دولت به عنوان منتخب اکثریت مردم وظیفه دارد در برابر اهانت‌هایی که در روزنامه‌ها و سخنرانی‌ها، در داخل یا خارج از کشور، به مردم یا مقدسات صورت می گیرد واکنش نشان داده و از تکرار این موارد جلوگیری به عمل آورد.

اما متأسفانه شاهد هستیم که فارغ از عدم موضع گیری دولت در برابر توهین‌های صورت گرفته، در برخی موارد، این توهین‌ها از جانب اعضای دولت یا نزدیکان به رئیس جمهور صورت می‌گیرد.

اخیراً نیز روزنامه اعتماد در مصاحبه با آیت الله هاشمی رفسنجانی در توهینی آشکار به رأی مردم، دولت دهم را نا مشروع دانسته بود که این موضوع بهانه‌ای شد تا نگاهی به برخی از توهین‌های صورت گرفته توسط این جریان داشته باشیم.

رأی 49 درصدی به افراط و بی‌قانونی

رئیس جمهور در یکی از اظهارات خود در جلسه رأی اعتماد به وزیر ورزش و جوانان که انتقادات فراوانی را نیز به دنبال داشت گفته بود: "مردم در ۲۴ خرداد به افراط، تفریط، خشونت، خودرأیی، تک‌رأیی، عدم مشورت و عدم تدبیر رأی ندادند و به اعتدال، تدبیر و عقلانیت رأی دادند"[1]

اولین برداشتی که از صحبت‌های رئیس‌جمهور در مجلس به ذهن متبادر می‌شود، وصف 49 درصد از مردمی که به ایشان رأی نداده‌اند به افراط، خشونت، خود رأیی و.... است.

ترکان: اين 49.5 درصد آرا كساني بودند كه در مقابل جرياني كه مقابل قانون ايستاد سكوت كردند. اين 49.5 درصد سكوت كردند و نگفتند كه تو بي‌جهت فكر كردي كه مي‌تواني قانون را قبول نداشته باشي

اکبر ترکان مشاور رئیس جمهور نیز همین اعتقاد را در مورد مردمی که به آقای روحانی رأی نداده‌اند دارد. وی در یکی از مصاحبه‌های خود می‌گوید: "شما فكر نكنيد كه يك نفر در مملكت وجود دارد كه مي‌گويد من قانون را قبول ندارم بلكه اين يك جريان مشخص بود كه مي‌گفتند ما قانون را قبول نداريم. اكنون 49.5 درصد آرا را شامل مي‌شوند. اين 49.5 درصد آرا كساني بودند كه در مقابل جرياني كه مقابل قانون ايستاد سكوت كردند. اين 49.5 درصد سكوت كردند و نگفتند كه تو بي‌جهت فكر كردي كه مي‌تواني قانون را قبول نداشته باشي"[2]

منتقدان بی سواد

البته آقای رئیس‌جمهور با وجود اینکه قبل از انتخابات و در اظهارات خود از نقد دولت استقبال کرده بودند، منقدان توافقنامه ژنو را بی سواد نامیدند: "می‌خواهم یک نقد هم نسبت به دانشگاه بکنم؛ البته شما باید نقد کنید. اما من می‌خواهم بگویم چرا دانشگاه خاموش است؟ چرا یک عده بی‌سواد که از بخش‌هایی خاص پول می‌گیرند باید حرف بزنند اما بزرگان،‌ دانشگاهیان و اساتید ما سکوت می‌کنند؟ چرا وقتی یک اتفاق بین‌المللی رخ می‌دهد،‌ اساتید نامه خصوصی به رئیس‌جمهور می‌نویسند؟ چرا فریاد نمی‌زنید؟ چرا وارد میدان نمی‌شوید؟ ما روحیه سقراط ‌وار می‌خواهیم. کسانی که در مذاکرات ژنو،‌ مذاکره کردند نیز از دانشگاه‌ها هستند و از اساتید دانشگاه‌های ما به حساب می‌آیند"[3]

در موضوع هسته‌ای و توافقنامه ژنو، این تنها توهین دولت یازدهم به منتقدان و مردم نبود. یکی دیگر از موارد توهین به مردم، صحبت‌های محمود سریع القلم (کسی که رسانه‌های دولتی وی را مشاور رئیس جمهور می نامند) در مورد پرسیدن نظر مردم در زمینه‌ی سیاست‌های هسته‌ای کشور است: " خیلی طبیعی است که من غریزی، احساسی و پوپولیستی تربیت بشوم. صدا و سیما هم که چقدر به این جریان کمک می کند، می رود از یک لبو فروش می پرسد نظر شما درباره برنامه هسته ای چیست؟، این خیلی اثر می گذارد.یا یک راننده تاکسی که از 5 صبح تا 12 شب باید در این خیابان ها بدود تا هزینه 3 بچه دانشجویش را درآورد، سر چهارراه از او می پرسند که نظر شما درباره برنامه هسته ای و مذاکرات ژنو چیست؟ او چه دانشی دارد که یک واکنش منطقی به این سوال بدهد."[4]

محمود سریع القلم:یا یک راننده تاکسی که از 5 صبح تا 12 شب باید در این خیابان ها بدود تا هزینه 3 بچه دانشجویش را درآورد، سر چهارراه از او می پرسند که نظر شما درباره برنامه هسته ای و مذاکرات ژنو چیست؟ او چه دانشی دارد که یک واکنش منطقی به این سوال بدهد

نحوه توزیع سبدکالا؛ توهین به عزت و کرامت مردم

اما می‌توان بزرگترین توهین به مردم ایران در دولت یازدهم را اجرای نامناسب طرح توزیع سبد کالا دانست. طرحی که با شعارهای رئیس جمهور و حامیان وی قبل از انتخابات مبنی بر حفظ کرامت مردم و مخالفت با هدفمندی یارانه‌ها به دلیل ترویج گداپروری منافات داشت.

با وجود اینکه رئیس جمهور در گفت و گویی زنده در صدا و سیما به دلیل اجرای نامناسب این طرح از مردم عذرخواهی کرد، نوبخت سخنگوی دولت با ادبیاتی نامناسب این عذرخواهی را حق رئیس جمهور ندانست و گفت: اشکالات سبد کالا طبیعی بود، دیدید که رئیس جمهور نیز با فروتنی از مردم عذرخواهی کرد در حالی که استحقاقش را نداشت؛ توزیع هزار میلیارد تومان در قالب سبد کالا آنهم در این شرایط کار بسیار دشواری است[5]

توهین به نمایندگان مجلس

یکی دیگر از مواردی که بستر توهین حامیان دولت را فراهم آورده است، رابطه دولت با مجلس و عدم سعه صدر اعضای دولت و حامیانش در برابر سؤالات و درخواست نمایندگان است.

اکبر ترکان که سابقه توهین به رأی دهندگان غیر از آقای روحانی را در سابقه خود دارد با اشاره به رویکرد نظارتی مجلس شورای و همچنین سوالات نمایندگان از برخی وزرای دولت، می گوید :كساني كه عقلانيت و تدبير را قبول ندارد مسلم است كه مقابل دولت يازدهم خواهند ايستاد [6]!

وی البته قبل از این نیز هم زمان با جلسات رأی اعتماد، در یادداشتی با عنوان "مردم ببینند" به تهدید نمایندگان مجلس پرداخته بود و حرف نمایندگان را جدا از حرف دل مردم دانسته بود: "راي‌اعتماد به کابينه رييس‌جمهوري که منتخب اکثريت مردم است، بزنگاه خوبي است براي محاسبه ميزان نزديکي نظرات نمايندگان با مردمي که به آنها راي داده‌اند. فکر خوبي است اگر از مردم عزيز کشورمان خواسته شود که فرمايشات نمايندگانشان را به‌دقت گوش کنند. اگر اين حرف‌ها، حرف دلشان بود در دور بعدي هم دوباره به آنها راي مي‌دهند. اما اگر نظرات و حرف‌هاي برخي نمايندگان،حرف دل مردمي نيست که به آنها راي داده‌اند در دور بعد، در راي‌دادنشان تجديدنظر کنند."

سعید حجاریان یکی از تئورسین‎‌های جبهه اصلاحات و از حامیان رئیس جمهور نیز با ارائه پیشنهادی خواستار اعطای قدرت قانونی به دولت برای انحلال مجلس شد تا به این وسیله هماهنگی سیستم با دولت بیشتر شود: معتقدم حتی اگر قرار باشد قانون اساسی عوض شود، باید شرایطی فراهم شود تا مانند بسیاری از کشورها، دولت بتواند مجلس را منحل کرده و انتخابات زودهنگام برگزار کندتا مردم دوباره رای دهند و سیستمی هماهنگ پدید آورند. نمایندگان برخلاف خواسته مردم حرف بزنند و عمل کنند، بعد آن وقت ببینند آیا مردم حوزه‌های انتخابیه‌شان آنها را به شهرشان راه می‌دهند؟ اگر این کار را بکنند مردم آنها را حتی به شهرشان راه نمی‌دهند![7]

سعید حجاریان: باید شرایطی فراهم شود تا مانند بسیاری از کشورها، دولت بتواند مجلس را منحل کرده و انتخابات زودهنگام برگزار کندتا مردم دوباره رای دهند و سیستمی هماهنگ پدید آورند

البته این تنها صحبت عجیب حجاریان در این چند وقت نبود و وی در یکی از مصاحبه‌های خود در آستانه انقلاب اسلامی با بیان اینکه فساد در دوران شاه گسترده نبود از اصلاح پذیر بودن شاه سخن می‌گوید: "دقت داشته باشید که فساد در دوران شاه گسترده نبود، بلکه محدود بود به یکسری طبقات خاص، به‌خصوص ارتش. اما یک مشکل اصلی دیگر محمدرضا پهلوی این بود که پایگاه اجتماعی نداشت. البته با همه این اوصاف، من معتقدم حتی شاه هم قابل اصلاح بود اما خودش نخواست"[8]

فائزه هاشمی نیز در این زمینه ساکت نمانده و با بیان اینکه رفتار نمایندگان مجلس با دولت تند، بی‌منطق و افراطی است ادعا می کند که چون دیگر نمی‌توانند از دولت پول و کارت هدیه بگیرند، در برابر اقدامات دولت مقاومت می‌کنند. وی همچنین به اعضای کابینه حسن روحانی توصیه می‌کند «دولت لازم نیست به مجلس پاسخگو باشد و اگر وا بدهند، تا آخر باید وا بدهند.»[9]

روزنامه‌های زنجیره‌ای و توهین به مقدسات

در کنار موارد ذکر شده، از زمان روی کار آمدن دولت جدید بار دیگر شاهد فعال شدن جریان هتاک به مقدسات دینی در روزنامه‌ها و جلسات سخنرانی هستیم. جریانی که اهانت‌ها و اقداماتشان در تعرض به احکام و اصول اسلامی در دولت اصلاحات، اعتراض و انتقادات فراوان از جانب مردم، طلاب و مراجع تقلید را به دنبال داشت.

شروع فعالیت مجدد این جریان را می‌توان از درج مقاله توهین آمیز در روزنامه بهار دانست. بعد از این انتشار مطلبی با عنوان «بی‌اعتباری شهادت زنان مصداق تبعیض جنسی است» در روزنامه قانون ابعاد بیشتری از فعالیت‌های جریان هتاک را نمایان ساخت. با این وجود اقدام و موضع گیری مؤثری از جانب دولت برای مقابله با این جریان صورت نپذیرفت.

ادامه هتاکی‌ها در روزنامه آسمان و با غیرانسانی خوانده شدن حکم قصاص توسط هرمیداس باوند اتفاق افتاد که واکنش گسترده مراجع تقلید و روحانیون را به دنبال داشت. در این مورد هم واکنشی مؤثر از جانب دولت و وزارت ارشاد صورت نمی پذیرد تا اینکه قوه قضائیه به موضوع ورود پیدا کند و این روزنامه را توقیف کند.

غیرانسانی خواندن حکم قصاص توسط هرمیداس باوند در روزنامه آسمان

برخی از کارشناسان سیاسی معتقدند که اگر وزارت ارشاد در برابر توهین روزنامه های بهار و قانون اقدام قاطع و مؤثری انجام داده بود، شاهد هتاکی روزنامه آسمان به مقدسات دینی نبودیم.

با وجود انتظاری که مبنی بر موضع گیری و محکومیت اینگونه توهین‌ها توسط رئیس جمهور وجود داشت، ایشان بدون اشاره مستقیم به این روزنامه‌ها، خواهان احترام رسانه‌ها به مقدسات دینی، مذهبی، ملی و قومی کشور شد . با این حال هم زمان با صحبت‌های رئیس جمهور خبرهای توهین به نهاد خانواده و تعرض به برخی احکام دینی در یک نشریه فمنیستی در دانشگاه تهران منتشر می‌شود.[10]

سخنرانی‌های جنجالی

سخنرانی و اظهارات توهین آمیز سعید رضوی فقیه و مصطفی ملکیان را باید در راستای همین جریان هتاک در روزنامه‌های کشور دانست. رضوی فقیه در اظهاراتی در همدان با توهین به مقامات عالی و دیکتاتوری خواندن نظام گفته بود: این حکومت علوی، امروز میثم تمارش بابک زنجانی و مالک اشترش هم سعید مرتضوی است، پس اگر ما حکومت اموی تأسیس می‌کردیم قرار بود با چه کسانی مواجه بشویم!؟[11]

سعید رضوی فقیه؛ عضو سابق دفتر تحکیم وحدت

مصطفی ملکیان نیز در صحبت‌های خود به صراحت قرآن را ساخته پیامبر(ص) دانسته و وجود دروسی مانند معارف اسلامی در دبیرستانها و دانشگاه های کشور را مورد ریشخند قرار می دهد و می‌گوید: "در دانشگاه های اروپا مثل این درسهای عمومی که ما داریم، مثل درسهای معارف ما که خیلی ضرورت دارد (می خندد و حضار نیز می خندند)، آنها به دانشجویان خود تفکر انتقادی می آموزند."[12]

ملکیان سخنان شاذ خود را به اوج رسانده و می گوید که چیزی به نام اسلام وجود ندارد، آن چه هست مسلمین است! "غیر از مسلمانان چیزی به نام اسلام وجود ندارد. اسلام یک شبه واقعیت است." او با این بیان خواسته است تا عمل کردن به اسلام را ناممکن جلوه داده و سپس راه را برای معنویت مسؤولیت‌گریز و تن پرورانه خود یا همان پروژه موسوم به "عقلانیت و معنویت" بگشاید. پروژه ای که اساس آن تقابل با دین و دین‌ورزی به عنوان امری مانع عقلانیت -به زعم باطل ملکیان- است.

مصطفی ملکیان: غیر از مسلمانان چیزی به نام اسلام وجود ندارد. اسلام یک شبه واقعیت است

مقایسه جمهوری اسلامی با رژیم شاه

اما صحبت‌های توهین آمیز در زمینه مقایسه جمهوری اسلامی و رژیم شاه از زبان هاشمی رفسنجانی که خود را یکی از بزرگان انقلاب و نظام معرفی می‌کند، از همه عجیب‌تر به نظر می‌رسد. وی در یکی از سخنرانی‌های خود در جمع دست‌اندرکاران حوزه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به الگوبرداری اساس نامه دانشگاه آزاد از اساس نامه‌ای که برای حسینیه ارشاد نوشته شده بود تا رژیم شاه نتواند آن را تصرف کند اظهار داشت: رژیم شاه حسینیه ارشاد را تصرف نکرد ولی نظام اسلامی دانشگاه آزاد را تصرف کرد.[13]