گروه بین‌الملل مشرق- کارکنان سابق لانه جاسوسی از دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا خواسته‌‌اند پرداخت غرامت به آنها به عنوان یکی از مفاد توافق هسته‌ای احتمالی با ایران منظور شود. نشریه تخصصی کنگره آمریکا ضمن گزارش این خبر افزود دهها نفر از کسانی که بیش از 35 سال پیش در سفارت آمریکا در ایران گروگان گرفته شدند هفته آینده همراه با خانواده‌های خود با نمایندگان کنگره دیدار می‌کنند تا بر حق خود برای دریافت غرامت از ایران تأکید کنند.
تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام
سناتور جانی ایساکسون، نماینده جمهوری‌خواه ایالت «جورجیا» در حال حاضر پیشنهاد الحاق دو متمم به یک طرح پیشنهادی درباره ایران ارائه کرده که خواستار حل و فصل موضوع پرداخت غرامت به این افراد پیش از هر گونه توافق هسته‌ای با ایران است.
ایساکسون پیشنهاد الحاق این دو متمم را به طرح باب کورکر و رابرت منندز مطرح کرده که خواستار نظارت کنگره بر هر گونه توافق هسته‌ای با ایران است. مجلس سنا قرار است روز سه‌شنبه هفته آینده این طرح را به رأی بگذارد. منابع نزدیک به کارکنان سابق لانه جاسوسی آمریکا گفته‌اند آنها خواستار دریافت بیش از 4.4 میلیون دلار برای هر کدام از 53 فرد گروگان‌گرفته شده هستند که در مجموع رقمی بالغ بر 233 میلیون دلار است.
جان لمبرت
رئيس سابق ميز ايران در وزارت امور خارجه آمریکا و يكي از 52 گروگان آمريكايي در سال 1979 در ايران معتقد است که کاری که کارمندهای سفارت آمریکا در تهران در سالهای ابتدایی انقلاب صورت گرفت یک اقدام عادی بوده است که برخی نام آن را جاسوسی می گذارند. جان لمبارت می گوید گروگان گیری صورت گرفته توسط ایرانی ها هیچ توجیه دیپلماتیک و مذهبی ندارد و به همین خاطر باید به کارمندان باقی مانده غرامت پرداخت شود. متن کامل گفتگوی خبرنگار بین الملل مشرق با جان لیمبرت به شرح زیر است:
سؤال:: در خبرها آمده که برخی خانواده‌های گروگان‌های آمریکایی در جریان حادثه تسخیر سفارت آمریکا در تهران، درخواست کرده‌اند که در قالب طرح نظارت بر توافق میان ایران و 5+1 بحث پرداخت غرامت به آنها هم گنجانده شود.
آن‌چه من می‌دانم این است که ما الآن 15 سال است از راه دادگاه و سایر نهادهای مربوطه قضایی، به دنبال دریافت غرامت هستیم. آخرین اطلاعی هم که دارم این است که الآن در کنگره آمریکا لایحه‌ای هست مبنی بر این‌که از جریمه‌هایی که شرکت‌ها و بانک‌ها به خاطر معامله غیرقانونی با ایران پرداخت کرده‌اند، غرامت به خانواده‌های گروگان‌ها پرداخت شود. یکی از سناتورهایی که این لایحه را پیشنهاد داد، "ایراک هان" بود که جمهوری‌خواه است. نفر دیگر هم نماینده دموکرات ایالت کنتیکت بود که الآن اسمش در خاطرم نیست. با این حال، تا جایی که من می‌دانم، این مسئله ارتباطی به مذاکرات هسته‌ای ندارد.
سؤال:: غرامت را طبیعتاً باید از ایران بگیرند، نه از بانک‌های متخلف آمریکایی.
درست است، اما این مسئله بالأخره در آینده میان دو کشور مطرح خواهد شد. مثلاً اگر به توافق نهایی بر سر مسئله هسته‌ای برسند، احتمالاً مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد و مسائل دیگر هم به شکل دوجانبه مطرح می‌شود. این مذاکرات تنها میان ایران و آمریکا نیست، اگرچه دوجانبه است، اما میان ایران و کشورهای 5+1 است.
سؤال:: این سؤال را خیلی رک می‌پرسم: در جریان تسخیر سفارت آمریکا، اسناد و حتی دستگاه‌هایی پیدا شد که نشان می‌داد آمریکایی‌ها از ایران جاسوسی می‌کرده‌اند. آیا شما هم قبول دارید که سفارت آمریکا در ایران دست به جاسوسی می‌زده است؟
البته این‌ها اسناد را در حدود هفتاد، هشتاد جلد با سر و صدا و هیاهو منتشر کردند به نام افشاگری، که 97 یا 98 درصد آن، اسناد پیش پا افتاده بود درباره کار روزانه هر سفارت، اما با هیاهو گفتند بیایید ببینیم این‌ها چه کار می‌کردند. مثلاً در اسناد آمده که سفارت با فلان مقام ایرانی جلسه داشته است، در صورتی که این یک کار بسیار عادی است.
سؤال:: با این حال، اسناد اسنودن، ویکی‌لیکس و مشابه این‌ها هم نشان می‌دهد که عجیب نیست اگر سفارت آمریکا در ایران هم جاسوسی کرده باشد. نظر شما غیر از این است؟
تا جایی که من می‌دانم، هر سفارت‌خانه‌ای در هر کشور، از جمله سفارت سابق ایران در آمریکا، یک بخش اطلاعاتی دارند. به نظر من، جای تعجبی ندارد. ادعا می‌کردند مثلاً آمریکا می‌خواسته در ایران کودتا بکند، اما هیچ شاهد و مدرکی برای این ادعا نداشتند، بلکه همه‌اش را از خودشان ساخته بودند.
سؤال:: پس آمریکا قصد جاسوسی یا براندازی را در ایران نداشته است؟
این‌ها هم مثل هر سفارتی، وظیفه‌شان این بود که اطلاعات جمع‌آوری کنند درباره وضعیت رایج کشور. این خیلی طبیعی است. حالا این‌که نام این را بگذارید جاسوسی یا فعالیت‌های دیپلماتیک، دیگر من نمی‌دانم.
سؤال:: مثلاً اسنادی که مدتی پیش منتشر شد نشان داد که سفارت‌های انگلیس از آلمان جاسوسی می‌کرده‌اند. یا مثلاً آمریکایی‌ها از آلمان جاسوسی می‌کرده‌اند. آیا در ایران چنین چیزی نبوده است؟
من عرض کردم، در هر سفارتی یک بخش اطلاعاتی هست. ممکن است شما اسم این را جاسوسی بگذارید، اما به هر حال بخشی از وظایف هر سفارت‌خانه همین جمع‌آوری اطلاعات است.
گفتگوی رهبر انقلاب با جان لمبرت در زمان تسخیر لانه جاسوسی
سؤال:: آیا قانونی هم درباره این‌ها هست یا این‌که چون عرف است، اتفاق می‌افتد؟
مسلماً عرف است، اما اگر هم قانونی برایش وجود داشته باشد، من خبر ندارم.
سؤال:: منظور من این است که اگر این جمع‌آوری اطلاعات طبق قانون نبوده است، پس از لحاظ قانونی گروگان ها نمی‌توانند درخواست غرامت کنند.
بحث ما بر سر گروگان گرفتن افراد سفارت است، این‌که آیا قانونی است یا غیرقانونی. این کار بر خلاف عرف است. بر خلاف مذهب است. طبق کدام قانون است؟
سؤال:: سؤال من این است که آیا بحث جمع‌آوری اطلاعات در قانون دیپلماتیک آمده است؟
شما می‌توانید برگردید به زمان رومی‌ها و ساسانی‌ها که چنین برنامه‌ای را داشته‌اند. اگر هم یک کشوری از کار دیپلمات و نماینده کشور دیگری راضی نبود، حق داشت او را اخراج کند.
سؤال:: حتماً در جریان هستید که سفارت آمریکا در تهران الآن به موزه تبدیل شده است و همه ابزارهای شنود و ارسال پیام اتاق‌های شیشه‌ای، همه این‌ها در معرض دید قرار گرفته است. آیا این‌ها هم ابزار جمع‌آوری اطلاعات بوده یا برای جاسوسی و شنود استفاده می‌شده است؟
من البته نتوانسته‌ام این موزه را ببینم. خبر هم ندارم، اما در جریان هستم که دستگاه‌های شنود هم گذاشته‌اند تا مردم ببینند.
سؤال:: شما زمانی مسئول میز ایران در وزارت خارجه آمریکا بوده اید، بگذارید درباره توافق اخیر در لوزان هم از شما سؤال کنم. بعد از آن‌که دو طرف به یک چارچوبی در لوزان رسیدند، طرف آمریکایی فکت‌شیتی را منتشر کرد که با اظهارات طرف ایرانی کاملاً متفاوت است. مثلاً آمریکایی‌ها می‌گویند تحریم‌ها بعد از عمل ایران به تعهداتش برداشته خواهد شد، اما ایرانی‌ها می‌گویند تحریم‌ها بلافاصله پس از رسیدن به توافق برداشته خواهد شد. این اختلاف از کجا به وجود می‌آید. وقتی چندین دور می‌نشینند و با هم مذاکره می‌کنند، چگونه ممکن است به این زودی اختلافی به این بزرگی پیدا شود؟
چند مسئله وجود دارد. اول این‌که این توافق، توافق نهایی نبوده است، صرفاً اصولی و چارچوبی است. دوم این‌که تعجبی ندارد برداشت دو طرف متفاوت باشد. کاملاً طبیعی است. هر طرف می‌خواهد بگوید که توافق به نفع ما بوده است. هدف‌هایی که ما داشته‌ایم، محقق شده است. طبق این مثالی که زدید، مثلاً همین که تحریم‌ها چه زمانی برداشته می‌شود، مسائلی از این دست می‌ماند برای توافق نهایی. این همان ریزه‌کاری‌ها و هنر دیپلماسی است. اکنون باید آقای ظریف و آقای کری و همکارانشان به یک نتیجه نهایی برسند.
سؤال:: شما به عنوان یک دیپلمات کارکشته آمریکایی، با توجه به صحبت‌های رهبر ایران مبنی بر این‌که تحریم‌ها باید یک‌جا برداشته شود، آیا فکر می‌کنید آمریکایی ها تن به چنین کاری بدهند؟
من فکر می‌کنم، مسلماً دو طرف در مذاکرات به توافق می‌رسند. ممکن است هیچ‌کدام صددرصد راضی نشوند، اما این معنای مذاکره است. معنای توافق این است که شما امتیاز می‌دهید و امتیاز می‌گیرید. به نظر من خواسته‌های ایران از یک طریق برآورده می‌شود و خواسته‌های آمریکا از یک طریق.