قبل‌ترها وقتی حرفی از تنبیه بدنی دانش آموزان توسط معلمان و مربیان آموزشی به گوشمان می‌رسید کمی بی خیالتر بودیم و برایمان امری عادی جلوه می‌کرد؛ بهانه‌های مختلفی برای توجیه این رفتار غیرانسانی دست و پا می کردیم و خلاصه راحت‌تر از کنارش رد می‌‎شدیم. اما زمان که گذشت از یک سو فرهنگ خانواده ها غنی‌تر شد، تنبیه بدنی جای خودش را به صحبت کردن و حل مشکل از طریق گفتگو داد و از سوی دیگر با ایجاد تغییرات اساسی در بدنه آموزشی کشور وضع معلمان و سایر کادر آموزشی بهتر شد بنابراین همه چیز برای به حداقل رسیدن تنبیه بدنی در مدارس مهیا شد.

گروه اجتماعی مشرق- در چنین شرایطی وقتی خبری از چنین اقداماتی در رسانه ها درز پیدا می کند همه گوشها تیز می شود که عاقبت معلمی که دانش آموز خود را تنها برای گرفتن یک پاک کن از بغل دستی اش، راهی بیمارستان می کند چیست؟ ماجرا از این قرار است که هفته گذشته پدر یک دانش‌آموز دبیرستانی در منطقه ۹ تهران از تنبیه بدنی فرزندش توسط معلم ادبیات در کلاس درس خبر داد به نحوی که این دانش‌آموز در نتیجه این تنبیه روانه بیمارستان شده است.


بنا بر اظهارات این دانش‌آموز که تنها ۱۵ سال دارد و در ضمن از بیماری شدید قلبی نیز رنج می‌برد، دبیر ادبیات به این دلیل که او از همکلاسی خود پاک‌کن درخواست کرده، با عصبانیت به سمت وی حمله‌ور شده و با کتک (ضربه شدید پا به آلت تناسلی) و ناسزا، وی را از کلاس درس بیرون انداخته، به نحوی که قفسه سینه این دانش‌آموز به شدت با زمین برخورد کرده است.

اما این تنها خبری نیست که اخیرا از تنبیه بدنی دانش آموزان در مدارس رسانه ای شده است علاوه بر این نوجوان 15 ساله، خبر تنبیه دانش آموز 9 ساله که برای چندمین بار بر اثر شلاق معلم راهی بیمارستان شد نیز از جمله خبرهای تکان دهنده چند روز اخیر است. این کودک ۹ ساله که در مقطع سوم ابتدایی دبستان شهید میرحسینی شهرستان میرجاوه در استان زاهدان مشغول به تحصیل بود در اثر پارگی رگ و عفونت دست ناشی از ضربات شلاق معلم راهی اتاق عمل بیمارستان شد.

هم چنین اوایل سال تحصیلی جاری خبری از تنبیه دسته جمعی دانش آموزان یک کلاس توسط مدیر مدرسه در بندر عباس منتشر شد که در پی آن شکایات فراوانی از سوی اولیای آنها صورت گرفت. به گفته یکی از اولیای، دانش آموزان معلم نداشته اند و بر اساس سن و سال خود سر و صدا کرده اند و مدیر نیز وارد کلاس شده و چون دانش آموزان حاضر نشده اند فرد خاصی را به عنوان عامل شلوغی معرفی کنند، همه به صورت گروهی مورد تنبیه بدنی با یک لوله پولیکا قرار گرفته بودند.

مدیرکل رسیدگی به شکایات آموزش و پرورش: تنبیه بدنی دانش آموزان توسط معلمان از سر دلسوزی است

سیدرحیم میرشاه ولد مدیر کل ارزیابی و رسیدگی به شکایات وزارت آموزش و پرورش در گفتگو با خبرنگار اجتماعی مشرق، درباره تنبیه بدنی دانش آموزان در مدارس گفت: عوامل مختلفی باعث بروز چنین حرکاتی از سوی معلم می شود، خود دانش آموزان اگر که تکالبیفشان را به خوبی انجام دهند، به موقع سر کلاس حاضر شوند و اینکه نظم کلاس را بهم نزنند همه اینها در برخورد معلم تاثیر دارد.

وی گفت: خارج کلاس هم ممکن است موضوعات مختلفی باشد که معلم را وادار به رفتارهای اینچنینی کند، موضوع تنبیه دانش آموزان یک بعدی نیست ولی در هرحال چنین جریانی از سوی ما پذیرفته شده نیست. ما معتقدیم مجموعه عواملی کنار هم قرار می گیرند که تنبیه بدنی دانش آموزان را رغم می‌زند. کما اینکه برعکس چنین موضوعی هم وجود دارد و گاهی معلمان از سوی دانش آموزان مورد ضرب و شتم قرا می گیرند که نمونه های این موضوع هم کم نیست. مثل دانش موزی که معلمش را با چاقو کشت.

میرشاه ولد باعنوان اینکه بخشی از آسیبهایی که از سوی معلمان به دانش آموزان می رسد حادثه است، تصریح کرد: یک بخشی از این حوادث به یکباره اتفاق می افتد و مقدمه خاصی هم ندارد. حالت خاص روحی- روانی معلم و دانش آموز منجر به چنین حوادثی می شود که نوعا از سر دلسوزی و علاقه به سرنوشت دانش آموز است. وقتی معلم اصرار دارد که دانش آموز درسش را بخواند و مراتب دانش آموزی را رعایت کند به آینده دانش آموز می اندیشد.

مدیر کل ارزیابی و رسیدگی به شکایات وزارت آموزش و پرورش در این باره افزود: قصد نداریم تنبیه را توجیه کنیم بلکه معتقدیم خیلی از این اتفاقات از سر حادثه است و آنی اتفاق می افتد. اصل این کار از نظر آموزش و پرورش ناپسند است و تحت هیچ شرایطی نباید تنبیه بدنی صورت بگیرد، هیچ کس هم این مجوز نمی دهد که عوامل آموزشی تنبیه را انجام دهند و تاکنون هر موردی هم که اتفاق افتاده به شکل حقوقی برخورد صورت گرفته است، معلم خاطی به هیئت تخلفات اداری فرستاده شده است و رای متناسب با جرم هم صادر شده است.

وی درباره نقش والدین در کمک به معلمان و مربیان گفت: اگر اولیای محترم دانش اموزان هم نقش خود را به درستی ایفا کنند این اتفاقات رخ نمی دهد ، اینکه حواسشان به درس و مشق فرزندانشان باشد و مسائل مربوط به تحصیل‌شان را پیگیری کنند. اگر پدر و مادر نقش تربیتی خودشان را به درستی ایفا نکنند، آموزش و پرورش به تنهایی نمی تواند این کار را انجام دهد .

میرشاه ولد در پاسخ به این سوال که بازنگری در قوانین چگونه می تواند مانع چنین حوادثی شود، عنوان کرد: قوانین متقن است و آئین‌نامه اجرایی مدرسه تکلیف تنبیه دانش آموز را روشن کرده است. بنابراین قوانین ابهامی ندارد.

هیچ روانشناس و کارشناس تعلیم وتربیتی تنبیه بدنی کودکان را برای گوش به فرمان کردن کودکان توصیه نمی کند. دین مبین اسلام نیز در سفارشاتی که در رفتار با کودکان داشته است مدام از رفتار از روی صبر و بردباری یاد کرده است.

تنبیه بدنی آموزش در مدارس را تحت الشعاع قرار می دهد

نازنین آهنگری کارشناس ارشد روانشناسی بالینی و عضو انستیتو روانپزشکی تهران درباره ریشه چنین اتفاقاتی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی مشرق، گفت: در محیطی که سلامت روانی کودکان تامین نباشد بحث آموزش به طور کامل تحت الشعاع قرار می گیرد. و طبیعتا شرایط بد مدرسه در خانه هم انعکاس پیدا می کند و این موضوع می تواند تنش های زیادی را برای خانواده فراهم می کند.

وی گفت: اگر کودکی خانواده خود را حامی خود بداند و والدین با او رفتار استانداردی داشته باشند، مسائل و مشکلات درون مدرسه را به خانواده گزارش می دهند اگر بررسی انجام دهیم که کودکان چرا مسائل مربوط به مدرسه را به خانواده انتقال نمی دهند می بینیم که حتما چنین فضایی هم در خانه حاکم است یعنی پدر و مادرشان اشخاص پذیرنده نیستند و در نتیجه کودک احساس راحتی برای بیان مشکلات مدرسه نمی کند.

عضو انستیتو روانپزشکی تهران عنوان کرد: شرایط مدارس با گذشته تفائت زیادی کرده است، حداقل چیزی که کودکان به آن دسترسی دارند تلوزیون است، رسانه ای که خیلی از جرات ورزی ها را به بچه اموزش می دهد بنابراین عموما اگر در مدرسه رفتار سوئی اتفاق بیافتد آن را انتقال می دهند. این اتفاقات هم معمولا در بین مدراس پایین شهر و روستاها و محیطهایی که کودکان پدر و مادر پیگیری ندارند، اتفاق می افتد.

وی افزود: طی سال تحصیلی بحث مشاور در مدارس کمرنگ است و هر کدام از کودکان باید از نظر سلامت روان بررسی شوند؛ فرض کنید کودکی با پدر و مادری زندگی می‌کند که از نظر روانی مشکل دارند، اگر چنین کودکی در مدرسه هم شخص دلسوز به آینده اش نباشد چه وضعیتی خواهد داشت؟

آهنگری در پایان خاطر نشان کرد:علاوه بر این در مورد کودکان به ویژه پسر بچه ها بحث بیش فعالی مطرح است، اگر اینها شناسایی نشوند و بیماریشان تا مقاطع تحصیلی بالاتر با آنهاهمراه شود، می تواند به سیستم آموزشی لطمه بزند، ناگفته نماند که شناسایی این کودکان بعد از والدین وظیفه آموزش و پرورش است. همچنین اگر پایش سلامت معلمان و مربیان کنترل نشود و وضعیت روحی و روانی آنان چشم پوشی شود، نتیجه ای جز تنبیه و برخوردهای فیزیکی از سوی آنان نخواهیم داشت.


مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.