به گزارش مشرق، طبق آمار اعلام شده از سوی امور مخاطبان روابط عمومی سازمان صداوسیما برنامه «کلاه‌قرمزی» محبوب‌ترین برنامه نوروزی سیما شناخته شد و مجموعه «در حاشیه» رتبه دوم و سریال‌های «فوق سری» و «آسمان من» مقام سوم را به خود اختصاص دادند. این اقبال مردمی نشان داد تلویزیون ایران در نوروز 94بیش از هرچیز در تولیدات نمایشی موفق عمل کرده است و در این میان غلبه کلاه قرمزی و مهران مدیری بر دنیای اکشن اقبال بیننده نوروزی از برنامه‌های مفرح را آشکار کرد.
بدون تردید باید نوروز را پرمخاطب‌ترین بازه زمانی در رسانه ملی دانست. توجه ویژه بینندگان و شنوندگان به رادیو و تلویزیون و همین‌طور تدارک ویژه برنامه‌سازان و دست اندرکاران صداوسیما برای مردم به یک سنت رسانه‌ای در نگاه عموم تبدیل شده است و تعداد ساعات تماشای تلویزیون و گوش‌سپاری به رادیو افزایش می‌یابد. همچنین از سوی دیگر رقابتی بین اهالی رسانه برای به‌دست آوردن گوی سبقت در جلب توجه مخاطبان حداکثری صورت می‌گیرد و همین موضوع کیفیت تولیدات رادیویی و تلویزیون را افزایش می‌دهد.
اسراری که از پلیس آشکار شد
«فوق سری» با نام قبلی «قورباغه و قناری» تازه ترین ساخته مهدی فخیم زاده اثری پلیسی اجتماعی بود که سعی می کرد درباره نحوه پیشگیری و برخورد با عاملان فروش مواد مخدر آگاه سازی کند. اما این اطلاع رسانی به تعبیر کارگردان با ممیزی سلیقه ای و بی منطق از سوی تلویزیون همراه بود. فخیم زاده فوق سری را سریال خود ندانست، و آن را لاشه ای لت و پار شده از سریالی دانست که ساخته است. روزگذشته نیز در گفت و گویی مفصل با صبا به شرح ماجرا پرداخت.
با این حال فوق سری را از نظر برخورداری از مایه های کمیک، استفاده از بازیگرانی که در نقش های غیرکلیشه ای نسبت به گذشته کاری خود ظاهر شدند و نفس جایگیری یک سریال پلیسی بدون تنش و صحنه های زد و خورد در ایام نوروز و عواملی نظیر این را باید اثری شایسته دانست. ضمن این‌که بینندگان براساس اعتماد و علاقه ای که به فخیم زاده دارند سریال فوق سری را دنبال کردند.
دست پر سیما در ایام فاطمی
سیما برنامه های مناسبی را در همزمانی ایام فاطمیه با نوروز عرضه کرد؛ شبکه دو سیما مینی سریال «بزم آخر» را به مناسبت ایام فاطمیه تا 5 فروردین روی آنتن داشت. این اثر به کارگردانی سجاد شهریاری در شش قسمت داستان زندگی رضوان دختر سیداحمد و دانشجوی تئاتر را روایت می‌کند که در حال تحقیق در مورد تعزیه است و در این راه با اتفاقات عجیب و غریبی روبه‌رو می‌شود که به افشای حقایقی درباره گذشته پدرش می انجامد...
شبکه سه سیما نیز تا 5 فروردین امسال سریال «مهر طوبی» را به مناسبت بهار فاطمی روانه آنتن کرد. سریالی به کارگردانی سید مجید موسویان که 7 داستان را با محوریت مادر به طور موازی پیش می برد که البته به دلیل تعداد کم قصه های سریال ناگزیر تعدادی از داستانک ها ابتر باقی ماند. این سریال نیز توانست دست پر سیما را در همزمانی ایام سوگواری و نوروز به رخ بکشد.
خاطره ساز شبکه دو
اما خاطره ساز نوروزی شبکه دو که همه بینندگان انتظارش را می کشیدند کلاه قرمزی و عروسک های جذاب و تیپیکالش بود که جای خود را در میان مخاطبان به خوبی باز کرده اند. این مجموعه با همان عروسک های قبلی اش و بدون اضافه کردن کاراکتری جدید همچنان بار آموزشی ارزنده ای داشت و پیام های زیادی را ارائه کرد . بنا بر اعلام روابط عمومی سیما پرمخاطب ترین برنامه نوروزی بود، اما در عین حال قصه های آن با افت کیفی رو به رو بود و نتوانست خاطره خود را ارتقا بخشد، گرچه باعث ضعف آن نیز نشد.
بازگشت سلحشور؛ خنده با سوژه پر حاشیه
بازگشت دوباره مهران مدیری به تلویزیون با مجموعه «در حاشیه» با نام قبلی «اتاق عمل» رخداد مهمی بود که ششم فروردین اتفاق افتاد. این مجموعه 90 قسمتی و هر شبی یادآور سبک کاری مدیری در کارهای قبلی است و با توجه به دیدن تنها چند قسمت از آن قابل ارزیابی نیست. چنانچه خوب می دانیم طول می کشد تا شخصیت ها و فضاها و موقعیت در ساخته های مدیری جا بیفتد و مقبول مخاطب گردد.
اما نکته جالب توجه درباره این مجموعه سوژه آن است ، بیان دردهای جامعه و دست گذاشتن بر حوزه سلامت به عنوان یکی از حوزه های مهم اجتماعی است که با استفاده از کمدی موقعیت، کاراکتر- تیپ‌ها و البته بازیگران متعلق به تیم این کارگردان پیش می رود. سوژه ای که در زمان تولید و پخش با واکنش سنتی نظام پزشکی روبه‌رو شد. شرح ماوقع را در صفحه دو روزنامه امروز بخوانید .
یک درام آرام
نوروز در شبکه پنج سیما را باید به واسطه سریال «سر به راه» به کارگردانی سعید سلطانی که از شبکه سه روزهای پایانی سال کوچ کرد، شناخت. این سریال که از ابتدای نوروز روانه آنتن شد، شاید به تعبیری به همان مجموعه های شیرین(نه طنز و نه درام) تلویزیون شباهت داشت. با قصه ای معمولی، یک کاراکتر محوری پویا به نام شهاب قاسمی که در پایان قصه متحول می شود و قاب بندی های مرسوم و آشنا از کارگردانش با همان سبک و سیاق مجموعه های نوروزی. با این حال نکته جالب توجه درباره این مجموعه تلویزیونی سکانس ها و پلان های کوتاه، تغییرات و جابه جایی های پیوسته در قصه و تعقیب و گریزهایی بود که آن را دیدنی می کرد. ضمن این که سریال یاد شده که پیش از این به عنوان سریال نوروزی شبکه سه سیما معرفی شده بود، با رفتن به شبکه پنج سیما بخشی از مخاطبان بالقوه خود را هم از دست داد.
اکشن واقعی در آسمان ایران
اما باید به فهرست شبکه های دارای سریال نوروزی شبکه افق را هم اضافه کرد که اسفند سال 93 سراسری شدن خود را هم جشن گرفت. این شبکه سریال «آسمان من» به کارگردانی محمدرضا آهنج را به پخش رساند که سریالی درباره امنیت پرواز است با داستان هایی از دفاع مقدس که در ۲۶ قسمت ساخته شده، تلویزیون را در روزهای آغازین بهار متنوع تر سازد.
سینما در سیما
جشنواره فیلم های سینمایی ایرانی و خارجی هم طبق روال هر سال در تلویزیون به راه بود اما ترکیب فیلم ها با پخش فیلم های تکراری و نه چندان به روز چنگی به دل نزد، با این حال شماری از فیلم های ایرانی تازه اکران شده مخاطبان پرو پا قرص برنامه های نوروزی را با خود همراه کرد. ضمن این که فیلم ها برای آن گروه از بینندگان که دائما سرگرم دید و بازدیدهای نوروزی هستند، راحت تر قابل دنبال کردن است.
مسابقه از همه نوع
علاوه بر این به لیست ویژه های نوروز باید اسامی برنامه های ترکیبی، مسابقات و تدارکات سرگرم کننده سیما را هم اضافه کرد که در ادامه گزارش به برخی از شاخص‌ترین‌های آن اشاره می شود.
مسابقه «103» از شبکه سه سیما به تهیه کنندگی حسین فردو بستری برای رقابت 103 نفر از کارکنان سازمان ها و نهادهای مختلف را فراهم می کند. این مسابقه که پیش از این در دو سری با نام های «101» و «303» روی آنتن رفته بود، اجرای خود را این بار به زهره سادات هاشمی و مسعود روشن پژوه سپرد تا فضای شادتر و هیجان انگیزتری به خود بگیرد.
مسابقه «ثانیه ها» که تداعی کننده مسابقه هفته با اجرای مرحوم منوچهر نوذری بود با اجرای علیرضا خمسه از شبکه دو به پخش رسید. این بازیگر طنازی های خاص را به برنامه اضافه کرد و همین موضوع باعث شد تا اجرای این برنامه خاطره انگیز قابل قبول ارزیابی شود.
مسابقه «دستپخت های خودمانی» به تهیه کنندگی فرید الدین نیکجو هم رقابت تعدادی از بازیگران در زمینه آشپزی را به تصویر کشید و ما را با شوخی ها، کل کل ها و صمیمیت یک دورهمی ساده همراه کرد.
سازمان تاکسیرانی کشور هم در اتفاقی نادر به جمع مشارکت کنندگان تلویزیون وارد شد و در شبکه پنج سیما مسابقه تهران تاکسی را به خود اختصاص داد. این برنامه به تهیه کنندگی امید محمدیان امیری در هر قسمت رقابت 12 شرکت کننده از کارکنان تحت پوشش سازمان تاکسیرانی را پوشش داد و سوالات اختصاصی برای معرفی این سازمان را عرضه کرد.
کودک و سیما
در این میان به گروه های سنی مختلف هم در تلویزیون توجه ویژه شد. کودکان و نوجوانان از تدارک گسترده سیما بی بهره نماندند. آن ها بسیاری از فیلم ها و انیمیشن های مطرح را پای گیرنده های تلویزیون در باکس ویژه «تماشاخانه» به تماشا نشستند. کلاه قرمزی را دیدند، خبر دارم خبر از شبکه یک سیما، بچه های دیروز، بچه های امروز با اجرای گیتی خامنه و عروسک های محبوبی چون پنگول که در هر قسمت میزبان یکی از هنرمندان حوزه کودک و نوجوان بود، به طور ویژه سلایق این گروه سنی را پوشش داد. عمو پورنگ که چند ماهی از تلویزیون دور بود با عیدانه ای به شبکه دو بازگشت. کاراکتر عمو نوروز را با کودکان همراه کرد و کارش را نه در فضای استودیویی که در یک محیط باز با مشارکت گسترده کودکان و خانواده هایشان پیش برد.
ویژه برنامه هایی برای سلایق مختلف
نوستالژی هم که با برنامه «یادگاری» به تهیه کنندگی مهران رسام و با اجرای مسعود فروتن، مخاطبان را به سال های نه چندان دور برد و از رفاقت، رقابت، مادری و موضوعاتی نظیر این سخن گفت.
ایوان بهار از شبکه پنج، آب و آینه از شبکه سه، نمای کوتاه با اجرای ابوالفضل جلیلی برای بررسی فیلم‌های کوتاه، سینما 94 درباره تحلیل فیلم‌ها از شبکه چهار، یک هفت‌سین، یک هنرمند از شبکه مستند، روزگار مادری با نام قبلی سین مثل سریال با فضایی مادرانه از شبکه یک سیما، قندپهلوی نوروزی با حضور شاعران و طنزپردازان تاجیک و افغان از شبکه آموزش و... هم از جمله برنامه های درخور توجه شبکه های مختلف برای پر کردن اوقات فراغت مردم در تعطیلات نوروزی بود.
موفقیت در شرایط موجود
با مرور مهم ترین اتفاقات تلویزیون در بازه زمانی نوروز می توان عملکرد سیما را با وجود مشکلات مالی ، فرصت محدود مدیران جدید رسانه ملی و تغییرات و جا به جایی مدیران شبکه ها مناسب ارزیابی کرد. ضمن این که تقارن با ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) نیز ایجاب می کرد تا بهار94 هرچه بیشتر رنگ و بوی فاطمی به خود بگیرد، برنامه ها لحن مادرانه بگیرند و در شان و سیره آن حضرت سخن گفته شود. تلویزیون تلاش کرد تا به یک اصل در روند برنامه سازی خود وفادار باشد و آن هم تامین آنتن مورد انتظار نوروزی از نگاه بینندگان است.
منبع: صبا فیلم
بدون تردید باید نوروز را پرمخاطب‌ترین بازه زمانی در رسانه ملی دانست. توجه ویژه بینندگان و شنوندگان به رادیو و تلویزیون و همین‌طور تدارک ویژه برنامه‌سازان و دست اندرکاران صداوسیما برای مردم به یک سنت رسانه‌ای در نگاه عموم تبدیل شده است و تعداد ساعات تماشای تلویزیون و گوش‌سپاری به رادیو افزایش می‌یابد. همچنین از سوی دیگر رقابتی بین اهالی رسانه برای به‌دست آوردن گوی سبقت در جلب توجه مخاطبان حداکثری صورت می‌گیرد و همین موضوع کیفیت تولیدات رادیویی و تلویزیون را افزایش می‌دهد.
اسراری که از پلیس آشکار شد
«فوق سری» با نام قبلی «قورباغه و قناری» تازه ترین ساخته مهدی فخیم زاده اثری پلیسی اجتماعی بود که سعی می کرد درباره نحوه پیشگیری و برخورد با عاملان فروش مواد مخدر آگاه سازی کند. اما این اطلاع رسانی به تعبیر کارگردان با ممیزی سلیقه ای و بی منطق از سوی تلویزیون همراه بود. فخیم زاده فوق سری را سریال خود ندانست، و آن را لاشه ای لت و پار شده از سریالی دانست که ساخته است. روزگذشته نیز در گفت و گویی مفصل با صبا به شرح ماجرا پرداخت.
با این حال فوق سری را از نظر برخورداری از مایه های کمیک، استفاده از بازیگرانی که در نقش های غیرکلیشه ای نسبت به گذشته کاری خود ظاهر شدند و نفس جایگیری یک سریال پلیسی بدون تنش و صحنه های زد و خورد در ایام نوروز و عواملی نظیر این را باید اثری شایسته دانست. ضمن این‌که بینندگان براساس اعتماد و علاقه ای که به فخیم زاده دارند سریال فوق سری را دنبال کردند.
دست پر سیما در ایام فاطمی
سیما برنامه های مناسبی را در همزمانی ایام فاطمیه با نوروز عرضه کرد؛ شبکه دو سیما مینی سریال «بزم آخر» را به مناسبت ایام فاطمیه تا 5 فروردین روی آنتن داشت. این اثر به کارگردانی سجاد شهریاری در شش قسمت داستان زندگی رضوان دختر سیداحمد و دانشجوی تئاتر را روایت می‌کند که در حال تحقیق در مورد تعزیه است و در این راه با اتفاقات عجیب و غریبی روبه‌رو می‌شود که به افشای حقایقی درباره گذشته پدرش می انجامد...
شبکه سه سیما نیز تا 5 فروردین امسال سریال «مهر طوبی» را به مناسبت بهار فاطمی روانه آنتن کرد. سریالی به کارگردانی سید مجید موسویان که 7 داستان را با محوریت مادر به طور موازی پیش می برد که البته به دلیل تعداد کم قصه های سریال ناگزیر تعدادی از داستانک ها ابتر باقی ماند. این سریال نیز توانست دست پر سیما را در همزمانی ایام سوگواری و نوروز به رخ بکشد.
خاطره ساز شبکه دو
اما خاطره ساز نوروزی شبکه دو که همه بینندگان انتظارش را می کشیدند کلاه قرمزی و عروسک های جذاب و تیپیکالش بود که جای خود را در میان مخاطبان به خوبی باز کرده اند. این مجموعه با همان عروسک های قبلی اش و بدون اضافه کردن کاراکتری جدید همچنان بار آموزشی ارزنده ای داشت و پیام های زیادی را ارائه کرد . بنا بر اعلام روابط عمومی سیما پرمخاطب ترین برنامه نوروزی بود، اما در عین حال قصه های آن با افت کیفی رو به رو بود و نتوانست خاطره خود را ارتقا بخشد، گرچه باعث ضعف آن نیز نشد.
بازگشت سلحشور؛ خنده با سوژه پر حاشیه
بازگشت دوباره مهران مدیری به تلویزیون با مجموعه «در حاشیه» با نام قبلی «اتاق عمل» رخداد مهمی بود که ششم فروردین اتفاق افتاد. این مجموعه 90 قسمتی و هر شبی یادآور سبک کاری مدیری در کارهای قبلی است و با توجه به دیدن تنها چند قسمت از آن قابل ارزیابی نیست. چنانچه خوب می دانیم طول می کشد تا شخصیت ها و فضاها و موقعیت در ساخته های مدیری جا بیفتد و مقبول مخاطب گردد.
اما نکته جالب توجه درباره این مجموعه سوژه آن است ، بیان دردهای جامعه و دست گذاشتن بر حوزه سلامت به عنوان یکی از حوزه های مهم اجتماعی است که با استفاده از کمدی موقعیت، کاراکتر- تیپ‌ها و البته بازیگران متعلق به تیم این کارگردان پیش می رود. سوژه ای که در زمان تولید و پخش با واکنش سنتی نظام پزشکی روبه‌رو شد. شرح ماوقع را در صفحه دو روزنامه امروز بخوانید .
یک درام آرام
نوروز در شبکه پنج سیما را باید به واسطه سریال «سر به راه» به کارگردانی سعید سلطانی که از شبکه سه روزهای پایانی سال کوچ کرد، شناخت. این سریال که از ابتدای نوروز روانه آنتن شد، شاید به تعبیری به همان مجموعه های شیرین(نه طنز و نه درام) تلویزیون شباهت داشت. با قصه ای معمولی، یک کاراکتر محوری پویا به نام شهاب قاسمی که در پایان قصه متحول می شود و قاب بندی های مرسوم و آشنا از کارگردانش با همان سبک و سیاق مجموعه های نوروزی. با این حال نکته جالب توجه درباره این مجموعه تلویزیونی سکانس ها و پلان های کوتاه، تغییرات و جابه جایی های پیوسته در قصه و تعقیب و گریزهایی بود که آن را دیدنی می کرد. ضمن این که سریال یاد شده که پیش از این به عنوان سریال نوروزی شبکه سه سیما معرفی شده بود، با رفتن به شبکه پنج سیما بخشی از مخاطبان بالقوه خود را هم از دست داد.
اکشن واقعی در آسمان ایران
اما باید به فهرست شبکه های دارای سریال نوروزی شبکه افق را هم اضافه کرد که اسفند سال 93 سراسری شدن خود را هم جشن گرفت. این شبکه سریال «آسمان من» به کارگردانی محمدرضا آهنج را به پخش رساند که سریالی درباره امنیت پرواز است با داستان هایی از دفاع مقدس که در ۲۶ قسمت ساخته شده، تلویزیون را در روزهای آغازین بهار متنوع تر سازد.
سینما در سیما
جشنواره فیلم های سینمایی ایرانی و خارجی هم طبق روال هر سال در تلویزیون به راه بود اما ترکیب فیلم ها با پخش فیلم های تکراری و نه چندان به روز چنگی به دل نزد، با این حال شماری از فیلم های ایرانی تازه اکران شده مخاطبان پرو پا قرص برنامه های نوروزی را با خود همراه کرد. ضمن این که فیلم ها برای آن گروه از بینندگان که دائما سرگرم دید و بازدیدهای نوروزی هستند، راحت تر قابل دنبال کردن است.
مسابقه از همه نوع
علاوه بر این به لیست ویژه های نوروز باید اسامی برنامه های ترکیبی، مسابقات و تدارکات سرگرم کننده سیما را هم اضافه کرد که در ادامه گزارش به برخی از شاخص‌ترین‌های آن اشاره می شود.
مسابقه «103» از شبکه سه سیما به تهیه کنندگی حسین فردو بستری برای رقابت 103 نفر از کارکنان سازمان ها و نهادهای مختلف را فراهم می کند. این مسابقه که پیش از این در دو سری با نام های «101» و «303» روی آنتن رفته بود، اجرای خود را این بار به زهره سادات هاشمی و مسعود روشن پژوه سپرد تا فضای شادتر و هیجان انگیزتری به خود بگیرد.
مسابقه «ثانیه ها» که تداعی کننده مسابقه هفته با اجرای مرحوم منوچهر نوذری بود با اجرای علیرضا خمسه از شبکه دو به پخش رسید. این بازیگر طنازی های خاص را به برنامه اضافه کرد و همین موضوع باعث شد تا اجرای این برنامه خاطره انگیز قابل قبول ارزیابی شود.
مسابقه «دستپخت های خودمانی» به تهیه کنندگی فرید الدین نیکجو هم رقابت تعدادی از بازیگران در زمینه آشپزی را به تصویر کشید و ما را با شوخی ها، کل کل ها و صمیمیت یک دورهمی ساده همراه کرد.
سازمان تاکسیرانی کشور هم در اتفاقی نادر به جمع مشارکت کنندگان تلویزیون وارد شد و در شبکه پنج سیما مسابقه تهران تاکسی را به خود اختصاص داد. این برنامه به تهیه کنندگی امید محمدیان امیری در هر قسمت رقابت 12 شرکت کننده از کارکنان تحت پوشش سازمان تاکسیرانی را پوشش داد و سوالات اختصاصی برای معرفی این سازمان را عرضه کرد.
کودک و سیما
در این میان به گروه های سنی مختلف هم در تلویزیون توجه ویژه شد. کودکان و نوجوانان از تدارک گسترده سیما بی بهره نماندند. آن ها بسیاری از فیلم ها و انیمیشن های مطرح را پای گیرنده های تلویزیون در باکس ویژه «تماشاخانه» به تماشا نشستند. کلاه قرمزی را دیدند، خبر دارم خبر از شبکه یک سیما، بچه های دیروز، بچه های امروز با اجرای گیتی خامنه و عروسک های محبوبی چون پنگول که در هر قسمت میزبان یکی از هنرمندان حوزه کودک و نوجوان بود، به طور ویژه سلایق این گروه سنی را پوشش داد. عمو پورنگ که چند ماهی از تلویزیون دور بود با عیدانه ای به شبکه دو بازگشت. کاراکتر عمو نوروز را با کودکان همراه کرد و کارش را نه در فضای استودیویی که در یک محیط باز با مشارکت گسترده کودکان و خانواده هایشان پیش برد.
ویژه برنامه هایی برای سلایق مختلف
نوستالژی هم که با برنامه «یادگاری» به تهیه کنندگی مهران رسام و با اجرای مسعود فروتن، مخاطبان را به سال های نه چندان دور برد و از رفاقت، رقابت، مادری و موضوعاتی نظیر این سخن گفت.
ایوان بهار از شبکه پنج، آب و آینه از شبکه سه، نمای کوتاه با اجرای ابوالفضل جلیلی برای بررسی فیلم‌های کوتاه، سینما 94 درباره تحلیل فیلم‌ها از شبکه چهار، یک هفت‌سین، یک هنرمند از شبکه مستند، روزگار مادری با نام قبلی سین مثل سریال با فضایی مادرانه از شبکه یک سیما، قندپهلوی نوروزی با حضور شاعران و طنزپردازان تاجیک و افغان از شبکه آموزش و... هم از جمله برنامه های درخور توجه شبکه های مختلف برای پر کردن اوقات فراغت مردم در تعطیلات نوروزی بود.
موفقیت در شرایط موجود
با مرور مهم ترین اتفاقات تلویزیون در بازه زمانی نوروز می توان عملکرد سیما را با وجود مشکلات مالی ، فرصت محدود مدیران جدید رسانه ملی و تغییرات و جا به جایی مدیران شبکه ها مناسب ارزیابی کرد. ضمن این که تقارن با ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) نیز ایجاب می کرد تا بهار94 هرچه بیشتر رنگ و بوی فاطمی به خود بگیرد، برنامه ها لحن مادرانه بگیرند و در شان و سیره آن حضرت سخن گفته شود. تلویزیون تلاش کرد تا به یک اصل در روند برنامه سازی خود وفادار باشد و آن هم تامین آنتن مورد انتظار نوروزی از نگاه بینندگان است.
منبع: صبا فیلم