ارگان رسمی حزب مردمسالاری شنبه را با تیتر «عزم جدی اصلاحطلبان برای کسب اکثریت مجلس دهم» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است؛ این روزنامه در ادامه به نقل مصطفی کواکبیان، دبیر کل حزب مردمسالاری نوشت «در تشکيل اين ائتلاف ملي اولويت با حضور اصلاحطلبان است اما اگر جريان اصلاحطلب و ائتلاف منتسب به آنها در بخش يا حوزه خاصي به لزوم حضور اصولگرايان معتدل نيازي داشته باشند از آنها نيز حمايت ميکند و از اين موضوع ابايي هم ندارد. وي از احتمال ارائه ليست اصلاحطلبان براي مجلس خبرگان رهبري در آينده نزديک خبر داد و تصريح کرد: آنچه امروز در اولويت برنامههاي اصلاحطلبان و دفتر شوراي مرکزي سياسي حزب مردمسالاري قرار دارد برنامهريزي براي کسب حداکثري کرسيهاي مجلس دهم توسط اصلاحطلبان است بااینوجود ممکن است تصميماتي براي انتخابات مجلس خبرگان رهبري توسط اصلاحطلبان نيز گرفته شود.»
· «پشتيباني مطالبه محور»، استراتژی اصلاحطلبان در قبال دولت
روزنامه آرمان در صفحه سیاسی خود با احمد پور نجاتی از نمایندگان اصلاحطلب مجلس ششم به گفتوگو پرداخته است؛ احمد پور نجاتی از اعضای سابق جمعیت اصولگرای دفاع از ارزشهای انقلاب اسلامی درباره استراتژی اصلاحطلبان در قبال دولت یازدهم گفت «به نظر بنده استراتژي اصلاحطلبان در ارتباط با دولت روحاني همچنان ميبايست «پشتيباني مطالبه محور» باشد. اشتباه بزرگ آن است كه با عمده كردن مطالبات حداكثري بهویژه در برخي عرصههاي سياسي داخلي كه چهبسا دولت روحاني قدرت مانور چنداني هم ندارد، براي آبشار زدن جناح رقيب «پاس رايگان» فراهم كنيم. فراموش نكنيم كه پيروزي روحاني در انتخابات 92 حاصل يك تدبير ماهرانه در سطح مديريت جريان اصلاحات و از آن مهمتر يك همگرايي سازمانيافته از سوي بدنه اجتماعي اصلاحات بود. بههیچوجه نبايد براي هيزم «ديگ نااميد و پشیمان سازی مردم از رأی به روحاني» حتي بهاندازه يك بازدم به رقيب در كمين نشسته بهویژه طيف افراطي بنيادگراي خودمحور، فرصت داد. هرگونه سهمخواهي يا ساز جدايي نوازي بهویژه در انتخابات مجلس كه به لحاظ ويژگيهاي خاص منطقهاي تفاوتهاي مهمي با انتخابات رياست جمهوري دارد، نوعي پيشكشي فرصت به جريان رقيب است. حركت اصلاحطلبان ميبايست از منطق «حمايت از دولت براي تحقق مطالبات ملت» پيروي كند.»
· ناطق نوری؛ مرد پنهان دولت روحانی
نیما حسینی در صفحه سیاسی روزنامه مردمسالاری به تحلیل فعالیتهای چهار ضلع اصلی جریانهای سیاسی کشور (اصولگرایان، اعتدالیون، اصلاحطلبان و احمدینژادیها) پرداخت است؛ تحلیلگر روزنامه مردمسالاری معتقد است که لیست خروجی حاصل از ائتلاف هاشمی رفسنجانی، خاتمی و ناطق نوری مورد تأیید حجتالاسلام روحانی است و ناطق نوری «مرد پنهان دولت روحانی» در انتخابات آتی محسوب میشود؛ نیما حسینی نوشت «ازآنجاییکه رييسجمهور به دنبال يک مجلس همسو با دولت مطبوعش است ميتوان گفت که ليست خارجشده از مثلث هاشمي و خاتمي و ناطق نوری مهر تأیید از رييس دولت را دريافت خواهد کرد. علاوه بر تمام جايگاهي که اصولگرايان در مجلس فعلي دارند ولي از ديد صاحبنظران، اصلاحطلبان و اعتداليون شانس زيادي براي فتح کرسيهاي سبز بهارستان دارند.
حضور اصلاحطلبان نزديک به خاتمي و اصولگرايان معتدل و وابسته به ناطق نوري و یاران هاشمی در يک ليست ميتواند خروجي محکمي از اين مثلث باشد. ازآنجاییکه شواهد نشان ميدهند، نه هاشمی رفسنجانی و نه محمد خاتمي هیچکدام بهعنوان نامزد در انتخابات مجلس حضور نخواهند داشت ولي هنوز مشخص نيست که شخص ناطق نوري براي نامزدي خويش گامي بردارد. گرچه در بسياري از گفتوگوها و رايزنيها ناطق نوری از عدم حضورش در انتخابات آتي مجلس گفته است اما او هنوز يکي از گزينههاي احتمالي گروههاي نزديک به هاشمی رفسنجانی است زيرا در صورت نهايي شدن اجماع بر سر حضورش در انتخابات مجلس شوراي اسلامي، بعيد به نظر ميرسد که ناطق از پذيرش آن سرباز بزند. از طرفي چون ميتوان به شيخ ناطق نوري لقب «مرد پنهان دولت روحاني» را داد و چهرهاي معتدل در بين جريانهاي سياسي و گروهها دارد شايد بتوان گفت وي يک نفر از ليست مثلث اعتدال باشد.»
روزنامه ابتکار شنبه را به تیترهای «پیشنهادهای جدید در چمدان دیپلماتها» و «مسابقه با پرچم همگرایی» اختصاص داد.
· همگرایی، واژه محبوب جریانهای سیاسی
روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود به روند وحدت یابی جریانهای اصولگرا و اصلاحطلب در طی چند هفته گذشته پرداخته است؛ گروه سیاسی روزنامه ابتکار معتقد است که «ائتلاف» و «همگرایی» در اردوگاه اصولگرایان برای جبران شکست 24 خرداد 1392 و برای اصلاحطلبان بهمنزله استمرار پیروزی قلمداد میشود، در بخشی از این یادداشت آمده است «بهطورکلی به نظر ميرسد هر دو جبهه اصل کشور – اصولگرايان و اصلاحطلبان – بر لزوم رسيدن به وحدت و همگرايي براي حضور در انتخابات آتي نظري مشابه دارند. بااینهمه، اينکه اين لزوم به منصه ظهور نيز برسد، جاي تأمل دارد. البته در انتخابات مجلس شوراي اسلامي با توجه به کثرت کانديداها و نمايندگان انتخابي، رسيدن به وحدت پیچیدگی کمتري خواهد داشت، اما بايد ديد که آيا در انتخابات رياستجمهوري آتي، شاهد يک انتخاب دوقطبي – البته در کنار حضور کانديداهاي مستقل – خواهيم بود يا خير.»
«مذاکرات وین همه راضیاند» تیتری است که روزنامه اعتماد در انعکاس به آخرین مذاکرات هستهای میان جمهوری اسلامی ایران و 1+5 انتخاب کرده است و در ادامه نوشت «دود سفيد از قلعه پلهكوبرگ بلند نشد. تيم مذاكرهكننده ايراني بعدازظهر روز پنجشنبه بهوقت محلي پايتخت اتريش را ترك كرده و به تهران بازگشتند. هشتمين دور از ماراتن هستهای ايران و 1+5 پس از امضاي توافقنامه برنامه اقدام مشترك در ماه نوامبر در وين پس از ديداري یکساعته ميان مديران سياسي اين گروه و با حضور محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان و كاترين اشتون، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا به پايان رسيد.
گفتهشده بود كه اين دور از مذاكرات عمومي ميان ايران و 1+5 كه از قبل اعلامنشده و تنها 24 ساعت پيش از تشكيل جلسه خبر آن در اختيار رسانهها قرار گرفت به درخواست وزير امور خارجه كشورمان و در راستاي بررسي راهكارهاي موجود صورت گرفته است. نخستين و سادهترين برآيند سه روز مذاكره ايران با تيم مذاكرهكننده آمریکایی و همچنين سه دور ديدار سهجانبه فشرده ميان ظريف، كاترين اشتون و جان كري، وزير امور خارجه ایالاتمتحده اين است كه در حال حاضر بههیچوجه مسئله تمديد مذاكرات نهتنها در دستور كار قرار ندارد كه به فعل ممنوعهای ميماند كه طرفين از بيان آنهم ابا دارند. يك سال سرمايهگذاري سياسي ايران و امريكا بهعنوان دو قطب اصلي اين مذاكرات بهگونهای روند بازي را پرپیچوخم كرده است كه به قول محمدجواد ظريف در حال حاضر هیچکس نميخواهد در خصوص تمديد مذاكرات در سر ميز مذاكره سخني به ميان آورد. به نظر ميرسد كه سناريوي ماه جولاي در پرونده هستهای ايران هم قابل تكرار و هم تا حدودي اجتنابپذير است.»
· در پاسداري از انقلاب محافظهكار نيستيم
روزنامه اعتماد در صفحه سیاستنامه خود به گفتوگو با سردار یدالله جوانی مشاور نماینده ولیفقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیرامون جایگاه سپاه پاسداران در قانون اساسی و چگونگی فعالیتهای سیاسی و اقتصادی سپاه پرداخته است. مشاور نماینده ولیفقیه در سپاه درباره مناطق ممنوعه سیاسی سپاه پاسداران گفت «مثلاً من بهعنوان يك پاسدار نبايد عضو هيچ حزب سياسي باشم يا زمان انتخابات نبايد به عضويت يك ستاد انتخاباتي دربیایم اين خلاف است؛ اما اينكه من نبايد عضو يك حزب سياسي باشم و در انتخابات هم نبايد در ستاد كانديدايي حضورداشته باشم به معناي آن نيست كه مسائل سياسي جامعه را هم نميتوانم بفهمم. سپاه پاسداران یکنهاد انقلابي است كه در آن نماينده ولیفقیه حضور دارد. در سپاه پاسداران در حوزه نمايندگي ولیفقیه، معاونت سياسي وجود دارد. فلسفه وجودي اين معاونت سياسي چيست؟» سردار یدالله جوانی سپس درباره نامه اخیر محمد خاتمی به رهبر معظم انقلاب پس از عمل جراحی ایشان اظهار داشت «ولي همين آقاي خاتمي بعد از ادعاهاي آقاي ميرحسين محكم كنار ايشان ايستاد درحالیکه آقا {مقام معظم رهبري} در آن خطبه آن صحبتها را فرمودند. در سال 88 مواضع آقا {مقام معظم رهبري} مشخص بود. اين در حالي است كه اینها در محافل خصوصيشان ميگويند تقلب نشده اما شما ببينيد در موضعگيريهاي رسمي چطور صحبت ميكنند. بصيرت داشتن در اين مسائل خيلي مهم است. در عبارتي مقام معظم رهبري ميفرمايند، بصيرت آن است كه بدانيم شمای كه روز عاشورا سر از تن امام حسين (ع) جدا كرده اين همان رزمنده جانباز در سپاه امام علي (ع) است كه در جنگ با معاويه تا مرز شهادت پيش رفت.» همچنین ایشان درباره حضور همیشگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دفاع و حراست از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن گفتند «دليلش فقط اين است آنهایی كه ميخواهند يك نوع تغيير مسيري را براي انقلاب ايجاد كنند، سپاه را مانع ميبينند و سپاه هم تا به امروز نشان داده كه با شجاعت، صلابت و اقتدار از انقلاب اسلامي دفاع ميكند و طبق تدابير و رهنمودهاي رهبري عزيزمان، نه دفاع محافظهكارانه، بلكه انقلابي دفاع ميكند؛ ما در پاسداري از انقلاب محافظهكار نيستيم. سپاه، پاسدار انقلاب است و از آن، انقلابي دفاع ميكند و هيچ ملاحظهکاری ندارد. اگر اين حماسهآفرینیها و جانفشانيها نبود در اين سیوپنج، شش سال آيا انقلاب با همه اين توفانها و رويدادها ميتوانست حفظ شود؟ براي سپاه پاسداران فرقي نميكند كسي كه هجوم آورده ماهيت نظامي دارد يا ماهيت غيرنظامي. در قانون اساسي تصریحشده سپاه وظيفه حراست از انقلاب را دارد و نگفته وظيفه دفاع در برابر حمله مسلحانه را بر عهده دارد. اگر تهديد سياسي بود چه؟ بنده براي شما اثبات ميكنم كه در سال 88 با يك براندازي مواجه بوديم.»
روزنامه اصلاحطلب شرق تیتر صفحه اول خود را به «ظریف: مذاکرات روبهجلو است» اختصاص داد و تمرکز ویژهبر انتخابات مجلس دهم داشت.
· سه محور اولویت اصلاحطلبان برای انتخابات مجلس دهم
روزنامه شرق در صفحه سیاست خود با حجتالاسلام رسول منتجب نیا، دبیر کل حزب اعتماد ملی به گفتوگو پرداخته است؛ این گفتوگو پیرامون فعالیت اصلاحطلبان در انتخابات آتی مجلس دهم و آسیبشناسی چینش لیست اصلاحطلبان در انتخابات گذشته شورای شهر بود. دبیر کل حزب اعتماد ملی در این گفتوگو سه محور اصلی فعالیت اصلاحطلبان را به اینگونه باز گونه کرد «با توجه به دو موردی که عرض کردم، یعنی اولاً عجله نکردن در اعلام اسامی و دوما اصرار بر اولویت اتحاد و انسجام جبههای به نام افراد و خواستههای شخصی و گروهی که بزرگان اصلاحطلب و اعتدالی همه بر آنها اتفاقنظر دارند و امیدواریم که زیرمجموعهها هم همینطور باشند تا خدایناکرده احساسات بر آنها غلبه نکند و فریب رقیب، آنها را به انحراف نکشد، مسئله سوم مطرح میشود. مسئله سوم این است که وقتی اتحاد اصلاحطلبان شکل گرفت و هواداران دولت نیز به آن پیوستند، آنوقت باید روی کاندیداها و افرادی که مطرح هستند، فکر کنند. چون درنهایت باید افرادی انتخاب شوند و برای انجاموظیفه در مجلس معرفی شوند که مثلاً دنبال منفعتطلبی نباشند. اگر فردی که میخواهد از این موقعیت سوءاستفاده کند یا فردی که توان انجام وظایف نمایندگی را ندارد، بهعنوان کاندیدا از طرف اصلاحطلبان معرفی شود، این درواقع یک اشتباه بزرگ است. اگر اصلاحطلبان و اعتدالگرایان کسانی را معرفی کنند که در مجلس به اینطرف و آنطرف تغییر مسیر دهند یا از مسیر اصلاحطلبی و اعتدال منحرف شوند، گروههایی که آنها را به مردم معرفی کردهاند، مسئول هستند و باید پاسخگو باشند. وقتی مردم به ما اعتماد میکنند و به کاندیداهای ما رأی دادند، ما هم باید امانتدار باشیم و ثابت کنیم که وقتی مردم ما را طرف مشورت خود قرار دادهاند، دردادن مشورت درست به مردم و پذیرفتن نتیجه کاری که از مردم خواستهایم انجام دهند، احساس مسئولیت داریم و سلامت مشاوره را در نظر داشته باشیم.»
· الگوهای کنش سیاسی اصلاحات
مهدی قدیمی و مرجان توحیدی در یادداشت «انتخاب در شرایط سخت» که در صفحه سیاسی روزنامه شرق درجشده است به بررسی الگوهای رفتاری اصلاحطلبان در ادوار مجلس پرداختهاند و سپس با این پیشینه تاریخی فعالیت سیاسی به ارائه الگوی پیشنهادی خود برای اصلاحطلبان در انتخابات مجلس دهم میپردازند و پیرامون آن نوشتند «نگاهی به وضعیت فعلی اصلاحطلبان، حاکی از این است که آنها امروز نه مانند ادوار سوم و ششم میتوانند به همسو بودن دولت وقت و باز بودن فضای سیاسی تکیه کنند، نه مانند مجالس چهارم و هفتم و نهم، مجبورند راه قهر با انتخابات را برگزینند. آنها امروز در شرایطی هستند که نسبت دولت وقت با آنها را میتوان با نسبت موجود بین دولت هاشمی با مجمع روحانیون و جناح چپیها در آستانه انتخابات مجلس پنجم مقایسه کرد.... میتوان گفت بهترین الگو برای اصلاحطلبان در انتخابات مجلس دهم، الگوی مجلس پنجم است. در این میان، تلاش طیفهای میانهرو جناح راست برای حمایت از دولت یادآور عملکرد طیفی از جناح راستیهای مجلس چهارم است که با انشعاب از مخالفان دولت، بنیانگذار کارگزاران شدند؛ انشعابی که حالا در میان بخشی از نیروهای معتدل مجلس نهم نیز زمینههای آن وجود دارد و انتخابات مجلس دهم، میتواند موقعیت خوبی برای این رویداد باشد... اما اگر رفتار اصلاحطلبان در انتخابات مجلس دهم، با الگوبرداری از مدل مجلسششم باشد، در شرایطی که نه دولت مستقر دولت اصلاحات است و نه رقبا در شرایط پس از دوم خرداد قرار دارند، شاید مجلس دهم آخرین ایستگاه فعالیت سیاسی اصلاحطلبان شود؛ اما بهرهگیری از مدل مجلس پنجم، یعنی تهیه فهرستی که دارای اشتراک باراست معتدل و حامی دولت باشد، مدلی است که برای انتخاب آن باید بسیاری از مؤلفهها و برگ خریدها را در نظر داشت و در نظر نگرفتن این مؤلفهها میتواند به تکرار اشتباهات اصلاحطلبان در معرفی فهرست کاندیداهای انتخابات شورای شهر سال 92 بینجامد»
این روزنامه اصلاحطلب با تیترهای اصلی «چکشکاری تنديس هستهای در بزنگاه وين» و «کابينه در سايه احمدي نژادي ها» رهسپار کیوسک مطبوعات کشور شد.
· کابينه دولت احمدینژاد در سال 1396
روزنامه آرمان در صفحه سياسي خود به ليست کابينه پيشنهادي دولت احمدینژاد در سال 1396 که عبدالرضا داوري دریکی از شبکههای اجتماعي معرفي کرده بود، واکنش نشان داده است؛ مطهره شفيعي در يادداشت «کابینه در سایه احمدینژادیها» درباره گمانههای موجود درباره انتشار اين ليست نوشت «آخرین گمانه که میتوان در مورد ارائه چنین لیستی مطرح کرد، تلاش برای بقا در عرصه سیاسی است؛ یعنی این تیم رسانهای هرروز موضوع جدیدی را مطرح و رسانهای میکند تا به جامعه القا کند که تیم احمدینژاد هنوز پویا و فعال است و با پایان دولت دهم، زندگی سیاسی این مجموعه پایان نگرفته است. شاید هم بیاعتنایی به عملکردهای گاهوبیگاه این جریان آنها را به تکاپو انداخته است که بار دیگر خبری را منتشر و به گمان خود، اذهان را مشغول کنند.»
روزنامه دولتی ایران با تیترهای اصلی «برنامه دولت برای ساخت یکمیلیون مسکن» میهمان نگاه خوانندگانش بود.
· «خاطره گویی» هاشمی از خبرسازی وزارت خارجه
روزنامه دولتی ایران در صفحه سیاسی خود به بازتاب مصاحبه حجتالاسلام هاشمی با ماهنامه اصلاحطلب اندیشه پویا پرداختهاند؛ این روزنامه درباره سخنان حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی نسبت به انگشتنگاری آیتالله ریشهری نوشت «(در دوران دولت احمدینژاد) من به دعوت ملک عبدالله برای شرکت در کنفرانس گفتوگوی ادیان به مکه رفتم و در خلال سفر تفاهمات خوبی برای کم کردن اختلافات داشتیم... وقتی برگشتیم ناگهان وزیر خارجه دولت احمدینژاد اعلام کرد که از آقای ریشهری که نماینده ولیفقیه در سازمان حج بود در فرودگاه جده انگشتنگاری شد و به ایشان توهین کردند. من موضوع را از خود آقای ریشهری پرسیدم و گفت اصلاً چنین چیزی نبود. خود ایشان به آقای متکی زنگ زد که چرا چنین خبری را پخش کردهاید؟ در جواب گفت، تحتفشار بودم که چنین خبری را بسازم و بگویم. وی ادامه داد: «مصالح جهان اسلام و منافع کشور را فدای اختلافات سیاسی خویش کردند و پسازآن دیدید که عربستان چه رویکردی با ایران داشت و چه ضررهایی که به خاطر این تخاصم ساختگی متوجه جهان اسلام مخصوصاً کشورهای اسلامی در منطقه شد.»
روزنامه اصلاحطلب آفتاب یزد با تیتر «پيشرفت مذاکرات» و «با پسرم اختلافسلیقه دارم» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· روحاني گفتمان اصلاحات را برگزيده است
روزنامه آفتاب يزد در صفحه سياسي خود با حجتالاسلام رهامي، دبیر کل انجمن اسلامي مدرسين دانشگاهها پيرامون وضعيت اصلاحطلبان در مقطع کنوني و مناسبات آنان با دولت پرداخت؛ وي در بخشي از سخنانش نسبت به دولت يازدهم گفت «گرچه آقاي روحاني هیچگاه نگفته است که دولتش ريشه در جريان اصلاحات دارد اما در عمل او و دولتمردانش تاکنون گفتماني را برگزیدهاند که اصلاحطلبی است. تعامل و مدارا يکي از ویژگیهای مشترک گفتمان دولت خاتمي و روحاني است. شرايط اين روزهاي جامعه عبور از افراطگرایی را میطلبد و اين شعار گفتمان دوم خرداد بود. بنابراين شرايط محيطي است که تغيير کرده است و بر رفتار اصلاحطلبان اثرگذار است و مبناي اصلي گفتمان اصلاحات تغيير نکرده است»