آنچه با دیدن صفحات وب‌سایت بی‌بی‌سی فارسی مسلم می‌شود، وجود استراتژی برای تقویت باور به «جمعیت کمتر، زندگی بهتر» در ذهن مخاطب ایرانی است؛ به گونه‌ای که در طول زمان با القای چارچوبی، رفتارهای جمهوری اسلامی در این حوزه را به وضعیت معیشتی مردم مرتبط می‌کند.

گروه جنگ نرم مشرق- بیش از سه سال است که مباحث مرتبط با افزایش جمعیت ایران در نگاه به آینده و بررسی معضلات کاهش جمعیت و نسل جوان در کشور توسط مقام معظم رهبری و به دستور ایشان رونق گرفته است. دلایلی که مدیران کلان نظام برای تشویق عموم به فرزندآوری در نظر می‌گیرند بسیار مفصل بوده و در عین حال استدلال‌های وارده برای جلوگیری از کاهش نرخ رشد جمعیت نیز آنقدر مطول است که در این مقال نمی‌گنجد.

بی‌بی‌سی فارسی طی 4 سال گذشته به تناوب به مسئله افزایش نرخ باروری و زاد و ولد پرداخته است که شاید در طول زمان، خیلی در چشم مخاطب تاثیرگذار به نظر نرسد اما وقتی اخبار این رسانه را با علم به تاثیر رسانه در اذهان و قلوب بررسی کنیم متوجه دیدگاهی می‌شویم که به وضوح مخالفت خود را با مسئله افزایش تولید نسل در ایران نشان می‌دهد.

مهمتر از همه آنکه هدف بی‌بی‌سی فارسی از پوشش اخبار این حوزه اساسا در جهت چارچوب‌سازی برای عوض کردن نگاه مخاطبانش به جمهوری اسلامی است. این بنگاه خبرپراکنی در طول دوران حیات خود سعی در القای 4 محور منفی برای جمهوری اسلامی دارد و در تلاش است تا مسئله افزایش جمعیت را نیز با همین مسائل خودپندارانه مرتبط کند. این چهار محور عبارتند از : «حکومت تئوکراتیک ناکارآمد»، «ناقض حقوق بشر»، «دولت حامی تروریسم» و «به دنبال سلاح هسته‌ای».

آنچه که با دیدن این صفحات مسلم می‌شود، وجود یک استراتژی برای تقویت باور به «جمعیت کمتر، زندگی بهتر» در ذهن مخاطب ایرانی است. این استراتژی زمانی مهمتر جلوه خواهد کرد که بدانیم همین استراتژی در شبکه ماهواره‌ای بی‌بی‌سی نیز دنبال می‌شود. 



تیتر سوالی، یکی از پرکاربردترین مدل‌های تیترنویسی برای تزریق مفهومی خاص در ذهن مخاطب است. این سوال به گونه‌ای تنظیم شده است که از همان ابتدای مطلب بدون اینکه مخاطب هنوز چیزی مطالعه کرده باشد به او القا می‌کند که افزایش جمعیت غیر ضروری و بحران‌ساز است.


تلاش برای تقابل مردم و حکومت از خدعه‌های قدیمی رسانه‌های معاند است؛ خصوصا اگر ذیل چنین تیتری، عکس یک کودک ظاهرا فقیر نیز آورده شود.


تیتر سوالی، یکی از پرکاربردترین مدل‌های تیترنویسی برای تزریق مفهومی خاص در ذهن مخاطب است. این سوال به گونه‌ای تنظیم شده است که از همان ابتدای مطلب بدون اینکه مخاطب هنوز چیزی مطالعه کرده باشد به او القا می‌کند که افزایش جمعیت مردم ایران را فقیرتر می‌کند.



سواستفاده از مشکلات موجود در جامعه و ارتباط دادن آن به سیاست رشد جمعیت نیز کاملا شیطنت آمیز است. گذشته از آن، استدلال بی‌بی‌سی در ربط دادن اعتیاد زنان به افزایش جمعیت در نوع خود جالب توجه است.


آوردن کلمه «واکنش‌ها» در ابتدای تیتر، خبر از وجود بازخوردهای ضد و نقیض با بنر منتشره در سطح شهر را پررنگ جلوه داده و همین پررنگ کردن اختلافات، خود نشان از ابراز مخالفت است.


بی‌بی‌سی در اغلب موارد برای موجه جلوه دادن نظرات خود، از میان کاربران و مخاطبانش تایید جمع می‌کند.


خبر دروغی که برای شانتاژ هر چه بیشتر پیرامون موضوع، منتشر شده است.








استفاده از عبارت «مجازات» برای اعمالی مانند سقط جنین و وازکتومی بدون ذکر علت سقط جنین و وازکتومی نشان از شیطنت نویسنده مطلب دارد.


تیتر به گونه‌ای انتخاب شده است که مخاطب در یک دوراهی قرار می‌دهد. بی‌بی‌سی فارسی به خوبی می‌داند که با مخاطبی مهربان و عاطفی سروکار دارد و مجبور است که از حربه القای شک و تردید نیز بهره ببرد.


هرچند که بسیاری از مردم، چندان به بد بودن امواج جمعیتی معتقد نبوده و بلکه پیشرفت‌های کنونی کشور را نیز مرهون همین موج جمعیت دهه شصتی می‌دانند، اما بی‌بی‌سی فارسی با استفاده از کلمه «انفجار» مفهوم پست آن را به رخ می‌کشد.








یک تیتر دلهره‌آور؛ گویا به تعداد افراد مریض یا مشکل‌دار جامعه افزوده می‌شود.








ارعاب زنان شاغل که عموما هم از مشکلات مالی رنج می‌برند نیز جزو حربه‌هایی است که بی‌بی‌سی فارسی به آن آویزان شده است.


به قرار گرفتن دو کلمه «زندان» و «وازکتومی» در یک تیتر دقت کنید.


در نهایت نیز بی‌بی‌سی با اعتماد به نفسی فوق‌العاده کنترل جمعیت را برای آینده بشر و محیط زیست مفید می‌داند؛ البته بدون ذکر این نکته که بشر مورد نظرش چه خصوصیاتی و چه نگاهی به دنیا و آخرت دارد.

بی‌بی‌سی فارسی به عنوان بنگاه خبرپراکنی متعهد به سیاست‌های انگلیس، هیچ چارچوب مفهومی دیگری غیر از لیبرالیسم و لذت‌گرایی و تفردگرایی نهفته در آن را برنمی‌تابد. لذا تمام سعی خود را به کار می‌گیرد تا ضمن پوشاندن محاسن بسیار مهم افزایش جمعیت و نسل جوان آینده، و پررنگ کردن معایب احتمالی آن، سبک زندگی غربی را نیز در میان ایرانیان همه‌گیر کند.

نکته آخر آنکه انگلیس به عنوان سومین مرکز ارائه‌کننده وب‌سایت‌های مستهجن در جهان و به عنوان کشوری که به شهادت اسناد سازمان‌های جهانی، دارای 48% ولادت خارج از خانواده (حرام‌زاده) است در موقعیتی نیست که بتواند با استفاده از تبلیغات با فرهنگ مردمی مقابله کند که پاکی و حیا در وجودشان نهادینه است.

وحید درمنکی فراهانی