گروه جهاد و مقاومت مشرق- چزابه در 17 کیلومتری شمالغرب شهر بستان، درست چسبیده به نوار مرزی ایران و عراق واقع شده است. این بخش از دشت آزادگان در بین مردم به ویژه رزمنده هایی که جنگ در آنجا را تجربه کرده اند به «تنگۀ چزابه» شهرت دارد. چزابه از یک سو به رمل و از سوی دیگر به هور الهویزه متصل است که همین مسئله باعث شده تا به آنجا «تنگ چزابه» یا «تنگۀ چزابه» گفته شود.
   عرض این ناحیه از 2 تا 4 کیلومتر متغیر است و در مسیر فکه – بستان قرار دارد. ارتش عراق در هجوم اولیه اش به خاک ایران چزابه را به عنوان یکی از 5 معبر اصلی ورود به خوزستان انتخاب کرد. دلیل این انتخاب هم امکان دستیابی به شهرهای بستان و سوسنگرد بود. در هنگام لشکرکشی سربازان صدام مدافعین اندک مستقر در چزابه دفاع جانانه ای انجام دادند ولی جمعیت کمتر از 100 نفر آنها برای مقابله با لشکر 9 زرهی عراق و تیپ ابن ولید که با صدها تانک در حال پیشروی بودند کافی نبود.

   پاسگاه مرزی سوبله اولین مکان تجاوز ارتش بعث در چزابه بود که با مقاومت نیروهای اندکی از ژاندارمری و سپاه چند ساعتی پا برجا ماند ولی با شهادت آنها به دست دشمن افتاد.

   چزابه از تاریخ 3 مهر 59 اشغال شد و تا عملیات طریق القدس در تصرف عراقی ها ماند. رزمندگان ایران در هشتمین روز از نهمین ماه سال 1360 چزابه را آزاد کردند ولی در آستانۀ عملیات فتح المبین ارتش بعث بخش کوچکی از آن را یک بار دیگر اشغال کرد. این بار شهید حسن باقری با چهار گردان پاسدار و دو گردان ارتشی در عملیاتی بنام مولای متقیان (ع) وارد عمل شد و نخسین روز اسفند 1361 ، روز آزادی کامل چزابه نام گرفت.

- نام‌ عمليات: مولاي‌ متقيان (ع) - جنگ‌ چزابه‌
-رمز عمليات : يا علي (ع) ادركني
-فرمانده عمليات : سردار حسن‌ باقري‌
- زمان‌ اجرا : 01/12/1360
مدت‌ اجرا: دو هفته‌
تلفات‌ دشمن:‌ (كشته، زخمي‌ و اسير4600)
 مكان‌ اجرا: منطقه‌ عملياتي‌ شوش‌ دانيال‌ - محور جنوبي‌ جنگ‌
ارگان‌ عمل‌كننده: سپاه‌ پاسداران‌ انقلاب‌ اسلامي‌
اهداف‌ عمليات: دفع‌ پاتك‌ سنگين‌ دشمن‌ در منطقه‌ چزابه‌ و توقف‌ حمله‌ و پيشروی .
نيروهاي عمل كننده : لشگر 64 اروميه (ارتش)‌ در منطقه حاج عمران و ارتفاع 2519 و با حضور 9 گردان پياده.
  رادیو بغداد آمار تلفات ارتش عراق را در عملیات شکست حصر آبادان 80 نفر و و در طریق القدس 34 نفر اعلام کرده بود ولی در این عملیات 200 نفر اعلام کرد که نشان از تلفات سنگین سربازان صدام در نبرد مولای متقیان (ع) دارد.    

  در جریان اجرای عملیات خیبر یک عملیات ایذایی برای فریب دشمن در چزابه اجرا شد که نزدیک به 400 نفر از رزمندگان اسلام در آن مفقودالاثر شدند.

  دسترسی

این روزها در منطقه چزابه برای پذیرایی از کاروان های راهیان نور یادمان با شکوهی بنا شده و هشت شهید گمنام در آنجا دفن گردیده اند.

برای زائرین راهیان نور از 4 مسیر امکان دسترسی به زیارتگاه شهدای گمنام چزابه وجود دارد.

 مسیر نخست: جاده اندیمشک به سمت شوش – سه راه دهلران – پل نادری – سه راه قهوه خانه – چنانه – پاسگاه فکه – یادمان چزابه ( حدود 120 کیلومتر )

   مسیر دوم: شوش – چنانه – پاسگاه فکه – یادمان چزابه ( حدود 97 کیلومتر )

   مسیر سوم: جاده شوش به سمت اهواز – عبدالخان – بستان – یادمان چزابه (حدود 61 کیلومتر)

   مسیر چهارم: اهواز – حمیدیه – سوسنگرد – بستان – یادمان چزابه ( حدود 95 کیلومتر )

   نکته: مسیریابی فوق بر مبنای نقشۀ رسمی منتشره توسط ستاد راهیان نور انجام شده است.

   شهدای شاخص

   شهید حسن علیمردانی یکی از دلاورانی است که نامش در میان خاطرات مربوط به چزابه بسیار پر رنگ و برجسته است. همرزمان و دوستان علیمردانی او را با ویژگی های پسندیدۀ اخلاقی و تکلیف گرایی می شناسند.

   سرگذشت، خاطرات، ایستادگی در چزابه و ماجرای شهادت حسن علیمردانی در کتابی به نام  «علی مَرد» به قلم ملیحه بذری منتشر شده است. امام خامنه ای در سال 1380 به دیدار خانوادۀ وی رفتند و با تأکید بر شایستگی های وی فرمودند که از زندگی ایشان مستندی تهیه شود.

   شهیدان حسن باقری و صیاد شیرازی هم در نبردهای مشهور این منطقه حضور داشته اند.