.
آیة الله فاضل لنکرانی ره: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد؛ ولی بهتر است دست را به دست فشار ندهند.
آیة الله نوری همدانی دام ظله: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد؛ ولی نباید دست را به دست فشار دهند.
سوال: آیا دست دادن با دختران نابالغ جایز است؟
همه مراجع (به جز آیات عظام تبریزی ره، سیستانی دام ظله و مکارم شیرازی دام ظله): اگر خوب و بد را میفهمند، دست دادن با آنان جایز نیست.
آیات عظام تبریزی ره، سیستانی دام ظله: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد.
آیة الله مکارم شیرازی دام ظله: اگر خوب و بد را میفهمند، دست دادن با آنان بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
چند استفتاء از محضر مبارک آیة الله سیستانی دام ظله:
* آیا دست دادن از روى اجبار با زن غیر مسلمان خارجى و بدون قصد لذت ایراد دارد یا خیر در حالى که هیچ لذتى به وجود نیاید؟
با وجود حاجب مثل دستکش مانعى ندارد .
* حکم دست دادن با زن نامحرم در صورتیکه امتناع کردن موجب بروز ناراحتی و یا قطع رابطه فامیلی گردد و یا اعتراض والدین را به همراه داشته باشد؟
دست دادن با نامحرم جایز نیست و اگر حائلی باشد مانعی ندارد .
* آیا دست دادن با زنان کافر فى ذاته حرام است؟
حرام است.
* در کشورهای اروپایی دست دادن به عنوان سلام و درود مطرح است گاهی ترک آن کار به محرومیت و اخراج از کارخانه و مدرسه و امثال آن می کشد، آیا یک مرد و یا یک زن مسلمان می تواند در چنین حالات استثنایی دست بدهد؟
اگر با پوشیدن دستکش و امثال آن نمی شود از آن مشکل رهایی یافت، جایز است مرد و یا زن مسلمان با دیگری مصافحه کند چون که ترک چنان کاری، موجب ضرر و زیان طاقت فرسا می شود.
بر این اساس، سزاوار است که از دست دادن با نامحرم که در زندگی اجتماعی نیز امری ضروری قلمداد نمی شود، خودداری نمود. خداوند متعال، بیشتر احکام شرعی را به صورت کلی وضع کرده و مصلحت عموم جامعه را در نظر گرفته، اگرچه ممکن است حکمت تشریع حکم شامل برخی افراد نشود. به عنوان نمونه، هر چند ممکن است دست دادن با زنان، هیچ احساس شهوانی را در برخی افراد کهنسال و یا میانسال ایجاد نکند، اما شارع مقدس، به دلیل ایجاد همین احساس، در بسیاری از مردم، حکم به حرمت چنین رفتاری داده باشد.
اما در خصوص تماس بدنی مرد و زن نامحرم و دست دادن و مصافحه کردن آنان با یکدیگر، مراجع بزر گوار تقلید به صورت کلی فرموده اند: دست دادن با نامحرم جایز نیست، مگر این که چیزی حایل و حجاب گردد، یا عناوین ثانویه ای مثل ضرورت صدق کند.
مثلاً امام خمینی (ره) می فرماید: جایز نیست براى مرد که مس کند بدن زن نامحرم را حتى دست و صورت او را مگر آن که از روى دستکش و پارچه باشد، به شرط آن که قصد سویى نداشته باشد و دست زن را فشار ندهد، و هم چنین است مس کردن زن، مرد نامحرم را.
و هم چنین جایز است نظر کردن و لمس نمودن مرد زن را و زن مرد را اگر چنانچه ضرورت اقتضا کند و دفع ضرر متوقف بر او باشد، مثل علاج کردن و نجات دادن از غرق شدن و سوختن (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج۲، ص ۹۲۹ ، سۆال ۳۶،۳۷ ؛ جامع المسائل، آیت اللّه فاضل , ج ۱ مسئله ی ۱۷۱۷، أجوبة الاستفتاءات (بالفارسیة)، س ۱۳۱۰ص۲۹۰)، و باید اختصار شود به آن مقدارى که مورد ضرورت و حاجت است. (نجاة العباد، امام خمینی، ص۳۶۴ ، مسئله ی ۲۳، ۲۴)
سوال: آیا دست دادن با زنان کهنسال نامحرم - که دست خود را برای مصافحه دراز میکنند - گناه است؟
همه مراجع (به جز آیة الله بهجت ره ): آری، دست دادن با آنان جایز نیست.
آیة الله بهجت ره: بدون قصد لذت، اشکال ندارد.
سوال: حکم دقیق مصافحه و دست دادن با زن نامحرم به ویژه فامیل مثل دختر خاله، دختر عمو و...چیست؟
همه مراجع: دست دادن با زن نامحرم حرام است؛ خواه فامیل باشد و یا غیر فامیل و خواه با قصد لذت باشد و یا بدون آن.
سوال: دست دادن با زن نامحرم به وسیله دستکش و مانند آن، چه حکمی دارد؟
آیات عظام امام ره و خامنهای دام ظله: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد؛ ولی بنابر احتیاط واجب، نباید دست را بر دست فشار دهند.
آیات عظام بهجت ره، تبریزی ره، سیستانی دام ظله، صافی دام ظله، مکارم شیرازی دام ظله و وحید خراسانی دام ظله: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد.
آیة الله فاضل لنکرانی ره: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد؛ ولی بهتر است دست را به دست فشار ندهند.
آیة الله نوری همدانی دام ظله: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد؛ ولی نباید دست را به دست فشار دهند.
سوال: آیا دست دادن با دختران نابالغ جایز است؟
همه مراجع (به جز آیات عظام تبریزی ره، سیستانی دام ظله و مکارم شیرازی دام ظله): اگر خوب و بد را میفهمند، دست دادن با آنان جایز نیست.
آیات عظام تبریزی ره، سیستانی دام ظله: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد.
آیة الله مکارم شیرازی دام ظله: اگر خوب و بد را میفهمند، دست دادن با آنان بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
چند استفتاء از محضر مبارک آیة الله سیستانی دام ظله:
* آیا دست دادن از روى اجبار با زن غیر مسلمان خارجى و بدون قصد لذت ایراد دارد یا خیر در حالى که هیچ لذتى به وجود نیاید؟
با وجود حاجب مثل دستکش مانعى ندارد .
* حکم دست دادن با زن نامحرم در صورتیکه امتناع کردن موجب بروز ناراحتی و یا قطع رابطه فامیلی گردد و یا اعتراض والدین را به همراه داشته باشد؟
دست دادن با نامحرم جایز نیست و اگر حائلی باشد مانعی ندارد .
* آیا دست دادن با زنان کافر فى ذاته حرام است؟
حرام است.
* در کشورهای اروپایی دست دادن به عنوان سلام و درود مطرح است گاهی ترک آن کار به محرومیت و اخراج از کارخانه و مدرسه و امثال آن می کشد، آیا یک مرد و یا یک زن مسلمان می تواند در چنین حالات استثنایی دست بدهد؟
اگر با پوشیدن دستکش و امثال آن نمی شود از آن مشکل رهایی یافت، جایز است مرد و یا زن مسلمان با دیگری مصافحه کند چون که ترک چنان کاری، موجب ضرر و زیان طاقت فرسا می شود.