کد خبر 293223
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۲:۰۶

انگليس و اشغال ايران در جنگ جهاني اول

اين كتاب ترجمه‌‌اي است از اثر تحقيقي دكتر محمدقلي مجد پژوهشگر ايراني مقيم امريكا كه با نام: »PERSIA IN WORLD WAR I AND ITS CONQUEST BY GREAT BRITAIN« در سال 2003 ميلادي منتشر شده است.
این کتاب به شرح مستند اشغال ايران- عليرغم اعلام بي‌طرفي- به دست نيروهاي انگليسي براساس اسناد منتشر نشده امريكايي پرداخته و براي اولين بار پرده از كشتار مردم بي‌دفاع برداشته است. توصيف چگونگي قتل‌عام عشاير سوسنگردي و سركوب جنبش مردمي جنگل، تحميل پليس سركوبگر جنوب و كشتار عشاير فارس، تشكيل پليس شمال، حمايت از ورود شبه ‌نظاميان مسيحي به ايران كه منجر به كشتار مردم آذربايجان گرديد و شرح ساير مظالم ديگر دولت استعماري بريتانيا از جمله مسائل طرح شده در این اثر است.



نكته بديع در اين پژوهش تلاش انگليسي‌ها در تحريف جمعيت ايران و سرپوش بر قتل و غارت و ايجاد قحطي است.
مجد معتقد است جنگ جهانی اول و قحطی@@3@@ِ بزرگ سال‌های 1917 تا 1919م كه گریبانگیر ملت ایران شد، بزرگترین مصیبتِ تاریخ این مملکت، و حتی به مراتب خانمان‌سوزتر از حمله مغول در قرون وسطی بود.
قحطی ناشي از اشغال ايران یکی از بزرگترین قحطی‌های تاریخ، و بدون شک بزرگترین فاجعة تاریخ ايران است و مي‌توان آن را نسل‌سوزي و هولوكاست واقعي به شمار آورد، دكتر مجد معتقد است: مسلماً درکِ تاریخ ایرانِ بعد از جنگ بزرگ بدون آگاهی از این قحطی به درستی قابل فهم نخواهد بود. یافتن فجایع تاریخی دیگری که با قحطی بزرگ ایران برابری کند بسیار دشوار است. در این میان یک نکته بدیهی است، و آن اینکه ایرانِ - بی‌طرف- بزرگترین قربانی جنگ جهانی اول بود. تلفاتِ هیچیک از کشورهای متخاصم، چه از لحاظ نسبی و چه مطلق، با تلفات ایران حتی قابل مقایسه نیست.
اميد مي‌رود اين کتاب که بر بنیاد اسناد وزارت امور خارجه آمريكا تألیف شده بتواند راهگشاي علاقه‌مندان به تاريخ ايران در دوره معاصر باشد.
اين پنجمين كتاب از مجموعه آثار دكتر مجد است كه توسط مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي ترجمه و منتشر شده است. پيش از اين قحطي بزرگ...، تاراج بزرگ...، رضاشاه و بريتانيا... و از قاجار تا پهلوي ارائه شده بود. ترجمه اين آثار به دليل: 1. فقر اسناد در بازة زماني 1292 تا 1320؛ 2. بهره‌گيري از اسناد منتشر شده آمريكايي؛ 3. خودداري وزارت جنگ انگليس از انتشار اسناد درباره اشغال ايران در اين دوره و قحطي بزرگ (كه تا سال 2053 علني نخواهند شد)، مي‌باشد.
بايسته است كه مركز اسناد انگليس نيز با گشودن درب مراكز آرشيو اسناد خود به روشن شدن ابهامات فراوان تاريخي اين دوره كمك كند و در اين محكمه از خود دفاع نمايد.