«میراث» احمدی‌نژاد کلیدواژه روزنامه‌های اصلاح‌طلب برای علت مشکلات و رهایی از پاسخ‌گویی شده است؛ این‌بار احمدی‌نژاد، مقصر اصلی کارت زرد دوم بهارستان به نعمت‌زاده بود.

گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.

****
روزنامه‌های اصلاح‌طلب روز چهارشنبه را با تمرکز خبری بر سخنان رییس‌جمهور، حجت‌الاسلام روحانی، آغاز کردند. از سوی دیگر روزنامه دولتی ایران پس از انتقادهای فراوان به بخش خبری 20:30 این بار نوک پیکان انتقادات خود را روانه روزنامه جام‌جم وابسته به صدا وسیما کرده است و در همین راستا در نقد گزارش روزنامه جام‌جم نوشت «در واقع انتقاد اخیر رئیس جمهوری هم ناظر به روند کلی در صدا و سیما است که از دوره مدیریت قبل بر جای مانده و انتظار می‌رود در مدیریت جدید تغییراتی در جهت پوشش بهتر و کیفی‌تر خدمات دولت داده شود. هر چند ارزیابی عملکرد مدیریت جدید صدا و سیما به زمان بیشتری نیاز دارد و قضاوت درباره آن زود است اما با این حال سمت و سوی سیاستگذاری‌ها باید به گونه‌ای باشد که صدا و سیما رسانه‌ای واقعاً ملی باشد و امکان سخن گفتن موافق و مخالف فراهم شده و عموم مخاطبان و دیدگاه‌ها را پوشش بدهد.»

روزنامه مردم‌سالاری

ارگان رسمی حزب مردم‌سالاری چهارشنبه را با تیترهای «لغو کلی تحریم‌ها را یکجا می‌خواهیم» و «سفریک روزه رییس جمهور به چابهار» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.

· انتقاد احمد توکلی از سخنان آیت‌الله سید محمد خامنه‌ای

انتقادات نسبت به سخنان آیت‌الله سید محمد خامنه‌ای در رسانه‌ها به شدت افزایش یافته است؛ این‌بار احمد توکلی زبان به گلایه گشود و اظهار داشت «من بعد از مطالعه مصاحبه جناب آقای سید محمد خامنه‌ای به فکر افتادم که نقدی بنویسم ولی به علت گرفتار بودن در مباحث مربوط به بررسی بودجه سال 1394، امکان نوشتن نقد فراهم نشد. تاریخ انقلاب، نقش بی‌بدیل امام (ره) در خدمت به ملت ایران و اسلام عزیز، نقش شهید بهشتی و حتی نقش آقای‌هاشمی‌رفسنجانی، ـ به رغم انتقاداتی که من به ایشان داشته و دارم ـ باید درست فهمیده شود و این طور نشود که در مصاحبه‌ای، تصویری از انقلاب اسلامی داده شود که گواینکه یک عالم پیرمردی که در دست دیگران چرخانده می‌شد، کشور را اداره می‌کرده و کادر رهبری ایشان به گونه‌ای بودند که یا توطئه‌گر یا ساده و اهل بازی‌خوردن بودند و قلیلی هم بودند که فقط طرفدار وطن و وطن‌دوست بودند و هر گاه که متوجه می‌شدند، اقدام می‌کردند.

وی ادامه داد: اختلاف نظر من با آقای‌ هاشمی تاریخی است و اگر اولی نبوده باشم اما جزو اولین منتقدان صریح آقای رفسنجانی بودم. هاشمی دهه 60 ممکن است باهاشمی دهه 90 متفاوت باشد که هست ولی وقتی من دهه 90 به آقای‌هاشمی ایراد جدی دارم، موجب نمی‌شود که دهه 60 ایشان و نقش‌های او را نگفته بگذارم. توکلی در ادامه گفت: تصویر دیگری که آقای محمد خامنه‌ای ارائه می‌دهد این است که امام (ره) شخصیتی بود که به وسیله اطرافیان اداره می‌شود و کادر رهبری کادری فرصت‌طلب، کینه‌ورز و بی‌ضابطه هستند، آنقدر که برای انتقام از رقبای سیاسی، سرشان را به دار می‌دهند؛ این تصویر خیلی غیر واقعی و ناحق است. من با چند خاطره، نشان می‌دهم که امام نه تنها اداره نمی‌شد بلکه همه را اداره می‌کرد.»

روزنامه ابتکار

روزنامه ابتکار چهارشنبه را به تیترهای «صحبت‌های متفاوت «آقا محسن»» و «نگذاریم 9 دی عامل تفرقه شود» اختصاص داد.

· شمایل تندروهای سیاسی

مصطفی داننده در سرمقاله روزنامه ابتکار به بررسی ویژگی‌های سیاسی آنچه تندروهای اصولگرا می‌خواند پرداخته است؛ وی با مشابهت سازی آنان با موتورسواران بی قانونی نوشت «موتور سواران سیاسی که در ماه گذشته رئیس جمهور از آنان به عنوان "تازه به دوران رسیده‌ها” یاد کرد و آیت‌الله هاشمی آنان را "جدیدالاسلام‌ها” نامید، به خود اجازه می‌دهند جای هر نهاد و مرجعی تصمیم بگیرند و به راحتی برای افراد حکم صادر کنند.

این افراد که نمونه‌های آن را به راحتی می‌شود در این روزهای ایران مشاهده کرد به راحتی به تمام مخالفان خود برچسب ضدیت با انقلاب و نظام می‌زنند اما تاب شنیدن هیچ گونه انتقادی را ندارند و اگر انتقادی از آنان مطرح شود صدای «وا مظلوما» سر می‌دهند و با سخنرانی‌ها و همایش‌های مختلف سعی می‌کنند مظلومیت خود را به مردم ثابت کنند. این گروه که خود را ترازوی خوب وبد می‌دانند به راحتی حکم اعدام مخالفان را امضا می‌کنند. این افراد بسیاری از شخصیت‌های شناخته شده و قابل احترام نظام (اعم از اصلاح طلب و اصولگرا) را به بهانه‌های مختلف اعم از «دخیل در فتنه» یا «ساکت فتنه» مورد نوازش قرار دادند. چه بسیار از معتمدین مردم که با برچسب‌های این افراد مجبور به خانه نشینی و ترک مناصب دولتی و غیر دولتی شدند. گویی موتورسواران سیاست، دارای اجتهاد شخصی یا حق بدنام کردن افراد را دارند.

این افراد که کم کم تبدیل به یک جریان سیاسی در کشور شده‌اند یک عادت بزرگ دیگر نیز دارند. آن‌ها عادت ندارند اشتباهات خود را ببینند اما استاد دیدن اشتباهات دیگران هستند. این جریان سیاسی کشور طی هشت سال گذشته «مهر سکوت» به لبان خود زده و چشم خود را بر اشتباهات و تخلفات دولت قبلی یعنی دولت محمود احمدی نژاد بسته بودند و در کنار آن مخالفان دولت نهم و دهم را ضدانقلاب و خارج از ریل انقلاب خطاب می‌کردند. همین افراد امروز با تغییر دولت، تبدیل به سربازان خط مقدم مخالفت با دولت روحانی شده‌اند و حتی کوچک‌ترین اشتباه دولت را با ذره بین نگاه خود آنقدر بزرگ می‌کنند که گویی روحانی در حال انجام خیانتی بزرگ به کشور است. این رفتار درست مانند زمانی است که موتورسواران شهری در حال رانندگی در پیاده رو هستند و در هنگامه خروج از پیاده رو، به راننده یک ماشین پرخاش می‌کنند که چرا هنگام پیچیدن راهنما نزده است.»

روزنامه مردم‌ امروز

روزنامه اصلاح‌طلب مردم‌امروز با تیترهای «اختصاصی: جزئیات فساد در ستاد سوخت کشور» و «سقوط ادامه دارد، نفت:57 دلار» میزبان نگاه خوانندگانش بود.

· فساد در ستاد سوخت

مرتضی بانک، معاون کل نهاد ریاست‌جمهوری در گفت‌وگو با روزنامه مردم‌امروز به افشاگری پیرامون جزئیات فساد در ستاد سوخت پرداخت؛ جانشین حمید بقایی در دولت یازدهم اظهار داشت «کسانی در ستاد سوخت فعالیت می‌کردند اقداماتی را انجام دادند که خلاف مقررات ستاد سوخت بوده است. طبق قانون باید برای واردکننده امکاناتی فراهم می‌شد که بتواند پلاک اتومبیلی که باید از رده خارج شود به قیمتی خریده و پول آن را هم پرداخت می‌کرد، اما این کار به شکل دیگری انجام شد. ستاد از واردکننده خواسته تا پول خودرویی را که باید از رده خارج شود مستقیم به حساب ستاد سوخت واریزکند.

به این ترتیب به تعداد مشخصی مثلاً 500 هزار یا یک میلیون تومان یا بیشتر طی سال‌های مختلف مبلغی که برای خرید پلاک و از رده خارج شدن خودرو هزینه می‌شده مستقیماً به حساب ستاد سوخت ریخته می‌شده است. اگرچه ستاد سوخت با این کار باید خودش خودروها را از رده خارج می‌کرد اما این اتفاق به آن تعدادی که پول واریز شده، نبوده است و در واقع حدود یک چهارم رقمی بوده که پول آن ریخته شده است و خودرو خارج شده است.

نتیجه آنکه اولاً این پول مستقیماً به حساب نهاد ریاست‌جمهوری در دوره قبل آمده که نباید این اتفاق می‌افتاد. دوم باید تعداد مشخصی خودرو از رده خارج می‌شده که نشده و به اهدافی که برای آن موضوع داشتیم از جمله محیط زیست نرسیده‌ایم. بعد هم تعدادی خودرو وارد شده است که به تعداد خودروهای موجود اضافه کرده و در میان تنها سود کلانی نصیب واردکننده شده است. وارد کننده مسیر محدود و دشواری برای واردات خودرو باید طی می‌کرده است. در این دوران این روال کنار گذاشته شد و هرچه می‌خواسته خودرو وارد کرده است.»

روزنامه اعتماد

روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم‌تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «سال پرحادثه به روایت هاشمی» و «سند برائت دولت» اختصاص داده است.

· احمدی‌نژاد؛ مقصر کارت زرد بهارستان به نعمت‌زاده

«میراث» احمدی‌نژاد کلیدواژه روزنامه‌های اصلاح‌طلب برای علت مشکلات و رهایی از پاسخ‌گویی شده است؛ این‌بار احمدی‌نژاد، مقصر اصلی کارت زرد دوم بهارستان به نعمت‌زاده بود. احسان بداغی در گزارش «تصمیمات احمدی‌نژاد؛ دلیل کارت زرد به وزیر روحانی» نوشت «مجوز خودروهای لوکس در دولت احمدی‌نژاد برای وزیر دولت روحانی دردسرساز شد. انکار نعمت‌زاده درباره واردات بی‌رویه برنج و خودروهای لوکس کارگر نیفتاد و او برای بار دوم با کارت زرد مجلسی‌ها از بهارستان بدرقه شد.»

این روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب سپس با پیشرو بودن طرح استیضاح نعمت‌زاده نوشت «هر چند دو بار تلاش برای استیضاح نعمت‌زاده تا پایان تابستان امسال بی‌نتیجه مانده بود اما اواسط مهرماه زمزمه‌های جدی برای استیضاح او شروع شد؛ زمزمه‌هایی که روح‌الله عباسپور، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن هم آن را تأیید کرد. دیروز بعد از کارت زرد دوم مجلس به نعمت‌زاده سخن‌های جدی‌تری از طرح استیضاح او به میان آمد، طرحی که البته ربط چندانی هم به کارت زرد دوم یا سوم ندارد.

مهرداد لاهوتی، نماینده‌یی از طیف اصولگرایان معتدل تأیید کرد که این طرح آماده تحویل به هیات رییسه است. او گفته که «کارت زرد مجلس به یک وزیر به معنای نارضایتی نمایندگان از عملکرد وی است و در واقع شرایط برای استیضاح وزیر فراهم می‌شود.» این سخن تأیید می‌کند که کارت زرد دیروز احتمالاً ربط چندانی به توضیحات نعمت‌زاده نداشته و نمایندگان تلاش می‌کنند تا او را در تنگنای جدی‌تری قرار دهند؛ فارغ از اینکه بهانه این تنگنا چیست. مهرداد لاهوتی گفته در صورت استیضاح، «قطعاً» نعمت‌زاده عزل خواهد شد.

همین یک هفته پیش نمایندگان برای مهم‌ترین محور انتقادات خود به وزیر صنعت، یعنی بحث صنایع خودروسازی مهلتی دو ماهه به او دادند تا اتفاقات مد نظر آن‌ها در این حوزه بیفتد؛ اتفاقاتی که علی علی‌لو، رییس هیات تحقیق و تفحص از صنعت خودروسازی درباره میزان امیدواری به ان گفته است که «بعید می‌دانم در مدت دو ماه بتوان این صنعت انحصاری را که از سوی مدیریت رنج می‌برد درمان کرد، صرفاً از باب تعامل با دولت با این فرصت درخواستی موافقت شد.» با این اظهارات ناامیدکننده علی‌لو نمی‌توان روزهای آرامی را برای آینده مدیریت نعمت‌زاده در وزارت صنعت متصور بود. با این وضعیت بعید نیست که او دومین وزیر کابینه یازدهم باشد که مجبور به حضور در جلسه استیضاح خواهد شد.»

روزنامه شرق

روزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «تلاش‌کنیم فاصله‌ها کم شود» و «جدی‌ترین منتقد پوتین به زندان افتاد» اختصاص داد.

· دلایل خروج حماس از سوریه

گروه بین الملل روزنامه شرق در گفت‌وگو با خالد قدومی نماینده جنبش حماس در تهران به مناسبات میان جمهوری‌اسلامی و گروه جهادی حماس پرداخت؛ خالد قدومی در پاسخ به خبر سفر خالد مشعل، رییس دفتر سیاسی حماس به تهران اظهار داشت «در رابطه با سفر آقای مشعل به تهران هم باید بگویم که یک هفته است هیاهو و جنجال در این مورد به راه افتاده است. کسانی هم که از رابطه ما با ایران مطلع هستند یا نیستند، شروع به اظهارنظر می‌کنند و چه‌بسا در مراحلی این اقدامات باعث آسیب‌زدن به روابطمان با ایران شود که هیچ خدمتی به واقعیت نمی‌کند؛ اما این سفر آغاز روابط با ایران نیست، بلکه جزیی از مناسبات ایران و حماس است. زمانش که فرابرسد، ان‌شاءالله آقای مشعل را در ایران خواهیم دید» وی سپس نسبت به خبرهای مبنی بر اینکه دفتر سیاسی حماس از دوحه به تهران منتقل خواهد شد تصریح کرد «هیچ‌گونه تغییری در رابطه با وضعیت حماس در کشورهای اسلامی به‌خصوص دوحه ایجاد نشده؛ این خبر یک سایت صهیونیستی است که غیراز دروغ‌پردازی کاری نمی‌کنند. اما اعلام می‌کنم که در رابطه با شرایط استقرارمان در این کشورها هیچ تغییری ایجاد نمی‌شود.»

نماینده جنبش جهادی حماس همچنین به اظهارات محمود الزهار مبنی بر دخالت ایران در امور شیعیان یمن و عراق گفت «من پس از پخش آن مصاحبه با آقای «الزهار» تماس گرفتم و ایشان این اظهارات را تکذیب کردند. اما به دور از این مساله، آنچه مهم بوده این است که جنبش حماس به‌عنوان یک جنبش رهایی‌بخش این مأموریت را دارد که بین جهان اسلام وحدت را برقرار کند. برخی می‌گویند حماس برای ایران در مناسباتش، شرط‌هایی قائل شده است یا به سیاست خارجی ایران انتقاد می‌کند. اما ما در جنبش حماس هیچ‌گونه تحمیل و شرطی را برای هیچ کشوری قائل نمی‌شویم و همانطورکه عرض کردم، بخشی از محیط پیرامونی که در آن قرار گرفته‌ایم، ما را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. من مثالی می‌زنم. من و شما دو دوست هستیم. شما موضعی را در ارتباط با دوست سوم اتخاذ می‌کنید. اما من نمی‌توانم شرایطم را به شما دیکته کنم. چراکه شما از من قوی‌تر هستید. آنچه من می‌توانم به نوبه خودم انجام دهم، انجام سیاست‌هایی در قبال سیاست‌های شماست. اما در عین حال تلاشم این است که روابطم با شما متأثر از این موضوع نشود، چراکه شما دوست من هستید»

روزنامه آرمان‌ امروز

روزنامه آرمان‌امروز صفحه اول خود را به تیترهای «زنجانی فراموش نمی‌شود» و «نعمت زاده 2 کارته شد» اختصاص داد.

· 25 دی؛ همایش بزرگ اصلاح‌طلبان

اصلاح‌طلبان برای «وحدت» میان خود به همایش روی آورده‌اند، میثم سعادت در صفحه سیاسی روزنامه آرمان پیرامون تکاپوی شورای هماهنگی اصلاحات برای بروز و ظهور در ساحت سیاسی کشور نوشت «این روزها همه اصلاح‌طلبان از وحدت می‌گویند. در واقع دو تجربه تاریخی به آنان ثابت کرده که «وحدت» تا چه اندازه در پیروزی‌های سیاسی تاثیرگذار است. تجربه اول به زمستان 81 بازمی‌گردد؛ جایی که تمامی احزاب اصلاح‌طلب امکان حضور در انتخابات شورای شهر تهران را پیدا کردند و بعد از آن هر گروهی ساز خود را زد تا در انتخاباتی که ژنرال‌های بزرگی از اصلاح‌طلبان حضور داشتند، برای اولین‌بار نام احمدی‌نژاد در سیاست ایران طنین‌انداز شود و اصلاح‌طلبان شکستی سخت را تجربه کنند. مورد دیگر به انتخابات سال 92 بازمی‌گردد که کاندیدای اصلاح‌طلبان از انتخابات به نفع رقیب کناره‌گیری کرد تا به یکباره دیگر کاندیدای مورد حمایت آنان در همان مرحله اول و با اختلافی 11 میلیونی برنده انتخابات شد! حال اصلاح‌طلبانی که برای اصلاح سیاست‌های اجرایی برنامه داشتند به فکر اصلاح خود افتاده‌اند.»

روزنامه ایران

روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «96 درصد سواحل قربانی ساخت‌وساز» و «سفر روحانی برای پیشبرد پروژه بزرگ راه‌آهن چابهار-مشهد» اختصاص داد.

· نشانی مخالفان اعتدال در جام‌جم

بعد از پخش خبری 20:30، این‌بار نوبت روزنامه «جام‌جم» است که زیر تیغ روزنامه دولتی ایران قرار بگیرد؛ روزنامه ایران در صفحه سیاسی خود به انتقاد از گزارش روزنامه وابسته به صدا و سیما پرداخت و نوشت «روزنامه «جام جم» گزارشی را درج کرد که این تلقی را ایجاد می‌کرد که دولت تمایل دارد صدا و سیما را به «روابط عمومی» دولت تبدیل کند. این روزنامه در مطلبی با عنوان «روزنامه «جام جم» گزارشی را درج کرد که این تلقی را ایجاد می‌کرد که دولت تمایل دارد صدا و سیما را به «روابط عمومی» دولت تبدیل کند. این روزنامه در مطلبی با عنوان «رئیس جمهوری از صدا و سیما چه می‌خواهد؟» نوشت سخنان اخیر رئیس جمهوری نوعی «فرافکنی برای شنیده نشدن صدای منتقدان» است و با یادآوری زمان کوتاه مدیریت رئیس جدید صدا وسیما این شائبه را مطرح کرد که دولت در لوای این انتقادات، مطالبات تازه‌ای از این نهاد دارد.
این شبهه در شرایطی مطرح شده که برای نخستین بارنبوده که رئیس جمهوری، گلایه خود از صدا و سیما را مطرح کرده است. در واقع انتقاد اخیر رئیس جمهوری هم ناظر به روند کلی در صدا و سیما است که از دوره مدیریت قبل بر جای مانده و انتظار می‌رود در مدیریت جدید تغییراتی در جهت پوشش بهتر و کیفی‌تر خدمات دولت داده شود. هر چند ارزیابی عملکرد مدیریت جدید صدا و سیما به زمان بیشتری نیاز دارد و قضاوت درباره آن زود است اما با این حال سمت و سوی سیاستگذاری‌ها باید به گونه‌ای باشد که صدا و سیما رسانه‌ای واقعاً ملی باشد و امکان سخن گفتن موافق و مخالف فراهم شده و عموم مخاطبان و دیدگاه‌ها را پوشش بدهد.»