کنگره جدید آمریکا با اکثریت جمهوریخواهان در مجلس سنا و نمایندگان آغاز به کار کرد در حالی که "میچ مک‌کانل" به طور رسمی رهبر اکثریت در سنا را بر عهده گرفت و "جان بونر" نیز همچنان در سمت رئیس مجلس نمایندگان باقی ماند.
آسوشیتدپرس در این رابطه می نویسد: جمهوریخواهان که برای اولین بار در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما کنترل کامل دو مجلس قانونگذاری را در دست دارند اکنون بررسی لوایح معروف باراک اوباما را در دستور کار قرار خواهند داد.
بونر و مک کانل روسای مجلس نمایندگان و سنای آمریکا
طرح های عمده باراک اوباما عبارتند از لایحه بهداشت عمومی آمریکا، طرح مهاجرت که از استرداد میلیون ها نفر به کشور مبدا جلوگيری خواهد کرد، آیین نامه‌ها در زمينه محیط زیست و مقررات ناظر بر تجارت و فعاليت شرکت های بزرگ اقتصادی.
حزب جمهوریخواه پس از مغلوب کردن دموکرات‌ها در انتخابات میان دوره‌ای ماه نوامبر کنترل اکثريت کرسی های مجلس سنا را به دست آورد و در مجلس نمایندگان نيز توانست به اکثریتی دست يابد که در هفتاد سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
علی‌رغم تلاش حزب «تی پارتی» برای برکناری جان بونر، رئیس فعلی مجلس نمایندگان، جمهوریخواهان مصمم هستند در همکاری با جناح رقيب اجرای طرح مربوط به فاز چهارم خط لوله نفت کی استون را هر چه سریع تر به رای بگذارند.
«کوین مک کارتی» رهبر اکثریت جمهوریخواهان مجلس نمایندگان گفت: به سرعت مشغول به کار خواهیم شد. در مجلس سنای جديد با اکثریت جمهوریخواهان، پیش بینی می‌کنیم که در بسیاری از موارد راه حل های مورد توافق دو حزب سرانجام به تصويب رسيده و برای تائید نهايی به ریاست جمهوری ارجاع شوند.
قرار است باراک اوباما هفته آینده با رهبران فراکسيون دو حزب در کنگره دیدار کند.
این در حالی است که دو طرف برای دو سال کشکمش و احتمالا همکاری‌های موقتی آماده می‌شوند که پيامدهای آن به ترسیم نتایج انتخابات ریاست جمهوری و کنگره سال ۲۰۱۶ کمک خواهد کرد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در ادامه می‌نویسد رییس جمهوری آمریکا با برداشتن گام های مهم از جمله عادی‌سازی مناسبات با کوبا که موجب خشم جمهوریخواهان شد، اقتدار خود را نشان داد.
فارغ از اختیارات جمهوریخواهان برای تصویب لوایح در کنگره، باراک اوباما از حق وتو برخوردار است. اوباما در طول شش سال ریاست جمهوری تنها دو بار از اين اختیار ويژه خود استفاده کرده است.
همانطور که اشاره شد با توحه به حضور اکثریت جمهوریخواهان هم در سنا و هم در مجلس نمایندگان اوباما هم در برنامه های داخلی و هم برنامه های خارجی با چالش هایی مواجه می شود.
چالش های داخلی و خارجی اوباما با کنگره
موارد داخلی
- خط لوله نفت کانادا-تگزاس
یکی از اولویت های نمایندگان جمهوریخواه پیگیری طرح اوباما برای احداث خط لوله نفت از کانادا به تگزاس است. این لایحه که با مخالفت فعالان طرفدار محیط زیست و گروه کثيری از اعضا و هواداران حزب دمکرات روبرو شده است سال گذشته از تصویب مجلس نمایندگان گذشت. با این حال در مجلس سنا که در آن زمان در کنترل اکثریت دموکرات‌ها بود متوقف شد.
حالا رهبران جمهوریخواه تلاش می‌کنند لایحه را در اواخر هفته جاری تصویب کنند و به نظر می‌رسد در سنا رای کافی برای تصویب آن وجود دارد.
در حالی که اوباما درباره رد لایحه چیزی نگفته است، جاش ارنست سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید گفت: اگر این لایحه از تصویب بگذرد رییس جمهوری آن را امضاء نخواهد کرد.
- بودجه
اگرچه دولت اوباما و مخالفان آن با لایحه بودجه هزار و صد میلیارد دلاری هزینه‌های جاری سال ۲۰۱۵ موافقت کرده‌اند، اما درباره بودجه مهم مربوط به وزارت امنیت داخلی هنوز تصمیمی گرفته نشده و این مسئله باید تا پایان ماه فوریه حل شود. جمهوریخواهان ممکن است تلاش کنند با لایحه‌ای قانونی دست اندازهایی برای سیاست‌های مهاجرتی اوباما ایجاد کنند.
- مهاجرت
اوباما پس از آنکه جمهوریخواهان موفق به کسب اکثریت در کنگره شدند، از اختیارات خود به عنوان رئیس جمهور استفاده کرد و با صدور یک حکم مانع اخراج حدود پنج میلیون مهاجر شد. جمهوریخواهان در مقابل آن از "مسموم کردن چشمه" (نماد جنایت علیه عموم مردم) سخن گفتند. حال برخی از آنان می‌خواهند ابتکار یاد شده اوباما را باطل کنند.
اما استراتژی جمهوریخواهان در این رابطه نیز ریسک هایی را در بر دارد. آراء مهاجرانی که از کشورهای آمریکای لاتین آمده‌اند برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ مهم است. اگر این مهاجران آرای خود را از جمهوریخواهان دریغ کنند، ممکن است نامزد این حزب نتواند به عنوان رئیس جمهور وارد کاخ سفید شود.
- بهداشت
جمهوریخواهان سال‌هاست که می‌خواهند اصلاحات اوباما در سیستم خدمات درمانی را باطل یا دست کم از محتوا خالی کنند. حال آن ها دارای اکثریت در هر دو مجلس آمریکا هستند. اما اوباما نمی‌خواهد به هیچ وجه اجازه دهد که مهمترین اصلاحات وی در عرصه سیاست داخلی از بین برود.
- محیط زیست
اوباما پس از تامل طولانی سرانجام سال گذشته دستور انجام تحولی وسیع را در عرصه محیط زیست صادر کرد. قرار است تا سال ۲۰۳۰ میزان تولید دی اکسید کربن توسط نیروگاه‌های اتمی در آمریکا تا حدود ۳۰ درصد کاهش یابد. جمهوریخواهان می‌خواهند مانع این امر شوند.
موارد خارجی
- ایران
مهلت انجام مذاکرات با ایران درباره برنامه هسته ای این کشور تا ماه ژوئيه تمدید شده است. در حال حاضر هنوز کسی نمی تواند بگوید که نتیجه این مذاکرات چه خواهد شد. این مذاکرات اگر به نتیجه برسد و توافق حاصل شود، یکی از بزرگ ترین موفقیت‌های سیاست خارجی اوباما خواهد بود. در غیر این صورت از این مذاکرات به عنوان "بزرگ ترین شکست" اوباما یاد خواهد شد.
آنچه قضیه را پیچیده می‌کند این است که جمهوریخواهان تهدید می‌کنند حین انجام مذاکرات خواستار تشدید تحریم ها علیه ایران خواهند شد. در همین رابطه سناتور جمهوریخواه "باب کورکر" گفته است: کنگره می‌خواهد در موضوع توافق با ایران دخالت کند.
اما در پاسخ به این تصمیم جمهوریخواهان «جن ساکی» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با اشاره به آغاز به کار کنگره جدید این کشور و تصمیم برخی اعضای آن برای اعمال فشارهای بیشتر بر ایران عنوان داشت که این تصمیم سازنده نیست. وی در این رابطه گفت: موضع ما تغییر نکرده، به صراحت می گویم که این اقدام (اعمال تحریم جدید) اقدام سازنده ای نیست.
ساکی این موضوع را در واکنش به انتشار اخباری در رابطه با این موضوع که کنگره جدید آمریکا کار خود را با بررسی موضوع تحریم های جدید علیه ایران آغاز می کند اعلام کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا افزود: ما می‌خواهیم به مذاکره‌کنندگان اجازه مذاکره بدهیم و این موضع ماست که تغییر نکرده است.
دیدار اوباما با بونر و مک کانل پیش از آغاز به کار کنگره جدید
- سوریه
اوباما در طی سه سال گذشته در برابر خواست جنگ طلبان برای مداخله نظامی در سوریه و تسلیح گسترده شورشیان حاضر در این کشور ایستادگی کرده اما اکنون با توجه به حضور پرتعداد جمهوریخواهان در سنا و مجلس نمایندگان که برخی از آنها جزو جریان نو محافظه کار محسوب می شوند ممکن است استراتژی اوباما در مورد سوری از سوی کنگره به چالش کشیده شود.
- روسیه
کنگره جدید آمریکا در حالی آغاز به کار کرده که از دید اغلب جمهوریخواهان روسیه دشمن شماره یک ایالات متحده است و این موضوع به کرات از سوی "میت رامنی" نامزد جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 مطرح شده بود. در حالیکه تنش های میان روسیه و آمریکا در یک سال گذشته به اوج خود رسیده و برخی از کارشناسان از آن به عنوان «نئو کلدوار» (جنگ سرد جدید) یاد می کنند و با توجه به آنکه جمهوریخواهان در دو سال آینده اکثریت سنا و مجلس نمایندگان را در دست خواهند داشت احتمال تشدید تنش ها میان واشنگتن و مسکو بسیار زیاد است.
- صلح خاورمیانه و موضوع فلسطین
کنگر جدید در حالی آغاز به کار کرده که تنش های میان رژیم صهیونیستی و تشکیلات خودگردان بواسطه اقدام فلسطنینان در سازمان ملل و دیوان کیفری بین المللی به اوج خود رسیده است. در این میان روز گذشته رسانه های آمریکایی اعلام کردند که اولویت نخست کنگره بررسی موضوعات مربوط به تشکیلات خودگردان و ایران است. در این میان رژیم صهیونیستی از آمریکا خواسته تا برای تنبیه فلسطینیان کمک های مالی خود به تشکیلات خودگردان را متوقف کند و این امری است که کنگره باید در مورد آن تصمیم بگیرد.
با وجود پیش بینی در مورد جدال های دو حزب در آينده، رهبران جمهوریخواهان و کاخ سفید اشاره کرده‌اند که در مسائلی مانند اصلاح مالیاتی و هزینه طرح های زیرساختی زمینه های لازم برای همکاری وجود دارد. اما یکی از چالش های اصلی رهبران هر دو حزب مقاومت در برابر فشارهای اعضای تندرو است.
اوباما در صورت تلاش برای رسیدن به توافق با نمایندگان جمهوریخواه کنگره برای تصویب سريع موافقتنامه همکاری با کشورهای اقیانوس آرام (پی پی تی) ممکن است با فشار جناح لیبرال در حزب دموکرات مواجه شود.
در صف جمهوریخواهان نيز تلاش‌های جان بونر برای رسیدن به مصالحه در سال های اخیر با اقدامات نمایندگان متمایل به جنبش تی پارتی خنثی شده است.اما به دنبال پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات اخیر موقعیت او به مراتب قوی‌تر خواهد شد.