به گزارش مشرق، بسیاری از ما روزهای پایانی تعطیلات نوروزی را مقابل تلویزیون، گوش بزنگ رادیو یا در حال گشتن در پایگاه های خبری به دنبال اخبار جدیدی از مذاکره های هسته یی کشورمان با قدرت های جهانی سپری کردیم. این نگرانی و تشویش از آینده ی پرونده ی هسته یی که آن را بی شک می توان یکی از مهم ترین و حساس ترین رخدادهای عرصه ی دیپلماسی برای ایران و تاثیرگذار بر بسیاری از حوزه ها دانست، در حالی بود که از آغاز تعطیلات نوروزی، چاپ همه ی روزنامه های کشور متوقف شد و رسانه های آنلاین نیز کمابیش رونق و پویایی لازم را نداشتند.
اکنون پرسشی که مطرح است این است که چرا و بر اساس چه منطق و توجیهی، مطبوعات کاغذی که هنوز هم می توان آن ها را منبع اصلی اطلاع رسانی در کشور عنوان کرد، در بی اعتنایی کامل به خبرهای مهمی که ممکن است در روزهای تعطیلات نیاز به انتشار و مهم تر از آن تحلیل درست و به موقع آن ها وجود داشته باشد، در خلسه فرو رفته و روزها بعد و در پی پایان تعطیلات، خبرها و تحلیل های کهنه یی را که اکنون دیگر کسی تمایل و نیازی به آن ها ندارد منتشر می کنند. در همین راستا ذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد:
1. مطبوعات کاغذی در ایران نیز مانند بسیاری دیگر از کشورهای جهان، مهم ترین منبع اطلاع رسانی بشمار می روند. دلیل این اهمیت و رغبت خوانندگان به دنبال کردن مطلب های این رسانه ها این است که روزنامه ها بیش از آنکه وظیفه ی اطلاع رسانی -که امروزه به لطف رادیو، تلویزیون و بویژه اینترنت به سرعت اتفاق می افتد-، وظیفه ی مهم تری را بر دوش دارند و آن تحلیل خبر در قالب های گوناگون نظیر یادداشت، گفت و گو، مقاله و ... است. در روزهای نوروز و در حالی که همه ی رسانه های جهان چشم به لوزان سوییس داشتند و هرلحظه اقدام به انتشار خبرها و تحلیل های مختلف از مذاکره های هسته یی می کردند، این خلا در کشورمان به طرز توجیه ناپذیری احساس شد. نکته ی جالب تر در این خصوص این است که تعطیلی روزنامه ها جزو قانون مطبوعات نیست؛ ولی طی سال های اخیر هیچ یک از روزنامه های کشور تصمیم به توقف این رویه ی غلط و اصلاح آن که ممکن است تشویق سایر مطبوعات به فعالیت و حضور پررنگ در تعطیلات را در بر داشته باشد نکرده اند.
چرا روزنامه نگاران و کارشناسان فعال در عرصه ی مطبوعات که در تعطیلات امسال حضور بسیار فعالی در صفحه های خود در شبکه های اجتماعی داشتند، به این فکر نمی کنند که این نیاز را در قالب تداوم چاپ روزنامه ها و پاسخگویی به نیاز میلیون ها مخاطب رفع کنند؟
2. در کنار سختی های فراوان و گاه طاقت فرسای چاپ یک روزنامه که در کشور ما و به سبب وجود برخی محدودیت ها، موجب آزار مضاعف فعالان عرصه ی مطبوعات است، نمی توان این نکته را فراموش کرد که عصر اطلاعات و گردش آزاد آن در جهان امروز هرگز متوقف نمی شود و روزنامه ها نیز باید مانند سایر رسانه ها به این چرخه ی توقف ناپذیر بپیوندند و در غیر این صورت، غیبت آن ها توجیه ناپذیر خواهد بود. بسیاری از روزنامه های شناخته شده در جهان، سال ها است که نسخه های اصلی خود را به شیوه ی دیجیتال و از طریق پایگاه های اینترنتی منتشر می کنند و نسخه ی کاغذی آن ها از مطلب های محدودتری برخوردار است. اقدامی که یکی دیگر از مزیت های مهم آن را می توان در امکان به روز رسانی مطلب های این رسانه ها در هنگام لزوم دانست. تقریبا همه ی روزنامه های کشور در زمان حاضر از پایگاه های اینترنتی که نسخه ی چاپی آن ها از شب قبل یا صبح زود بر روی آن ها قرار می گیرد برخوردار هستند. چرا این روزنامه ها در تعطیلات و بویژه در موردهای مهم و حساسی نظیر امسال، نسخه ی دیجیتال خود را به روز رسانی و این خلا را اینگونه رفع نمی کنند؟
3. بدون شک این نخستین باری نیست که نیاز مردم به خبرهای دسته اول از رویدادی مهم، غیبت مطبوعات را بیش از پیش به رخ کشیده است. در سال 1382 و در پی آغاز عملیات نظامی آمریکا در عراق که مصادف با تعطیلات نوروزی در ایران بود نیز این مساله مورد توجه قرار گرفت؛ ولی این موضوع امسال و به دلیل ارتباط تنگاتنگ و مستقیم پرونده ی هسته یی با زندگی و حتی آینده ی مردم ایران، نمود دیگری داشت. به این پرونده می توان موضوع حمله ی نظامی عربستان به یمن را نیز اضافه کرد که در کنار هم نیاز به پوشش خبری این اتفاق ها را دو چندان می کرد. یکی دیگر از خبرهایی که پرداخت به آن به سبب نبود روزنامه ها در حاشیه قرار گرفت، ماجرای کشتار وحشیانه ی «فرخنده» دختر جوان افغان بود. ماجرای تلخی که همزمانی آن با روزهایی که شعار مبارزه با افراط گرایی و خشونت علیه زنان بیش از هر زمان دیگری در جهان به گوش می رسد و همچنین در ایران نیز زیر تاثیر دعوای رسانه یی دو چهره ی شناخته شده مورد توجه بود، نیاز به تحلیل و پرداخت به این مساله را دو چندان می کرد.
با توجه به آنچه گفته شد به نظر می رسد باید رسانه ها و از جمله روزنامه ها از خلا بوجود آمده در عرصه ی اطلاع رسانی درس بگیرند و نسبت به تامین نیاز خبری و تحلیلی مخاطبان حتی در ایام تعطیلات نوروزی اهتمام و تعهد بیشتری داشته باشند.
اکنون پرسشی که مطرح است این است که چرا و بر اساس چه منطق و توجیهی، مطبوعات کاغذی که هنوز هم می توان آن ها را منبع اصلی اطلاع رسانی در کشور عنوان کرد، در بی اعتنایی کامل به خبرهای مهمی که ممکن است در روزهای تعطیلات نیاز به انتشار و مهم تر از آن تحلیل درست و به موقع آن ها وجود داشته باشد، در خلسه فرو رفته و روزها بعد و در پی پایان تعطیلات، خبرها و تحلیل های کهنه یی را که اکنون دیگر کسی تمایل و نیازی به آن ها ندارد منتشر می کنند. در همین راستا ذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد:
1. مطبوعات کاغذی در ایران نیز مانند بسیاری دیگر از کشورهای جهان، مهم ترین منبع اطلاع رسانی بشمار می روند. دلیل این اهمیت و رغبت خوانندگان به دنبال کردن مطلب های این رسانه ها این است که روزنامه ها بیش از آنکه وظیفه ی اطلاع رسانی -که امروزه به لطف رادیو، تلویزیون و بویژه اینترنت به سرعت اتفاق می افتد-، وظیفه ی مهم تری را بر دوش دارند و آن تحلیل خبر در قالب های گوناگون نظیر یادداشت، گفت و گو، مقاله و ... است. در روزهای نوروز و در حالی که همه ی رسانه های جهان چشم به لوزان سوییس داشتند و هرلحظه اقدام به انتشار خبرها و تحلیل های مختلف از مذاکره های هسته یی می کردند، این خلا در کشورمان به طرز توجیه ناپذیری احساس شد. نکته ی جالب تر در این خصوص این است که تعطیلی روزنامه ها جزو قانون مطبوعات نیست؛ ولی طی سال های اخیر هیچ یک از روزنامه های کشور تصمیم به توقف این رویه ی غلط و اصلاح آن که ممکن است تشویق سایر مطبوعات به فعالیت و حضور پررنگ در تعطیلات را در بر داشته باشد نکرده اند.
چرا روزنامه نگاران و کارشناسان فعال در عرصه ی مطبوعات که در تعطیلات امسال حضور بسیار فعالی در صفحه های خود در شبکه های اجتماعی داشتند، به این فکر نمی کنند که این نیاز را در قالب تداوم چاپ روزنامه ها و پاسخگویی به نیاز میلیون ها مخاطب رفع کنند؟
2. در کنار سختی های فراوان و گاه طاقت فرسای چاپ یک روزنامه که در کشور ما و به سبب وجود برخی محدودیت ها، موجب آزار مضاعف فعالان عرصه ی مطبوعات است، نمی توان این نکته را فراموش کرد که عصر اطلاعات و گردش آزاد آن در جهان امروز هرگز متوقف نمی شود و روزنامه ها نیز باید مانند سایر رسانه ها به این چرخه ی توقف ناپذیر بپیوندند و در غیر این صورت، غیبت آن ها توجیه ناپذیر خواهد بود. بسیاری از روزنامه های شناخته شده در جهان، سال ها است که نسخه های اصلی خود را به شیوه ی دیجیتال و از طریق پایگاه های اینترنتی منتشر می کنند و نسخه ی کاغذی آن ها از مطلب های محدودتری برخوردار است. اقدامی که یکی دیگر از مزیت های مهم آن را می توان در امکان به روز رسانی مطلب های این رسانه ها در هنگام لزوم دانست. تقریبا همه ی روزنامه های کشور در زمان حاضر از پایگاه های اینترنتی که نسخه ی چاپی آن ها از شب قبل یا صبح زود بر روی آن ها قرار می گیرد برخوردار هستند. چرا این روزنامه ها در تعطیلات و بویژه در موردهای مهم و حساسی نظیر امسال، نسخه ی دیجیتال خود را به روز رسانی و این خلا را اینگونه رفع نمی کنند؟
3. بدون شک این نخستین باری نیست که نیاز مردم به خبرهای دسته اول از رویدادی مهم، غیبت مطبوعات را بیش از پیش به رخ کشیده است. در سال 1382 و در پی آغاز عملیات نظامی آمریکا در عراق که مصادف با تعطیلات نوروزی در ایران بود نیز این مساله مورد توجه قرار گرفت؛ ولی این موضوع امسال و به دلیل ارتباط تنگاتنگ و مستقیم پرونده ی هسته یی با زندگی و حتی آینده ی مردم ایران، نمود دیگری داشت. به این پرونده می توان موضوع حمله ی نظامی عربستان به یمن را نیز اضافه کرد که در کنار هم نیاز به پوشش خبری این اتفاق ها را دو چندان می کرد. یکی دیگر از خبرهایی که پرداخت به آن به سبب نبود روزنامه ها در حاشیه قرار گرفت، ماجرای کشتار وحشیانه ی «فرخنده» دختر جوان افغان بود. ماجرای تلخی که همزمانی آن با روزهایی که شعار مبارزه با افراط گرایی و خشونت علیه زنان بیش از هر زمان دیگری در جهان به گوش می رسد و همچنین در ایران نیز زیر تاثیر دعوای رسانه یی دو چهره ی شناخته شده مورد توجه بود، نیاز به تحلیل و پرداخت به این مساله را دو چندان می کرد.
با توجه به آنچه گفته شد به نظر می رسد باید رسانه ها و از جمله روزنامه ها از خلا بوجود آمده در عرصه ی اطلاع رسانی درس بگیرند و نسبت به تامین نیاز خبری و تحلیلی مخاطبان حتی در ایام تعطیلات نوروزی اهتمام و تعهد بیشتری داشته باشند.
