به نظر می رسد که اجرای طرح تحول نظام سلامت صرف نظر از تمام فوایدی که داشته است اما بیماران از کاستی هایی همچون نرسیدن به موقع دارو، طولانی تر شدن انجام آزمایشات و البته مسئله زیر میزی ها همچنان گلایه مند و معترضند.

به گزارش گروه اجتماعی مشرق، بعد از ابلاغ سیاست های کلی نظام سلامت توسط رهبر معظم انقلاب، دولت، طرح تحول نظام سلامت را به عنوان کاری ارزشمند از ابتدای اردیبهشت ماه آغاز کرد. با اجرای این طرح بیمارانی که در بیمارستان ها بستری می شوند، تنها ۱۰ درصد از کل هزینه بستری را پرداخت می کنند. همچنین روستائیان، عشایر و افراد تحت تکفل کمیته امداد و بهزیستی فقط ۵ درصد هزینه درمانی را در صورت بستری شدن خواهند پرداخت. یکی دیگر از مزایای این طرح، رایگان شدن زایمان طبیعی است.

مفاد طرح تحول نظام سلامت که در سایت وزارت بهداشت آمده به شرح زیر است:

۱. کاهش میزان پرداختی بیماران بستری در بیمارستان‌های دولتی

۲. برنامه ترویج زايمان طبيعي

۳. ارتقای کیفیت هتلینگ در بیمارستان‌های دولتی

۴. حمایت از ماندگاری پزشکان در مناطق محروم

۵. حضور پزشكان متخصص مقیم در بيمارستان‌هاي دولتی

۶. ارتقای کیفیت خدمات ویزیت در بیمارستان‌های دولتی

۷. برنامه حفاظت مالی از بیماران صعب‌العلاج، خاص و نیازمند

مراجعات غیر ضروری پس از اجرای طرح

این طرح که در نظر دارد از دغدغه مردم در حوزه درمان بکاهد و هزینه سنگینی را از دوش بیماران بردارد، علیرغم مزایای بسیار، معایبی نیز دارد که لازم است مسؤولان مربوطه در حل آن تلاش کنند تا این اقدام ارزشمند با نقایص کمتری به مردم خدمت رسانی کند.

یکی از بزرگترین مشکلاتی که طرح تحول نظام سلامت با آن مواجه است مراجعات غیر ضروری بیماران به بیمارستانهای تحت پوشش است و این مسأله کادر درمانی را با مشکل مواجه کرده است. به گفته پزشکان بسیاری از کسانی که بیماری آنان در حد درمان با قرص استامینوفن است به بیمارستان مراجعه و خواستار بستری شدن هستند! که به نظر می رسد فرهنگ سازی در این زمینه شاید بتواند قدری از این مراجعات را بکاهد.

اول "خودمراقبتی" بعد کاهش هزینه درمان

هر چند به ظاهر این طرح موجب کاهش دغدغه بسیاری از خانواده‎ها شده ولی ذکر این نکته ضروری است که کشورهای مختلفی که در دنیا این طرح و طرح‎های مشابه را اجرا می‎کنند و بخش اعظم هزینه‎های پزشکی را تقبل می‎کنند قبل از طرح تحول نظام سلامت، "نظام تحول پیشگیری و خودمراقبتی" را به صورت جدی و رسمی اجرا می‎کنند و بعد از "کاهش میزان مراجعات به مراکز درمانی" و "افزایش خودمراقبتی در جامعه" اقدام به کاهش تعرفه‎های پزشکی و درمانی می‎کنند. اما متأسفانه در کشور ما اجرای این دو طرح به موازات هم در حال اجراست که بدون شک با کاستی‎های فراوانی مواجه خواهد شد.

نظام سلامت در سال‎های اخیر همواره محل یکی از داغ‎ترین مناقشات سیاسی و اجتماعی بوده و خواهد بود. نارضایتی دو سویه مردم و کادر پزشکی و درمان از نظام سلامت، از جمله دغدغه‎های مسؤولان در بحث نظام سلامت به ویژه در سال‎های اخیر بوده است.

تعرفه‎های بالا و کمرشکن خدمات درمانی و پزشکی، کمبود داروهای خاص، دریافت مبالغ غیرمتعارف توسط برخی پزشکان، کمبود تخت در بیمارستان‎ها، یک بام و چند هوای سازمان های بیمه‎گر، تحت پوشش قرار نگرفتن برخی داروها و خدمات نظیر دندانپزشکی و… از جمله شکایات مردمی و کمبود پرستار، دستمزد پایین و شرایط کاری سخت پرستاران، مشکلات قضایی پزشکان، وجود ۲۳ هزار پزشک که به شغلی غیر از طبابت اشتغال دارند و… از جمله نارضایتی‎های کادر درمان و پزشکی است که در سال‎های اخیر شاهد افزایش این نارضایتی‎ها نیز بوده‎ایم.

هر چند در طول این سال ها تلاش‎هایی برای رفع موانع موجود و اصلاح روند آموزش و درمان پزشکی صورت گرفت اما رضایت عمومی چندانی حاصل نشده است.



گلایه های بیماران

به نظر می رسد که اجرای طرح تحول نظام سلامت صرف نظر از تمام فوایدی که داشته است اما بیماران از کاستی هایی همچون نرسیدن به موقع دارو، طولانی تر شدن انجام آزمایشات و البته مسأله زیرمیزی ها همچنان گلایه مند و معترضند.

یکی از پرستاران شاغل در بیمارستان تحت پوشش طرح تحول درباره مشکلات این طرح می گوید: قبل از اجرای طرح نظام تحول سلامت اگر انجام آزمایشی در داخل بیمارستان امکان پذیر نبود، نمونه مورد آزمایش به آزمایشگاه خصوصی خارج از بیمارستان فرستاده می شد تا نتیجه سریعتر مشخص شود برای مثال اگر نمونه صبح گرفته می شد جواب آزمایش تا ظهر آن روز یا در نهایت تا صبح روز بعد آماده می شد، اما این روزها، دریافت جواب آزمایش بیش از این، زمان بر شده است.

این پرستار ادامه می دهد: بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت آزمایشاتی که قرار است در خارج از بیمارستان انجام شود، صبح نمونه گیری و در دفتر پرستاری جمع آوری می شود و ظهر همان روز به آزمایشگاه طرف قرارداد با دانشگاه فرستاده می شود که با این روند از نمونه گیری تا دریافت جواب آزمایش دو روز طول می کشد.

اما برخی بیماران از نرسیدن به موقع دارو به بیمارانشان گلایه دارند. یکی از همراهان این بیماران می گوید: بیمارمان پیوند کلیه شده و از دو روز پیش منتظر دریافت آنتی بیوتیک است اما داروی مورد نیاز او در بیمارستان موجود نیست؛ قرار است این دارو توسط بیمارستان تهیه شود ولی کی، معلوم نیست!

اما این ظاهرا همه ماجرا نیست. بیمار دیگری معتقد است اگرچه هزینه بستری شدن در بیمارستان کاهش یافته اما بیماری که قرار است جراحی شود باید هزینه هنگفتی را بابت زیرمیزی به جراح پرداخت کند که این هزینه به مشکلات بیماران بیش از پیش می افزاید.

مشکلات کادر درمانی

ظاهرا غیر از بیماران، کادر درمانی نیز با اجرای این طرح با مشکلاتی مواجه شده اند. در این زمینه رئیس شورای عالی نظام پرستاری در گفتگو با مهر، مزایا و معایب طرح تحول در نظام سلامت را از نگاه جامعه پرستاری تشریح کرد و گفت: کمبود نیرو و افزایش حجم کاری کادر سلامت بویژه پرستاران از جمله مشکلات پیش روی این طرح است.

سید یعقوب جعفری می گوید: ایجاد بارقه ای از امید طبق فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه مردم به جز رنج بیماری مشکل دیگری نداشته باشند و کاهش هزینه های مردم از جمله مزایای این طرح است.

وی تهیه اقلام دارویی، تجهیزاتی و مصرفی بیماران در بیمارستانها و اعتماد بیشتر مردم به بخشهای دولتی و مراجعه بیشتر مردم به بخشهای دولتی را از دیگر مزایای طرح تحول در نظام سلامت عنوان کرد.

رئیس شورای عالی نظام پرستاری ادامه داد: البته این طرح یکسری نواقص و مشکلاتی نیز دارد که از آن جمله می توان به عدم توجه کامل به سیاستهای کلان ابلاغی مقام معظم رهبری در بخش سلامت اشاره کرد.

وی کمبود نیرو و افزایش حجم کاری کادر سلامت بویژه پرستاران را از دیگر مشکلات اجرایی شدن طرح تحول در نظام سلامت دانست و گفت: نادیده گرفتن کل کادر پزشکی در طرح تحول نظام سلامت در دریافتی ها، افزایش توقع و انتظارات مردم، عدم پیش بینی زیرساختهای اجرای طرح تحول و عدم توجه به آموزش به مردم و بیماران در بسته طرح تحول نظام سلامت نیز از نقایص در اجرای این طرح است.

جعفری ادامه داد: شیفت بیماران از بخشهای خصوصی به دولتی بدون اینکه تغییری در فضای بیمارستانی و نیروی انسانی ارائه دهنده خدمات صورت گرفته باشد، نیز فشار زیادی را به دوش تیم سلامت تحمیل کرده است.

به گفته وی، افزایش درخواستهای القایی و سفارش آزمایشها و سایر پروسیجرهای کلینیکی و پاراکلینیکی بدون توجیه علمی مانند گرفتن اکو و ام آرآی های بی دلیل نیز از دیگر معایب طرح تحول در نظام سلامت محسوب می شود.

نکته دوم اینکه در این طرح، هفت بند دیده می‎شود که هیچ‌کدام مربوط به پرستاران نیست و فقط وعده افزایش حقوق به آن‌ها داده شده است. با توجه به اینکه غشای اصلی بدنه بیمارستان‎ها را کادر درمان و پرستاری تشکیل می‎دهند و عمده کار طاقت‌فرسا بر دوش آنان است، بهتر است در خصوص مزایای پرستاران در این طرح نیز، تمهیدات اساسی و جدیدی اندیشه شود. چرا که در این طرح فعلا به جز کار و فشار مضاعف، چیزی عاید پرستاران نشده است!

سخن آخر

اجرای طرح تحول نظام سلامت از سوی دولت و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از بزرگترین و شایسته ترین اقداماتی است که در راستای رفع دغدغه مردم انجام شده است و به نظر می رسد با رفع معایب و موانع این طرح یکی از بزرگترین مشکلات مردم (هزینه درمان) حل شود. اما باید دید که این روند با توجه به سختی تأمین هزینه های سنگین آن و وجود مشکلات ساختاری در حوزه درمان کشور، ادامه پیدا می کند؟

مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.irارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.

منبع: جهان