گروه جنگ نرم مشرق- انجمن کنترل تسلیحات آمریکا The Arms Control Association مدعی است موشکهای بالستیک فعلی ایران در صورت تجهیز به کلاهک هستهای میتواند تهدید شدیدی برای منطقه خاورمیانه ایجاد کند.
انجمن کنترل تسلیحات آمریکا، ظرفیت موشکهای بالستیک ایران را شامل موشکهای شهاب 3 و قدر 1 با برد 1000 تا 1600 کیلومتر اعلام کرده است که توان حمله به رژیم صهیونیستی را دارند.
بر اساس این گزارش، هر موشک بالستیکی که توانایی حمل بار 500 کیلوگرمی به طول حداقل 300 کیلومتر را داشته باشد، به عنوان موشکهای دارای قابلیت بمب هستهای قلمداد میشوند.
بنابراین جلوگیری از رسیدن ایران به چنین ظرفیتی، نیازمند محدودیتهای شدیدی است، مشابه محدودیت آزمایش موشکی در بردهای بیش از 150 کیلومتر که در سال 1991 بر عراق تحمیل شد.
با این حال، انجمن کنترل تسلیحات آمریکا تأکید کرده که مذاکرات کنونی هستهای، فرصت مناسبی برای بحث درباره محدود ساختن برنامه موشکی ایران نیست زیرا برنامه موشکی نقش مهمی در استراتژی دفاعی ایران دارد و مطرح کردن این موضوع ممکن است روند مثبت کنونی مذاکرات در راستای محدود ساختن توان هستهای ایران را به مخاطره بیندازد.
انجمن کنترل تسلیحات آمریکا همچنین اذعان کرده که توافق جامع هستهای، به شدت قابلیت تهدیدآمیز توان تبدیل موشکهای بالستیک ایران به بمب هستهای را کاهش خواهد داد زیرا در توافق جامع، تمامی منافذ تولید پلوتونیوم در ایران، مسدود خواهد شد و رصد برنامههای هستهای ایران تحت نظارت شدید قرار خواهد گرفت.
انجمن کنترل تسلیحات آمریکا معتقد است بهترین راه برای پیشگیری از دستیابی ایران به بمب هستهای، عقیم ساختن برنامه هستهای این کشور است به طوری که نیازی به محدود ساختن موشکهای بالستیک نباشد.
برای نیل به این هدف، باید همانطور که در توافق ژنو درج شده، ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به شدت کاهش یابد و توان غنیسازی ایران در کوتاهمدت تا حد نیازهای عملی این کشور برای برنامههای صلحآمیز تولید برق، کاسته شود.
با اجرای این شروط، ایران عملاً مواد لازم برای ساخت کلاهک هستهای را در اختیار نخواهد داشت و جامعه بینالملل نیز چندین ماه فرصت کافی برای واکنش به هرگونه تخطی ایران از ان.پی.تی و ساخت بمب هستهای خواهد داشت.
انجمن کنترل تسلیحات آمریکا در عین حال پیشبینی کرده که احتمال یک توافق جانبی در کنار توافق جامع هستهای برای اخذ تعهد از ایران برای پیوستن به معاهده لاهه در مورد جلوگيري از گسترش موشکهای بالستيك Hague Code of Conduct Against Ballistic Missile Proliferation وجود دارد. هماینک 137 کشور عضو این معاهده هستند.
مفاد این معاهده شامل تعهد اعضا به ارائه پیش از موعد اطلاعات درباره شلیک یا آزمایش موشکهای بالستیک و وسایل فضایی است. اعضای این معاهده همچنین موظفند هرساله گزارش سیاستهای خود درباره موشکهای بالستیک و وسایل فضایی را اعلام کنند.
اما از آنجا که هیچ یک از کشورهای همسایه ایران عضو این معاهده نیستند، اجبار ایران به عضویت در آن، دشوار است؛ بنابراین انجمن کنترل تسلیحات آمریکا یک راهکار جایگزین پیشنهاد میکند.
انجمن کنترل تسلیحات آمریکا پیشنهاد داده که بحث محدود ساختن توان موشکهای بالستیک ایران بهتر است جدا از مذاکرات هستهای و در یک چارچوب منطقهای و چندجانبه مطرح شود و هدف ابتدایی آن اقدامات اعتمادساز دوسویه میان کشورهای همسایه باشد.
انجمن کنترل تسلیحات آمریکا، گامهای بعدی چنین مذاکراتی را اعمال محدودیتهای همهجانبه همچون ممنوعیت موشکهای بالستیک میان برد و قارهپیما عنوان کرده است.
بر اساس این راهکار، حصول یک توافق جامع و تاریخی با ایران درباره مسائل هستهای میتواند محرکی برای آغاز مذاکرات درباره خاورمیانه عاری از سلاحهای کشتارجمعی باشد که بایستی مفاد معاهده لاهه برای محدودسازی توان موشکی ایران در قالب آن مذاکرات، گنجانده شود.